Ο Φαίδων Αβούρης (Phaedon Avouris, γεννήθηκε το 1945) είναι Έλληνας φυσικοχημικός, ένας από τους πρωτοπόρους της νανοτεχνολογίας[8].

Φαίδων Αβούρης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Φαίδων Αβούρης (Ελληνικά) και Phaedon Avouris (Αγγλικά)
Γέννηση16  Ιουνίου 1945
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[1][2]
ΣπουδέςΠολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχημικός
φυσικός[3]
διδάσκων πανεπιστημίου[3]
ΕργοδότηςIBM
Bell Labs
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςIBM Fellow
Medard W. Welch Award (1997)[4]
Irving Langmuir Award in Chemical Physics (2003)[5][6]
μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
Feynman Prize in Nanotechnology (1999)
Pioneer Award in Nanotechnology (2010)
Clarivate Citation Laureates (2017)[7]

Σπουδές και σταδιοδρομία Επεξεργασία

Ο Αβούρης πήρε το πτυχίο του από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και διδακτορικό στη φυσικοχημεία από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν το 1974. Εργάσθηκε ως μεταδιδάκτορας ερευνητής στο UCLA και στα Εργαστήρια της AT&T Bell. Στη συνέχεια, το 1978, προσλήφθηκε στο Τμήμα Ερευνών της IBM, στο Ερευνητικό Κέντρο «Thomas J. Watson» της εταιρείας, στο Γιόρκταουν Χάιτς της Νέας Υόρκης, όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος της σταδιοδρομίας του. Το 1984 έγινε διευθυντής του Τομέα Φυσικοχημείας, αργότερα διευθυντής του Τομέα Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας, και το 2004 εκλέχθηκε Ερευνητικός Εταίρος της IBM (IBM Fellow)[9]. Δίδαξε επίσης ως επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κολούμπια και Ιλινόι.

Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του η έρευνά του κινήθηκε σε περιοχές όπως η φασματοσκοπία λέιζερ, η φυσική και χημεία των επιφανειών, η ηλεκτρονική μικροσκοπία, ο χειρισμός μεμονωμένων ατόμων η νανοηλεκτρονική, τελειώνοντας με πειραματικές και θεωρητικές μελέτες των ηλεκτρικών, οπτικών και οπτοηλεκτρονικών ιδιοτήτων των νανοσωλήνων άνθρακα και του γραφενίου. Η εργασία του περιελάμβανε τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη μελέτη νανοηλεκτρονικών και οπτοηλεκτρονικών συσκευών και κυκλωμάτων. Ο Αβούρης έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 360 ερευνητικές εργασίες πάνω σε αυτά τα αντικείμενα.

Ερευνητική δραστηριότητα Επεξεργασία

Ο Αβούρης άνοιξε νέους δρόμους στο πεδίο της νανοεπιστήμης και της νανοτεχνολογίας. Πρωτοπόρησε στη χρήση του ηλεκτρονικού μικροσκοπίου σάρωσης και της φασματοσκοπίας στη μελέτη της χημείας των επιφανειών στην ατομική κλίμακα, ενώ ανέδειξε τη σχέση ανάμεσα στη χημική αντιδραστικότητα και στην τοπική ηλεκτρονιακή δομή[10][11]. Απέδειξε την ύπαρξη συμπεριφοράς «συσκευής» σε ατομική κλίμακα, παρατήρησε τον περιορισμό των ηλεκτρονίων και φαινόμενα συμβολής στις επιφάνειες υλικών[12][13]. Επίσης, ασχολήθηκε με τον χειρισμό ατόμων σε δεσμούς σθένους με ακρίβεια μεμονωμένων ατόμων[14][15]. Μεταγενέστερα, ο Αβούρης πραγματοποίησε ανακαλύψεις-κλειδιά, τόσο πειραματικές όσο και θεωρητικές, στην ηλεκτρονιακή δομή των νανοσωλήνων άνθρακα (CNT) και του γραφενίου, θέτοντας τις βάσεις για μία μελλοντική νανοτεχνολογία βασισμένη στον άνθρακα[16][17][18]

Το 1998 η ομάδα του Φαίδωνος Αβούρη στην IBM κατασκεύασε ανεξάρτητα το πρώτο μοριακό τρανζίστορ βασισμένο πάνω σε έναν μεμονωμένο CNT. Στη συνέχεια, βελτιστοποίησε τη σχεδίαση και τη λειτουργία των τρανζίστορ φαινομένου πεδίου των CNT, κατορθώνοντας να κατασκευάσει τέτοια τρανζίστορ με καλύτερες επιδόσεις από αυτές των αντίστοιχων συσκευών πυριτίου. Ο Αβούρης και συνεργάτες του μπόρεσαν τότε να κατασκευάσουν τις πρώτες λογικές πύλες νανοσωλήνων άνθρακα, καθώς και ολοκληρωμένα κυκλώματα βασισμένα σε CNT. Απέδειξαν ότι η μεταφορά σε CNT ελέγχεται από φραγμούς Schottky, ανεκάλυψαν τρόπους να προσθέσουν προσμίξεις σε CNT και ανέλυσαν τον ρόλο των ανελαστικών σκεδάσεων φωνονίων. Πραγματοποίησαν επίσης την πρώτη επίδειξη ηλεκτρικώς παραγόμενης εκπομπής φωτός και φωτοαγωγιμότητας από CNT, ενώ ανέλυσαν θεωρητικώς τις ιδιότητες εξιτονίων των CNT. Ο Αβούρης μελέτησε λεπτομερώς τους μηχανισμούς διεγέρσεως από φως και ηλεκτρικό ρεύμα αυτών των μονοδιάστατων συστημάτων. Γενικώς, άνοιξε τον δρόμο για τη δυνατότητα μιας ενοποιημένης ηλεκτρονικής και οπτοηλεκτρονικής τεχνολογίας βασισμένης επάνω σε αυτά τα προϊόντα του άνθρακα.

Τιμητικές διακρίσεις Επεξεργασία

  • Βραβείο «Medard W. Welch» της Αμερικανικής Εταιρείας Κενού (1997)[19]
  • Επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης (1999)
  • Βραβείο Φάινμαν (πειραματικής) Νανοτεχνολογίας (1999)[20]
  • Βραβείο Διακριθέντος Αποφοίτου του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν (2001).[21]
  • Βραβείο Νανοεπιστήμης στο Διεθνές Συνέδριο Ατομικώς Ελεγχόμενων Επιφανειών, Διεπιφανειών και Νανοδομών (ACSIN) (2001)
  • Βραβείο Φυσικοχημείας «Ίρβινγκ Λανγκμιρ» (2003),[22]
  • Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2005)
  • Βραβείο «Julius Springer» Εφαρμοσμένης Φυσικής από τους συντάκτες των περιοδικών Applied Physics A και Applied Physics B. (2008, από κοινού με τον Tony Heinz) [23]

Επιλεγμένες δημοσιεύσεις Επεξεργασία


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 1  Μαΐου 2020.
  2. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. osd20181010662. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  3. 3,0 3,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. osd20181010662. Ανακτήθηκε στις 18  Δεκεμβρίου 2022.
  4. avs.org/awards/professional-awards/medard-w-welch-award/.
  5. www.aps.org/programs/honors/prizes/langmuir.cfm. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2018.
  6. www.aps.org/programs/honors/prizes/langmuir.cfm. Ανακτήθηκε στις 18  Φεβρουαρίου 2022.
  7. clarivate.com/citation-laureates. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
  8. «Nanoscale science and technology group». IBM. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2011. 
  9. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2014. 
  10. R. Wolkow & Ph. Avouris (1988). «Atom-Resolved Surface Chemistry Using Scanning Tunneling Microscopy». Physical Review Letters 60 (11): 1047. doi:10.1103/PhysRevLett.60.1049. PMID 10037928. Bibcode1988PhRvL..60.1049W. 
  11. Ph. Avouris & R. Wolkow (1989). «Atom-Resolved Surface Chemistry Studied by Scanning Tunneling Microscopy and Spectroscopy». Physical Review B 39 (8): 5091. doi:10.1103/PhysRevB.39.5091. Bibcode1989PhRvB..39.5091A. 
  12. Y. Hasegawa & Ph. Avouris (1993). «Direct Observation of Standing Wave Formation at Surface Steps Using Scanning Tunneling Spectroscopy». Physical Review Letters 71 (7): 1071. doi:10.1103/PhysRevLett.71.1071. PMID 10055441. Bibcode1993PhRvL..71.1071H. 
  13. Ph. Avouris & I.-W. Lyo (1994). «Observation of Quantum Size Effects at Room Temperature at Metal Surfaces with the STM». Science 264 (5161): 942. doi:10.1126/science.264.5161.942. PMID 17830080. Bibcode1994Sci...264..942A. 
  14. I.-W. Lyo & Ph. Avouris (1991). «Field-Induced Nanometer- to Atomic-Scale Manipulation of Silicon Surfaces with the STM». Science 253 (5016): 173. doi:10.1126/science.253.5016.173. PMID 17779133. Bibcode1991Sci...253..173L. 
  15. Ph. Avouris (1995). «Manipulation of Matter at the Atomic and Molecular Levels». Accounts of Chemical Research 28 (3): 95. doi:10.1021/ar00051a002. 
  16. Ph. Avouris (2007). «Electronics with carbon nanotubes». Physics World 20: 40–45. http://physicsworldarchive.iop.org/index.cfm?action=summary&doc=20%2F3%2Fphwv20i3a32%40pwa-xml&qt=avouris. 
  17. Ph. Avouris, Z. Chen, V. Perebeinos (2007). «Carbon Based Electronics». Nature Nanotechnology 2 (10): 605–615. doi:10.1038/nnano.2007.300. PMID 18654384. Bibcode2007NatNa...2..605A. http://www.nature.com/nnano/journal/v2/n10/abs/nnano.2007.300.html. 
  18. Ph. Avouris, M. Freitag and V. Perebeinos (2008). «Carbon Nanotube Optics and Optoelectronics». Nature Photonics 2 (6): 341–350. doi:10.1038/nphoton.2008.94. Bibcode2008NaPho...2..341A. http://www.nature.com/nphoton/journal/v2/n6/full/nphoton.2008.94.html. 
  19. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2014. 
  20. «1999 Feynman Prize in Nanotechnology». Foresight Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2011. 
  21. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2014. 
  22. [1]
  23. «Carbon nanostructures form the future of electronics and optoelectronics». Eureka Alert. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Phaedon Avouris της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).