Το Πορτραίτο της Τζένι

ταινία του 1948

Το Πορτραίτο της Τζένι (Πρωτότυπος τίτλος: Portrait of Jennie), γνωστή και με τον τίτλο Ερωτική Παγίδα, είναι Αμερικανικό δράμα μυστηρίου και φαντασίας του 1948 σε σκηνοθεσία Γουίλιαμ Ντίτερλε, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Νέιθαν που διασκευάστηκε για τη μεγάλη οθόνη από τους Πολ Όσμπορν, Πίτερ Μπερνέις και Λεονάρντο Μπερκοβίτσι. Πρωταγωνιστούν οι Τζένιφερ Τζόουνς, Τζόζεφ Κότεν και Έθελ Μπάριμορ. Η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ Οπτικών και Ηχητικών Εφέ και ήταν υποψήφια επίσης για Όσκαρ Φωτογραφίας σε ασπρόμαυρη ταινία.

Το Πορτραίτο της Τζένι
(Portrait of Jennie)
ΣκηνοθεσίαΓουίλιαμ Ντίτερλε
ΠαραγωγήΝτέιβιντ Ο. Σέλζνικ
Ντέιβιντ Χέμπστεντ
ΣενάριοΠολ Όσμπορν
Πίτερ Μπερνέις
Λεονάρντο Μπερκοβίτσι
Ρόμπερτ Νέιθαν (Μυθιστόρημα)
Βασισμένο σεPortrait of Jennie
ΠρωταγωνιστέςΤζένιφερ Τζόουνς
Τζόζεφ Κότεν
Έθελ Μπάριμορ
Λίλιαν Γκις
Σέσιλ Κέλαγουεϊ
ΜουσικήΚλοντ Ντεμπουσί
Ντιμίτρι Τιόμκιν
ΦωτογραφίαΤζόζεφ Άουγκουστ και Λι Γκαρμς
ΔιανομήΝτέιβιντ Ο. Σέλζνικ και Netflix
Πρώτη προβολήCountry flag 25 Δεκεμβρίου 1948
Κυκλοφορία1948
Διάρκεια86 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$4.041.000
Ακαθάριστα έσοδα$1.510.000 (ΗΠΑ)

Πλοκή Επεξεργασία

Το 1934, ο φτωχός ζωγράφος Έμπεν Άνταμς (Τζόζεφ Κότεν), γνωρίζεται με ένα παράξενο κοριτσάκι ονόματι Τζένι Άπλετον (Τζένιφερ Τζόουνς) στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης. Το κορίτσι αυτό μοιάζει βγαλμένο από ένα παραμυθένιο κόσμο, από μιαν άλλη εποχή και τα ρούχα του είναι παλαιότερης μόδας. Ο Έμπεν που μοχθεί να πουλήσει τους πίνακές του, φτιάχνει το σχέδιο του κοριτσιού και η δίδα Σπίνεϊ (Έθελ Μπάριμορ) έμπορος τέχνης το αγοράζει και προθυμοποιείται να τον βοηθήσει να ωριμάσει ως καλλιτέχνης.

Ο Έμπεν συνεχίζει να συναντά τη Τζένι, περιστασιακά. Οι συναντήσεις τους είναι τυχαίες και κάθε φορά η Τζένι εμφανίζεται μεγαλωμένη. Μέσα σε λίγο καιρό το κοριτσάκι έχει γίνει κοπέλα, που οδεύει προς την ενηλικίωση. Ο Έμπεν διαπιστώνει ότι την έχει ερωτευτεί, αλλά σύντομα συνειδητοποιεί τα γεγονότα που του περιγράφει η κοπέλα αναφέρονται σε 10 με 20 χρόνια πρωτύτερα και ότι είναι ο μοναδικός που μπορεί να την δει. Μετά από έρευνα διαπιστώνει ότι η Τζένι έζησε στην περιοχή εκείνη της Νέας Υόρκης με την οικογένειά της 20 χρόνια πριν. Τότε αρχίζει να αναρωτιέται αν πρόκειται για υπάρχον πρόσωπο ή για αποκύημα της φαντασίας του ή αν η Τζένι έχει την ικανότητα για ταξίδια στον χρόνο, ενώ παράλληλα συνεχίζονται οι συναντήσεις του και ο Έμπεν καταφέρνει να της κάνει το πορτραίτο.

