Τοποθεσία της Γης στο Σύμπαν

Η τοποθεσία της Γης στο Σύμπαν αποτελεί αντικείμενο έρευνας και σκέψης από την αρχαιότητα. Αρχικά είχε επικρατήσει η Γη να θεωρείται ως το κέντρο του κόσμου (κόσμος ως σύμπαν) ο οποίος αποτελούνταν από τα άστρα και από τους πλανήτες οι οποίοι ήταν ορατοί δια γυμνού οφθαλμού.[1] Μετά την επικράτηση του ηλιοκεντρικού μοντέλου τον 17ο αιώνα, οι παρατηρήσεις του Ουίλιαμ Χέρσελ και άλλων έδειξαν πως ο Ήλιος βρίσκεται εντός ενός τεράστιου δισκοειδούς γαλαξία αστέρων.[2] Κατά τον 20ό αιώνα, οι παρατηρήσεις των σπειροειδών γαλαξιών αποκάλυψαν πως ο Γαλαξίας στον οποίο βρίσκεται η Γη δεν είναι παρά ένας από δισεκατομμύρια άλλους μέσα σε ένα σύμπαν που επεκτείνεται,[3][4] με τους γαλαξίες αυτούς να είναι ομαδοποιημένοι σε σμήνη και υπερσμήνη. Έως τα τέλη του 20ού αιώνα, η γενική δομή του παρατηρήσιμου σύμπαντος έγινε πιο ευδιάκριτη, με την παρουσία υπερσμηνών οι οποίοι σχηματίζουν ένα τεράστιο δίκτυο γαλαξιακών νημάτων και κενών.[5] Τα υπερσμήνη, γαλαξιακά νήματα και κενά είναι οι μεγαλύτερες δομές που μπορούν να παρατηρηθούν και να γίνουν κατανοητές.[6] Σε ακόμα μεγαλύτερα μεγέθη (πάνω από 1000 μεγαπαρσέκ) το Σύμπαν ομογενοποιείται και όλα του τα σημεία έχουν την ίδια πυκνότητα, σύνθεση και δομή.[7]

Καθώς δεν θεωρείται πως το Σύμπαν διαθέτει κάποιο κέντρο ή άκρη, δεν υπάρχει σημείο αναφοράς ως προς την συγκεκριμένη τοποθεσία της Γης σε σχέση με το σύνολο του σύμπαντος.[8] Καθώς το παρατηρήσιμο σύμπαν ορίζεται ως η περιοχή του σύμπαντος η οποία είναι παρατηρήσιμη από την Γη, η Γη εξ ορισμού είναι το κέντρο του παρατηρήσιμου σύμπαντος, όπως και το οποιοδήποτε άλλο σημείο από το οποίο παρατηρείται το σύμπαν.[9] Ωστόσο είναι δυνατό να οριστεί η τοποθεσία της Γης ως προς άλλα ουράνια σώματα και δομές οι οποίες έχουν παρατηρηθεί. Δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί εάν το Σύμπαν είναι άπειρο ή πεπερασμένο. Υπάρχουν πολλές υποθέσεις πως το σύμπαν μπορεί απλώς να αποτελεί ένα από πολλά σύμπαντα εντός του πολυσύμπαντος, ωστόσο δεν υπάρχουν άμεσα παρατηρήσιμα στοιχεία για κάτι τέτοιο αλλά και πιθανώς δεν υπάρχει τρόπος η υπόθεση αυτή να αποδειχτεί ως λανθασμένη.[10][11]

Διάγραμμα της τοποθεσίας της Γης εντός του παρατηρήσιμου σύμπαντος.
Αντικείμενο / Δομή Διάμετρος Σημειώσεις Πηγές
Γη 12.756,2 χλμ
(ισημερινός)
Η μέτρηση καλύπτει μόνο το συμπαγές μέρος της Γης, δεν υπάρχει κοινώς αποδεκτό άνω όριο για την συνολική ατμόσφαιρα της Γης.
Η γεωκορώνα (υπεριώδες φως) αποτελεί μέρος της εξώσφαιρας και βρίσκεται σε ύψος 100,000 χλμ.
Η γραμμή Κάρμαν βρίσκεται στο ίδιο ύψος και αποτελεί το όριο όπου ξεκινά το διάστημα κατά την Διεθνή Αεροναυτική Ομοσπονδία
[12][13][14][15]
Τροχιά της Σελήνης 768.210 χλμ Η μέση διάμετρος της τροχιάς της Σελήνης σε σχέση με την Γη [16]
Διάστημα#Γεωδιάστημα 6.363.000–
12.663.000 χλμ
(110-210 γήινες ακτίνες)
Το διάστημα στο οποίο εκτείνεται το μαγνητικό πεδίο της Γης, η απόσταση επηρεάζεται από τον ηλιακό άνεμο. [17]
Τροχιά της Γης 299,2 εκ. χλμ
AU
Η μέση διάμετρος της τροχιάς της Γης σε σχέση με τον Ήλιο, καλύπτει τον Ήλιο, Ερμή και Αφροδίτη. [18]
Εσωτερικό ηλιακό σύστημα ~6,54 AU Αποτελείται από τον Ήλιο, τους εσωτερικούς πλανήτες (Ερμή, Αφροδίτη, Γη, Άρη) και την ζώνη αστεροειδών, το τέλος της οποίας αποτελεί το όριο του εσωτερικού ηλιακού συστήματος. [19][20][21]
Εξωτερικό ηλιακό σύστημα 60,14 AU Αποτελείται από τους εξωτερικούς πλανήτες (Δία, Κρόνο, Ουρανό, Ποσειδώνα).
Η διάμετρος της τροχιάς του Ποσειδώνα είναι το όριο του εξωτερικού ηλιακού συστήματος.
[22]
Ζώνη του Κάιπερ ~96 AU Ζώνη αστεροειδών που περιβάλλει το εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Σε αυτήν βρίσκονται οι πλανήτες νάνοι του Πλούτωνα, Χαουμέια, και Μακεμάκε. [23]
Ηλιόσφαιρα 160 AU Η μέγιστη έκταση του ηλιακού ανέμου και του διαπλανητικού μέσου. [24][25]
Αντικείμενο διασκορπισμένου δίσκου 195,3 AU Περιοχή όπου βρίσκονται διάφορα παγωμένα αντικείμενα γύρω από την ζώνη του Κάιπερ. Στην περιοχή αυτή βρίσκεται ο πλανήτης νάνος Έρις.
Η απόσταση εκτιμάται βάσει του διπλασιασμού του αφηλίου της Έριδος.
[26]
Νέφος του Όορτ 100.000–200.000 AU
0,613–1,23 pc
Σφαιρικό κέλυφος το οποίο αποτελείται από πάνω από ένα τρισεκατομμύριο (1012) κομήτες. Η ύπαρξη του είναι υποθετική αλλά συνεπάγεται από τις τροχιές των κομητών μακράς περιόδου. [27]
Ηλιακό σύστημα 1,23 pc Το απώτατο όριο του ηλιακού συστήματος, βάσει της σφαίρας Χιλ, όπου όλα τα ουράνια σώματα έως το σημείο αυτό επηρεάζονται από την βαρύτητα του Ήλιου. [28]
Τοπικό Διαστρικό Νέφος 9,2 pc Διαστρικό νέφος αερίων μέσα στο οποίο ο Ήλιος και πολλοί άλλοι αστέρες κινούνται. [29]
Τοπική Φυσαλίδα 2,82–250 pc Κοιλότητα στο διαστρικό μέσο εντός της οποίας βρίσκεται το Τοπικό Διαστρικό Νέφος μαζί με άλλα νέφη. [30][31]
Ζώνη Γκουλντ 1.000 pc Δακτύλιος νεαρών αστέρων εντός του οποίου βρίσκεται η Τοπική Φυσαλίδα. [32]
Βραχίονας του Ωρίωνα 3.000 pc
(μήκος)
Ένας από τους σπειροειδείς βραχίονες του Γαλαξία. Στον συγκεκριμένο βραχίονα βρίσκεται ο Ήλιος.
[33]
Τροχιά του Ηλιακού Συστήματος 17.200 pc Η μέση διάμετρος της τροχιάς του Ηλιακού Συστήματος σε σχέση με το Γαλαξιακό κέντρο.
Η περιστροφή του Ηλιακού Συστήματος γύρω από τον Γαλαξία διαρκεί 225 με 250 εκατομμύρια έτη.
[34][35]
Γαλαξίας 30.000 pc Ο γαλαξίας εντός του οποίου βρίσκεται η Γη, και ο οποίος αποτελείται από 200 έως 400 δισεκατομμύρια αστέρες. [36][37]
Υποομάδα γαλαξιών 840.500 pc Μικρότεροι σε μέγεθος γαλαξίες οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Γαλαξία.
Η απόσταση εκτιμάται βάσει της διαμέτρου της τροχιάς του Νάνου του Λέωντος Τ ο ο οποίος είναι ο πιο μακρινός δορυφόρος γαλαξίας του Γαλαξία.
[38]
Τοπική Ομάδα 3 Mpc Γαλαξιακή ομάδα εντός της οποίας βρίσκονται τουλάχιστον 47 γαλαξίες, ανάμεσα τους και ο Γαλαξίας στον οποίο βρίσκεται η Γη. Ο μεγαλύτερος γαλαξίας στην ομάδα είναι αυτός της Ανδρομέδας, και κατόπιν ο Γαλαξίας και ο γαλαξίας του Τριγώνου, με τους υπόλοιπους να είναι γαλαξίες νάνοι. [39]
Τοπικό Φύλλο 7 Mpc Ομάδα γαλαξιών η οποία συμπεριλαμβάνει την Τοπική Ομάδα και κινείται με την ίδια ταχύτητα προς το σμήνος της Παρθένου και μακριά από το Τοπικό Κενό. [40][41]
Υπερσμήνος της Παρθένου 30 Mpc Το υπερσμήνος γαλαξιών εντός του οποίου βρίσκεται η Τοπική Ομάδα γαλαξιών με τις γειτονικές άλλες ομάδες γαλαξιών. Αποτελείται από περίπου 100 γαλαξιακές ομάδες και σμήνη, με επίκεντρο το σμήνος της Παρθένου.
Η Τοπική Ομάδα γαλαξιών βρίσκεται στο έξω άκρο του συνολικού σχηματισμού.
[42][43]
Υπερσμήνος της Λανιακέα 160 Mpc Ακόμα μεγαλύτερο υπερσμήνος γαλαξιών όπου το υπερσμήνος της Παρθένου αποτελεί μέρος του.
Αποτελείται από περίπου 300 με 500 ομάδες και σμήνη γαλαξιών, και έχει ως επίκεντρο τον Μεγάλο Ελκυστή στο υπερσμήνος της Ύδρας-Κενταύρου.
[44][45][46][47]
Παρατηρήσιμο σύμπαν 28.000 Mpc Τουλάχιστον 2 τρισεκατομμύρια γαλαξίες, κατανεμημένοι σε εκατομμύρια υπερσμήνη, γαλαξιακά νήματα, και κενά, σε μια υπερδομή η οποία μοιάζει με αφρό. [48][49]
Σύμπαν άγνωστο Πέρα από το παρατηρήσιμο σύμπαν βρίσκονται οι περιοχές του σύμπαντος οι οποίες δεν είναι δυνατό να παρατηρηθούν, καθώς το φως των αντικειμένων που βρίσκονται στις μακρινές αυτές τοποθεσίες δεν έχει φτάσει ακόμα στην Γη (ορίζοντας σωματιδίων).
Δεν υπάρχουν καθόλου διαθέσιμες πληροφορίες, ωστόσο εάν το σύμπαν διαθέτει ομοιομορφισμό είναι πιθανό να συνεχίζεται η ίδια δομή υπερσμηνών γαλαξιών.
[50]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Kuhn, Thomas S. (1957). The Copernican Revolution. Harvard University Press. σελίδες 5–20. ISBN 0-674-17103-9. 
  2. «1781: William Herschel Reveals the Shape of our Galaxy». Carnegie Institution for Science. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2014. 
