Τσεχοσλοβακική Σοσιαλιστική Δημοκρατία

Η Τσεχοσλοβακική Σοσιαλιστική Δημοκρατία (τσέχικα και σλοβάκικα: Československá socialistická republika, ČSSR) ήταν το επίσημο όνομα της Τσεχοσλοβακίας από τις 11 Ιουλίου 1960 μέχρι τη Βελούδινη Επανάσταση, το 1989, όταν η ονομασία άλλαξε στις 23 Απριλίου 1990. Αποτελούσε ένα κράτος-δορυφόρος της Σοβιετικής Ένωσης.[1]

Československá republika
Československá socialistická republika
Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας (1948-1960)
Τσεχοσλοβακική Σοσιαλιστική Δημοκρατία (1960-1990)
19481990
Σημαία Έμβλημα (μετά το 1960)
Τοποθεσία
Πρωτεύουσα Πράγα
Γλώσσες Τσέχικα
Σλοβάκικα
Πολίτευμα Ενιαία λαϊκή δημοκρατία (1948-60)
Μαρξιστικό-λενινιστικό μονοκομματικό κράτος (1960-90)
Πρόεδρος
 -  1948-1953 Κλέμεντ Γκόττγουαλντ (πρώτος)
 -  1975-1989 Γκουστάβ Χιουτάκ (τελευταίος)
Πρωθυπουργός
 -  1948-1953 Αντονίν Ζαποτόσκυ (πρώτος)
 -  1989-1990 Μαριάνα Κάλφα (τελευταίος)
Ιστορική εποχή Ψυχρός Πόλεμος
 -  Πραξικόπημα του ΚΚΤΣ 21-25 Φεβρουαρίου 1948
 -  Διάλυση της Τσεχοσλοβακίας 23 Απριλίου 1990
Πληθυσμός
 -  1992 εκτ. 15,600,000 
Νόμισμα Τσεχοσλοβάκικη κορώνα
Σήμερα Τσεχία
Σλοβακία

Μετά το πραξικόπημα του Φεβρουαρίου του 1948, όταν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Τσεχοσλοβακίας κατέλαβε την εξουσία με την υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης, η χώρα ανακηρύχθηκε λαϊκή δημοκρατία μετά την ενεργοποίηση του Συντάγματος της 9ης Μαΐου. Το παραδοσιακό όνομα Československá republika (Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας) άλλαξε στις 11 Ιουλίου του 1960 μετά την εφαρμογή του Συντάγματος του 1960 ως σύμβολο για την "τελική νίκη του σοσιαλισμού" στη χώρα, και παρέμεινε έτσι μέχρι την Βελούδινη Επανάσταση στην Τσεχοσλοβακία. Διάφορα άλλα κρατικά σύμβολα άλλαξαν στο 1960.

Σύσταση Επεξεργασία

Πριν τη Σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1943, ο Έντουαρντ Μπένες, ο εξόριστος ηγέτης της Τσεχοσλοβακίας, συμφώνησε στις απαιτήσεις του Σοβιετικού ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν για την άνευ όρων συμφωνία με την Σοβιετική εξωτερική πολιτική και τα διατάγματα του Μπένες.[2] Ενώ ο Μπένες δεν ήταν μέσα στο πλαίσιο της Μόσχας και αρκετές εγχώριες μεταρρυθμίσεις σε άλλες Ανατολικές χώρες δεν ήταν μέρος του σχεδίου του Μπένες, ο Στάλιν δεν αντέδρασε, επειδή το σχέδιο προέβλεπε την απαλλοτρίωση περιουσιών και ήταν ικανοποιημένος με τη σχετική δύναμη των κομμουνιστών στην Τσεχοσλοβακία σε σύγκριση με άλλες Ανατολικές χώρες.[2]

Τον Απρίλιο του 1945, σχηματίστηκε η Τρίτη Δημοκρατία, με επικεφαλής το εξαμερές Εθνικό Μέτωπο. Επειδή η δύναμη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας και η πίστη του Μπένες, σε αντίθεση με άλλες Ανατολικές χώρες, το Κρεμλίνο δεν απαιτούσε την υοθέτηση της πολιτικής του Μπλοκ ή "αξιόπιστα" στελέχη σε Τσεχοσλοβάκικες θέσεις εξουσίας και επέτρεψε την διατήρηση των παραδοσιακών δομών της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας.[3] Οι Κομμουνιστές ήταν οι μεγάλοι νικητές στις εκλογές του 1946, λαμβάνοντας συνολικά 114 έδρες (είχαν και ξεχωριστή λίστα στη Σλοβακία). Όχι μόνο ήταν η μόνη φορά που ένα Κομμουνιστικό κόμμα τερμάτισε πρώτο σε μια ελεύθερη εκλογή οπουδήποτε στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αλλά ήταν η μία από τις δύο μοναδικές ελεύθερες εκλογές που έγιναν ποτέ στο Σοβιετικό μπλοκ. Ο Κλέμεντ Γκόττγουαλντ, ηγέτης του Κ.Κ.ΤΣ., έγινε Πρωθυπουργός της Τσεχοσλοβακίας.

Ωστόσο, στη συνέχεια, η Σοβιετική Ένωση ήταν απογοητευμένη που η κυβέρνηση απέτυχε να εξαλείψει την "αστική" επιρροή στο στρατό, να απαλλοτριώσει τους βιομηχάνους και τους μεγάλους γαιοκτήμονες και να εξουδετερώσει τα κόμματα έξω από το "Εθνικό Μέτωπο".[4] Η ελπίδα στη Μόσχα έφθινε για μια νίκη των κομμουνιστών στις εκλογές του 1948 μετά από μια έκθεση του Μαΐου 1947 του Κρεμλίνου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι "αντιδραστικά στοιχεία" υμνούσαν ότι η δυτική δημοκρατία είχε ενισχυθεί.[5]

Μετά την Τσεχοσλοβάκικη σύντομη εξέταση των λαμβανομένων χρημάτων από το Σχέδιο Μάρσαλ,[6] και η μεταγενέστερη επίπληξη των κομμουνιστικών κομμάτων από την Κομινφόρμ στο Σζκλάρσκα Πορέμπα, το Σεπτέμβριο του 1947, ο Ρούντολφ Σλάνσκυ επέστρεψε στην Πράγα με ένα σχέδιο για την τελική κατάληψη της εξουσίας, συμπεριλαμβανομένου της αποβολής των κομματικών εχθρών από την Κρατική Ασφάλεια και εκκαθάριση από τους αντιφρονούντες.[7] Στη συνέχεια, ο Σοβιετικός Πρέσβης, ο Βαλεριάνα Ζόριν κανόνισε τα του Τσεχοσλοβακικού πραξικοπήματος, που ακολουθείται από την σύλληψη των μη-Κομμουνιστών υπουργών και την κατάληψη των υπουργείων, ενώ ο στρατός περιορίστηκε στους στρατώνες.[8]

Στις 25 φεβρουαρίου 1948, ο Μπένες, φοβούμενος εμφύλιο πόλεμο και τη Σοβιετική επέμβαση, συνθηκολόγησε και διορίστηκε ένας Κομμουνιστής ελεγχόμενος από την κυβέρνηση που ορκίστηκε δύο μέρες αργότερα. Αν και τα μέλη των άλλων κομμάτων του  Εθνικού Μετώπου ακόμα και ονομαστικά είχαν καταλάβει, ότι αυτό ήταν, με όλες τις προθέσεις και τους σκοπούς, την έναρξη και την καθιέρωση του Κομμουνιστικού καθεστώτος στη χώρα.[9][10][11] Ο Υπουργός Εξωτερικών Ζαν Μασάρικ, ο μόνος εξέχων υπουργός ακόμα που δεν ήταν ούτε Κομμουνιστής ή συνοδοιπόρος, βρέθηκε νεκρός εδύο εβδομάδες αργότερα.[12] Στις 30 Μαΐου, μια ενιαία λίστα υποψηφίων του Εθνικού Μετώπου—πλέον μια οργάνωση που κυριαρχείται από τους Κομμουνιστές—εξελέγη μέλος της εθνοσυνέλευσης.

Μετά την ψήφιση του Συντάγματος της 9ης Μαΐου, στις 9 Ιουνίου 1948, η χώρα έγινε λαϊκή δημοκρατία μέχρι το 1960. Αν και δεν ήταν ένα εντελώς Κομμουνιστικό έγγραφο, ήταν αρκετά κοντά στο Σοβιετικό μοντέλο που ο Μπένες αρνήθηκε να το υπογράψει. Παραιτήθηκε, μία εβδομάδα πριν επικυρωθεί οριστικά, και πέθανε τον Σεπτέμβριο. Το Σύνταγμα της 9ης Μαΐου επιβεβαίωσε ότι το ΚΚΤΣ κατείχε την απόλυτη εξουσία, όπως και τα άλλα Κομμουνιστικά κόμματα στο Ανατολικό Μπλοκ. Στις 11 Ιουλίου 1960, εκδόθηκε το Σύνταγμα του 1960 της Τσεχοσλοβακίας, αλλάζοντας το όνομα της χώρας από "Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας" σε "Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας".

Ιστορία Επεξεργασία

 
Η Τσεχοσλοβακία το 1969.

Με εξαίρεση την Άνοιξη της Πράγας στα τέλη της δεκαετίας του 1960, η Τσεχοσλοβακία χαρακτηριζόταν από την απουσία δημοκρατίας και ανταγωνιστικότητας με τις χώρες των Δυτικών Ευρωπαϊκών εθνών ως μέρος του Ψυχρού Πολέμου. Στο θρησκευτικό τομέα, ο αθεϊσμός ήταν επίσημα προωθημένος και διδαγμένος. Το 1969, η χώρα έγινε μια ομοσπονδία, που αποτελούταν από τη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Τσεχίας και τη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Σλοβακίας.

Σύμφωνα με την ομοσπονδία, οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες μεταξύ της Τσεχίας και της Σλοβακίας, τα δύο ήμισυ του κράτους είχαν σε μεγάλο βαθμό εξαλειφθεί. Μια σειρά από υπουργεία, όπως το υπουργείο Παιδείας, είχαν μεταφερθεί επίσημα και στις δύο δημοκρατίες. Ωστόσο, ο κεντρικός πολιτικός έλεγχος από το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε περιορίσει σημαντικά τα αποτελέσματα της ομοσπονδιοποίησης.

Η δεκαετία του 1970 είδε την άνοδο του αντιστασιακού κινήματος στην Τσεχοσλοβακία, που αντιπροσωπεύεται (μεταξύ άλλων) από τον Βάτσλαβ Χάβελ. Το κίνημα απαίτησε να υπάρξει μεγαλύτερη πολιτική συμμετοχή και εξέφρασε στο πρόσωπο του, την επίσημη αποδοκιμασία, κάνοντας την αισθητή από τα όρια στις δραστηριότητες της εργασίας (μέχρι την απαγόρευση κάθε επαγγελματικής απασχόλησης και την άρνηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στα αντιφρονούντα παιδιά του), την παρενόχληση από την αστυνομία και ακόμη και την φυλάκιση.

Στα τέλη του 1989, η χώρα έγινε μια δημοκρατική χώρα και πάλι μέσα από τη Βελούδινη Επανάσταση. Το 1992, το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο αποφάσισε να διαλύσει τη χώρα και την δημιουργία της τσεχικής Δημοκρατίας και της Σλοβακίας, από την 1η Ιανουαρίου 1993.

Γεωγραφία Επεξεργασία

Η Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας συνόρευε στα Δυτικά με την Δυτική και την Ανατολική Γερμανία, στα Βόρεια με την λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας, στα Ανατολικά με τη Σοβιετική Ένωση και στα Νότια με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας και με την Λαϊκή Δημοκρατία της Αυστρίας.

Διοικητική διαίρεση Επεξεργασία

  • 1960-1992: Η χώρα αποτελείται από 10 περιφέρειες (kraje), την Πράγα, και (από το 1970), και την Μπρατισλάβα, χωρίζεται σε 109-114 περιοχές (okresy), οι περιφέρειες καταργήθηκαν προσωρινά στη Σλοβακία το 1969-1970 και για πολλές λειτουργίες από το 1991 στην Τσεχοσλοβακία. Επιπλέον, οι δύο δημοκρατίες, της Τσέχικης Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας και της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Σλοβακίας, ιδρύθηκαν το 1969.

Πολιτική Επεξεργασία

Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Τσεχοσλοβακίας (ΚΚΤΣ), ηγούμενο αρχικά από τον Πρώτο Γραμματέα, τον Κλέμεντ Γκόττγουαλντ, κατείχε το μονοπώλιο στην πολιτική. Μετά το 1948, το σχίσμα Τίτο-Στάλιν και τον Αποκλεισμό του Βερολίνου, εμφανίστηκαν αυξημένες κομματικές εκκαθαρίσεις σε όλο το Ανατολικό Μπλοκ, συμπεριλαμβανομένου του εκκαθαρισμού 550.000 μελών του ΚΚΤΣ, το οποίο αποτελούσε το 30% των μελών του.[13][14] Περίπου 130.000 άνθρωποι στάλθηκαν σε φυλακές, στρατόπεδα εργασίας και σε ορυχεία.[14]

Η εξέλιξη των δριμύτατων προκύπτων εκκαθαρίσεων στην Τσεχοσλοβακία, όπως και μεγάλο μέρος της ιστορίας της μετά το 1948, ήταν μια επιχείρηση από την αργή κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές, με πολλές από τις εκκαθαρίσεις να είχαν επίκεντρο, μεγάλο αριθμό μελών του κόμματος που είχαν προηγουμένως ενταχθεί σε άλλα κόμματα.[15] Οι διωγμοί συνοδεύονταν απο διάφορες δίκες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Ρούντολφ Σλάνσκυ, Βλάντιμιρ Κλεμέντις, Λάντισλαβ Νοβομεσκύ και Γκουστάβ Χιουσάκ (ο Κλεμέντις αργότερα εκτελέστηκε).[13] Ο Σλάνσκυ και έντεκα άλλοι είχαν καταδικαστεί μαζί του ως "Τροτσκιστές-σιωνιστές-τιτοϊκοί-αστικοί-εθνικιστικές προδότες" σε μια σειρά από δίκες, μετά τις οποίες εκτελέστηκαν και οι στάχτες τους αναμίχθηκαν με το υλικό που χρησιμοποιούνταν για να γεμίσει τους δρόμους στα προάστια της Πράγας.[13]

Ο Αντονίν Νοβότνι υπηρέτησε ως Πρώτος Γραμματέας του ΚΚΤΣ από το 1953 έως το 1968. Ο Γκουστάβ Χιουσάκ εξελέγη πρώτος γραμματέας του ΚΚΤΣ το 1969 (άλλαξε τον τίτλο σε "γενικός γραμματέας" το 1971) και σε πρόεδρος της δημοκρατίας το 1975. Άλλα κόμματα και οργανώσεις που υπήρχαν, λειτουργούσαν σε υποδεέστερους ρόλους για το ΚΚΤΣ. Όλα τα πολιτικά κόμματα, καθώς και οι πολλές μαζικές οργανώσεις, οργανώθηκαν κάτω από την ομπρέλα του Εθνικού Μετώπου της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Τσεχοσλοβακίας. Οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θρησκευτικών ακτιβιστών ήταν σοβαρό ποινικό αδίκημα.

Όσον αφορά τις πολιτικές θέσεις, το ΚΚΤΣ διατήρησε το πλαίσιο και τις λίστες νομενκλατούρας, που το τελευταίο περιείχε κάθε θέση σε κάθε χώρα που ήταν σημαντική για την ομαλή εφαρμογή της πολιτικής του κόμματος, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών θέσεων, διοικητικών θέσεων, των διευθυντών των τοπικών επιχειρήσεων, των κοινωνικών οργανώσεων, των διαχειριστών, εφημερίδων, κ.λπ.[16] Στο ΚΚΤΣ για τις λίστες νομενκλατούρας, είχαν σκεφτεί να περιέχουν οι 100.000 θέσεις, καταχωρήσεις.[16] Τα ονόματα εκείνων που το κόμμα θεωρούσε αρκετά αξιόπιστους ώστε να εξασφαλίσει μια θέση νομενκλατούρας, συντάχθηκαν για την λίστα πλαισίου.[16]