Το «Πορτραίτο της Τζένι» φέρνει ανέλπιστη επιτυχία και τύχη στη ζωή του Έμπεν, αλλά μετά την ολοκλήρωσή του, η κοπέλα εξαφανίζεται. Τότε ο Έμπεν προσπαθεί να καταφέρει το αδύνατο... να ενώσει το παρόν με το παρελθόν. Τελικώς μαθαίνει τη μυστηριώδη αλήθεια για την Τζένι και παρόλο που ακολουθεί αναπόφευκτη τραγωδία, συνεχίζει να αποτελεί έμπνευση για τη ζωή και την τέχνη του Έμπεν, και η καριέρα του κάνει μια αξιοσημείωτη ανάκαμψη, ξεκινώντας με το πιο διάσημο πορτραίτο της Τζένι.

Πληροφορίες παραγωγής Επεξεργασία

Η σχέση του Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ με την Τζένιφερ Τζόουνς, που ξεκίνησε το 1943, έκανε τον παραγωγό του Όσα Παίρνει ο Άνεμος και του Ρεβέκκα να ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με την καριέρα της ηθοποιού. Για τον σκοπό αυτό, επέλεγε προσεκτικά τα σενάρια και τους ρόλους που ήταν κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της. Το μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Νέιθαν του 1940, αποτέλεσε επίσης φιλόδοξο εγχείρημα του παραγωγού προκειμένου να προωθηθεί η καριέρα της μετέπειτα συζύγου του (παντρεύτηκαν το 1949).

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο του 1947 στη Νέα Υόρκη και στη Βοστώνη, αλλά ο Σέλζνικ δεν ήταν ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα, ζήτησε να ξαναγυριστούν κάποιες σκηνές και απέλυσε πέντε σεναριογράφους πριν την ολοκλήρωση των γυρισμάτων τον Οκτώβριο του 1948. Εφόσον η ταινία ανήκει στο είδος φαντασίας, ο Σέλζνικ επέμεινε τα γυρίσματα να είναι εξωτερικά, επιλέγοντας τοποθεσίες στη Μασαχουσέτη και στη Νέα Υόρκη, πράγμα που αύξησε το κόστος παραγωγής.[1] Αν και στο μεγαλύτερο μέρος ήταν ασπρόμαυρη, οι σκηνές του τελευταίου δεκάλεπτου της ταινίας γυρίστηκαν σε πράσινη απόχρωση και κάποιες μετά σε καφέ απόχρωση, ενώ στη συνέχεια η τελική λήψη του πορτραίτου γυρίστηκε σε έγχρωμο τεχνικόλορ.[2] Το πορτραίτο της Τζένι δημιουργήθηκε από τον Ρόμπερτ Μπράκμαν, αποκτήθηκε στη συνέχεια επίσημα από τον Σέλζνικ, και μετά τον γάμο του Σέλζνικ με την Τζόουνς το 1949 κατέληξε στο σπίτι του ζευγαριού.

Η ταινία ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστη για την εποχή που γυρίστηκε, στο ότι δεν είχε τίτλους έναρξης, εκτός από το λογότυπο της Selznick International Pictures. Αντιθέτως, τα ονόματα των ηθοποιών και των συντελεστών εμφανίζονται στο τέλος. Πριν ξεκινήσει η ταινία, ο τίτλος ανακοινώνεται από τον αφηγητή, ο οποίος αφού εκφωνεί έναν προφορικό πρόλογο, λέει: «And now, Portrait of Jennie», δηλαδή «Και τώρα, Πορτραίτο της Jennie». Η ταινία φημίζεται επίσης για τη φωτογραφία του Τζόζεφ Όουγκαστ, η οποία δίνει στο θεατή να καταλάβει την ψύχωση του πρωταγωνιστή με την Τζένι. Κάποιες λήψεις δίνουν στο θεατή την ψευδαίσθηση ότι πάρθηκαν από καμβά.