  3. «The Spiral Nebulae and the Great Debate». Eberly College of Science. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  4. «1929: Edwin Hubble Discovers the Universe is Expanding». Carnegie Institution for Science. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  5. «1989: Margaret Geller and John Huchra Map the Universe». Carnegie Institution for Science. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  6. John Carl Villanueva (2009). «Structure of the Universe». Universe Today. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2015. 
  7. Robert P Kirshner (2002). The Extravagant Universe: Exploding Stars, Dark Energy and the Accelerating Cosmos. Princeton University Press. σελ. 71. ISBN 0-691-05862-8. 
  8. Klaus Mainzer· J Eisinger (2002). The Little Book of Time. Springer. ISBN 0-387-95288-8. . P. 55.
  9. Andrew R. Liddle· David Hilary Lyth (13 Απριλίου 2000). Cosmological inflation and large-scale structure. Cambridge University Press. σελίδες 24–. ISBN 978-0-521-57598-0. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2011. 
  10. Clara Moskowitz (2012). «5 Reasons We May Live in a Multiverse». space.com. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2015. 
  11. Kragh, H. (2009). «Contemporary History of Cosmology and the Controversy over the Multiverse». Annals of Science 66 (4): 529–551. doi:10.1080/00033790903047725. https://archive.org/details/sim_annals-of-science_2009-10_66_4/page/529. 
  12. «Selected Astronomical Constants, 2011». The Astronomical Almanac. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2011. 
  13. World Geodetic System (WGS-84). Available online Αρχειοθετήθηκε 2020-03-11 στο Wayback Machine. from National Geospatial-Intelligence Agency Retrieved 27 April 2015.
  14. «Exosphere — overview». University Corporation for Atmospheric Research. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2015. 
  15. S. Sanz Fernández de Córdoba (24 Ιουνίου 2004). «The 100 km Boundary for Astronautics». Fédération Aéronautique Internationale. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2014. 
  16. NASA Moon Factsheet and NASA Solar System Exploration Moon Factsheet Αρχειοθετήθηκε 2015-06-07 στο Wayback Machine. NASA Retrieved on 17 November 2008
  17. Koskinen, Hannu (2010), Physics of Space Storms: From the Surface of the Sun to the Earth, Environmental Sciences Series, Springer, ISBN 3-642-00310-9, https://books.google.com/books?id=cO0nwfhXVjUC&pg=PA32 
  18. NASA Earth factsheet and NASA Solar System Exploration Earth Factsheet Αρχειοθετήθηκε 2009-08-27 στο Wayback Machine. NASA Retrieved on 17 November 2008
  19. Petit, J.-M.; Morbidelli, A.; Chambers, J. (2001). «The Primordial Excitation and Clearing of the Asteroid Belt» (PDF). Icarus 153 (2): 338–347. doi:10.1006/icar.2001.6702. Bibcode2001Icar..153..338P. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-02-21. https://web.archive.org/web/20070221085835/http://www.gps.caltech.edu/classes/ge133/reading/asteroids.pdf. Ανακτήθηκε στις 22 March 2007. 
  20. Roig, F.; Nesvorný, D.; Ferraz-Mello, S. (2002). «Asteroids in the 2 : 1 resonance with Jupiter: dynamics and size distribution». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 335 (2): 417–431. doi:10.1046/j.1365-8711.2002.05635.x. Bibcode2002MNRAS.335..417R. 
  21. M. Brož; D. Vokrouhlický; F. Roig; D. Nesvornýy; W. F. Bottke; A. Morbidelli (2005). «Yarkovsky origin of the unstable asteroids in the 2/1 mean motionresonance with Jupiter». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 359: 1437–1455. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08995.x. Bibcode2005MNRAS.359.1437B. 
  22. NASA Neptune factsheet and NASA Solar System Exploration Neptune Factsheet Αρχειοθετήθηκε 2017-12-09 στο Wayback Machine. NASA Retrieved on 17 November 2008
  23. M. C. De Sanctis; M. T. Capria; A. Coradini (2001). «Thermal Evolution and Differentiation of Edgeworth–Kuiper Belt Objects». The Astronomical Journal 121 (5): 2792–2799. doi:10.1086/320385. Bibcode2001AJ....121.2792D. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-06-12. https://web.archive.org/web/20200612140322/https://hkvalidate.perfdrive.com/captcha?ssa=19cc4b2e-4286-40ec-bc8d-c92aa78ad336&ssb=mpdl6k5k50h4e2dk6km4eim33&ssc=http%3A%2F%2Fiopscience.iop.org%2F%2Fabstract%2F1538-3881%2F121%2F5%2F2792&ssd=128432286212768&sse=cedaiahghimbkka&ssf=aad89e05efd60e5fb34b73e94571b6245b0303db&ssg=7d84a648-b63e-4d78-8637-39d41672e90e&ssh=840cd1f9-e1d2-41e5-a98a-7ec4533fe37a&ssi=44da5ff8-8427-445f-a93a-5a05afb3d460&ssj=9c6b6245-cfa1-439d-9c67-1386e2e6438f&ssk=support%40shieldsquare.com&ssl=761897918016&ssm=97513571594275702108580395464929&ssn=dbd216e9a4f800f9d1bd0e1fb80f4332a3458e0ae6a3-dfb8-4137-884d2a&sso=e277cfe8-ce6ba2af9d4ba123ff927f684f13d45e38ef4ad816f8f9a6&ssp=41580740891591927311159193038466127&ssq=12675857060216130778570602122103063647600&ssr=MjA3LjI0MS4yMzIuMzU%3D&sss=Mozilla%2F4.0%20%28compatible%3B%20MSIE%208.0%3B%20Windows%20NT%206.1%29%20Gecko%2F20100101%20Firefox%2F39.0&sst=Mozilla%2F5.0%20%28Windows%20NT%2010.0%3B%20Win64%3B%20x64%29%20AppleWebKit%2F537.36%20%28KHTML%2C%20like%20Gecko%29%20Chrome%2F74.0.3729.169%20Safari%2F537.36&ssu=Chrome%2F5.0%20%28iPhone%3B%20U%3B%20CPU%20iPhone%20OS%203_0%20like%20Mac%20OS%20X%3B%20en-us%29%20AppleWebKit%2F528.18%20%28KHTML%2C%20like%20Gecko%29%20Version%2F4.0%20Mobile%2F7A341%20Safari%2F528.16&ssv=4tv%4033st9mlu2u3&ssw=&ssx=447781215862672&ssy=fom%40dcjkpgheafgejcmnppdifiajgjbhglgckpag&ssz=6038780f9d1303c. Ανακτήθηκε στις 28 August 2008. 
  24. NASA/JPL (2009). «Cassini's Big Sky: The View from the Center of Our Solar System». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2009. 
  25. Fahr, H. J.; Kausch, T.; Scherer, H.; Kausch; Scherer (2000). «A 5-fluid hydrodynamic approach to model the Solar System-interstellar medium interaction» (PDF). Astronomy & Astrophysics 357: 268. Bibcode2000A&A...357..268F. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-08-08. https://web.archive.org/web/20170808135422/http://aa.springer.de/papers/0357001/2300268.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-07-12.  See Figures 1 and 2.
  26. «JPL Small-Body Database Browser: 136199 Eris (2003 UB313)» (2008-10-04 last obs). Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2009. 
  27. Alessandro Morbidelli (2005). «Origin and dynamical evolution of comets and their reservoir». arXiv:astro-ph/0512256 [astro-ph]. 
  28. Littmann, Mark (2004). Planets Beyond: Discovering the Outer Solar System. Courier Dover Publications. σελίδες 162–163. ISBN 978-0-486-43602-9. 
  29. Mark Anderson, "Don't stop till you get to the Fluff", New Scientist no. 2585, 6 January 2007, pp. 26–30
  30. DM Seifr; Lallement; Crifo; Welsh (1999). «Mapping the Countours of the Local Bubble». Astronomy and Astrophysics 346: 785–797. Bibcode1999A&A...346..785S. 
  31. Tony Phillips (2014). «Evidence for Supernovas Near Earth». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2015. 
  32. S. B. Popov; M. Colpi; M. E. Prokhorov; A. Treves; R. Turolla (2003). «Young isolated neutron stars from the Gould Belt». Astronomy and Astrophysics 406 (1): 111–117. doi:10.1051/0004-6361:20030680. Bibcode2003A&A...406..111P. http://www.aanda.org/articles/aa/abs/2003/28/aah4133/aah4133.html. Ανακτήθηκε στις 2 October 2009. 
