Το Φανάρι βρίσκεται στην ανατολική άκρη του Όρμου Βιστονίας σε υψόμετρο 10 μέτρα[1] ενώ απέχει περίπου 30 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από την Κομοτηνή. Είναι το διασημότερο τουριστικό θέρετρο της Θράκης με μεγάλη τουριστική κίνηση τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο μόνιμος πληθυσμός στο Φανάρι είναι 438 κάτοικοι (2021).[2] Στο χωριό υπάρχει λιμάνι με Λιμενικό Σταθμό ενώ υπάρχουν κάμπινγκ υπαλλήλων του Ο.Τ.Ε., ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, αρκετές οργανωμένες παραλίες με εγκαταστάσεις θαλάσσιων σπορ καθώς και πολλά κέντρα εστίασης (ταβέρνες, καφετέριες κ.α.).[3]
Selfie spot στο Φανάρι Ροδόπης
Τα τελευταία χρόνια αποτελεί πόλο έλξης, καθώς φιλοξενεί τα καλοκαίρια το «Φεστιβάλ Φαναρίου». Το Φεστιβάλ Φαναρίου άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες του το 2016, γνωρίζοντας αμέσως ενθουσιώδη υποδοχή από το κοινό της ευρύτερης περιοχής, και συνεχίστηκε με ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία την επόμενη χρονιά, με αποτέλεσμα να γίνει θεσμός για την περιοχή. Η τοπική κοινωνία αλλά και επισκέπτες από τις γύρω περιοχές έχουν τη χαρά να απολαύσουν αγαπημένους καλλιτέχνες σε ένα τριήμερο φεστιβάλ γεμάτο μουσική.
Αξιοθέατα
Η Λίμνη Βιστωνίδα που βρίσκεται βορειοδυτικά, δίπλα στο Φανάρι.
Η παραλιακή αμμουδερή παραλία (τουριστικά ανεπτυγμένη) ανατολικά του χωριού.
Η ενότητα αυτή δεν τεκμηριώνεται επαρκώς με παραπομπές. Παρακαλούμε βοηθήστε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Ατεκμηρίωτο υλικό μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
(Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 13/01/2024)
Μετα την Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, κυρίως το Μάλ-τεπέ Κεσσάνης, από την Κεσσάνη, από το Κουρουτζούκιοϊ (Κρόταλος) Κυψελών, 4 οικογένειες από την Σκεπαστό, από το Μπεϊστίκη, 2-3 οικογένειες από την Μικρά Ασία και αργότερα εγκαταστάθηκαν 2-3 οικογένειες από την Μυτιλήνη, 2-3 οικογένειες από την Λήμνο με καταγωγή από τα Πριγκηπόννησα, όπως και 2-3 οικογένειες από την Ίμβρο και μια οικογένεια από την Ήπειρο.[3]
Μετά την απελευθέρωση, αναφέρεται επίσημα το 1924 στο ΦΕΚ 194Α - 14/08/1924 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Γλυκονερίου. Το 1965 με το ΦΕΚ 113Α - 18/06/1965 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[4] Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» αποτελεί την κοινότητα Φαναρίου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Κομοτηνής του Δήμου Κομοτηνής και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είχε πληθυσμό 490 κατοίκους.[5] Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:
