Η φράση τοξική αρρενωπότητα χρησιμοποιείται στις κοινωνικές επιστήμες για να περιγράψει παραδοσιακά μοτίβα συμπεριφοράς μεταξύ των ανδρών που σχετίζονται με αρνητικές κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις. Τέτοια "τοξικά" αρρενωπά μοτίβα συμπεριφοράς περιλαμβάνουν την τάση για κυριαρχία, την υποτίμηση των γυναικών, την ακραία αυτοπεποίθηση και την καταστολή των συναισθημάτων.

Ορισμένα γνωρίσματα τα οποία έχουν συνδεθεί παραδοσιακά με την αρρενωπότητα όπως η βία, μπορούν να θεωρηθούν ως "τοξικά" λόγω επιβλαβών επιδράσεων στην κοινωνία, ενώ άλλα γνωρίσματα όπως το να αρνείται κανείς να ζητήσει βοήθεια ακόμη και σε σοβαρές καταστάσεις και η άμβλυνση των συναισθημάτων σχετίζονται με πολύ επικίνδυνες σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες στους ίδιους όπως κατάθλιψη, στρες, χρήση ουσιών[1] ή ακόμη και θάνατο, στη περίπτωση που κάποιος αρνηθεί να ζητήσει π.χ. ιατρική βοήθεια. Γνωρίσματα όπως αφοσίωση στην εργασία, περηφάνια για αθλητικά επιτεύγματα, να φέρνει κανείς εισόδημα στην οικογένεια και η υγιής αυτοπεποίθηση και γενναιότητα δεν θεωρούνται τοξικά.

Γενικά Επεξεργασία

 
O πατέρας εξηγεί στο παιδί του γιατί πέθανε η μητέρα του, και πως πρέπει να είναι δυνατός και να μην κλάψει. Το αγόρι αποκρίνεται "εντάξει μπαμπά, δεν θα κλάψω". Από μικρή ηλικία, τα αγόρια μαθαίνουν να καταπιέζουν τα συναισθήματά τους και να είναι "σκληρά" ώστε να εναρμονιστούν με τα αρρενωπά στερεότυπα.[2] Ωστόσο η καταστολή των συναισθημάτων έχει αποδειχτεί ότι συνεπάγεται με διάφορα προβλήματα υγείας και κατάθλιψη. [1]

Η έννοια της τοξικής αρρενωπότητας όπως χρησιμοποιείται στις κοινωνικές επιστήμες καταδεικνύει πως οι παραδοσιακές κοινωνίες τείνουν να προωθούν ένα τύπο αρρενωπής συμπεριφοράς ο οποίος μπορεί να είναι επιβλαβής στις γυναίκες, στην κοινωνία αλλά και στους ίδιους τους άντρες.[3][4]

Ο Τέρι Κούπερς (Terry Kupers), καθηγητής στο The Wright Institute school of psychology, ορίζει την τοξική αρρενωπότητα ως "η συγκέντρωση των αντικοινωνικών ανδρικών χαρακτηριστικών που προωθούν την επιδίωξη κυριαρχίας, την υποτίμηση της γυναίκας και της αχαλίνωτης βίας".[5][6] Η έννοια της τοξικής αρρενωπότητας δεν έχει πρόθεση να δαιμονοποιήσει τους άνδρες ή τα ανδρικά χαρακτηριστικά, αλλά να τονίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της εναρμόνισης σε συγκεκριμένες τάσεις ιδεατής αρρενωπής συμπεριφοράς όπως η κυριαρχία και ο ανταγωνισμός.[3][4]

Σύμφωνα με τον Κούπερς, ο όρος τοξική αρρενωπότητα χρησιμοποιείται για να περιγράψει πτυχές της ηγεμονικής αρρενωπότητας οι οποίες είναι κοινωνικά καταστρεπτικές,"όπως ο μισογυνισμός, η ομοφοβία, η πλεονεξία και η βίαιη κυριαρχία". Ο Κούπερ τονίζει πως άλλα χαρακτηριστικά της αρρενωπότητας, όπως η περηφάνια κάποιου να κερδίζει στα αθλήματα, επίδειξη αλληλεγγύης σε έναν φίλο, η επιτυχία στην δουλειά και να κερδίζει τα προς το ζην της οικογένειας, δεν είναι μέρος της έννοιας της τοξικής αρρενωπότητας.[5]

Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Ρόαλντ Φ. Λεβάντ (Ronald F. Levant), η ένταξη των αγοριών σε συγκεκριμένους ρόλους φύλων, οι οποίοι εξιδανικεύουν τη σκληρότητα, την κυριαρχία και τον περιορισμό των αισθημάτων, πολλές φορές ξεκινά από τη βρεφική ηλικία. Αυτές οι τάσεις περνάνε από πατέρα σε γιο ή ανιψιό ή άλλα μέλη της κοινότητας. Πολλά μέσα ενημέρωσης αναπαράγουν το στερεότυπο του "alpha male". [7]

Ο εκφοβισμός αγοριών από άλλα αγόρια και η ενδοοικογενειακή βία που ίσως παρακολουθούν στο σπίτι τα παιδιά ίσως είναι και αυτά εκφράσεις της τοξικής αρρενωπότητας, η οποία δημιουργεί ιεραρχίες οι οποίες ευνοούν ορισμένα αγόρια και παραμελούν άλλα.[8]

Επιπτώσεις στην υγεία Επεξεργασία

Άντρες οι οποίοι ακολουθούν τους παραδοσιακούς ρόλους αρρενωπότητας όπως η ανάληψη ρίσκου (έκθεση σε δυνητικά επικίνδυνες καταστάσεις), βία, τάση κυριαρχίας, αηδία προς ομοφυλοφιλία, επιθυμία για νίκη και επιδίωξη κοινωνικού στάτους, τείνουν να εμφανίζουν προβλήματα όπως κατάθλιψη, στρες, προβλήματα σχετικά με την αντίληψη της εμφάνισης του σώματός τους, χρήση ουσιών και κακή λειτουργικότητα εντός της κοινωνίας.[1] Οι επιδράσεις φαίνεται να είναι ισχυρότερες στους άντρες που η τοξική αρρενωπότητα αφορά τάσεις όπως να αναζητεί κυριαρχία επί των γυναικών, η συμπεριφορά πλέι μπόι (να είναι κάποιος με περισσότερες από μία γυναίκες) και να βασίζεται μόνο στον εαυτό του.[4][9]

Η κοινωνική αξία του να βασίζεται κανείς μόνο στον εαυτό του έχει μειωθεί στη σύγχρονη κοινωνία όπου η τάση είναι η αλληλεξάρτηση.[7] Η τάση για να βασίζεται μόνο στον εαυτό σου και η άμβλυνση του συναισθήματος, συντείνουν ενάντια στην πνευματική υγεία, καθώς καθιστούν πιο δύσκολο για έναν άνδρα να ζητήσει ψυχολογική βοήθεια ή και τον εμποδίζουν να χειριστεί δύσκολα συναισθήματα.[7] Προκαταρκτικές έρευνες έδειξαν ότι κοινωνική πίεση για τους άντρες να είναι στωικοί και να βασίζονται στον εαυτό τους μπορεί να μειώσει τη διάρκεια ζωής του άντρα και να τον κάνει να συζητά λιγότερο τα προβλήματα τους με τον γιατρό του.[10][11]

Η τοξική αρρενωπότητα έχει συσχετιστεί με προβλήματα υγείας όπως αυξημένο καρκίνο δέρματος στους άντρες.[12] Επίσης, η τάση για αναζήτηση γυναίκας ως "τρόπαιο", οδηγεί σε περισσότερες σεξουαλικώς μεταδιδόμενες ασθένειες.[13]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Wong, Y. Joel και άλλοι. (2017). «Meta-analyses of the relationship between conformity to masculine norms and mental health-related outcomes». Journal of Counseling Psychology 64 (1): 80–93. doi:10.1037/cou0000176. http://www.apa.org/pubs/journals/releases/cou-cou0000176.pdf. 
  2. Feuer, Catherine· και άλλοι. (2002). «Posttraumatic Stress Disorder». Στο: Worell, Judith. Encyclopedia of Women and Gender: Sex Similarities and Differences and the Impact of Society on Gender: Volume 2. San Diego, Calif.: Academic Press. σελ. 835. ISBN 0-12-227245-5. 
  3. 3,0 3,1 Hess, Peter (21 Νοεμβρίου 2016). «Sexism may be bad for men's mental health». Popular Science (στα Αγγλικά). 
  4. 4,0 4,1 4,2 Kaplan, Sarah (22 November 2016). «Sexist men have psychological problems». The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/speaking-of-science/wp/2016/11/22/sexist-men-have-psychological-problems/. 
  5. 5,0 5,1 Kupers, Terry A. (June 2005). «Toxic masculinity as a barrier to mental health treatment in prison». Journal of Clinical Psychology 61 (6): 713–724. doi:10.1002/jclp.20105. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.600.7208&rep=rep1&type=pdf. 
  6. Kupers, Terry A. (2010). «Role of Misogyny and Homophobia in Prison Sexual Abuse». UCLA Women's Law Journal 18 (1): 107–30. http://escholarship.org/uc/item/6p54x5qm.pdf. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Weir, Kirsten (February 2017). «The men America left behind» (στα αγγλικά). Monitor on Psychology (American Psychological Association) 48 (2): 34. http://www.apa.org/monitor/2017/02/men-left-behind.aspx. 
  8. Keith, Thomas (2017). Masculinities in Contemporary American Culture: An Intersectional Approach to the Complexities and Challenges of Male Identity. Routledge. σελ. 2. ISBN 978-1-31-759534-2. In some ways, bullying and other forms of coercion and violence are part of what has been termed toxic masculinity, a form of masculinity that creates hierarchies favoring some and victimizing others. Disrupting these forms of toxic masculinity benefits boys and men, rather than attacks and blames men for these behaviors. 
  9. Panko, Ben (22 Νοεμβρίου 2016). «Sexism Sucks for Everybody, Science Confirms». Smithsonian (στα Αγγλικά). 
  10. Horowitz, Kate (28 Μαρτίου 2016). «Psychologists Say Macho Behavior May Help Explain Men's Shorter Lifespans». Mental Floss (στα Αγγλικά). 
  11. Ellis, Marie (24 March 2016). «'Tough guys' less likely to be honest with doctor» (στα αγγλικά). Medical News Today. http://www.medicalnewstoday.com/articles/308312.php. 
  12. Nicholas, Donald R. (July 2000). «Men, Masculinity, and Cancer: Risk-factor Behaviors, Early Detection, and Psychosocial Adaptation». Journal of American College Health 49 (1): 27–33. doi:10.1080/07448480009596279. ISSN 0744-8481. PMID 10967881. http://europepmc.org/abstract/med/10967881. 
  13. Muparamoto, Nelson (December 2012). «‘Trophy-hunting scripts’ among male university students in Zimbabwe». African Journal of AIDS Research 11 (4): 319–326. doi:10.2989/16085906.2012.754831. ISSN 1608-5906. PMID 25860190. https://www.researchgate.net/profile/Nelson_Muparamoto/publication/234057289_%27Trophy-hunting_scripts%27_among_male_universitystudents_in_Zimbabwe/links/0fcfd511b8da31f16f000000/Trophy-hunting-scripts-among-male-university-students-in-Zimbabwe.pdf. 

Περαιτέρω πηγές Επεξεργασία

Ακαδημαϊκές πηγές Επεξεργασία

Τύπος Επεξεργασία