  33. Harold Spencer Jones, T. H. Huxley, Proceedings of the Royal Institution of Great Britain, Royal Institution of Great Britain, v. 38–39
  34. Eisenhauer, F.; Schoedel, R.; Genzel, R.; Ott, T.; Tecza, M.; Abuter, R.; Eckart, A.; Alexander, T. (2003). «A Geometric Determination of the Distance to the Galactic Center». Astrophysical Journal 597 (2): L121–L124. doi:10.1086/380188. Bibcode2003ApJ...597L.121E. 
  35. Leong, Stacy (2002). «Period of the Sun's Orbit around the Galaxy (Cosmic Year)». The Physics Factbook. 
  36. Christian, Eric· Samar, Safi-Harb. «How large is the Milky Way?». Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2007. 
  37. Frommert, H.· Kronberg, C. (25 Αυγούστου 2005). «The Milky Way Galaxy». SEDS. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2007. 
  38. Irwin, V.; Belokurov, V.; Evans, N. W. (2007). «Discovery of an Unusual Dwarf Galaxy in the Outskirts of the Milky Way». The Astrophysical Journal 656 (1): L13–L16. doi:10.1086/512183. Bibcode2007ApJ...656L..13I. 
  39. «The Local Group of Galaxies». University of Arizona. Students for the Exploration and Development of Space. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2009. 
  40. Tully, R. Brent; Shaya, Edward J.; Karachentsev, Igor D.; Courtois, Hélène M.; Kocevski, Dale D.; Rizzi, Luca; Peel, Alan (March 2008). «Our Peculiar Motion Away from the Local Void». The Astrophysical Journal 676 (1): 184–205. doi:10.1086/527428. Bibcode2008ApJ...676..184T. 
  41. Tully, R. Brent (May 2008), «The Local Void is Really Empty», Dark Galaxies and Lost Baryons, Proceedings of the International Astronomical Union, IAU Symposium, 244, σελ. 146–151, doi:10.1017/S1743921307013932 
  42. R. Brent Tully (1982). «The Local Supercluster». The Astrophysical Journal 257: 389–422. doi:10.1086/159999. Bibcode1982ApJ...257..389T. http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1982ApJ...257..389T&data_type=PDF_HIGH&whole_paper=YES&type=PRINTER&filetype=.pdf. Ανακτήθηκε στις 27 April 2015. 
  43. «Galaxies, Clusters, and Superclusters». NOVA Online. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2015. 
  44. «Newly identified galactic supercluster is home to the Milky Way». National Radio Astronomy Observatory (ScienceDaily). 3 September 2014. http://www.sciencedaily.com/releases/2014/09/140903133319.htm. 
  45. Irene Klotz (3 Σεπτεμβρίου 2014). «New map shows Milky Way lives in Laniakea galaxy complex». Reuters. ScienceDaily. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2017. 
  46. Elizabeth Gibney (3 September 2014). «Earth's new address: 'Solar System, Milky Way, Laniakea'». Nature. doi:10.1038/nature.2014.15819. http://www.nature.com/news/earth-s-new-address-solar-system-milky-way-laniakea-1.15819. 
  47. Camille M. Carlisle (3 September 2014). «Laniakea: Our Home Supercluster». Sky and Telescope. http://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/laniakea-home-supercluster-09032014/. 
  48. Mackie, Glen (1 Φεβρουαρίου 2002). «To see the Universe in a Grain of Taranaki Sand». Swinburne University. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2006. 
  49. Lineweaver, Charles· Tamara M. Davis (2005). «Misconceptions about the Big Bang». Scientific American. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2008. 
  50. Margalef-Bentabol, Berta; Margalef-Bentabol, Juan; Cepa, Jordi (February 2013). «Evolution of the cosmological horizons in a universe with countably infinitely many state equations». Journal of Cosmology and Astroparticle Physics. 015 2013 (02): 015. doi:10.1088/1475-7516/2013/02/015. Bibcode2013JCAP...02..015M. http://iopscience.iop.org/1475-7516/2013/02/015.