Χρόνος (γραμματική)

ρηματικός τύπος στην γραμματική

Στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου(αλλά όχι σε όλες)[1] υπάρχουν ξεχωριστοί ρηματικοί τύποι που φανερώνουν πότε γίνεται αυτό που σημαίνει το ρήμα. Οι τύποι αυτοί λέγονται χρόνοι. Οι χρόνοι είναι τριών ειδών: α) παροντικοί, β) μελλοντικοί και γ) παρελθοντικοί.

Νέα ελληνική γλώσσα Επεξεργασία

Στην ελληνική γλώσσα οι χρόνοι του ρήματος είναι 8:

Χρόνος Κλίση Χρήση
Ενεστώτας λύνω Δηλώνει μια πράξη η οποία γίνεται συνεχώς
Παρατατικός έλυνα Δηλώνει μια πράξη η οποία γινόταν συνεχώς ή επαναλαμβανόμενα στο παρελθόν
Αόριστος έλυσα Δηλώνει μια πράξη η οποία άρχισε και ολοκληρώθηκε στο παρελθόν
Εξακολουθητικός Μέλλοντας θα λύνω Δηλώνει μια πράξη η οποία θα γίνεται συνεχώς ή θα επαναλαμβάνεται στο μέλλον
Συνοπτικός Μέλλοντας θα λύσω Δηλώνει μια πράξη η οποία θα αρχίσει και θα ολοκληρωθεί στο μέλλον
Παρακείμενος έχω λύσει Δηλώνει μια πράξη η οποία άρχισε και ολοκληρώθηκε στο παρελθόν αλλά τα αποτελέσματά της ισχύουν και τώρα
Υπερσυντέλικος είχα λύσει Δηλώνει μια πράξη η οποία άρχισε και ολοκληρώθηκε στο παρελθόν, πριν από κάποια άλλη πράξη
Συντελεσμένος Μέλλοντας θα έχω λύσει Δηλώνει μια πράξη η οποία θα αρχίσει και θα ολοκληρωθεί στο μέλλον, πριν από κάποια άλλη πράξη

Αρχαία ελληνική γλώσσα Επεξεργασία

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα οι χρόνοι του ρήματος είναι οι:

  1. ο Ενεστώτας
  2. ο Παρατατικός
  3. ο Μέλλοντας
  4. ο Αόριστος
  5. ο Παρακείμενος
  6. ο Υπερσυντέλικος

και περιφραστικά ο Συντελεσμένος Μέλλοντας.

Αγγλική γλώσσα Επεξεργασία

Στην αγγλική γλώσσα οι χρόνοι είναι 12 και είναι οι εξής:

  1. ο Simple Present, ο ελληνικός Ενεστώτας και φανερώνει την επανάληψη μιας πράξης που συνηθίζεται, γενικές αλήθειες και νόμους της φύσης.
  2. ο Present Continuous, δεν υπάρχει αντίστοιχος χρόνος στα ελληνικά, φανερώνει μια πράξη που γίνεται τώρα ή αυτόν τον καιρό ή μια προγραμματισμένη για το κοντινό μέλλον.
  3. ο Simple Past, ο αντίστοιχος στα ελληνικά Αόριστος, ο οποίος χρησιμοποιείται κάποιες φορές για κάτι που συνέβαινε συχνά στο παρελθόν (σαν τον ελληνικό Παρατατικό)
  4. ο Past Continuous, ο αντίστοιχος στα ελληνικά Παρατατικός. Προσοχή: τονίζει τη διάρκεια μιας πράξης, οχι όμως με το βάθος χρόνου που έχει ο Παρατατικός στην ελληνική
  5. ο Simple Future , ο αντίστοιχος στα ελληνικά Στιγμιαίος Μέλλοντας
  6. ο Future Continuous, ο αντίστοιχος στα ελληνικά Εξακολουθητικός Μέλλοντας
  7. ο Present Perfect (Simple), ο αντίστοιχος στα ελληνικά Παρακείμενος
  8. ο Present Perfect Continuous, ο οποίος δεν υπάρχει στα ελληνικά[εκκρεμεί παραπομπή] και φανερώνει μία πράξη που άρχισε στο παρελθόν και συνεχίζεται μέχρι και το παρόν, δίνοντας έμφαση στη διάρκειά της
  9. ο Past Perfect (Simple), ο αντίστοιχος στα ελληνικά Υπερσυντέλικος
  10. ο Past Perfect Continuous, ο οποίος δεν υπάρχει στα ελληνικά[εκκρεμεί παραπομπή] και χρησιμοποιείται για να τονίσει τη διάρκεια μιας πράξης που γινόταν πριν από μία άλλη πράξη στο παρελθόν
  11. ο Future Perfect (Simple), ο αντίστοιχος στα ελληνικά Συντελεσμένος Μέλλοντας και
  12. ο Future Perfect Continuous, ο οποίος δεν υπάρχει στα ελληνικά[εκκρεμεί παραπομπή] και φανερώνει το χρονικό διάστημα που θα έχει διαρκέσει μια πράξη από το παρελθόν μέχρι κάποια στιγμή στο μέλλον

Γαλλική γλώσσα Επεξεργασία

Στη γαλλική γλώσσα οι χρόνοι του ρήματος είναι οι:

Χρόνος Κλίση Χρήση
Présent Je regarde Ενεστώτας
Imparfait Je regardais Παρατατικός
Futur simple Je regarderai Μέλλοντας
Passé simple Je regardai Αόριστος (χρησιμοποιείται σπάνια)
Passé composé J'ai regardé Παρακείμενος (χρησιμοποιείται αντί του Αορίστου)
Plus-que-parfait J'avais regardé Υπερσυντέλικος
Futur antérieur J'aurai regardé Συντελεσμένος Μέλλοντας
Passé antérieur J'eus regardé

Και περιφραστικά:

  1. ο Présent progressif, Ενεστώτας διαρκείας
  2. ο Futur proche, Εγγύς Μέλλοντας, ο οποίος δεν υπάρχει στα ελληνικά και χρησιμοποιείται για να εκφράσει μία πράξη που θα γίνει στο κοντινό μέλλον
  3. ο Passé récent, ο οποίος δεν υπάρχει στα ελληνικά και φανερώνει μία πράξη που μόλις τελείωσε

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Bohnemeyer, Jürgen (18 Μαρτίου 2009). Temporal anaphora in a tenseless language. De Gruyter Mouton. ISBN 978-3-11-019903-1. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Grammar Steps - Practical Modern English Grammar (Grivas Publications)