Οικονομία Επεξεργασία

Η οικονομία της Τσεχοσλοβακίας ήταν μια προσχεδιασμένη ελεγχόμενη οικονομία με συνδέσμους που ελέγχονταν από το Κομμουνιστικό Κόμμα, όπως και στην Σοβιετική Ένωση. Είχε μια μεγάλη μεταλλουργική βιομηχανία, αλλά εξαρτιόταν από τις εισαγωγές για το σίδηρο και των μη σιδηρούχων μεταλλευμάτων. Όπως και στο υπόλοιπο Ανατολικό Μπλοκ, ο παραγωγός εμπορευμάτων ευνοούταν πάνω από τα καταναλωτικά αγαθών, προκαλώντας στέρηση από τα καταναλωτικά αγαθά σε ποσότητα και ποιότητα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει έλλειψη σε αγαθά.[17][18] Τα ποσοστά της οικονομικής ανάπτυξης της Τσεχοσλοβακίας είχαν μείνει πολύ πίσω από τους δυτικούς Ευρωπαίους ομολόγους τους.[19] Οι επενδύσεις που γίνονταν στη βιομηχανία δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, και η κατανάλωση ενέργειας και πρώτων υλών ήταν υπερβολική. Οι ηγέτες της Τσεχοσλοβακίας κατηγόρησε την οικονομία ότι είναι αποτυχία για τον εκσυγχρονισμό με επαρκή ταχύτητα.

  • Βιομηχανία: Εξορυκτικές και κατασκευαστικές βιομηχανίες που κυριαρχούν στον τομέα. Σημαντικά τα υποκαταστήματα που περιλαμβάνουν μηχανήματα, χημικές ουσίες, επεξεργασία τροφίμων, μεταλλουργίας και υφαντουργίας. Η βιομηχανία σπαταλούσε ενέργεια, υλικά και εργασία και ήταν αργή για την αναβάθμιση της τεχνολογίας, αλλά ήταν μια πηγή υψηλής ποιότητας μηχανημάτων και εργατικών χεριών για άλλες κομμουνιστικές χώρες.
  • Γεωργία: Ήσσονος σημασίας τομέας, αλλά παρείχε το μεγαλύτερο μέρος των διατροφικών αναγκών. Εξαρτιόταν από μεγάλες εισαγωγές δημητριακών (κυρίως για τροφή ζωικού κεφαλαίου), χρόνια ύπο δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Η παραγωγή κρέατος περιοριζόταν λόγω της έλλειψης τροφών, αλλά με υψηλό κατά κεφαλήν κατανάλωσης κρέατος.
  • Εξωτερικό Εμπόριο: Οι εξαγωγές εκτιμούταν σε 17.8 δις $ το 1985, εκ των οποίων το 55% προέρχονταν από μηχανήματα, το 14% απόπειρα καύσιμα και υλικά, και το 16%, από παρασκευαζόμενα καταναλωτικά αγαθά. Οι εισαγωγές εκτιμούταν σε 17.9 δις $ το 1985, των οποίων το 41% προέρχονταν από τα καύσιμα και τα υλικά, το 33% από τα  μηχανήματα, και το 12% από γεωργικά και δασοκομικά προϊόντα. Το 1986, περίπου το 80% του εξωτερικού εμπορίου ήταν με κομμουνιστικές χώρες.
  • Συναλλαγματική Ισοτιμία: Το επίσημο, ή το εμπορικό, το ποσοστό Kcs 5.4 ανά$1 το 1987, τουριστικό ή μη εμπορικό, ποσοστό Kcs 10.5 ανά$1. Ούτε ο ρυθμός δεν αντανακλούσε την αγοραστική δύναμη. Η συναλλαγματική ισοτιμία στη μαύρη αγορά ήταν γύρω στο Kcs 30 ανά$1, και το ποσοστό αυτό έγινε επίσημο και μία φορά το νόμισμα έγινε μετατρέψιμο στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
  • Οικονομικό Έτος: το Ημερολογιακό έτος.
  • Δημοσιονομική Πολιτική: το Κράτος ήταν σχεδόν αποκλειστικός ιδιοκτήτης των μέσων παραγωγής. Τα έσοδα από κρατικές επιχειρήσεις ήταν η κύρια πηγή των εσόδων που ακολουθούνταν από το φόρο κύκλου εργασιών. Μεγάλες δημοσιονομικές δαπάνες υπήρχαν για κοινωνικά προγράμματα, επιδοτήσεις και επενδύσεις. Ο προϋπολογισμός συνήθως ήταν ισορροπημένος ή υπήρχε μικρό πλεόνασμα.

Βάση των πόρων Επεξεργασία

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η χώρα ήταν μικρή για ενέργεια, που θα στηριζόταν από το εισαγόμενο αργό πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Σοβιετική Ένωση, από τον εγχώριο λιγνίτη, και από την πυρηνική και από την υδροηλεκτρική ενέργεια. Οι περιορισμοί της ενέργειας ήταν ένας σημαντικός παράγοντας στη δεκαετία του 1980.

Μετανάστευση Επεξεργασία

Ιστορικά, η μετανάστευση ήταν πάντα μια επιλογή για τους Τσέχους και τους Σλοβάκους που ήταν δυσαρεστημένοι με την κατάσταση στο σπίτι. Κάθε κύμα μετανάστευσης είχε τη δική του ώθηση. Τον 19ο αιώνα, οι λόγοι ήταν κυρίως οικονομικοί. Στον 20ο αιώνα, η μετανάστευση ήταν σε μεγάλο βαθμό προερχόμενοι από την πολιτική αναταραχή, αν και οικονομικοί παράγοντες εξακολουθούσαν να παίζουν ρόλο. Το πρώτο μεγάλο κύμα μετανάστευσης κατά τον 20ο αιώνα ξεκίνησε, με την άνοδο των κομμουνιστών στην εξουσία, και το επόμενο κύμα ξεκίνησε μετά την Άνοιξη της Πράγας που κατεστάλη.

Στη δεκαετία του 1980, ο πιο δημοφιλής τόπος για μετανάστευση στη Δύση ήταν η Γιουγκοσλαβία με το αυτοκίνητο και, αφού, κάνανε μια παράκαμψη προς την Ελλάδα, την Αυστρία και την Ιταλία (οι περιορισμοί των Γιουγκοσλαβικών συνόρων δεν ήταν τόσο αυστηρές όσο εκείνες των κρατών του Συμφώνου της Βαρσοβίας). Μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτούς που υπέβαλαν αίτηση για να μεταναστεύσουν ήταν νόμιμοι. Οι ακριβείς λεπτομέρειες της διαδικασίας δεν έχουν δημοσιευθεί, αλλά μια αρκετά σαφή εικόνα για το τι γινόταν, μπορεί να φανεί από εκείνους που τα κατάφεραν. Ήταν μια χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία. Οι αιτούντες επιτρεπόταν να εξεταστούν, ακόμη και αν για τη μετανάστευση είχε κληθεί να καταβάλει χρηματικό ποσό, το κράτος για την εκπαίδευσή τους, ανάλογα με το επίπεδο της εκπαίδευσης και το μισθό, σε ένα ποσοστό που κυμαινόταν από 4.000 Kčs έως 10.000 Kčs. (Ο μέσος ετήσιος μισθός για το 1984, ήταν Kčs33,600), Ο αιτών ήταν πιθανό να χάσει τη δουλειά του και να είναι κοινωνικά εξοστρακισμένος.

Τυπικά, τουλάχιστον, οι μικρασιάτες πρόσφυγες είχαν το δικαίωμα να επιστρέψουν για επισκέψεις. Όσοι ήταν ενεργοί πολιτικά, όπως και οι υπογράφοντες της Χάρτας 77, ήταν κάπως πιο εύκολο να μεταναστεύσουν, αλλά δεν τους επιτράπηκε να επιστρέψουν και φέρεται να είχε πληρώσει το κράτος υπέρογκες αμοιβές—από Kčs23,000, έως Kčs80,000—αν είχαν αποφοιτήσει από ένα πανεπιστήμιο. Οι συνταξιούχοι δεν είχαν κανένα πρόβλημα να επισκέπτονται ή να μεταναστεύουν προς τα Δυτικά. Οι λόγοι ήταν καθαρά οικονομικοί, και αν αποφάσισαν να μείνουν στη Δύση, το κράτος δεν έπεπρε πλέον να πληρώνει τη σύνταξή τους.[παραπομπή που απαιτείται]

Εκεί υπήρχε (και πάντα υπήρχε) μια τεράστια διαφορά μεταξύ των "επίσημων στατιστικών" (δηλαδή τους αριθμούς που είχαν εκδοθεί από το κομμουνιστικό καθεστώς) για το πόσοι  άνθρωποι μετανάστευσαν από τη Τσεχοσλοβακία και των στατιστικών των "παράνομων προσφύγων" που δημοσίευσε η ύπατη αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Αυτή η διαφορά δεν ίσχυε μόνο στην Τσεχοσλοβακία * μια παρόμοια κατάσταση ίσχυε και για όλες τις Ανατολικές χώρες, όμως τα ολοκληρωτικά καθεστώτα προτίμησαν να υποβαθμίσουν και να καταστείλουν τους πραγματικούς αριθμούς.[παραπομπή που απαιτείται]

Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία για τις αρχές της δεκαετίας του 1980 δείχνουν ότι, κατά μέσο όρο, 3.500 άνθρωποι μετανάστευσαν νομικά κάθε χρόνο. Από το 1965 μέχρι το 1983, συνολικά 33.000 άνθρωποι μετανάστευσαν νόμιμα. Το ποσοστό αυτό αναμφίβολα περιλαμβάνει τον μεγάλο αριθμό των εθνοτικών Γερμανών πού επανεγκαταστάθηκαν στην Ανατολική Γερμανία. Τα μεγαλύτερα μέρη μετανάστευσης των κοινοτήτων βρίσκονταν στην Αυστρία, την Δυτική Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και την Αυστραλία.

Τα ανεπίσημα νούμερα ήταν πολύ μεγαλύτερα. Εκτιμάται ότι από το 1948 έως το 1989 κοντά στο 1 εκατομμύριο άνθρωποι έφυγαν από την κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία. Τα μεγαλύτερα σοβαρότατα έξοδα, παρουσιάστηκαν μετά το κομμουνιστικό πραξικόπημα του Φεβρουαρίου 1948 και μετά την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας το 1968, με περίπου 200.000 ανθρώπους να φεύγουν σε κάθε κύμα.[παραπομπή που απαιτείται] Ένα πολύ παρόμοιο, στα ίδια επίπεδα και ισχυρό κύμα προσφύγων υπήρξε πρός την Ουγγαρία το 1956, μετά την αποτυχημένη αντι-κομμουνιστική επανάσταση. Στη δεκαετία του 1950, όταν το καθεστώς, ήταν από τα πιο σκληρά και το "Σιδηρούν Παραπέτασμα" ήταν αδιαπέραστο, η μετανάστευση ήταν πολύ χαμηλή. Αυξήθηκε μεταξύ του 1969 και του 1989, όταν 40.000 άνθρωποι έφευγαν από τη χώρα κάθε χρόνο. Όλοι τους καταδικάστηκαν σε ερήμην κάθειρξη από το κομμουνιστικό καθεστώς για έξοδο από τη χώρα παράνομα.

Θρησκεία Επεξεργασία

Το 1991, το 46,4% ήταν Καθολικοί, οι άθεοι αποτελούσαν το 29.5%, το 5.3% ήταν Ευαγγελικοί Λουθηρανοί, και το 16,7% ήταν αναποφάσιστο, αλλά υπήρχαν τεράστιες διαφορές μεταξύ των 2 δημοκρατιών – δείτε Τσεχική Δημοκρατία και Σλοβακία.

Υγεία, πρόνοια και στέγαση Επεξεργασία

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η δωρεάν υγειονομική περίθαλψη ήταν διαθέσιμη σε όλους τους πολίτες. Ο σχεδιασμός του εθνικού συστήματος υγείας τόνισε την προληπτική ιατρική. Η ιατρική στα εργοστάσια και στα τοπικά υγειονομικά κέντρα, συμπληρωνόταν από τα νοσοκομεία και από τα άλλα εσωτερικά όργανα. Η ουσιαστική βελτίωση της αγροτικής υγειονομικής περίθαλψης έγινε στην δεκαετία του 1960 και του 1970.

Μέσα μαζικής ενημέρωσης Επεξεργασία

Τα ΜΜΕ στην Τσεχοσλοβακία ελέγχοταν από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Τσεχοσλοβακίας (ΚΚΤΣ). Η ιδιοκτησία της οποιαδήποτε δημοσίευσης ή της υπηρεσίας από τα ΜΜΕ γενικά απαγορευόταν, αν και υπήρχαν εκκλησίες και άλλες οργανώσεις που δημοσίευαν σε μικρά περιοδικά και εφημερίδες. Ακόμη και με αυτό το ενημερωτικό μονοπώλιο, στα χέρια των οργανώσεων υπό τον έλεγχο του ΚΚΤΣ, όλες οι εργασίες είχαν αναθεωρηθεί από την κυβέρνηση μέσω του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.

Πρόεδροι και πρωθυπουργοί της χώρας Επεξεργασία

Διεθνείς πολιτική και συμμετοχή σε οργανώσεις Επεξεργασία

Συμμετείχε ενεργά στο Συμβούλιο Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας (Κομεκόν), ήταν μέλος του Συμφώνου της Βαρσοβίας, του ΟΗΕ και των ειδικευμένων οργανισμών του, και στο Κίνημα των αδέσμευτων, συμμετέχοντας στην διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Rao, B. V. (2006), History of Modern Europe Ad 1789–2002: A.D. 1789–2002, Sterling Publishers Pvt.
  2. 2,0 2,1 Wettig 2008, σελ. 45
  3. Wettig 2008, σελ. 86
  4. Wettig 2008, σελ. 152
  5. Wettig 2008, σελ. 110
  6. Wettig 2008, σελ. 138
  7. Grogin 2001, σελ. 134
  8. Grenville 2005, σελ. 371
  9. Grenville 2005, σελίδες 370–371
  10. Grogin 2001, σελίδες 134–135
  11. Saxonberg 2001, σελ. 15
  12. Grogin 2001, σελ. 135
  13. 13,0 13,1 13,2 Crampton 1997, σελ. 262
  14. 14,0 14,1 Bideleux & Jeffries 2007, σελ. 477
  15. Crampton 1997, σελ. 270
  16. 16,0 16,1 16,2 Crampton 1997, σελ. 249
  17. Dale 2005, σελ. 85
  18. Bideleux & Jeffries 2007, σελ. 474
  19. Hardt & Kaufman 1995, σελ. 17

Παραπομπές Επεξεργασία

  • Bideleux, Robert; Jeffries, Ian (2007), A History of Eastern Europe: Crisis and Change, Routledge, ISBN 0-415-36626-7 
  • Black, Cyril E.; English, Robert D.; Helmreich, Jonathan E.; McAdams, James A. (2000), Rebirth: A Political History of Europe since World War II, Westview Press, ISBN 0-8133-3664-3 
  • Crampton, R. J. (1997), Eastern Europe in the twentieth century and after, Routledge, ISBN 0-415-16422-2 
  • Dale, Gareth (2005), Popular Protest in East Germany, 1945–1989: Judgements on the Street, Routledge, ISBN 978-0-7146-5408-9 
  • Frucht, Richard C. (2003), Encyclopedia of Eastern Europe: From the Congress of Vienna to the Fall of Communism, Taylor & Francis Group, ISBN 0-203-80109-1 
  • Grenville, John Ashley Soames (2005), A History of the World from the 20th to the 21st Century, Routledge, ISBN 0-415-28954-8 
  • Grenville, John Ashley Soames; Wasserstein, Bernard (2001), The Major International Treaties of the Twentieth Century: A History and Guide with Texts, Taylor & Francis, ISBN 0-415-23798-X 
  • Grogin, Robert C. (2001), Natural Enemies: The United States and the Soviet Union in the Cold War, 1917–1991, Lexington Books, ISBN 0-7391-0160-9 
  • Hardt, John Pearce; Kaufman, Richard F. (1995), East-Central European Economies in Transition, M.E. Sharpe, ISBN 1-56324-612-0 
  • Saxonberg, Steven (2001), The Fall: A Comparative Study of the End of Communism in Czechoslovakia, East Germany, Hungary and Poland, Routledge, ISBN 90-5823-097-X 
  • Wettig, Gerhard (2008), Stalin and the Cold War in Europe, Rowman & Littlefield, ISBN 0-7425-5542-9 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία