Βικιπαίδεια

Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου (ταινία, 1963)

Αμερικανική κωμική-φαντασίας του 1963

Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου (αγγλικά: The Sword in the Stone) είναι αμερικανική κωμική-φαντασίας ταινία μιούζικαλ κινουμένων σχεδίων που κυκλοφόρησε το 1963, με παραγωγό τον Ουώλτ Ντίσνεϋ και διανομή στις αίθουσες από τα Walt Disney Studios Motion Pictures στις 25 Δεκεμβρίου 1963. Ήταν η τελευταία ταινία κινουμένων σχεδίων που κυκλοφόρησε από την Disney πριν από τον θάνατο του Ουώλτ Ντίσνεϋ. Τα τραγούδια της ταινίας συνέθεσαν και έγραψαν οι αδελφοί Σέρμαν, οι οποίοι αργότερα έγραψαν τη μουσική σε άλλες ταινίες της Disney όπως οι Μαίρη Πόππινς (1964), Το Βιβλίο της Ζούγκλας (1967) και Μάγισσες και Σκουπόξυλα (1971).

Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου
The Sword in the Stone
Η αφίσα της ταινίας
ΣκηνοθεσίαΒόλφγκανγκ Ράιτερμαν
ΠαραγωγήΟυώλτ Ντίσνεϋ
ΣενάριοΜπιλ Πιτ
ΙστορίαΜπιλ Πιτ
Βασισμένο σεΤο Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου
του Τ. Έιτς. Ουάιτ
Ηθοποιοί φωνήςΡίκι Σόρενσεν
Ρίτσαρντ Ράιτερμαν
Ρόμπερτ Ράιτερμαν
Καρλ Σουένσον
Τζούνιους Μάθιους
Σεμπάστιαν Καμπότ
Νόρμαν Άλντεν
Μάρθα Γουέντγουορθ
Άλαν Νάπιερ
Θερλ Ράβενσκροφτ
Τζίνι Τάιλερ
ΜουσικήΤζορτζ Μράνς
ΜοντάζΝτόναλντ Χάλλιντεϊ
Εταιρεία παραγωγήςWalt Disney Animation Studios
ΔιανομήWalt Disney Studios Motion Pictures
Πρώτη προβολή25 Δεκεμβρίου 1963
Διάρκεια79 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$4 εκατομμύρια[1]
Ακαθάριστα έσοδα$22.2 εκατομμύρια[2]
δεδομένα (π • σ • ε )

Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα, το οποίο κυκλοφόρησε το 1938 ως ένας τόμος. Αργότερα, επανεκδόθηκε ως το πρώτο μέρος μιας τετραλογίας του Τ. Χ. Ουάιτ, το όνομα της οποίας ήταν Ο Ένας και Μελλοντικός Βασιλιάς.

Πλοκή Επεξεργασία

Μετά το θάνατο του Βασιλιά της Αγγλίας, Ούθερ Πεντράγκον, δεν υπάρχει κανένας διάδοχος για το θρόνο, ενώ στο Λονδίνο εμφανίζεται ένα σπαθί καρφωμένο σε ένα αμόνι. Το σπαθί φέρει μια επιγραφή στην οποία λέει ότι όποιος καταφέρει να βγάλει το σπαθί από το αμόνι, αυτός θα είναι και ο νέος βασιλιάς. Κανένας δεν μπορεί να αφαιρέσει το σπαθί, το οποίο τελικά ξεχνιέται, αφήνοντας την Αγγλία να βυθιστεί σε μια περίοδο σκοταδισμού.

Χρόνια αργότερα, ένα ορφανό δωδεκάχρονο αγόρι με το όνομα Αρθούρος, κοινώς γνωστός ως Γουόρτ, χωρίς να το θέλει τρομάζει ένα ελάφι το οποίο κυνηγά ο θετός του αδελφός Κέυ, αναγκάζοντας τον Κέυ να πετάξει το βέλος του προς το δάσος. Στην προσπάθειά του να βρει το βέλος, ο Αρθούρος καταλήγει στην καλύβα του μάγου Μέρλιν, ο οποίος ανακηρύσσει τον εαυτό του ως τον παιδαγωγό του Άρθούρου. Επιστρέφει μαζί με το αγόρι στο σπίτι του, ένα κάστρο το οποίο διοικεί ο Σερ Έκτορ, ο θετός πατέρας του Αρθούρου. Ο φίλος του Έκτορ, ο Σερ Πέλινορ, καταφτάνει με τα νέα ότι το ετήσιο τουρνούα της χώρας θα διεξαχθεί στο Λονδίνο την Πρωτοχρονιά και ο νικητής θα στεφθεί ως ο νέος βασιλιάς της Αγγλίας. Ο Έκτορ αποφασίζει να ξεκινήσει να προπονεί τον Κέυ για το τουρνουά και διορίζει τον Αρθούρο ως τον ακόλουθό του.

Για να εκπαιδεύσει τον Αρθούρο, ο Μέρλιν μεταμορφώνει το αγόρι, αλλά και τον εαυτό του, σε ψάρια. Κολυμπούν στην τάφρο του κάστρου μαθαίνοντας τους νόμους της φύσης, αλλά πιο σημαντικό είναι για τον Αρθούρο να μάθει να βασίζεται στο μυαλό του στην αντιμετώπιση επικίνδυνων καταστάσεων (μυαλό ισχυρότερο από τη δύναμη). Ο Αρθούρος δέχεται επίθεση από ένα λούτσο, αλλά σώζεται από τον Αρχιμήδη, την κουκουβάγια του Μέρλιν. Όταν ο Αρθούρος προσπαθεί να πει στον Έκτορ για το μάθημά του, ο Έκτορ δεν τον πιστεύει και τον στέλνει ως τιμωρία στην κουζίνα για να πλύνει τα πιάτα. Ο Μέρλιν χρησιμοποιεί τη μαγεία του και μαγεύοντας τα πιάτα να πλυθούν μόνα τους, έτσι ώστε ο Αρθούρος να απελευθερωθεί από τα καθήκοντά του. Οι δυο τους, πηγαίνουν για άλλο ένα μάθημα. Αυτή τη φορά, μεταμορφώνονται σε σκίουρους για να διδαχθεί ο Αρθούρος για τη βαρύτητα και να καταλάβει τη σημαντικότητα του να σκέφτεται πριν ενεργεί. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος, δύο θυληκιές σκιουρίνες τους ερωτεύονται και όταν ο Αρθούρος δέχεται επίθεση από ένα λύκο, η σκιουρίνα του σώζει τη ζωή πριν προλάβει ο Μέρλιν να επανέλθει στην ανθρώπινη μορφή του. Ενώ η διώκτης του Μέρλιν είναι αρχικά τρομοκρατημένη και στη συνέχεια θυμωμένη μαζί του που δεν είναι πραγματικός σκίουρος, η διώκτης του Αρθούρου είναι πληγωμένη. Όταν ο Μέρλιν και ο Αρθούρος επιστρέφουν στο κάστρο, ο Έκτορ κατηγορεί τον Μέρλιν ότι χρησιμοποίησε μαύρη μαγεία για να μαγέψει τα πιάτα. Ο Αρθούρος τον υπερασπίζεται, αλλά ο Έκτορ αρνείται να ακούσει και τιμωρεί τον Αρθούρο αντικαθιστώντας τον με τον Χομπς ως ακόλουθο του Κέυ.

Αποφασίζοντας να επανορθώσει, ο Μέρλιν αποφασίζει να διδάσκει τον Αρθούρο σε πλήρες ωράριο. Ωστόσο, οι γνώσεις του Μέρλιν για το μέλλον προκαλούν σύγχυση στον Αρθούρο, και έτσι διορίζει τον Αρχιμήδη ως τον δάσκαλό του. Όταν ο Αρθούρος φαντάζεται το πώς θα ήταν αν μπορούσε να πετάξει, ο Μέρλιν τον μεταμορφώνει σε σπουργίτι με τον Αρχιμήδη να του μαθαίνει πώς να πετάει. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ο Αρθούρος δέχεται επίθεση από ένα γεράκι και πέφτει μέσα στην καμινάδα της Μαντάμ Μιμ, μιας κακιάς μάγισσας και αντίπαλο του Μέρλιν. Η Μιμ εξασκεί μαγεία χρησιμοποιώντας κόλπα, σε αντίθεση με τον Μέρλιν ο οποίος τη χρησιμοποιεί για εκπαιδευτικούς λόγους. Ο Μέρλιν επεμβαίνει πριν η Μιμ καταστρέψει τον Αρθούρο και εκείνη τον προκαλεί σε μονομαχία μάγων. Παρά το ότι η Μιμ κλέβει κατά τη διάρκεια της μονομαχίας παραβιάζοντας τους κανόνες, ο Μέρλιν δείχνει πιο έξυπνος και μεταμορφώνει τον εαυτό του σε ένα μικροοργανισμό («Malignalitaloptereosis»), ο οποίος μολύνει την Μιμ με μια ασθένεια που μοιάζει με ανεμοβλογιά, νικώντας την τελειωτικά και αποδεικνύοντας ότι η γνώση είναι πιο σημαντική από τη δύναμη.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, ενώ ο Κέυ και ο Έκτορ ετοιμάζονται να αναχωρήσουν για το Λονδίνο, ο Χομπς αρρωσταίνει με μαγουλάδες, αναγκάζοντας τον Έκτορ να αποκαθιστήσει τον Αρθούρο ως τον ακόλουθο του Κέυ. Αυτό προκαλεί ρήξη στη σχέση του Αρθούρου με τον Μέρλιν. Όταν ο Αρθρούρος υπερασπίζεται την επιλογή του να πάει στο Λονδίνο ως ακόλουθος, ο Μέρλιν θυμωμένος μεταφέρει τον εαυτό του στις Βερμούδες. Την ημέρα του τουρνουά, ο Αρθούρος συνειδητοποιεί ότι άφησε το σπαθί του Κέυ στο πανδοχείο, το οποίο τώρα είναι κλειστό (λόγω του τουρνουά) και δεν μπορεί να μπει μέσα για να το πάρει. Ο Αρχιμήδης βλέπει το σπαθί που βρίσκεται πάνω στο αμόνι και προτρέπει τον Αρθούρο να πάει αυτό στον Κέυ. Ο Αρθούρος καταφέρνει να το αφαιρέσει από το αμόνι, μη γνωρίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο εκπληρώνει την προφητεία για τον μελλοντικό βασιλιά. Όταν ο Αρθούρος επιστρέφει με το σπαθί, ο Έκτορ το αναγνωρίζει και το τουρνουά σταματά. Ο Έκτορ τοποθετεί το σπαθί πίσω στο αμόνι, απαιτώντας από τον Αρθούρο να αποδείξει ότι εκείνος είναι που το αφαίρεσε. Νομίζοντας ότι μιας και έχει αφαιρεθεί μια φορά, τώρα ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να το κάνει, ο Κέυ και οι υπόλοιποι προσπαθούν ανεπιτυχώς να βγάλουν το σπαθί από το αμόνι. Ο Σερ Πέλινορ και ένας άλλος ιππότης, ο Σερ Μπαρτ, υποστηρίζουν τον Αρθούρο και τον ενθαρρύνουν να ξανατραβήξει το σπαθί. Ο Αρθούρος το κάνει, αποκαλύπτοντας ότι είναι ο νόμιμος βασιλιάς της Αγγλίας, κερδίζοντας τον σεβασμό του Έκτορ και του Κέυ.

Ο Αρθούρος στέφεται βασιλιάς και κάθεται στο δωμάτιο του θρόνου μαζί με τον Αρχιμήδη, νιώθοντας ανέτοιμος να αναλάβει τέτοια μεγάλη ευθύνη. Συγκλονισμένος από το πλήθος που έχει μαζευτεί και ζητωκραυγάζει για εκείνον, ο Αρθούρος καλεί τον Μέρλιν σε βοήθεια. Ο Μέρλιν επιστρέφει από τις Βερμούδες (και τον 20ο αιώνα) και είναι συνεπαρμένος όταν βρίσκει τον Αρθούρο να είναι ο βασιλιάς για τον οποίο μιλάνε στο μέλλον. Ο Μέρλιν λέει στον Αρθούρο ότι θα είναι ο αρχηγός των Ιπποτών της Στρογγυλής Τράπεζας και θα γίνει διάσημος, πρωταγωνιστώντας σε βιβλία, ακόμη και σε ταινίες, κάτι το οποίο (ως συνήθως) συγχύζει τον Αρθούρο.

Ηθοποιοί Επεξεργασία

  • Ρίκι Σόρενσεν, Ρίτσαρντ Ράιτερμαν και Ρόμπερτ Ράιτερμαν ως Αρθούρος, επίσης γνωστός και ως Γουόρτ. Είναι η προσαρμογή της Disney του θρυλικού Βρετανού αρχηγού βασιλιά Αρθούρου. Τρεις διαφορετικοί ηθοποιοί χάρισαν τη φωνή τους στον Αρθούρο, οδηγώντας σε εμφανείς διαφορές στη φωνή του χαρακτήρα ανάμεσα στις σκηνές.[3] Επίσης, οι τρεις φωνές έχουν αμερικανική προφορά που τις κάνει εκ διαμέτρου αντίθετες με το αγγλικό τοπίο και τις βρετανικές προφορές των περισσοτέρων από τους άλλους ηθοποιούς/χαρακτήρες της ταινίας.[3]
  • Καρλ Σουένσον ως Μέρλιν, ο θρυλικός μάγος ο οποίος βοηθά και επιμορφώνει τον Αρθούρο. Ο Μέρλιν εικονογραφήθηκε από αρκετούς από την ομάδα των «Εννέα Γηραιών» της Disney, συμπεριλαμβανομένων των Μιλτ Καλ, Φρανκ Τόμας, Όλι Τζόνσον και Τζον Λάνσμπερυ. Ο Καλ σχεδίασε τον χαρακτήρα χρησιμοποιώντας και βελτιώνοντας τα σκίτσα του Μπιλ Πιτ. Ο Μέρλιν μπορεί να αναγνωριστεί από την τεράστια γενειάδα του, η οποία πιάνεται στις περισσότερες μηχανές που χρησιμοποιεί, και ένα ζευγάρι γυαλιά που φοράει. Είναι ο πιο ισχυρός μάγος του κόσμου.
  • Τζούνιους Μάθιους ως Αρχιμήδης, η ιδιότροπη αλλά μορφωμένη κουκουβάγια του Μέρλιν, η οποία έχει την ικανότητα να μιλάει και αποτελεί το κωμικό στοιχείο της ταινίας. Ο Αρχιμήδης συνοδεύει τον Αρθούρο κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του και είναι εκείνος ο οποίος ειδοποιεί τον Μέρλιν όταν ο Αρθούρος πέφτει στην καλύβα της Μαντάμ Μιμ, η οποία θέλει να τον καταστρέψει. Ο Αρχιμήδης μένει με τον Αρθούρο όταν ο Μέρλιν ταξιδεύει στον 20ο αιώνα και στις Βερμούδες.
  • Σεμπάστιαν Καμπότ ως Σερ Έκτορ, ο διοικητής του κάστρου του βασιλιά Ούθερ Πέντραγκον και ο θετός πατέρας του Αρθούρου. Δεν πιστεύει στη μαγεία μέχρι τη στιγμή που ο Μέρλιν εφαρμόζει ένα ξόρκι μπροστά του, αναγκάζοντάς τον να του επιτρέψει να παραμείνει στο κάστρο και να διδάξει τον Αρθούρο. Παρόλο που αγαπάει τον Αρθούρο, ο Έκτορ του φέρεται σκληρά πολύ συχνά. Ο Καμπότ είναι επίσης και ο αφηγητής στην αρχή και στο τέλος της ταινίας.
  • Νόρμαν Άλντεν ως Σερ Κέι, ο μεγαλύτερος θετός αδελφός του Αρθούρου και γιος το Έκτορ. Αν και είναι ανίκανος στις διάφορες δραστηριότητες που απαιτούνται για το τουρνουά, όπως η κονταρομαχία και η μάχη με σπαθί, ο Έκτορ παραμένει αποφασισμένος να τον κάνει ιππότη και υποψήφιο βασιλιά. Αν και νοιάζεται για τον Αρθούρο, πολλές φορές του φέρεται με περιφρόνηση.
  • Μάρθα Ουέντγουορθ ως Μαντάμ Μιμ, μια μάγισσα εντριβής στη μαύρη μαγεία και το αντίπαλο δέος του Μέρλιν. Είναι η μόνη κακιά της ταινίας που βρίσκεται στην επίσημη λίστα κακών της Disney. Εικονογραφήθηκε από δύο από τους θρυλικούς «Εννέα Γηραιούς» της Disney, τον Μιλτ Καλ (ο οποίος σχεδίασε τον χαρακτήρα χρησιμοποιώντας και βελτιώνοντας τα σκίτσα του Μπιλ Πιτ) και τον Φρανκ Τόμας. Ο Καλ εικονογράφησε τις αρχικές της σκηνές με τον Αρθούρο ενώ ο Τόμας τη μονομαχία της με τον Μέρλιν. Η Ουέντγουορθ χάρισε επίσης τη φωνή της στη μεγαλύτερη σκιουρίνα, μια καχύποπτη, ηλικιωμένη σκιουρίνα η οποία αναπτύσσει μια έλξη προς τον Μέρλιν, όταν εκείνος και ο Αρθούρος μεταμφιέζονται σε σκίουρους.
  • Άλαν Νέιπιερ ως Σερ Πέλινορ, φίλος του Σερ Έκτορ και αυτός ο οποίος ανακοινώνει το τουρνουά για την ανάδειξη του βασιλιά.
  • Θερλ Ρέιβενσκροφτ ως Σερ Μπαρτ, επίσης γνωστός και ως Μαύρος Ιππότης. Ένας από τους πρώτους που αναγνωρίζουν ότι ο Αρθούρος ήταν αυτός που έβγαλε το σπαθί από το αμόνι.
  • Τζίνι Τάιλερ ως νεαρή σκιουρίνα, μια νεαρή θηλυκιά η οποία έλκεται από τον Αρθούρο όταν εκείνος έχει τη μορφή σκίουρου. Αφού τον σώζει από τον λύκο, ο Αρθούρος επιστρέφει στην ανθρώπινη μορφή του και εκείνη ξεσπάει σε κλάματα καθώς φεύγει τρέχοντας. Τη βλέπουμε για τελευταία φορά όταν πληγωμένη και κλαίγοντας παρακολουθεί τον Αρθούρο και τον Μέρλιν να αποχωρούν από το δάσος.

Ελληνική μεταγλώττιση Επεξεργασία

  • Γιώργος Παληός: Μέρλιν
  • Παναγιώτης Αποστολόπουλος: Αρθούρος
  • Κώστας Δαρλάσης: Αρχιμήδης
  • Κώστας Τριανταφυλλόπουλος: Σερ Έκτορ / Αφηγητής
  • Δημήτρης Μενούνος: Σερ Κέυ
  • Τζένη Στεφανάκου: Μαντάμ Μιμ
  • Ντίνος Δουλγεράκης: Σερ Πέλινορ
  • Χριστίνα Βαρζοπούλου: Υπηρέτρια
  • Δημήτρης Σπάθης: Σερ Μπαρτ

Συμμετέχουν: Ανδρέας Ρήγας, Κώστας Μπερικόπουλος, Δημήτρης Κότσαρης, Σταύρος Μαυρίδης

Τραγουδούν: Νίκος Στεφάνου, Ελπινίκη Ζερβού, Άλεξ Παναγή, Μιχάλης Κατσούλης

Παραγωγή Επεξεργασία

Το 1939, ο Ουώλτ Ντίσνεϋ εξασφάλισε τα δικαιώματα του βιβλίου του Τ. Χ. Ουάιτ, Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου, για την ταινία και τα πρώτα εικονογραφημένα σενάρια έγιναν το 1949.[4] Όταν η δουλειά για την ταινία Τα 101 Σκυλιά της Δαλματίας ολοκληρώθηκε το 1960, δύο πρότζεκτ βρίσκονταν υπό ανάπτυξη, το Chanticleer (Αλέκτωρ) και Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου.[5] Στο πρώτο πρότζεκτ δούλευαν οι Κεν Άντερσον και Μαρκ Ντέιβις, οι οποίοι βοήθησαν στην παραγωγή μιας μεγάλου μήκους ταινίας σε ένα σκηνικό πιο σύγχρονο. Και οι δύο είχαν επισκεφτεί τα αρχεία της Disney και αποφάσισαν να υιοθετήσουν το σατυρικό στοιχείο στην παραγωγή τους, κοιτάζοντας παλαιότερες αντιλήψεις της δεκαεταίας του '40.[6] Ο Άντερσον, ο Ντέιβις, ο Μιλτ Καλ και ο σκηνοθέτης Βόλφγκανγκ Ράιτερμαν ξόδεψαν μήνες προετοιμάζοντας περίτεχνα εικονογραφημένα σενάρια για το Chanticleer και έπειτα από μια σιωπηλή αντίδραση κατά την παρουσίαση της ιστορίας, μια φωνή από το πίσω μέρος του δωματίου ακούστηκε να λέει: «Δεν μπορεί να φτιαχτεί προσωπικότητα από μια κότα!» Η φωνή ανήκε στον Μπιλ Πιτ.[7] Όταν έφτασε ο καιρός για να εγκριθεί το ένα από τα δύο πρότζεκτ, ο Ουώλτ ανταποκρίθηκε στον Άντερσον λέγοντας: «Μόνο μια λέξη—χάλια!»[8] Εν τω μεταξύ, η δουλειά για το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου προχωρούσε αργά από τον βετεράνο καλλιτέχνη ιστορίας, Μπιλ Πιτ. Αφού ο Ντίσνεϋ είχε δει την παραγωγή του Μπρόντγουεϋ Camelot (1960), ενέκρινε το πρότζεκτ για να προχωρήσει στην παραγωγή.[9] Ο Όλι Τζόνστον δήλωσε: «[Ο Καλ] έγινε έξω φρενών με τον Μπιλ που δεν προώθησε το Chanticleer έπειτα από όλη τη δουλειά που είχε κάνει στο πρότζεκτ. Είπε 'Μπορώ, ξέρεις, να ζωγραφίσω έναν καλό κόκορα' και ο Μπιλ απάντησε 'Το ίδιο κι εγώ'».[10] Ο Πιτ θυμάται «πόσο ταπεινωτικό ήταν να αποδεχθεί την ήττα και ότι Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου είχε πάρει το πράσινο φως...Του επιτράπηκε να το κάνει με τον δικό του τρόπο και απογοήτευσε. Δεν κατάλαβαν ποτέ ότι δεν προσπαθούσα να τους ανταγωνιστώ, αλλά ότι απλά προσπαθούσα να κάνω αυτό που ήθελα ώστε να δουλέψει. Ήμουν στη μέση όλης αυτής της διαμάχης και έπρεπε επίσης να ευχαριστήσω τον Ουώλτ.»[8]

Γράφοντας στην αυτοβιογραφία του, ο Πιτ αποφάσισε να γράψει ένα σενάριο πριν την παραγωγή των εικονογραφημένων σεναρίων, αλλά βρήκε την αφήγηση «περίπλοκη, με τον θρύλο του Αρθούρου μπλεγμένο σε ένα μείγμα άλλων θρύλων και μύθων» και βρίσκοντας μια απευθείας ιστορία απαιτείτο «κοσκίνισμα και διαλογή».[11] Όταν ο Ουώλτ παρέλαβε το πρώτο πρόχειρο για το σενάριο, είπε στον Πιτ ότι θα έπρεπε να έχει περισσότερο περιεχόμενο. Στο δεύτερο πρόχειρο, ο Πιτ έκανε το σενάριο πιο μακρύ, μεγαλώνοντας τα πιο δραματικά στοιχεία της ιστορίας, τα οποία ο Ουώλτ ενέκρινε μέσω ενός τηλεφωνήματος από το Παλμ Σπρίνγκς της Φλόριντα.[11]

Υποδοχή Επεξεργασία

Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου ήταν εμπορική επιτυχία στο box office και απετέλεσε την έκτη ταινία με τα περισσότερα έσοδα για το 1963. Στη Βόρεια Αμερική τα έσοδα έφτασαν τα $22,182,353,[2] κερδίζοντας περίπου $4.75 εκατομμύρια από θεατρικές ενοικιάσεις.[12] Ωστόσο, έλαβε μικτές κριτικές, οι οποίες έλεγαν ότι η ταινία είχε πάρα πολύ χιούμορ και «λεπτή αφήγηση».[13] Η σελίδα συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes δίνει στην ταινία ποσοστό 72% θετικών κριτικών με μέσο όρο σκορ 6.1/10, βασισμένο σε 25 κριτικές. Στο τμήμα ομοφωνίας της σελίδας διαβάζουμε: «Μια αξιοπρεπής παρουσίαση του θρύλου του Βασιλιά Αρθούρου, Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου υποφέρει από σχετικά αδιάφορη εικονογράφηση, αλλά οι χαρακτήρες της εξακολουθούν να είναι αξέχαστοι και ελκυστικοί.»[14] Η Νελ Μίνοου από το Common Sense Media βαθμολόγησε την ταινία με 4/5 γράφοντας: «Ευχάριστο κλασικό που φέρνει τον θρύλο του Αρθούρου στη ζωή».[15]

Στο βιβλίο του The Best of Disney, ο Νιλ Σίνγιαρντ δηλώνει ότι παρόλο που δεν είναι πολύ γνωστή, η ταινία έχει εξαιρετική εικονογράφηση, μια σύνθετη δομή και είναι στην πραγματικότητα πιο φιλοσοφική από άλλες ταινίες της Disney. Ο Σίνγιαρντ προτείνει ότι ο Ουώλτ Ντίσνεϋ μπορεί να έχει δει κάτι από τον εαυτό του στον Μέρλιν και ότι η Μιμ, η οποία «μισεί την υγιεινή ηλιοφάνεια», μπορεί να αντιπροσώπευε τους κριτικούς.[13]

Διακρίσεις Επεξεργασία

Η ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ στην κατηγορία Καλύτερης Μουσικής το 1963, αλλά έχασε από την ταινία Η Τροτέζα.[16]

Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου συμπεριέλαβε την ταινία στη λίστα με τις υποψηφιότητες για τις καλύτερες 10 ταινίες κινουμένων σχεδίων.[17]

Soundtrack Επεξεργασία

 
Εξώφυλλο του soundtrack.

Τη μουσική και τους στίχους σε όλα τα τραγούδια έγραψαν οι Ρόμπερτ Μπ. Σέρμαν και Ρίτσαρντ Μπ. Σέρμαν.

Πλευρά Α
Αρ. TίτλοςΤραγουδιστές Διάρκεια
1. "The Sword in the Stone"  Φρεντ Ντάριαν 1:07
2. "Higitus Figitus"  Καρλ Σουένσον 1:49
3. "That's What Makes the World Go Round"  Καρλ Σουένσον & Ρίκι Σόρενσεν/Ρίτσαρντ Ράιτερμαν/Ρόμπερτ Ράιτερμαν 2:21
Συν. διάρκεια:
 5:17
Πλευρά Β
Αρ. TίτλοςΤραγουδιστές Διάρκεια
4. "A Most Befuddling Thing"  Καρλ Σουένσον 1:07
5. "Mad Madam Mim"  Μάρθα Γουέντγουορθ 2:10
6. "Blue Oak Tree"    0:50
Συν. διάρκεια:
 4:07
Διεγραμμένα τραγούδια
  • «The Magic Key»
  • «The Sand of Time»

Home video Επεξεργασία

Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου κυκλοφόρησε σε VHS στις αρχές του 1986 ως μέρος της συλλογής «Τα Κλασικά της Disney», με μια δεύτερη VHS κυκλοφορία στις 12 Ιουλίου 1991. Επανακυκλοφόρησε σε VHS στις 28 Οκτωβρίου 1994. Για πρώτη φορά σε DVD κυκλοφόρησε στις 20 Μαρτίου 2001, ως μέρος της συλλογής «Τα Χρυσά Κλασικά της Disney». Το DVD περιείχε μπόνους χαρακτηριστικά, όπως δύο κλασικές ταινίες μικρού μήκους, το A Knight for a Day και το Brave Little Tailor, γεγονότα της ταινίας αλλά και το επεισόδιο «All About Magic» της τηλεοπτικής σειράς Disneyland. Το DVD της ταινίας επανακυκλοφόρησε στις 17 Ιουνίου 2008 σε μια ειδική έκδοση για τα 45 χρόνια από την κυκλοφορία της ταινίας.[18][19] Το μόνο νέο χαρακτηριστικό σε αυτή την έκδοση ήταν το διαδραστικό παιχνίδι «Merlin's Magical Academy». Για τα 50 χρόνια, η ταινία κυκλοφόρησε σε Blu-ray στις 6 Αυγούστου 2013.[20]

Άλλα media Επεξεργασία

Πολλοί χαρακτήρες από την ταινία έκαναν συχνές εμφανίσεις στην τηλεοπτική σειρά της Disney House of Mouse, στην οποία τη φωνή στον Μέρλιν χάρισε ο Χάμιλτον Καμπ. Μια αξιοσημείωτη εμφάνιση στη σειρά ήταν στο επεισόδιο «Rent Day», όπου λέει στον Μίκυ Μάους ότι θα του δώσει 50 ups μόνο αν έδινε στον Αρθούρο ένα σπαθί. Η Μαντάμ Μιμ εμφανίζεται ως κακιά στην spin-off ταινία Mickey's House of Villains («Το Σπίτι των Κακών του Μίκυ»). Ο Μέρλιν συχνάζει στα Πάρκα της Disney και είναι ο μόνος χαρακτήρας από την ταινία που εμφανίζεται στις συναντήσεις με επισκέπτες στο Disneyland Resort και στο Walt Disney World Resort. Εμφανίζεται στην ομάδα έναρξης της «Παρέλασης Ονείρων του Ουώλτ Ντίσνεϋ» στη Disneyland. Παρουσιάζει επίσης την τελετή Sword in the Stone στο καρουζέλ του βασιλιά Αρθούρου, μια ατραξιόν στο Fantasyland της Disneyland. Το 2014 και το 2015, το πρόγραμμα υγείας Change4Life του Ηνωμένου Βασιλείου, ενσωμάτωσε στην οδηγία για την υγεία το «Higitus Figitus» ως το soundtrack σε διαφημίσεις προώθησης τη συνεργασίας με την Disney για το καλοκαιρινό τους πρόγραμμα «10 minute shake up».

Κόμικς Επεξεργασία

Η Μαντάμ Μιμ εμφανίζεται στον «Κόσμο των Παπιών» (ιστορίες με πρωταγωνιστές τον Ντόναλντ και άλλα μέλη της οικογένειας Ντακ), όπου μερικές φορές συνεργάζεται με την Μάτζικα Ντε Σπελ και/ή τους Μουργόλυκους. Εμφανίζεται επίσης στον «Κόσμο του Μίκυ Μάους» όπου συνεργάζεται με τον Μαύρο Πιτ κατά περιπτώσεις και σε κάποιο σημείο και με το Μαύρο Φάντασμα. Ήταν ερωτευμένη με τον Κάπταιν Χουκ σε αρκετές ιστορίες, ενώ σε άλλες με το Μαύρο Φάντασμα. Σε αρκετά ευρωπαϊκά κόμικς, χάνει την αληθινά διαβολική της φύση και εμφανίζεται νοσηρή, αλλά σχετικά ευγενική.

Η Μιμ εμφανίστηκε σε αρκετά κόμικς παραγωγής του Studio Program στις Ηνωμένες Πολιτείες τις δεκαετίες του 1960 και του 1970,[21] συχνά ως κολλητή της Μάτζικα Ντε Σπελ. Οι περισσότερες από τις ιστορίες κυκλοφόρησαν στην Ευρώπη και τη Νότια Αμερική. Ανάμεσα στους καλλιτέχνες είναι οι Τζιμ Φλέτσερ, Τόνυ Στρόμπλ, Βόλφγκανγκ Σιάφερ και Κάτζα Σιάφερ. Αρκετοί νέεοι χαρακτήρες εμφανίστηκαν σε αυτές τις ιστορίες, συμπεριλαμβανομένου του Σάμσον Χεξ, ένας μαθητευόμενος των Μιμ και Μάτζικα.[22]

Βιντεοπαιχνίδια Επεξεργασία

Η Μαντάμ Μιμ εμφανίζεται στο βιντεοπαιχνίδι World of Illusion ως ο τέταρτος αρχηγός του παιχνιδιού.

Ο Μέρλιν έχει χαρακτήρα δευτέρου ρόλου στη σειρά παιχνιδιών Kingdom Hearts, με τον Τζεφ Μπέννετ να χαρίζει τη φωνή του στον χαρακτήρα στο Kingdom Hearts II.[23][24] Στο Kingdom Hearts, ο Μέρλιν ζει σε μια εγκαταλελειμμένη παράγκα στην πόλη Τράβερς μαζί με τη Νεραϊδονονά της Σταχτοπούτας, όπου ο βασιλιάς Μίκυ τους στέλνει να βοηθήσουν τον Σόρα, τον Ντόναλτ και τον Γκούφυ στην τέχνη της μαγείας. Έχει στην κατοχή του ένα παλιό βιβλίο το οποίο περιέχει τον κόσμο Hundred Acre Wood, ο οποίος αποτελεί το σπίτι του Γουίννι. Ωστόσο, οι σελίδες του βιβλίου έχουν σκιστεί και διασκορπιστεί, κι έτσι ο Μέρλιν ζητάει από τον Σόρα να τις βρει και να τις επιστρέψει σε αυτόν. Στο Kingdom Hearts II, ο Μέρλιν μετακομίζει στο Hollow Bastion για να βοηθήσει την ομάδα του Λεόν ως μέρος της Επιτροπής Αποκατάστασης της πόλης. Έρχεται αντιμέτωπος, όμως, με τον Σιντ, ο οποίος προτιμά τη δική του εμπειρία σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές παρά τη μαγεία του Μέρλιν. Ο Μέρλιν καθοδηγεί και πάλι τον Σόρα, τον Ντόναλντ και τον Γκούφυ στην εξάσκηση της μαγείας και ζητάει και πάλι να του βρουν τα χαμένα κομμάτια από το βιβλίο του Γουίννι. Σε κάποιο σημείο του παιχνιδιού, καλείται στο Κάστρο της Disney από τη βασίλισσα Μίννι για να αντιμετωπίσει την απειλή της Μαγκούφισσας. Κατασκευάζει μια πόρτα που οδηγεί στο παρελθόν του Κάστρου της Disney (Timeless River) έτσι ώστε το τρίο να εξερευνήσει και να σταματήσει τη Μαλέφισεντ και τα σχέδια του Πητ. Στο πρίκουελ, Kingdom Hearts Birth by Sleep, ο Μέρλιν συναντά τους Τέρρα, Άκουα και Βέντους στους οποίους δίνει πρόσβαση στον κόσμο Hundred Acre Wood. Στο πρίκουελ αποκαλύπτεται επίσης ότι ο Τέρρα ήταν αυτός που του έδωσε το βιβλίο όταν το βρήκε στον κόσμο Radiant Garden. Σύμφωνα με τον δημιουργό της σειράς Τετσούγια Νομούρα, ένας κόσμος βασισμένος στην ταινία ήταν να εμφανιστεί αρχικά στο Kingdom Hearts 3D: Dream Drop Distance, αλλά η ιδεά απορρίφθηκε.

Προσαρμογή σε live-action ταινία Επεξεργασία

Σύμφωνα με το The Hollywood Reporter, η Disney ετοιμάζει μια εκδοχή της ταινίας Το Σπαθί του Βασιλιά Αρθούρου σε live-action ταινία, όπου ο Μπράιαν Κόγκμαν θα γράψει το σενάριο και ο Μπρίγκχαμ Τέιλορ θα αναλάβει την παραγωγή.[25]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Ranking Disney: #16 – The Sword in the Stone». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Box Office Information for The Sword in the Stone». The Numbers. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Ness, Mari (6 Αυγούστου 2015). «In Need of a Villain: Disney's The Sword in the Stone». Tor.com. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  4. ↑ «The Sword in the Stone is Released». Disney D23. Disney.com. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  5. ↑ Hill, Jim (31 Δεκεμβρίου 1999). «The "Chanticleer" Saga -- Part 2». Jim Hill Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  6. ↑ Hill, Jim (31 Δεκεμβρίου 1999). «The "Chanticleer" Saga -- Part 3». Jim Hill Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  7. ↑ Solomon, Charles (2 Δεκεμβρίου 1995). The Disney That Never Was: The Stories and Art of Five Decades of Unproduced Animation. Hyperion Books. σελ. 87. ISBN 978-0786860371. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Bill Peet. Συνέντευξη με John Province. Seldom Re-Peeted: The Bill Peet Interview. 10 Μαΐου 2012. Archived from the original on 2015-02-03. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016.
  9. ↑ Beck, Jerry (28 Οκτωβρίου 2005). The Animated Movie Guide. Chicago Review Press. σελ. 262. ISBN 978-1556525919. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  10. ↑ Canemaker, John (21 Οκτωβρίου 1999). Paper Dreams: The Art And Artists Of Disney Storyboards. Disney Editions. σελ. 184. ISBN 978-0786863075. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Peet, Bill (1989). Bill Peet: An Autobiography. Houghton Mifflin Harcourt. σελίδες 168–71. ISBN 978-0395689820. 
  12. ↑ Big Rental Pictures of 1964", Variety, January 6, 1965 p 39. Please note this figure is based on rentals accruing to distributors not total gross
  13. ↑ 13,0 13,1 Sinyard, Neil (1988). The Best of Disney. Portland House. σελίδες 102–105. ISBN 0-517-65346-X. 
  14. ↑ «The Sword in the Stone (1963)». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  15. ↑ Minow, Nell. «The Sword in the Stone - Movie Review». Common Sense Media. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  16. ↑ «THE 36TH ACADEMY AWARDS (1964)». Oscars.org. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  17. ↑ «AFI's 10 Top 10 Ballot» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2011. 
  18. ↑ «Amazon.com: The Sword in the Stone (45th Anniversary Special Edition): Norman Alden, Sebastian Cabot, Junius Matthews, The Mello Men, Alan Napier, Rickie Sorenson, Karl Swenson, Martha Wentworth, Barbara Jo Allen, Vera Vague, Wolfgang Reitherman: Movies & TV». Amazong. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  19. ↑ Wallace, Aaron (7 Ιουλίου 2008). «The Sword in the Stone: 45th Anniversary Edition DVD Review». DVD Dizzy. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  20. ↑ «Amazon.com: The Sword in the Stone (50th Anniversary Edition) [Blu-ray: Rickie Sorenson, Karl Swenson, Norman Alden, Sebastian Cabot, Martha Wentworth, Alan Napier, Junius Matthews, Ginny Tyler, Barbara Jo Allen, Thurl Ravenscroft, Richard Reitherman, Wolfgang Reitherman: Movies & TV». Amazon. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  21. ↑ First is in S 65051, according to the Inducks
  22. ↑ «Samson Hex». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016.  at the Inducks
  23. ↑ Square (15 Νοεμβρίου 2002). Kingdom Hearts. PlayStation 2. Square Electronic Arts. 
  24. ↑ Square (22 Δεκεμβρίου 2005). Kingdom Hearts II. PlayStation 2. Square Electronic Arts. 
  25. ↑ Kit, Borys (20 Ιουλίου 2015). «'Sword in the Stone' Live-Action Remake in the Works With 'Game of Thrones' Writer (Exclusive)». The Hollywood Reporter. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Το_Σπαθί_του_Βασιλιά_Αρθούρου_(ταινία,_1963)&oldid=10523188"