Φερντινάν Μπουισόν

Γάλλος πολιτικός

Ο Φερντινάν Εντουάρ Μπουισόν (Ferdinand Édouard Buisson, 20 Δεκεμβρίου 184116 Φεβρουαρίου 1932) ήταν Γάλλος εκπαιδευτικός, ειρηνιστής και ριζοσπάστης σοσιαλιστής πολιτικός. Διετέλεσε πρόεδρος της Ενώσεως Παιδείας από το 1902 έως το 1906 και της γαλλικής Ενώσεως Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (LDH) από το 1914 έως το 1926. Το 1905, ως μέλος του κοινοβουλίου, ήταν πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής για την εφαρμογή του χωρισμού Εκκλησίας και κράτους. Γνωστός για τον αγώνα του για μια εκπαίδευση απαλλαγμένη από θρησκευτικές αναφορές, ήταν ο άνθρωπος που εφεύρε τον γαλλικό όρο laïcité. Το 1927 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης από κοινού με τον Γερμανό Λούντβιχ Κβίντε.

Φερντινάν Μπουισόν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση20  Δεκεμβρίου 1841[1][2][3]
πρώην 1ο δημοτικό διαμέρισμα Παρισιού
Θάνατος16  Φεβρουαρίου 1932[1][2][4]
Thieuloy-Saint-Antoine[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1]
Εκπαίδευσηagrégation de philosophie
ντοκτορά
ΣπουδέςΛύκειο Κοντορσέ
Φιλοσοφική Σχολή των Παρισίων (έως 1891)[6][7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
καθηγητής πανεπιστημίου
παιδαγωγός
φιλόσοφος
ΕργοδότηςΦιλοσοφική Σχολή των Παρισίων
Πανεπιστήμιο του Νεσατέλ
Πανεπιστήμιο του Παρισιού[8]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα Ρεπουμπλικανικό, Ριζοσπαστικό και Ριζοσπαστικό Σοσιαλιστικό
Οικογένεια
ΓονείςPierre Buisson
ΑδέλφιαBenjamin-Paul Buisson
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης (1902–1924)
πρόεδρος (1914–1926, Human Rights League)
πρόεδρος (1902–1906, Ligue de l'enseignement)
Βραβεύσειςβραβείο Νόμπελ Ειρήνης (1927)[9][10]
Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (1924)
Marcelin Guérin Prize (1892)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Απαρχές Επεξεργασία

Ο Μπουισόν γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν τέκνο οικογένειας Γάλλων Προτεσταντών. Ο πατέρας του, ο Πιερ Μπουισόν, ήταν ειρηνοδίκης προερχόμενος από τη Βουργουνδία. Ο Φερντινάν φοίτησε στο Λύκειο Κοντορσέ και μετά σπούδασε φιλοσοφία. Συνέγραψε διατριβή με θέμα τον Σεμπαστιάν Καστελιόν, στο πρόσωπο του οποίου είδε έναν φιλελεύθερο Προτεστάντη όπως ήταν ο ίδιος. Μετά τις σπουδές του αυτοεξορίσθηκε εθελουσίως στην Ελβετία από το 1866 μέχρι το 1870, επειδή αρνήθηκε να ορκισθεί υπακοή στη νέα κυβέρνηση (ως δημόσιος υπάλληλος).

Σταδιοδρομία Επεξεργασία

Ο Μπουισόν ήταν καθηγητής στη σχολή που έγινε μετέπειτα το Πανεπιστήμιο του Νεσατέλ. Αρχίζοντας το 1867, παρακολούθησε τρία διεθνή συνέδρια που διοργάνωσε η Λίγκα της Ειρήνης και Ελευθερίας, στο τελευταίο από τα οποία, στη Λωζάνη το 1869, εκφώνησε δική του ομιλία. Στο μεταξύ, επεχείρησε να ιδρύσει μια φιλελεύθερη προτεσταντική εκκλησία με τους πάστορες Ζυλ Στεγκ και Φελίξ Πεκώ. Μετά την ανακοίνωση της ανακηρύξεως της Δημοκρατίας, ο Μπουισόν επέστρεψε στη Γαλλία και αναμίχθηκε ενεργά σε πολιτικές και κοινωνικές πρωτοβουλίες των αρχών του 17ου Δημοτικού Διαμερίσματος των Παρισίων. Τον Δεκέμβριο του 1870 του ανατέθηκε η διεύθυνση του Δημοτικού Ορφανοτροφείου του 17ου Διαμερίσματος, του πρώτου ορφανοτροφείου στο Παρίσι που δεν ανήκε στην Εκκλησία (αργότερα μετονομάσθηκε σε «Ορφανοτροφείο του Σηκουάνα»).

Αρνούμενος να διδάξει φιλοσοφία επειδή προτιμούσε να εργάζεται για τα φτωχά παιδιά, ο Μπουισόν διορίσθηκε τελικώς διευθυντής των σχολείων των Παρισίων χάρη στη γνωριμία του με τον υπουργό Δημόσιας Παιδείας Ζυλ Σιμόν. Ανησυχώντας ωστόσο για το μέλλον των παιδιών του ορφανοτροφείου, συνεννοήθηκε με τον ευεργέτη Ζοζέφ Γκαμπριέλ Πρεβό, που έβαλε τα παιδιά στο δικό του ορφανοτροφείο στο χωριό Σεμπυΐ, στον Νομό Ουάζ. Το 1880 διόρισε τον Πωλ Ρομπέν στη θέση του διευθυντή του ορφανοτροφείου.

Από το 1879 μέχρι το 1896 ο Μπουισόν ήταν διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαιδεύσεως, κληθείς από τον Ζυλ Φερύ, τον διάδοχο του Ζυλ Σιμόν. Το 1890 έγινε και καθηγητής της Παιδαγωγικής στη Σορβόννη. Από τη θέση του στο υπουργείο επέβλεψε τη σχεδίαση και σύνταξη των νόμων της κοσμικής παιδείας. Μετά κατέβηκε στην πολιτική και το 1902 εκλέχθηκε βουλευτής της περιφέρειας Σεν (σημερινός Νομός Σεν-ε-Μαρν), επανεκλεγόμενος συνεχώς μέχρι το 1914 και κατόπιν από το 1919 έως το 1924. Το 1905 ως μέλος του κοινοβουλίου, ήταν πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής που συνέταξε το νομοσχέδιο για την εφαρμογή του χωρισμού Εκκλησίας και κράτους.

Το 1898 ως υποστηρικτής του Α. Ντρέιφους, ο Μπουισόν συμμετέσχε στην ίδρυση της γαλλικής Ενώσεως Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (LDH), της οποίας διετέλεσε πρόεδρος από το 1914 έως το 1926. Επίσης, ως βουλευτής υπήρξε ισχυρός πρόμαχος της επαγγελματικής εκπαιδεύσεως και της υποχρεωτικής ψήφου των γυναικών.[11] Ο πρόεδρος της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής έκρινε ωστόσο καλό να διαχωρισθεί το θέμα της ψήφου των γυναικών από το σημαντικότερο ζήτημα της ισότιμης εκπροσωπήσεως, που εξετάσθηκε κατά προτεραιότητα[12][13]

Ο Μπουισόν υπήρξε επίσης η κινητήρια δύναμη πίσω από ένα αξιοσημείωτο εκδοτικό έργο, το Dictionnaire de pédagogie et d'instruction primaire (= «Λεξικό παιδαγωγικής και στοιχειώδους εκπαιδεύσεως»), για τη συγγραφή του οποίου απασχολήθηκαν περισσότεροι από 350 συνεργάτες. Η πρώτη του έκδοση, από τον οίκο Hachette, έγινε από το 1882 (α΄ τόμος) έως το 1887 (τελευταίος τόμος). Μια νέα έκδοση έγινε το 1911. Ο Μπουισόν, πέρα από την ευθύνη της συντάξεως, έγραψε λήμματα τα «διαίσθηση» και «σχολική προσευχή». Το λεξικό αυτό θεωρείται ακόμα η «Βιβλος» του κοσμικού δημοκρατικού σχολικού συστήματος.

Υποστηρικτής από την αρχή της Κοινωνίας των Εθνών, ο Μπουισόν αφοσιώθηκε στη συνέχεια στη γαλλογερμανική επαναπροσέγγιση, ιδίως μετά την κατοχή του Ρουρ το 1923. Προσκάλεσε Γερμανούς ειρηνιστές στο Παρίσι και ταξίδεψε ο ίδιος στο Βερολίνο. Συνακόλουθα, πήρε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης από κοινού με τον Γερμανό καθηγητή Λούντβιχ Κβίντε το 1927.

Ο Φερντινάν Μπουισόν πέθανε στο χωριό Τιελουά-Σαιν-Αντουάν (Thieuloy-Saint-Antoine) του Νομού Ουάζ σε ηλικία 90 ετών.


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12192766t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γαλλικά) Sycomore. www.assemblee-nationale.fr/sycomore/index.asp. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//390/84. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) SNAC. w6975wz7. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. www.nobelprize.org/prizes/peace/1927/buisson/facts/.
  6. catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb30175109k.
  7. www.sudoc.fr/055903983.
  8. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  9. www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1927/.
  10. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  11. McMillan, James F. (2000), France and Women, 1789–1914: Gender, Society and Politics, Psychology Press, σελ. 207, ISBN 978-0-415-22602-8, https://books.google.com/books?id=aOPIOkSMvf0C&pg=PA207 
  12. Cabanel, Patrick (2017), Ferdinand Buisson: Père de l'école laïque, Labor et Fides, σελ. 31, ISBN 978-2-8309-5083-0, https://books.google.com/books?id=9us9DwAAQBAJ&pg=PT331 
  13. Gazdar, Kaevan (2016), Feminism's Founding Fathers: The Men Who Fought for Women's Rights, John Hunt Publishing, σελ. 56, ISBN 978-1-78099-161-0, https://books.google.com/books?id=xznaDAAAQBAJ&pg=PT56 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • Ο Buisson στον ιστότοπο των Βραβείων Νόμπελ