Τοπίο με την ταφή του Φωκίωνα

Το Τοπίο με την ταφή του Φωκίωνα είναι πίνακας τοπιογραφίας που φιλοτεχνήθηκε στη Ρώμη από τον γάλλο ζωγράφο Νικολά Πουσέν το 1648. Πρόκειται για ελαιογραφία διαστάσεων 117,5 × 178 cm[1].

Τοπίο με την ταφή του Φωκίωνα
ΔημιουργόςΝικολά Πουσέν
Έτος δημιουργίας1648
ΕίδοςΛάδι σε καμβά
Διαστάσεις117,5 Χ 178 cm
ΜουσείοΕθνικό μουσείο του Κάρντιφ- Αγγλία
ΣημειώσειςΚλασικισμός, Μπαρόκ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ονομασίες και εκδοχές Επεξεργασία

Ο πίνακας φιλοτεχνείται μετά την δεύτερη επιστροφή του καλλιτέχνη στην Ρώμη από το Παρίσι. Ο Πουσέν επηρεασμένος από τον Στωικισμό και τα έργα του Πλούταρχου δημιουργεί το θέμα του πίνακα για να αποδώσει τιμή στον άνδρα Φωκίωνα. Το έργο γίνεται γνωστό ακόμη και με την ονομασία «Η εκφορά του Φωκίωνος». Το πρωτότυπο έργο εκτίθεται στο Εθνικό μουσείο του Κάρντιφ. Ένα αντίγραφο εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου από το 1922[2] και ένα άλλο στις Ηνωμένες Πολιτείες[3].

Ιστορικό Επεξεργασία

Το 318 π.Χ. ο χρηστός Αθηναίος πολιτικός και στρατιωτικός Φωκίωνας πέφτει θύμα των διαμαχών των διαδόχων της Μακεδονίας καθώς και των δημαγωγών της Αθηναϊκής πολιτείας[4]. Η Εκκλησία του Δήμου εξαπατάται, κυρίως από τις αγορεύσεις του ρήτορα Αγνωνίδη, ο Φωκίων καταδικάζεται σε θάνατο και πίνει το κώνειο. Το σώμα του μεταφέρεται κρυφά έξω από την περιοχή της Ελευσίνας όπου η γυναίκα του παίρνοντας φωτιά από την Μεγαρική γη καίει την σορό και κάνει κενοτάφιο. Αυτό είναι το θέμα για τον δεύτερο πίνακα που ζωγραφίζει ο Πουσέν «Η χήρα του Φωκίωνα περισυλλέγει τις στάχτες του[5]. Για την ιστορία, οι Αθηναίοι μετά από λίγα χρόνια μετάνιωσαν και καταδίκασαν τους υπαίτιους της αδικίας σε θάνατο και τίμησαν τον Φωκίωνα στήνοντάς του ανδριάντα.

Το Θέμα του πίνακα Επεξεργασία

Όντας ο καλλιτέχνης εξόριστος στη Ρώμη και επηρεασμένος από τον Πλούταρχο, αποδίδει το θέμα του πίνακα τοποθετώντας μπροστά στο γεμάτο ζωή και ενέργεια Αθηναϊκό τοπίο, τις δύο τραγικές φιγούρες των δούλων που μεταφέρουν σκυφτοί στον χωμάτινο δρόμο την χωρίς πρόσωπο σωρό του άνδρα Φωκίωνα, κατευθυνόμενοι προς τα Μέγαρα.Ελεγειακά συναισθήματα πλημμυρίζουν τον θεατή. Η ηρεμία και η αγαλλίαση που εκπέμπει το τοπίο και απεικονίζεται θαυμάσια από την παλέτα του Πουσέν, ακολουθείται από την θλίψη για την παραπλάνηση της δικαιοσύνης που αποδίδεται με την απρόσωπη μεταφορά της σορού από τους δυο δούλους στο κέντρο του πίνακα, δίνοντας ταυτόχρονα στο βάθος μια νότα ελπίδας[6].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Πάπυρος Larousse Britannica (1992). «Τόμος 50, σελίδα 284». Πουσέν Νικολά. Αθήνα: Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. σελ. 494. 
  2. The History of the Carey Family of Guernsey A.D. 1393 - 2008. «Missing Masterpiece - The Funeral of Phocion». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2018. 
  3. The Glass House. «Treatment of The Burial of Phocion». 
  4. Πλούταρχος (1993). «Κεφάλαιο 34, σελίδα 97». Βίοι Παράλληλοι Φωκίων-Κάτων. Αθήνα: Κάκτος. σελ. 283. 
  5. Πλούταρχος (1993). «Κεφάλαια 36-38, σελίδα 101». Βίοι Παράλληλοι Φωκίων-Κάτων. Αθήνα: Κάκτος. σελ. 283. 
  6. Γουέντυ Μπέκετ. «Γαλλία η επιστροφή στον κλασικισμό-Η εκφορά του Φωκίωνος, σελίδα 220». Ο Κόσμος της ζωγραφικής. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. σελ. 400.