Τελικώς, η ταινία Το Πορτραίτο της Τζένι, λόγω των αρκετών σκηνών που ξαναγυρίστηκαν και του πλήθους των εξωτερικών γυρισμάτων, έφτασε σε συνολικό κόστος τα 4,041 εκατομμύρια δολάρια.[3] Το εντυπωσιακότερο είναι ότι ξεπέρασε σε κόστος ακόμα και την υπερπαραγωγή Όσα Παίρνει ο Άνεμος του 1939, επίσης σε παραγωγή του Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ, που κόστισε 3,85 εκατομμύρια δολάρια, και μάλιστα παρά το γεγονός ότι η ταινία Όσα Παίρνει ο Άνεμος είχε γυριστεί εξ ολοκλήρου έγχρωμη και με εμφανώς ακριβότερα ιστορικά σετ, ενώ ήταν και πάνω από 2 φορές μεγαλύτερη σε χρονική διάρκεια από Το Πορτραίτο της Τζένι.

Υποδοχή Επεξεργασία

Όταν η ταινία έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες τον Δεκέμβριο του 1948, δεν σημείωσε εισπρακτική επιτυχία (λόγω και του εξαιρετικά υψηλού κόστους παραγωγής της, που ήταν δύσκολο να καλυφθεί εμπορικά) και μάλιστα ήταν η πρώτη ζημιογόνα ταινία στην καριέρα της Τζένιφερ Τζόουνς (η οποία μέχρι τότε είχε πρωταγωνιστήσει σταθερά σε κερδοφόρες εισπρακτικά ταινίες), αλλά στη συνέχεια επαναξιολογήθηκε θετικά και τώρα πια θεωρείται κλασική του είδους φαντασίας, με βαθμολογία 91% «φρέσκο» στο Rotten Tomatoes. Ο Μπόσλεϊ Κράουδερ των The New York Times την αποκάλεσε τότε ανεπαρκή και απογοητευτική,[4] ενώ αντιθέτως το περιοδικό Variety έγραψε ότι τα γεγονότα αποδόθηκαν με στυλ, γούστο και αξιοπρέπεια.[5]

Μεταγενέστεροι κριτικοί κινηματογράφου έχουν επίσης δώσει στην ταινία ισχυρό έπαινο. Η Βρετανίδα κριτικός Leslie Halliwell έγραψε ότι «παρουσιάστηκε με εξαιρετική πειστικότητα από μια πρώτης τάξεως ομάδα ηθοποιών και τεχνικών».[6] Ο Ισπανός σουρεαλιστής σκηνοθέτης Λουίς Μπουνιουέλ συμπεριέλαβε την ταινία στη λίστα του με τις 10 καλύτερες όλων των εποχών.[7] Σύμφωνα με τον κριτικό και ιστορικό Ken Wlaschin το 1985, Το Πορτραίτο της Τζένι είναι μία από τις δέκα κορυφαίες ταινίες της Τζένιφερ Τζόουνς, αλλά και του Τζόζεφ Κότεν.[8]

Βραβεία Επεξεργασία

Βράβευση:

Υποψηφιότητα:

  • Φωτογραφίας σε ασπρόμαυρη ταινία - Τζόζεφ Όουγκαστ.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Cotton, Joseph. Vanity Will Get You Somewhere, iUniverse (2000).
  2. Maltin, Leonard (2010). Classic Movie Guide, 2nd edition. New York. ISBN 9780452295773.
  3. Thomson, David. Showman: The Life of David O. Selznick (Abacus, 1993), p. 521.
  4. Crowther, Bosley. "Selznick's 'Portrait of Jennie,' With Cotten and Jennifer Jones, Opens at Rivoli," New York Times (March 30, 1949).
  5. Variety Staff. "Portrait of Jennie is an unusual screen romance. The story of an ethereal romance between two generations is told with style, taste and dignity.", Variety (Dec. 31, 1947).
  6. Halliwell's Film and Video Guide 1999 (1999), ed. J.Walker, p. 635.
  7. Marshall, Colin. «The 10 Favorite Films of Avant-Garde Surrealist Filmmaker Luis Buñuel (Including His Own Collaboration with Salvador Dalí)». Open Culture. Open Culture, LLC. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2023. 
  8. Wlaschin, Ken (1985). «The World's Great Movie Stars and Their Films». Londres: Peerage Books. ISBN 1850520046.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία