Φρίντριχ Γκέοργκ Βίλχελμ φον Στρούβε

Γερμανός-Ρώσος αστρονόμος

Ο Φρίντριχ Γκέοργκ Βίλχελμ φον Στρούβε (Friedrich Georg Wilhelm von Struve, εξελληνισμένα Γουλιέλμος Στρούβε και στα ρωσικά Βασίλι Γιακόβλεβιτς Στρούβε ή Στρουβέ, 15 Απριλίου 179323 Νοεμβρίου 1864 με το νέο ημερολόγιο) ήταν ένας Γερμανός αστρονόμος, γενάρχης μιας διάσημης «δυναστείας» Γερμανορώσων αστρονόμων που καλύπτει πέντε γενεές. Υπήρξε προπάππους του Όττο Στρούβε, παππούς του Χέρμαν Στρούβε (θείου του προηγούμενου) και πατέρας του Όττο Βιλχελμ φον Στρούβε.

Φρίντριχ Γκέοργκ Βίλχελμ φον Στρούβε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Friedrich Georg Wilhelm Struve (Γερμανικά)
Γέννηση15  Απριλίου 1793[1][2][3]
Αλτόνα[4][5]
Θάνατος23  Νοεμβρίου 1864[1][6][7]
Πούλκοβο
Τόπος ταφήςΝεκροταφείο του παρατηρητηρίου Πούλκοβο
Χώρα πολιτογράφησηςΔουκάτο του Χόλσταϊν
Ρωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8]
Γερμανικά[8]
λατινική γλώσσα[8]
Σπουδέςαυτοκρατορικό πανεπιστήμιο του Ντόρπατ (1808–1811)[9]
Πανεπιστήμιο του Τάρτου[10]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος[11][12]
διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότηςαυτοκρατορικό πανεπιστήμιο του Ντόρπατ
Αστεροσκοπείο του Πούλκοβο
Οικογένεια
ΣύζυγοςEmilie Wall
Johanna von Struve
ΤέκναBernhard Wilhelm von Struve
Ότο Βίλχελμ φον Στρούβε[13]
Karl von Struve
Conrad Struve
Heinrich Wilhelm von Struve
Olga von Struve
Nikolai Struve
Ernst Struve
ΓονείςJacob Struve[5]
ΑδέλφιαKarl Ludwig Struve[14]
Ludwig August Struve
ΟικογένειαStruve family
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΕταίρος της Βασιλικής Εταιρίας
Τάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες
Βασιλικό Μετάλλιο
Χρυσό Μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (1826)
Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Α΄ Τάξη
μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η ζωή του Επεξεργασία

Ο Γουλιέλμος Στρούβε γεννήθηκε στην Αλτόνα του Αμβούργου, που τότε ανήκε στη Δανία, και ήταν γιος του Γιάκομπ Στρούβε (1755 – 1841),ο οποίος είχε μεταναστεύσει από τη ναπολεόντειο Γερμανία στην Λεττονία, τότε επαρχία της Αυτοκρατορικής Ρωσίας, προκειμένου να αποφύγει τη στρατιωτική θητεία.

Το 1808 ο Γουλιέλμος εισάχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Τάρτου, όπου σπούδασε αρχικά Φιλολογία, αλλά σύντομα η προσοχή του στράφηκε στην Αστρονομία. Από το 1813 ως το 1820 δίδαξε στο πανεπιστήμιο και εκτέλεσε παρατηρήσεις στο Αστεροσκοπείο Ντορπάτ του Τάρτου. Το 1820 εκλέχθηκε μόνιμος καθηγητής και διευθυντής στο αστεροσκοπείο.

Ο Βίλχελμ φον Στρούβε παρέμεινε στο Τάρτου, ερευνώντας τους διπλούς αστέρες και ζητήματα Γεωδαισίας μέχρι το 1839, οπότε ίδρυσε και έγινε διευθυντής του νέου Αστεροσκοπείο του Πούλκοβο κοντά στην Αγία Πετρούπολη. Μεταξύ άλλων τιμών, του απονεμήθηκε το χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας το 1826. Αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1862.

Ο αστεροειδής 768 Στρουβεανή (768 Struveana) ονομάστηκε έτσι προς τιμή των Φρίντριχ Γκέοργκ Βίλχελμ φον Στρούβε, Όττο Βιλχελμ φον Στρούβε και Καρλ Χέρμαν Στρούβε.

Το έργο του Επεξεργασία

Ο Στρούβε είναι γνωστότερος για τις παρατηρήσεις του διπλών αστέρων, τις οποίες συνέχισε επί πολλά χρόνια. Παρότι οι διπλοί αστέρες είχαν μελετηθεί νωρίτερα από τους Ουίλιαμ Χέρσελ, Τζον Χέρσελ and Τζέιμς Σάουθ, ο Στρούβε ξεπέρασε όλες τις προγενέστερες προσπάθειες. Ανεκάλυψε πάρα πολλούς διπλούς αστέρες και το 1827 δημοσίευσε τον κατάλογο διπλών αστέρων Catalogus novus stellarum duplicium («Νέος κατάλογος διπλών αστέρων»).

Επειδή οι περισσότεροι διπλοί αστέρες είναι διπλά συστήματα και όχι απλώς οπτικά ζεύγη, περιφέρονται περί το κοινό κέντρο μάζας τους με αποτέλεσμα να μεταβάλλουν αργά τη θέση τους. Ο Στρούβε πραγματοποίησε μικρομετρικές μετρήσεις 2.714 διπλών αστέρων από το 1824 ως το 1837 και τις δημοσίευσε στο έργο του Stellarum duplicium et multiplicium mensurae micrometricae («Μικρομετρικαί μετρήσεις διπλών και πολλαπλών αστέρων»).

Ο Στρούβε μέτρησε επίσης προσεκτικά τη «σταθερά της αποπλανήσεως του φωτός» το 1843. Επίσης, υπήρξε ο πρώτος που μέτρησε την παράλλαξη του Βέγα, μολονότι ο Φρίντριχ Βίλχελμ Μπέσελ ήταν ο πρώτος που μέτρησε την παράλλαξη ενός απλανούς αστέρα (του 61 Κύκνου).

Ο Στρούβε ενδιαφερόταν επίσης για τη Γεωδαισία και το 1831 δημοσίευσε το Beschreibung der Breitengradmessung in den Ostseeprovinzen Russlands. Επενόησε το Γεωδαιτικό Τόξο Στρούβε, μια αλυσίδα γεωδαιτικών τριγωνισμών από το Χάμερφεστ στη Νορβηγία μέχρι τον Εύξεινο Πόντο, που περνούσε από 10 χώρες και είχε μήκος 2.820 km. Η UNESCO το συμπεριέλαβε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Ευρώπη.

Οικογένεια Επεξεργασία

Το 1815 ο Γουλιέλμος Στρούβε πήρε για σύζυγό του την Αιμιλία Βαλ (17961834) στην Αλτόνα. Απέκτησαν 12 παιδιά, τα 8 από τα οποία επέζησαν πέρα από την παιδική ηλικία. Εκτός από τον αστρονόμο Όττο Βιλχελμ φον Στρούβε, άλλα τέκνα ήταν ο Χάινριχ ή Γκένριχ Βασίλιεβιτς Στρούβε (18221908), αξιόλογος χημικός, και ο Μπέρναρντ Βασίλιεβιτς Στρούβε (18271889), που υπηρέτησε ως κυβερνητικός αξιωματούχος στη Σιβηρία και αργότερα ως κυβερνήτης του Αστραχάν και του Περμ.

Μετά τον θάνατο της πρώτης συζύγου του, ο Γουλιέλμος Στρούβε τέλεσε και δεύτερο γάμο, με τη Johanna Henriette Francisca Bartels (18071867), με την οποία απέκτησαν 6 ακόμα παιδιά. Το ένα από αυτά, ο Καρλ Στρούβε (18351907), διακρίθηκε ως πρεσβευτής της Ρωσίας διαδοχικά στην Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και την Ολλανδία.

Ο γιος του Μπέρναρντ Βασίλιεβιτς Στρούβε, ο Πιότρ Μπερνγκάρντοβιτς Στρουβέ (1870-1944), είναι ίσως το γνωστότερο μέλος της οικογένειας στη Ρωσία. Υπήρξε ένας από τους πρώτους Ρώσους μαρξιστές και συνέταξε το μανιφέστο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος όταν αυτό ιδρύθηκε, το 1898. Προτού ακόμα αυτό διασπασθεί σε Μπολσεβίκους και Μενσεβίκους, ο Στρουβέ το εγκατέλειψε και εντάχθηκε στο φιλελεύθερο Συνταγματικό Δημοκρατικό Κόμμα. Αντιπροσώπευσε αυτό το κόμμα σε όλες τις προεπαναστατικές Δούμες. Μετά την πρώτη επανάσταση του 1917, ο Πιότρ Στρουβέ δημοσίευσε αρκετά άρθρα για τις αιτίες της και ακολούθησε το κίνημα των «Λευκών». Στις κυβερνήσεις των Πιότρ Βράνγκελ και Ντενίκιν ήταν ένας από τους υπουργούς. Στις επόμενες τρεις δεκαετίες έζησε στο Παρίσι, ενώ τα παιδιά του υπηρέτησαν τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία της Διασποράς.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125336249. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Струве, Василий Яковлевич» (Ρωσικά)
  3. 3,0 3,1 Ludwig Stieda: «Struve, Wilhelm von» (Γερμανικά) 1893. σελ. 693–698.
  4. «Струве, Василий Яковлевич» (Ρωσικά)
  5. 5,0 5,1 5,2 Ludwig Stieda: «Struve, Wilhelm von» (Γερμανικά) 1893. σελ. 693–698.
  6. «Струве, Василий Яковлевич» (Ρωσικά)
  7. Ludwig Stieda: «Struve, Wilhelm von» (Γερμανικά) 1893. σελ. 693–698.
  8. 8,0 8,1 8,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125336249. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. «Струве, Василий Яковлевич» (Ρωσικά)
  10. (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  11. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  12. «Струве, Василий Яковлевич» (Ρωσικά)
  13. Vasily Serafimov: «Струве, Отто Васильевич» (Ρωσικά)
  14. «Струве, Карл Яковлевич» (Ρωσικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία