Χρονολόγιο της ιστορίας των Ρομά

Οι Ρομά αποτελούν εδώ και αρκετές δεκαετίες μέρος της μυθολογίας της Δύσης, στην οποία απεικονίζονταν (συχνά συνεχίζουν να απεικονίζονται) ως παρείσακτοι και εξωγήινοι αλλά και ως απειλή. Επί αιώνες ήταν υπόδουλοι στην ανατολική Ευρώπη και κυνηγημένοι στη δυτική Ευρώπη: η Pořajmos, η απόπειρα του Χίτλερ για γενοκτονία, αποτέλεσε έναν βίαιο κρίκο σε μια αλυσίδα από διώξεις που περιλάμβανε χώρες οι οποίες γενικά θεωρούνται πιο ανεκτικές απέναντι στις μειονότητες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δανία. Ακόμα και σήμερα, ενώ παρατηρείται έξαρση του αυτοπροσδιορισμού και της περηφάνιας των Ρομά, τα δημοκρατικά κράτη συζητούν και ψηφίζουν μέτρα για να περιορίσουν τα δικαιώματα των Ρομά.

Γενικά πιστεύεται ότι οι Ρομά, επειδή δεν είχαν γραπτή γλώσσα μέχρι σχετικά πρόσφατα, έχουν σκοτεινή καταγωγή, από κάποιο μυθικό παρελθόν. Παρόλο που υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα, πολλά περισσότερα είναι γνωστά για τους Ρομά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην προσπάθεια καταγραφής μιας ολοκληρωμένης ιστορίας των Ρομά είναι η κατανομή τους όχι μόνο σε όλη την Ευρώπη αλλά και στη Μέση Ανατολή και την Αμερική. Σε κάθε περιοχή, η ιστορία των Ρομά εμφάνιζε αποκλίσεις ανάλογα με τη στάση του πληθυσμού υποδοχής. Για παράδειγμα, παρόλο που η δουλεία και η δουλοπαροικία είναι σημαντικά θέματα στην ιστορία των Ρομά στην ανατολική Ευρώπη, άλλες μορφές διώξεων όπως οι πρώιμες μορφές γενοκτονίας κυριαρχούν στη δυτική Ευρώπη.

Αυτό που δεν εξετάζεται συχνά είναι το πώς οι συνέπειες αυτής της αδυναμίας καταγραφής της ιστορίας καταρρίπτουν τους παραδοσιακούς μύθους για τους Ρομά. Για παράδειγμα, οι Ρομά θεωρούνται νομάδες, κάτι που ίσχυε σε μεγάλο βαθμό στη δυτική Ευρώπη. Ωστόσο το γεγονός ότι ήταν σκλάβοι και δουλοπάροικοι στα Βαλκάνια, τουλάχιστον από τον 15ο αιώνα και μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, υποδηλώνει ότι ήταν εγκατεστημένοι στην περιοχή. Με άλλα λόγια, η τρέχουσα κατάστασή τους στη Ρουμανία έρχεται σε αντίθεση με τους μυθολογικούς συσχετισμούς των Ρομά με τον νομαδισμό που επικρατεί (όχι χωρίς βάση) στη Βρετανία.

Περαιτέρω μελέτη

• Donald Kenrick (2007). «Chronology of Gypsy History». Historical Dictionary of the Gypsies (Romanies). Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6440-5. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Χρονολόγιο της Ιστορίας των Ρομά - διαδικτυακό περιοδικό Patrin (Internet Archive)
• Χρονολόγιο με σημαντικές ημερομηνίες στην ιστορία των Ρομά - Αρχείο Τεκμηρίωσης για τους Ρομά (Internet Archive)