Ο Χέρμπερτ Φρίντριχ Βίλχελμ Μπάκε (1 Μαΐου 1896 - 6 Απριλίου 1947) ήταν Γερμανός πολιτικός και λειτουργός των Ες-Ες στη ναζιστική Γερμανία. Ήταν ένας δογματικός φυλετικός ιδεολόγος, μακρόχρονος συνεργάτης του Ρίχαρντ Βάλτερ Νταρέ και προσωπικός φίλος του Ράινχαρντ Χάιντριχ. Ανάπτυξε και εφάρμοσε το Σχέδιο Πείνας, που οραματίστηκε το θάνατο από λιμοκτονία εκατομμυρίων Σλάβων και Εβραίων "άχρηστων ανθρώπων που μόνο τρώνε" μετά την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, την εισβολή του 1941 στη Σοβιετική Ένωση.

Χέρμπερτ Μπάκε
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση1 Μαΐου 1896, Μπατούμι, (τότε) Ρωσική Αυτοκρατορία (νυν Γεωργία
Θάνατος6 Απριλίου 1947
Νυρεμβέργη, Βαυαρία
ΥπηκοότηταΓερμανική
Πολιτικό κόμμαΕθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν
ΕπάγγελμαΑγρονόμος
ΒραβεύσειςΓαλόνι τιμής της παλιάς φρουράς
SS-Ehrenring
Χρυσή καρφίτσα του Ναζιστικού Κόμματος
Σταυρός Πολεμικής Ανδραγαθίας
Αξίωμαμέλος του κοινοβουλίου της Πρωσίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Αυτό το σχέδιο αναπτύχθηκε κατά τη φάση προγραμματισμού για την εισβολή της Βέρμαχτ και προέβλεπε την εκτροπή των ουκρανικών τροφίμων από την κεντρική και βόρεια Ρωσία και την ανακατεύθυνσή τους προς όφελος του εισβολέα στρατού και του πληθυσμού στη Γερμανία. Ως αποτέλεσμα, εκατομμύρια πολίτες πέθαναν στις κατεχόμενες από τη Γερμανία περιοχές.

Συνελήφθη το 1945 και λίγο πριν δικαστεί για εγκλήματα πολέμου στη Νυρεμβέργη στη δίκη των Υπουργείων, αυτοκτόνησε στη φυλακή το 1947.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Χέρμπερτ Μπάκε γεννήθηκε στο Μπατούμι της Γεωργίας, γιος Πρώσου συνταξιούχου υπασπιστή, που έγινε έμπορος[1]. Η μητέρα του ήταν Γερμανίδα από τον Καύκασο, της οποίας η οικογένεια είχε μεταναστεύσει από τη Βυρτεμβέργη στη Ρωσία στις αρχές του 19ου αιώνα. Σπούδασε στο γυμνάσιο της Τιφλίδας από το 1905 και έμεινε εσώκλειστος με το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ως αλλοδαπός εχθρός, επειδή ήταν Πρώσος πολίτης. Αυτή η εμπειρία της φυλάκισης, επειδή ήταν Γερμανός και μάρτυρας της έναρξης της Ρωσικής Επανάστασης, έκανε τον Μπάκε αντικομουνιστή.

Ο Μπάκε μετακόμισε στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου με τη βοήθεια του Σουηδικού Ερυθρού Σταυρού. Στη Γερμανία, εργάστηκε αρχικά ως εργάτης και εγγράφηκε για να σπουδάσει Αγρονομία στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν το 1920. Αφού ολοκλήρωσε το πτυχίο του, εργάστηκε για λίγο στη γεωργία και στη συνέχεια έγινε βοηθός λέκτορας γεωργικής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Ανόβερου. Το 1926, υπέβαλε τη διδακτορική του διατριβή, με τίτλο Η ρωσική οικονομία δημητριακών ως βάση της ρωσικής γεωργίας και ρωσικής οικονομίας (γερμανικά: Die russische Getreidewirtschaft als Grundlage der Land- und Volkswirtschaft Russlands‎‎) στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, αλλά δεν έγινε αποδεκτή.[1] Αργότερα, αφού η Γερμανία εισέβαλε στη Σοβιετική Ένωση, ο Μπάκε αυτοδημοσίευσε τη διατριβή του σε 10.000 αντίτυπα.

Ο Μπάκε εντάχθηκε στην SA το 1922 και το 1925 στο Ανόβερο το Ναζιστικό Κόμμα[2]. Μετά τη διάλυση της περιφερειακής πολιτικής μονάδας (Γκάου) για το Νότιο Ανόβερο, ο Μπάκε άφησε τη συνδρομή του να λήξει.

Το 1927, ο Μπάκε ήταν επιθεωρητής και διαχειριστής σε ένα μεγάλο αγρόκτημα στην Πομερανία. Το 1928 παντρεύτηκε την Ούρσουλα. Με την οικονομική υποστήριξη του πεθερού του, το Νοέμβριο του 1928 έγινε ενοικιαστής του τομέα Χόρνσεν με περίπου 950 στρέμματα στην περιοχή του Άλφελντ[3][4]. Συνέχισε διαχειριζόμενος με επιτυχία το αγρόκτημα. Τέλος, έγινε μέλος των Ες-Ες τον Οκτώβριο του 1933.[5] Ανέλαβε διάφορα καθήκοντα στη διοίκηση της ναζιστικής Γερμανίας, διαδεχόμενος τον Ρίχαρντ Βάλτερ Νταρέ ως Υπουργός Τροφίμων τον Μάιο του 1942. Έγινε Υπουργός Γεωργίας τον Απρίλιο του 1944.

Ο Μπάκε ήταν ένα εξέχον μέλος της νεότερης γενιάς των Ναζί τεχνοκρατών, που κατείχε διοικητικές θέσεις δεύτερης βαθμίδας στο ναζιστικό σύστημα όπως οι Ράινχαρντ Χάιντριχ, Βέρνερ Μπεστ και Βίλχελμ Στούκαρτ. Όπως ο Στούκαρτ, ο οποίος κατείχε την πραγματική εξουσία στο Υπουργείο Εσωτερικών (με επικεφαλής επίσημα τον Βίλχελμ Φρικ) και τον Βίλχελμ Ονεζόργκε στην Αυτοκρατορική Ταχυδρομική Υπηρεσία, ο Μπάκε ήταν ο de facto Υπουργός Γεωργίας υπό τον Νταρέ, ακόμη και πριν από την προαγωγή του σε αυτήν τη θέση.[6]

Σχέδιο Πείνας Επεξεργασία

Ο Μπάκε διορίστηκε προσωπικά από τον υπουργό του Ράιχ για τα Κατεχόμενα Ανατολικά Εδάφη, τον Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, ως υφυπουργός Εξωτερικών (Staatssekretär) της Ουκρανίας, όπου μπορούσε να εφαρμόσει τη στρατηγική του πολιτική, το Σχέδιο Πείνας (Der Hungerplan, Der Backe-Plan). Ο στόχος του Σχεδίου Πείνας ήταν να προκαλέσει εσκεμμένη μαζική πείνα στους σλαβικούς άμαχους πληθυσμούς υπό γερμανική κατοχή κατευθύνοντας όλες τις προμήθειες τροφίμων στον γερμανικό οικιακό πληθυσμό και τη Βέρμαχτ στο Ανατολικό Μέτωπο.[7] Ο πιο σημαντικός συνεργός του Μπάκε ήταν ο Χανς Γιόακιμ Ρίκε. Σύμφωνα με τον ιστορικό Τίμοθι Σνάιντερ, ως αποτέλεσμα του σχεδίου Μπάκε, "4,2 εκατομμύρια Σοβιετικοί πολίτες (κυρίως Ρώσοι, Λευκορώσοι και Ουκρανοί) λιμοκτονούσαν από τους Γερμανούς κατακτητές το 1941-1944". [8]

Από τον Απρίλιο έως τον Μάιο του 1945, ο Μπάκε συνέχισε ως Υπουργός Τροφίμων στη βραχύβια κυβέρνηση Φλένσμπουργκ μετά τον Χίτλερ με επικεφαλής τον Καρλ Ντένιτς.

Σύλληψη και αυτοκτονία Επεξεργασία

Μετά τη γερμανική παράδοση, ο Μπάκε διατάχθηκε από τους συμμάχους, μαζί με τον Γιούλιους Ντερπμύλερ, να μεταβεί αεροπορικώς στο αρχηγείο του Αϊζενχάουερ στη Ρεμς[9]. Εξεπλάγη, όταν συνελήφθη. Νόμιζε ότι οι Αμερικανοί θα τον χρειάζονταν ως ειδικό για να αποφύγουν προβλήματα πείνας. Ο Μπάκε προετοιμάστηκε για μια αναμενόμενη συνομιλία με τον στρατηγό Ντουάιτ Αϊζενχάουερ[10]. Σε μια επιστολή προς τη σύζυγό του στις 31 Ιανουαρίου 1946, υπερασπίστηκε τον εθνικό σοσιαλισμό ως μία από τις "μεγαλύτερες ιδέες όλων των εποχών", η οποία "βρήκε το ισχυρότερο πλήγμα στην εθνική σοσιαλιστική γεωργική πολιτική".

Όντας αιχμάλωτος από τους Συμμάχους, ο Μπάκε ανακρίθηκε κατά τη διάρκεια των δικών της Νυρεμβέργης στις 21 Φεβρουαρίου και 14 Μαρτίου 1947[11]. Στο κελί του στη φυλακή εγκληματιών πολέμου στη Νυρεμβέργη, ο Μπάκε έγραψε δύο πραγματείες: μια λεγόμενη μεγάλη έκθεση για τη ζωή του και το έργο του για τον Εθνικό Σοσιαλισμό, και επίσης στις 31 Ιανουαρίου 1946, μια διαθήκη για τη σύζυγό του Ούρσουλα και τα τέσσερα παιδιά τους. Λόγω του φόβου του ότι επρόκειτο να παραδοθεί στη Σοβιετική Ένωση[12], αυτοκτόνησε διά απαγχονισμού στο κελί του στις 6 Απριλίου 1947.[13]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Heim 2008, p. 19.
  2. Joachim Lehmann: Herbert Backe – Technokrat und Agrarideologe. S. 4.
  3. Joachim Lehmann: Herbert Backe – Technokrat und Agrarideologe. S. 3.
  4. Hans Kehrl [de]: Krisenmanager im Dritten Reich. Mit kritischen Anmerkungen und einem Nachwort von Erwin Viefhaus. Düsseldorf 1973, S. 49 f.
  5. Heim 2008, p. 20.
  6. Gesine Gerhard. "Food and Genocide. Nazi Agrarian Politics in the occupied territories of the Soviet Union." In: Contemporary European History Volume 18, Issue 1, 2009, pp. 50–54.
  7. Tooze 2007, p. 669.
  8. Timothy Snyder: Bloodlands. Europe between Hitler and Stalin. The Bodley Head, London 2010, p. 411; compare Gesine Gerhard: Food and Genocide. Nazi Agrarian Politics in the occupied territories of the Soviet Union. In: Contemporary European History Volume 18, Issue 1 (2009), pp. 57–62.
  9. Ian Kershaw: Das Ende. Kampf bis in den Untergang NS-Deutschlands 1944/45. DVA, München 2011, (ISBN 978-3-421-05807-2), S. 511 f.
  10. Gesine Gerhard: Food and Genocide. Nazi Agrarian Politics in the occupied territories of the Soviet Union. S. 63.
  11. Records of the United States Nuernberg War Crimes trials Interrogations 1946–1949. (PDF; 186 kB), published 1977.
  12. "Arrest German Reich Heads: To Face Trial." Lodi News-Sentinel, 24 May 1945. Retrieved: 19 March 2013.
  13. Gesine Gerhard: Food and Genocide. Nazi Agrarian Politics in the occupied territories of the Soviet Union. S. 64; Joachim Lehmann: Herbert Backe – Technokrat und Agrarideologe. S. 10, nennt abweichend den 7. April 1947 als Todesdatum.