Ο χαλκοφανίτης (αγγλ. chalcophanite) είναι ένυδρο ορυκτό οξείδιο του ψευδαργύρου, του σιδήρου και του μαγγανίου. Οφείλει το όνομά του στις ελληνικές λέξεις χαλκός και φαίνεσθαι, καθώς αλλάζει χρώμα όταν αναφλεγεί. Συνώνυμός του αναφέρεται ο υδροφρανκλινίτης.

Χαλκοφανίτης
Χαλκοφανίτης με λοθαρμαγερίτη. Προέλευση: Μεξικό
Γενικά
ΚατηγορίαΟξείδια
Χημικός τύπος(Zn, Fe2+, Mn+2)Mn307· 3H20
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα3,9 - 4,1 gr/cm3
ΧρώμαΓαλαζόμαυρο, σιδηρόμαυρο
Σύστημα κρυστάλλωσηςΤριγωνικό[1]
ΚρύσταλλοιΜορφής πεπλατυσμένων αιμοπεταλίων, με ψευδοοκταεδρική εμφάνιση
ΥφήΒοτρυοειδής, σταλακτιτική, ενίοτε κοκκώδης ή συμπαγής
ΔιδυμίαΔεν αναφέρεται
Σκληρότητα2,5
ΣχισμόςΤέλειος κατά {0001}
ΘραύσηΑνώμαλη
ΛάμψηΜεταλλική
Γραμμή κόνεωςΚαστανή
ΠλεοχρωισμόςΙσχυρός
ΔιαφάνειαΑδιαφανής

Είναι σχετικά κοινό ορυκτό που εμφανίζεται σε ζώνες αποσάθρωσης μαγγανιούχων - ψευδαργυρούχων αποθέσεων. Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο κρυπτομέλας, ο μαγγανίτης, ο ετερόλιθος, ο ζινκίτης, ο μοντροϋδρίτης και ορισμένα πολύ σπανιότερα, (τζαμπορίτης, αϊοβαϊτης, μουσκοξίτης κ. ά.)

Απαντάται στις ΗΠΑ (Πολιτείες Νιου Τζέρσεϊ, Βιρτζίνια, Μοντάνα, Κολοράντο, Καλιφόρνια, Αριζόνα, Νέο Μεξικό, Γιούτα), στο Μαπίμι του Μεξικού, τη Νέα Νότια Ουαλία της Αυστραλίας, την Άνω Σιλεσία στην Πολωνία, τη Νότια Αφρική, την Τυνησία (μεγάλοι κρύσταλλοι) και σε αρκετές ακόμη χώρες με ελάσσονες εμφανίσεις.

Στην Ελλάδα απαντάται στα μεταλλεία Λαυρίου (Καμάριζα, μεταλλείο Ιλάριον αριθ. 50).

Πηγές Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Αναφέρεται και ως τριγωνικό-ρομβικό και ως εξαγωνικό