Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν (19 Ιανουαρίου 1878 – 6 Ιανουαρίου 1934) ήταν Άγγλος προπονητής και πρώην ποδοσφαιριστής. Παρόλο που είχε μια μη πετυχημένη καριέρα στο ποδόσφαιρο, συνέχισε να ασχολείται με το άθλημα και έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς προπονητές του αγγλικού ποδοσφαίρου στις αρχές του 20ου αιώνα πριν από το ξαφνικό θάνατό του το 1934.[1]

Χέρμπερτ Τσάπμαν
Προσωπικές πληροφορίες
Πλήρες όνομαΧέρμπερτ Τσάπμαν
Ημερ. γέννησης19 Ιανουαρίου 1878
Τόπος γέννησηςΚίβετον Παρκ, Γιορκσάιρ, Αγγλία
Ημερ. θανάτου6 Ιανουαρίου 1934 (55 ετών)
Τόπος θανάτουΧέντον, Μίντλσεξ, Αγγλία
ΘέσηΕπιθετικός
Πληροφορίες συλλόγου
ΟμάδαΆρσεναλ (προπονητής)
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
–1896Κίβετον Παρκ ΦΚ0(0)
1896–1897Άστον Νορθ Εντ0(0)
1897Στάλμπριτς Ρόβερς0(0)
1897–1898Ρότσντεϊλ ΑΦΚ10(4)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1907–1912Νορθάμπτον Τάουν ΦΚ
1912–1918Λιντς Σίτι
1921–1925Χάντερσφιλντ Τάουν
1925–1934Άρσεναλ
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ως παίκτης, ο Τσάπμαν έπαιξε σε διάφορες ομάδες στο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα και σε άλλες εκτός πρώτης κατηγορίας. Ως ποδοσφαιριστής δεν πέτυχε, έκανε λιγότερες από 40 εμφανίσεις στο πρωτάθλημα κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας και δεν κέρδισε κανένα μεγάλο τίτλο. Αντ 'αυτού, βρήκε την επιτυχία του ως προπονητής: η πρώτη του ομάδα ήταν η Νορθάμπτον Τάουν μεταξύ 1908 και 1912, την οδήγησε στον τίτλο της ποδοσφαιρικής διοργάνωσης Σάδερν Φούτμπολ Λιγκ. Αυτό τράβηξε την προσοχή των μεγαλύτερων συλλόγων και έκανε μεταγραφή στη Λιντς Σίτι (πρώην ονομασία της Λιντς Γιουνάιντεντ) όπου άρχισε να βελτιώνει την τύχη της ομάδας του πριν από το Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά το τέλος του πολέμου, η Λιντς Σίτι εμπλέκεται σε κάποιες αντικανονικές πληρωμές ποδοσφαιριστών και τελικά διαλύθηκε. Στον Τσάπμαν απαγορεύτηκε αρχικά να ασχολείται με το ποδόσφαιρο αλλά άσκησε έφεση με επιτυχία. Πήγε στην Χάντερσφιλντ Τάουν κερδίζοντας ένα κύπελλο Αγγλίας και δύο τίτλους της Φερστ Ντιβίζιον σε τέσσερα χρόνια.

Το 1925, η Άρσεναλ προσέλαβε τον Τσάπμαν και οδήγησε τον σύλλογο στην πρώτη επιτυχία του κυπέλλου Αγγλίας και δύο τίτλους πρώτης κατηγορίας. Η επιτυχία του στην Άρσεναλ είχε ως αποτέλεσμα να γίνει η κυρίαρχη ομάδα της δεκαετίας του 30 που είχε ως στόχο να κερδίσει με αυτήν πέντε τίτλους πρωταθλήματος - αλλά δεν έζησε για να το κάνει και πέθανε από πνευμονία το 1934 σε ηλικία 55 ετών.

Στην εποχή του θεωρείται ένας από τους πρώτους εκσυγχρονιστές του παιχνιδιού. Εισήγαγε νέες τεχνικές τακτικής και κατάρτισης στο Αγγλικό ποδόσφαιρο καθώς και πρωτοποριακές καινοτομίες όπως προβολές, ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς συλλόγων και αριθμημένες φανέλες και έχει λάβει πολλές μεταθανάτιες διακρίσεις ως αναγνώριση.

Συλλογική καριέρα Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1878 στο Κίβετον Παρκ κοντά στο Σέφιλντ. Μεγάλωσε σε οικογένεια ανθρακωρύχων και σπούδασε μηχανικός ορυχείων. Κυνήγησε το όνειρο του να παίξει ποδόσφαιρο και αγωνίστηκε ως επιθετικός σε αρκετές επαγγελματικές και ερασιτεχνικές ομάδες.

Έπαιξε ποδόσφαιρο πρώτα στην Στάλμπριτζ και στη συνέχεια στις Ροτσντέιλ, Γκρίμσμπι, Σουίντον, Σέπει Γιουνάιτεντ, Γουόρκσοπ, Νορθάμπτον, Νοτς Κάουντι και τέλος στην Τότεναμ χωρίς να κερδίσει κάποιο σημαντικό τρόπαιο στην καριέρα του. Η επιλογή των ομάδων γινόταν με βάση τις πιθανότητες να βρει δουλειά στις πόλεις που μετακινούνταν και λιγότερο λόγω καριέρας.

Το 1907, σε ηλικία 29 ετών, έγινε προπονητής στην Νορθάμπτον. Στη συνέχεια ανέλαβε την Λιντς Σίτι και μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου έγινε προπονητής στην Χάντερσφιλντ κατακτώντας το 1922, στην πρώτη του σεζόν στην ομάδα του Γιορκσάιρ, το κύπελλο Αγγλίας. Με την Χάντερσφιλντ πήρε επίσης, δύο πρωταθλήματα Αγγλίας (1924, 1925).

Το χατ-τρικ στους τίτλους δεν άφησε ασυγκίνητη την διοίκηση της Άρσεναλ που βρίσκονταν σε αναζήτηση προπονητή και ο ιδιοκτήτη της είχε βάλει αγγελία. "Η διοίκηση της Άρσεναλ είναι πρόθυμη να λάβει αιτήσεις για την θέση του προπονητή. Πρέπει να είναι έμπειροι και να κατέχουν τα υψηλότερα προσόντα για την θέση, τόσο στις γνώσεις όσο και στον χαρακτήρα. Οι Κύριοι που η μοναδική τους ικανότητα για να χτίσουν μία καλή ομάδα εξαρτάται από την απόκτηση ακριβών μεταγραφών, δεν χρειάζεται να κάνουν αίτηση", αναγράφονταν στην αγγελία της Άρσεναλ.

Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν ανέλαβε το 1925 την Άρσεναλ αλλάζοντας την μοίρα της, επιδρώντας σημαντικά στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας. Οι "κανονιέρηδες" υπό τις οδηγίες του πήραν δύο πρωταθλήματα (1931, 1933) και ένα Κύπελλο (1929).

Η κληρονομιά του Επεξεργασία

Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν χρησιμοποίησε μεθόδους στον τρόπο λειτουργίας των ομάδων που μέχρι τότε ήταν άγνωστες στο ποδοσφαιρικό κοινό και ακολουθούνται μέχρι σήμερα. Η πιο φημισμένη αλλαγή στην Άρσεναλ αφορούσε τις προπονήσεις την ημέρα της Παρασκευής. Μετά το τέλος της προπόνησης, ο Τσάπμαν συγκέντρωνε τους παίκτες του μπροστά από ένα πίνακα και ανέλυε την τακτική για το επικείμενο ματς, ενώ παράλληλα έκανε τις παρατηρήσεις του για το τελευταίο παιχνίδι που είχε παίξει η ομάδα του. Επίσης, μπορείς κάποιος να αναφέρει την αλλαγή της εμφάνισης των "κανονιέρηδων" με άσπρα μανίκια από κατακόκκινη που ήταν τα προηγούμενα χρόνια και την αναγραφή του αριθμού στις φανέλες των παικτών.

Ανάγκασε τους παίκτες του να χειροκροτούν τους θεατές σε όλες τις πλευρές του γηπέδου δείχνοντας με αυτό τον τρόπο την ευγνωμοσύνη τους προς αυτούς. Πρότεινε την τοποθέτηση επόπτη γραμμής στο τέρμα και δύο διαιτητές στους αγώνες. To 1932, μετά από δική του εισήγηση, τοποθετήθηκαν προβολείς στο "Χάιμπουρι" ώστε να διεξάγονται αγώνες το βράδυ αν και για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν το 1950, δηλαδή 16 χρόνια μετά τον θάνατο του. Επί των ημερών του τοποθετήθηκε πίνακας με το σκορ του αγώνα στο γήπεδο και τροποποίησε την ονομασία της ομάδας αφαιρώντας το οριστικό άρθρο "The" πριν την λέξη Άρσεναλ και αυτό για να εμφανίζεται πρώτη στην λίστα των ομάδων του πρωταθλήματος.

Το περίφημο ρολόι στο "Χάιμπουρι" τοποθετήθηκε με δική του πρωτοβουλία στο πέταλο που βρίσκεται στη νότια πλευρά του γηπέδου και η θύρα ονομάστηκε "The Clock End". Το ρολόι αρχικά μετρούσε αντίστροφα ωστόσο αυτό θεωρήθηκε ότι υπονόμευε το επίσημο ρολόι των διαιτητών και άλλαξε με απλή ενημέρωση της ώρας. Πλέον, κοσμεί το "Έμιρατς Στέιντιουμ". Η Άρσεναλ είναι η μόνη ομάδα που έχει σταθμό του μετρό με το όνομα της στην περιοχή του "Χάιμπουρι" . Και αυτό μετά από απαίτηση του Χέρμπερτ Τσάπμαν να αλλάξει η ονομασία του σταθμού "Gillespie Road" που λεγόταν μέχρι το 1932. Προς τιμήν του στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας το 1930 οι παίκτες της Χάντερσφιλντ και τη Άρσεναλ, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, βγήκαν μαζί στο γήπεδο, η μία ομάδα δίπλα στην άλλη όπως γίνεται στις ημέρες μας. Τέλος, καθιέρωσε την διεξαγωγή φιλικών αγώνων με ομάδες εκτός Αγγλίας στο εξωτερικό κάνοντας διάσημη την Άρσεναλ, ενώ 20 χρόνια πριν την έναρξη του Κυπέλλου Πρωταθλητριών πρότεινε να δημιουργηθεί μία διοργάνωση μεταξύ των ομάδων στην δυτική Ευρώπη.[2]

Η καθιέρωση του "WM" Επεξεργασία

 
Η διάταξη του WM του Χέρμπερτ Τσάπμαν.

Το σύστημα 2-3-5 κυριαρχούσε στο ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή. Η αλλαγή του κανονισμού στο οφσάιντ έφερε αλλαγές και οδήγησε στη δημιουργία του νέου αγωνιστικού συστήματος, του WM του Χέρμπερτ Τσάπμαν με την εμφάνιση του τρίτου οπισθοφύλακα. Ορισμένες ομάδες προσαρμόστηκαν πιο γρήγορα από κάποιες άλλες. Ο κανόνας του οφσάιντ δεν είχε αλλάξει από το 1866 και σύμφωνα με αυτόν έπρεπε για να είναι ένας επιθετικός σε κανονική θέση, να υπάρχουν ανάμεσα στον επιθετικό και στην αντίπαλη εστία 3 ποδοσφαιριστές της άλλης ομάδας (συνήθως ο τερματοφύλακας και δύο αμυντικοί). Η σκοτσέζικη ομοσπονδία ήταν η πρώτη που υιοθέτησε την αλλαγή στο οφσάιντ με την ύπαρξη δύο αντί τριών ποδοσφαιριστών ανάμεσα στον επιθετικό και την εστία. Την εποχή που η Άρσεναλ κέρδισε το Κύπελλο Αγγλίας του 1930, το νέο αγωνιστικό σύστημα είχε πάρει οριστική μορφή. Στο σύστημα WM, Οι αμυντικοί μάρκαραν τους ακραίους επιθετικούς και οι ακραίοι μέσοι τους επιθετικούς των αντιπάλων που έπαιζαν μέσα δεξιά και μέσα αριστερά, ο κεντρικός αμυντικός μέσος είχε γίνει κεντρικός αμυντικός και έπαιζε πάνω στον αντίπαλο κεντρικό επιθετικό, και οι δύο μέσα επιθετικοί οπισθοχωρούσαν λίγο, έτσι που το 2-3-5 γινόταν 3-2-2-3 ή το σημερινό 3-4-3. Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν δεν είχε απλά μία σαφή αντίληψη στο πως πρέπει να παίζεται το ποδόσφαιρο αλλά παράλληλα ήταν ικανός να εφαρμόσει αυτή του την αντίληψη.

Ο Μπέρναρντ Τζόι, που εντάχθηκε στην Άρσεναλ το 1935, έγραψε για το σύστημα του WM. "Το μυστικό του συστήματος δεν ήταν η επίθεση αλλά η αντεπίθεση. Είχαμε σχεδιάσει την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του κάθε ποδοσφαιριστή με τέτοιον τρόπο έτσι που είχαμε έναν επιπλέον ποδοσφαιριστή κάθε στιγμή μέσα στην μεγάλη περιοχή, είτε την δική μας είτε την περιοχή των αντιπάλων. Ούτε ο έλεγχος του παιχνιδιού στην μεσαία γραμμή ούτε ο αποκλεισμός της μεγάλης περιοχής των αντιπάλων ήταν ο σκοπός του παιχνιδιού. Δίναμε σκόπιμα χώρο στους αντιπάλους μας, αφήνοντας τους να φτάνουν μέχρι τη μεγάλη περιοχή, και τότε φεύγαμε στην αντεπίθεση με βαθιές μπαλιές στους πλάγιους επιθετικούς μας".

Το σύστημα έγινε αντικείμενο συζήτησης και κριτικής. Οι επικριτές του υποστήριζαν ότι ο τρίτος αμυντικός είχε αρνητικό αντίκτυπο στο παιχνίδι. Ωστόσο, δεν ήταν λίγες οι ομάδες που προσπάθησαν να αντιγράψουν το σύστημα του WM αλλά δεν είχαν τους κατάλληλους παίκτες να το εφαρμόσουν. Το αγγλικό ποδόσφαιρο βρίσκονταν σε καμπή όταν πέθανε ο Χέρμπερτ Τσάπμαν παρά την φήμη της προηγμένης ποδοσφαιρικά χώρας, η Αγγλία έμεινε στάσιμη με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί από άλλες ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές δυνάμεις. Παρότι τα επόμενα χρόνια εμφανίστηκαν σπουδαίοι προπονητές στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας κανείς δεν κατάφερε να επηρεάσει το άθλημα τόσο πολύ όσο ο Τσάπμαν.

Θάνατος Επεξεργασία

Ο Τσάπμαν γιόρτασε την Πρωτοχρονιά του 1934 στο Λονδίνο, πριν ταξιδέψει βόρεια για να δει το παιχνίδι Μπέρι εναντίον Νοτς Κάουντι, μέσα στα πλαίσια του σκάουτινγκ που ο ίδιος είχε εφαρμόσει. Την επόμενη μέρα ταξίδεψε στην γενέτειρα του (Γιορκσάιαρ) για να παρακολουθήσει την Σέφιλντ Γουένσντεϊ που θα ήταν η επόμενη αντίπαλος της ομάδας της Άρσεναλ. Όταν γύρισε στο Λονδίνο, είχε αρπάξει μία αρρώστια στον δρόμο, αλλά ήταν καλά για να μπορέσει να παρακολουθήσει την 3η ομάδα της Άρσεναλ που αγωνίστηκε κόντρα στην Γκίλντφορντ Σίτι. Η κατάσταση του χειροτέρεψε ξαφνικά έχοντας πεθάνει από πνευμονία.

Τίτλους Επεξεργασία

Νορθάμπτον Τάουν Επεξεργασία

Χάντερσφιλντ Τάουν Επεξεργασία

Άρσεναλ Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία