Χατουσίλις Α΄
Ο Χατουσίλις Α΄ ήταν ο πρώτος μεγάλος βασιλιάς του Παλαιού βασιλείου των Χετταίων, την περίοδο (1650-1620 π.Χ.) σύμφωνα με τη Μέση Χρονολόγηση ή την περίοδο (1640-1610 π.Χ.) σύμφωνα με τη Νέα Χρονολόγηση. Οι ανασκαφές στη νότια Τουρκία ανακάλυψαν μια κατασκευή που καταστράφηκε στα τέλη του 17ου αιώνα π.Χ. κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας του Χατουσίλις Α΄, η Μέση Χρονολόγηση επιβεβαιώνει τη βασιλεία του.[1][2] Η ραδιοχρονολόγηση πιστοποιεί ότι η συγκεκριμένη καταστροφή έγινε την περίοδο 1632-1610 π.Χ.[3] Το γεγονός αυτό αποτελεί το αποτέλεσμα μιας εκστρατείας του Χατουσίλις Α΄ στη Ζάλπα με στόχο να κόψει τη σύνδεση με το Χαλέπι που εξυπηρετούσε τον Ευφράτη, τη βόρειο Συρία και την Κεντρική Ανατολή.[4] Ένας Τούρκος αρχαιολόγος χρονολόγησε την καταστροφή του στρώματος 7 στο ανάκτορο κοντά στην Αλαλάκη, χρονολογήθηκε το 2ο έτος της βασιλείας του Χατουσίλις Α΄ (1628 π.Χ.).[5] Στην αρχή της βασιλείας του χρησιμοποιούσε τον τίτλο του πατέρα του ως Λαβαρνά Β΄, οι ιστορικοί ωστόσο δεν έχουν επιβεβαιώσει αν πρόκειται για τον ίδιο τον Χατουσίλις Α΄ ή κάποιον ενδιάμεσο ανάμεσα στον πατέρα του Λαβαρνάς Α΄ και τον ίδιο. Στη διάρκεια της βασιλείας του μετακινήθηκε η πρωτεύουσα των Χετταίων από τη Νέσα (σημερινό Κιουλτεπέ) στη Χαττούσα 100 χιλιόμετρα ανατολικότερα από τη σημερινή πρωτεύουσα της Τουρκίας Άγκυρα. Με την ευκαιρία της μετακίνησης άλλαξε τον τίτλο του από Λαβαρνά Β΄ σε Χατουσίλις Α΄ προς τιμή του ονόματος της νέας του πρωτεύουσας. Ο Χατουσίλις Α΄ ήταν ο πρώτος βασιλιάς των Χετταίων για τον οποίο υπάρχουν επαρκείς ιστορικές πηγές, είχε επιπλέον τον τίτλο "βασιλεύς της Κουσσάρα" με στόχο να τιμήσει την προϊστορική πρωτεύουσα των Χετταίων πριν τη Νέσα.
| Χατουσίλις Α΄ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 17ος αιώνας π.Χ. (πιθανώς) Κουσσάρα |
| Θάνατος | 1620 π.Χ. Κουσσάρα |
| Τόπος ταφής | Κουσσάρα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Χαγιαστάρ |
| Τέκνα | Χουζιγιάς Χασταγιάρας Λαμπαρνάς Χάππι Πιμπίρα |
| Γονείς | Παπαχντίμαχ |
| Αδέλφια | Αμμουνάς Λαμπάρνα Α΄ |
Τα Χρονικά του Χατουσίλις Α΄ Επεξεργασία
Μια σφηνοειδή επιγραφή που γράφτηκε αμφότερα στη Χιττίτικη και την Ακκαδική γλώσσα παρέχει αναλυτικές πληροφορίες για τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Χαρουσίλις Α΄. Ο ιστορικός Τρέβορ Ρ. Μπράις αναφέρει ότι η επιγραφή αυτή αποτελούσε το πρωτότυπο για τη βιογραφία του συγκεκριμένου βασιλιά τον 13ο αιώνα π.Χ.[6] Επέκτεινε σημαντικά την κυριαρχία των Χετταίων στη θάλασσα, το πρώτο έτος της βασιλείας του έφτασε στις πόλεις Σάντα και Ζάλπα, απέτυχε να κατακτήσει την πρώτη αλλά λεηλάτησε τη δεύτερη. Το δεύτερο έτος της βασιλείας του προσπάθησε να υποτάξει την Αλαλακή και άλλες πόλεις στη Συρία, δυτικά του Ευφράτη και βόρεια της Καρχεμίς, σύμμαχοι με το βασίλειο του Γιαμχάντ.[7] Το τρίτο έτος της βασιλείας του προχώρησε δυτικά σε εκστρατεία στην Αρζάβα και όπως γράφει ο ίδιος "άρπαξα όλα τα ζώα και τα βοοειδή". Το τέταρτο έτος της βασιλείας του κατέκτησε τελικά τη Σάντα μετά από πολιορκία 5 μηνών. Το πέμπτο έτος της βασιλείας του κατέκτησε μια μεγάλη σειρά από πόλεις στην Ανατολή, τα μέρη αυτά μόνο ο Σαργών ο Μέγας μπόρεσε να κατακτήσει, πέρασε και από την απέναντι πλευρά του ποταμού.[8]
Διαδοχή Επεξεργασία
Ο θάνατος του Χατουσίλις Α΄ είναι γνωστός από ένα έγγραφο με την ονομασία "Διακήρυξη Διαδοχής", την έγραψε ένα άτομο που τον συνόδευε στην τελευταία του εκστρατεία από την οποία επέστρεφε βαριά τραυματισμένος. Ο Χατουσίλις Α΄ εξοργίστηκε από τη στάση της συζύγου του και των κληρονόμων του που συνομώτησαν εναντίον του, τους αποκλήρωσε και όρισε διάδοχο του τον εγγονό του Μουρσίλις Α΄ Ο εγγονός του συνέχισε με ευλάβεια την τακτική του Χατουσίλις Α΄, κατέκτησε το Χαλέπι και λεηλάτησε τη Βαβυλώνα. Σε πινακίδα με τον τίτλο "CTH 6" γνωστή ως "Διαθήκη του Χατουσίλις Α΄" αποκληρώνει τους κληρονόμους του, ορκίζει κληρονόμο του τον Μουρσίλις Α΄ και διατάζει τον λαό του να του δηλώσει υποταγή. Η διαθήκη αυτή διασώζεται μόνο από ένα αντίγραφο του 15ου αιώνα π.Χ.[9]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ https://www.asor.org/wp-content/uploads/2020/10/Herrmann-et-al_ASOR_VAM2020_Abstract.pdf
- ↑ https://www.archaeology.org/issues/359-1911/trenches/8098-trenches-turkey-zincirli-destruction
- ↑ https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/new-evidence-for-middle-bronze-age-chronology-from-the-syroanatolian-frontier/014ABB912CC50181E0F06E074BE071A2
- ↑ https://www.asor.org/wp-content/uploads/2020/10/Herrmann-et-al_ASOR_VAM2020_Abstract.pdf
- ↑ https://www.academia.edu/61046107/Some_Thoughts_about_Middle_Bronze_Age_Alalakh_and_Ugarit_Reassessing_an_Alalakh_Wall_Painting_with_Archival_Data
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/338001738_The_Annals_and_Lost_Golden_Statue_of_the_Hittite_King_Hattusili_I
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/338001738_The_Annals_and_Lost_Golden_Statue_of_the_Hittite_King_Hattusili_I
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/338001738_The_Annals_and_Lost_Golden_Statue_of_the_Hittite_King_Hattusili_I
- ↑ https://www.researchgate.net/publication/338001738_The_Annals_and_Lost_Golden_Statue_of_the_Hittite_King_Hattusili_I
Πηγές Επεξεργασία
- Bryce, Trevor,. The Kingdom of the Hittites. Οξφόρδη: Oxford University Press, 2005.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
| Προκάτοχος: Λαβαρνάς Α΄ |
Βασιλιάς των Χετταίων περί το 1650 π.Χ.-1620 π.Χ. |
Διάδοχος: Μουρσίλις Α΄ |