Το δέρμα της λύπης
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το μυθιστόρημα Το δέρμα της λύπης (γαλλ. La Peau de chagrin) γράφτηκε το 1831 από τον Γάλλο Ονορέ ντε Μπαλζάκ (1799-1850). Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο Παρίσι των αρχών του 19ου αι., όπου ένας νέος άνδρας βρίσκει ένα μαγικό ανάγλυφο δέρμα, που εκπληρώνει κάθε επιθυμία του. Όμως για κάθε ευχή που ικανοποιείται, το δέρμα μικραίνει και καταναλώνει ένα μέρος της φυσικής ενέργειας του νέου. Το δέρμα της λύπης ανήκει στην ομάδα των Φιλοσοφικών σπουδών της σειράς μυθιστορημάτων τού Μπαλζάκ Η ανθρώπινη κωμωδία.
 | |
| Συγγραφέας | Ονορέ ντε Μπαλζάκ |
|---|---|
| Τίτλος | La Peau de chagrin |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1830 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1831 |
| Πολιτιστικό κίνημα | Ρεαλισμός |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Σειρά | Η Ανθρώπινη κωμωδία |
| Χαρακτήρες | Raphaël de Valentin, Eugène de Rastignac και Comtesse Fœdora |
| Τόπος | Παρίσι |
| Πρώτη έκδοση | Charles Gosselin Urbain Canel |
| Προηγούμενο | Το κρίνο στην κοιλάδα |
| Επόμενο | Ο Ιησούς Χριστός στη Φλάνδρα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Πριν ολοκληρωθεί το έργο, ο Μπαλζάκ δημιούργησε ενθουσιασμό γι'αυτό, με την έκδοση μίας σειράς άρθρων και τμημάτων της υπόθεσης σε αρκετές Παριζιάνικες εφημερίδες. Αν και καθυστέρησε πέντε μήνες την παράδοση του χειρογράφου, επέτυχε να δημιουργήσει αρκετό ενδιαφέρον, ώστε το έργο να εξαντληθεί αμέσως μετά την έκδοσή του. Μία δεύτερη έκδοση, που περιελάμβανε μία σειρά από 12 άλλες φιλοσοφικές διηγήσεις, έγινε έναν μήνα μετά.
Αν και το μυθιστόρημα χρησιμοποιεί φανταστικά στοιχεία, εστιάζεται κυρίως στο να περιγράψει ρεαλιστικά τις υπερβολές του αστικού υλισμού. Η διάσημη προσοχή του Μπαλζάκ στη λεπτομέρεια χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα σπίτι τζόγου, ένα παλαιοπωλείο, ένα βασιλικό συμπόσιο και άλλα μέρη. Επίσης περιλαμβάνει λεπτομέρειες της προσωπικής του ζωής, ως συγγραφέα που αγωνίζεται, βάζοντας τον πρωταγωνιστή σε ένα σπίτι όμοιο με αυτό που είχε ο Μπαλζάκ στην αρχή της συγγραφικής σταδιοδρομίας του. Το κύριο θέμα του δέρματος της λύπης είναι η σύγκρουση ανάμεσα στην επιθυμία και στη μακροζωία. Το μαγικό δέρμα αναπαριστά τη δύναμη του ιδιοκτήτη του για ζωή, που εξαντλείται με κάθε έκφραση της θέλησης, ειδικά όταν εφαρμόζεται για την απόκτηση δύναμης. Αγνοώντας την προειδοποίηση του καταστηματάρχη που προσέφερε το δέρμα, ο άπληστος πρωταγωνιστής περιβάλλεται από πλούτο, μόνο και μόνο για να βρει τον εαυτό του άθλιο και εξαντλημένο στο τέλος της ιστορίας. Ο Μπαλζάκ κάνει στο δέρμα λογοπαίγνιο με τις λέξεις sagreen (ανάγλυφο) και sagrin (της λύπης).
Το δέρμα της λύπης καθιέρωσε τον Μπαλζάκ ως συγγραφέα αξιώσεων στη Γαλλία. Ο κοινωνικός του κύκλος διευρύνθηκε σημαντικά και τον αναζητούσαν οι εκδότες για μελλοντικά έργα. Το βιβλίο έγινε η αφορμή για μία σειρά από επιστολές, που αντάλλαξε με την Πολωνή βαρόνη Εβελίνα Χάνσκα, η οποία αργότερα έγινε σύζυγός του. Επίσης ενέπνευσε στον Γκίζελχερ Κλέμπε την όπερα Οι θανατηφόρες επιθυμίες.
Περίληψη Επεξεργασία
Το Δέρμα της λύπης αποτελείται από τρία μέρη: Το φυλαχτό, Η άκαρδη γυναίκα και Η Αγωνία. Η πρώτη έκδοση περιέχει έναν Πρόλογο και μία Ηθική, που δεν συμπεριλήφθηκαν σε επόμενες εκδόσεις. Ένας Επίλογος δύο σελίδων υπάρχει στην τελική έκδοση.
Το φυλαχτό αρχίζει με την πλοκή του Τελευταίου Ναπολέοντα: ένας νέος, ο Ραφαέλ ντε Βαλαντέν στοιχηματίζει το τελευταίο νόμισμά του και χάνει. Προχωρά προς τον ποταμό Σηκουάνα για να πνιγεί, όμως στον δρόμο του βλέπει ένα κατάστημα με αξιοπερίεργα από όλον τον κόσμο και αποφασίζει να μπει. Ο ηλικιωμένος καταστηματάρχης τού δείχνει ένα κομμάτι ανάγλυφου δέρματος, κρεμασμένο στον τοίχο. Έχει μία ανατολίτικη γραφή, που υπόσχεται εκπλήρωση κάθε ευχής του ιδιοκτήτη, με μικρή σμίκρυνση του δέρματος όταν εκπληρώνεται η κάθε φορά επιθυμία. Ο έμπορος είναι πρόθυμος να του δώσει το δέρμα χωρίς χρήματα, αλλά αποτρέπει τον Ραφαέλ από το να το αποκτήσει. Ο Βαλαντέν αποκρούει τις προειδοποιήσεις, παίρνει το δέρμα και εύχεται ένα βασιλικό συμπόσιο με κρασί, φίλους και γυναίκες. Αμέσως τον συναντούν γνωστοί, που τον προσκαλούν σε μία τέτοια γιορτή, όπου περνούν ώρες τρώγοντας, πίνοντας και μιλώντας.
Το δεύτερο μέρος, Η άκαρδη γυναίκα, είναι μία διήγηση του Ραφαέλ για κάτι που έγινε πιο πριν. Παραπονιέται στον φίλο του Εμίλ για τα πρώτα χρόνια του ως φοιτητή: ζει σε ένδεια σ' ένα σπίτι, όπου η σπιτονοικοκυρά του έχει μία κόρη, την Πωλίν. Αυτός προσπαθεί να κερδίσει μάταια την καρδιά μίας όμορφης, αλλά απόμακρης γυναίκας, της Φεοντόρα. Εν τω μεταξύ ένας ηλικιωμένος, ο Εζέν ντε Ραστινιάκ, τον ενθαρρύνει να εισέλθει στον κόσμο της υψηλής κοινωνίας. Επωφελούμενος από την καλοσύνη της σπιτονοικοκυράς του και της κόρης της, ο Βαλαντέν βρίσκει τον δρόμο να μπει στον κύκλο φίλων της Φεοντόρα. Δεν μπορεί όμως να ελκύσει την προσοχή της και γίνεται ο μεμψίμοιρος και εξαθλιωμένος άνδρας, όπως ήταν στην αρχή του πρώτου μέρους, Του φυλαχτού.
Η Αγωνία ξεκινά αρκετά χρόνια μετά από τη γιορτή, που περιγράφεται στο πρώτο και το δεύτερο μέρος. Ο Βαλαντέν, που έχει χρησιμοποιήσει το φυλαχτό για να εξασφαλίσει ένα μεγάλο εισόδημα, βλέπει το ανάγλυφο δέρμα και την υγεία του να φθίνουν. Προσπαθεί να σπάσει την κατάρα με το να απαλλαγεί από το δέρμα, χωρίς επιτυχία. Η κατάσταση τού προκαλεί πανικό και τρομοκρατείται με τη σκέψη ότι άλλες επιθυμίες θα επισπεύσουν το τέλος του. Οργανώνει το σπίτι του, έτσι ώστε να αποτραπεί η πιθανότητα να ευχηθεί οτιδήποτε: ο υπηρέτης του Ζονατάν ρυθμίζει το φαγητό, την ένδυση και τους επισκέπτες με ακρίβεια. Όμως γεγονότα που δεν μπορεί να ελέγξει, τού προκαλούν ευχές για διάφορα πράγματα και το δέρμα συνεχίζει να συρρικνώνεται. Απελπισμένος, ο ασθενής πια Βαλαντέν προσπαθεί με κάποιο τρόπο να τεντώσει το δέρμα. Πηγαίνει ταξίδι στα λουτρά Αίξ-λε-Μπαιν, με την ελπίδα να ξαναβρεί τη ζωτικότητά του.
Το δέρμα είχε γίνει μικρό σαν φύλλο μυρτιάς, όταν τον επισκέπτεται η Πωλίν στο δωμάτιό του, όπου του εκφράζει τον έρωτά της. Όταν μαθαίνει την αλήθεια για το δέρμα και ότι επηρέασε το τέλος του Ραφαέλ, τρομοκρατείται. Ο Βαλαντέν δεν μπορεί να ελέγξει την επιθυμία του γι' αυτήν· η Πωλίν τρέχει σε ένα διπλανό δωμάτιο για να γλυτώσει από αυτόν και να σώσει τη ζωή του. O Ραφαέλ χτυπά την πόρτα και δηλώνει τον έρωτά του και την επιθυμία του να πεθάνει στην αγκαλιά της. Τότε η Πωλίν προσπαθεί να αυτοκτονήσει για να τον ελευθερώσει από την επιθυμία του. Η πόρτα σπάει, ολοκληρώνουν τον έρωτά τους σε μία άγρια στιγμή πάθους και ο Βαλαντέν πεθαίνει.
Παραπομπές Επεξεργασία