Ο Τόκε Ταλάγκι (Sir Toke Tufukia Talagi, KNZM[7], 6 Δεκεμβρίου 1960 - 15 Ιουλίου 2020[8][9] ) ήταν πρωθυπουργός του Νιούε από το 2008 ως το 2020.[10] Ήταν επίσης πρόεδρος της Ένωσης Ράγκμπι του Νιούε[11] και παντρεμένος με τη Φιφιταλόα Ταλάγκι. Το 2008 εξελέγη πρόεδρος του Φόρουμ των Νησιών του Ειρηνικού (Pacific Islands Forum).[12]

Τόκε Ταλάγκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση9  Ιανουαρίου 1951[1]
Αλόφι
Θάνατος15  Ιουλίου 2020[2][3]
Αλόφι[2][3]
Αιτία θανάτουνόσος[3]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΝιούε
Νέα Ζηλανδία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης
πολιτικός[4]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημαανεξάρτητος/η πολιτικός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός του Νιούε (2008–2020)
member of the Assembly of Niue[5]
ΒραβεύσειςKnight Companion of the New Zealand Order of Merit‎ (31  Δεκεμβρίου 2016)[6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πολιτική καριέρα Επεξεργασία

Χρημάτισε επίσης αντιπρόεδρος της κυβέρνησης[13], υπουργός Οικονομικών[14] και υπουργός Παιδείας[15]. Εξελέγη βουλευτής το 2002 και επανεξελέγη το 2005, παρά το γεγονός ότι είχε ισοψηφία με τον αντίπαλό του.[16] Εξελέγη με ευκολία ξανά στις βουλευτικές εκλογές του 2008.

Πρωθυπουργός Επεξεργασία

Εξελέγη πρωθυπουργός από τη Συνέλευση του νησιού, στις 19 Ιουνίου 2008, επικρατώντας του έως τότε πρωθυπουργού, Γιανγκ Βίβιαν με 14 ψήφους έναντι 5 για τον αντίπαλό του. Υπήρξε επίσης και μία αποχή[17]

Τον Φεβρουάριο του 2009 η κυβέρνηση Ταλάγκι επέζησε πρότασης μομφής στο κοινοβούλιο, η οποία καταψηφίστηκε με 11 ψήφους κατά της πρότασης έναντι 6 υπέρ.[18]

Στις βουλευτικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 7 Μαΐου 2011, εξελέγησαν 20 ανεξάρτητοι. Στις 16 Μαΐου ο Ταλάγκι επανεξελέγη πρωθυπουργός λαμβάνοντας 12 ψήφους[19].

Στις 24 Απριλίου 2014, έπειτα από τις γενικές εκλογές, επανεξελέγη πρωθυπουργός επικρατώντας του Στάνλεϊ Καλάουνι με 12 ψήφους έναντι 8. Η νέα κυβέρνηση ανακοινώθηκε στις 29 Απριλίου και σε αυτήν ο Ταλάγκι διατήρησε το υπουργείο Οικονομικών.[20]

Τον Μάρτιο του 2017 ανακοίνωσε ότι θα διεκδικήσει για 4η φορά την πρωθυπουργία.[21] Έπειτα από τις γενικές εκλογές, στις 12 Μαΐου ο Τολάγκι εξελέγη πρωθυπουργός, επικρατώντας του Ο' Λαβ Τζέικομπσεν με ψήφους 15-5.[22]. Στις 16 Μαΐου ανακοινώθηκε η σύνθεση της κυβέρνησης, η οποία παρέμεινε αμετάβλητη.

Ο Τόκε Ταλάγκι, ο οποίος παρέμεινε πρωθυπουργός επί 12 χρόνια, έχασε την έδρα του και ήρθε 10ος στη εξαεδρική εκλογική περιφέρεια στις εκλογές του 2020.[23] Μετά τις εκλογές, νέος πρωθυπουργός εξελέγη ο Ντάλτον Ταγκελάγκι.[24]

Θάνατος Επεξεργασία

Στις 9 Ιουλίου 2020 ο Ταλάγκι μεταφέρθηκε ξανά στη Νέα Ζηλανδία για νοσηλεία λόγω μακρόχρονης ασθένειας.[25] Πέθανε στο νοσοκομείο Φόου του Νιούε στην Αλόφι στις 15 Ιουλίου 2020, λίγο μετά την επιστροφή του στο Νιούε.[26][27]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 www.forumsec.org/toke-tufukia-talagi/.
  2. 2,0 2,1 www.rnz.co.nz/news/pacific/421272/former-niue-premier-sir-toke-talagi-dies-after-lengthy-illness.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Former Niue Premier Sir Toke Talagi dies at the age of 69». (Αγγλικά) 15  Ιουλίου 2020.
  4. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  5. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2021.
  6. dpmc.govt.nz/publications/new-year-honours-list-2017.
  7. "Results Of Inaugural EU, Pacific Islands Forum", joint press statement issued by the European Union and the Pacific Islands Forum, 19 Σεπτεμβρίου 2008
  8. Niue
  9. Toke Talagi
  10. "Niue parliament elects Toke Talagi as new premier", Radio New Zealand International, 19 Ιουνίου 2008
  11. Εθνική Ολυμπιακή Επιτροπή του Νιούε, 26 Μαρτίου 2005
  12. "Niue wants more from New Zealand", ABC Radio Australia, 29 Σεπτεμβρίου 2008
  13. "Building Small Island Capacity to Withstand Economic, Environmental Shocks Focus of Panel at UN Mauritius Conference", United Nations, 13 Ιανουαρίου 2005
  14. «Υπουργείο Εξωτερικών Νέας Ζηλανδίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. 
  15. «Ιστότοπος της Κυβέρνησης του Νιούε». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2008. 
  16. «New Zealand Ministry of Foreign Affairs». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. 
  17. "Talagi declared new Niue premier", ABC Radio Australia, 19 Ιουνίου 2008
  18. Radio New Zealand,Niue premier survives no confidence vote, 11 Φεβρουαρίου 2009.
  19. http://www.rulers.org/2011-05.html
  20. Premier Toke Talagi Of Niue Re-Elected Αρχειοθετήθηκε 2014-05-21 στο Wayback Machine. Pacific Island Report, Radio New Zealand International, 24 Απριλίου 2014.
  21. «Sir Toke's 'unfinished business' includes UN seat». Radio New Zealand. 2017-03-23. http://www.radionz.co.nz/international/pacific-news/327247/sir-toke%27s-%27unfinished-business%27-includes-un-seat. Ανακτήθηκε στις 2017-05-15. 
  22. http://www.rulers.org/2017-05.html
  23. Premier of Niue loses seat in election Radio New Zealand, 1 Ιουνίου 2020
  24. «Dalton Tagelagi voted in as new Premier of Niue». RNZ. 11 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2020. 
  25. «Former Niue premier medevaced to New Zealand». RNZ. 9 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2020. 
  26. «Sir Toke Talagi, longtime premier of Niue, dies». RNZ. 15 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2020. 
  27. «Former Premier of Niue Sir Toke Talagi dies aged 69». Tagata Pasifika. 15 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2020.