Ως ψυκτικό χαρακτηρίζεται μία χημική ουσία ή μίγμα, συνήθως ένα ρευστό, δηλαδή αέριο ή υγρό, που χρησιμοποιείται σε μια αντλία θερμότητας συνδεμένη με έναν κύκλο ψύξης. Στους περισσότερους κύκλους ψύξης συμβαίνουν μεταβολές από την υγρή στην αέρια φάση και αντιστρόφως. Πολλά ρευστά έχουν χρησιμοποιηθεί για αυτούς τους σκοπούς. Οι φθοράνθρακες και ειδικότερα οι φθοροχλωράνθρακες έγιναν τα πιο συνηθισμένα ψυκτικά ρευστά κατά τον 20ό αιώνα, αλλά σταδιακά αντικαθίστανται, εξαιτίας της καταστροφής του στρατοσφαιρικού όζοντος που προκαλούν. Άλλα συνηθισμένα ψυκτικά που χρησιμοποιήθηκαν σε διάφορες εφαρμογές είναι η αμμωνία, το διοξείδιο του θείου και υδρογονάνθρακες όπως το προπάνιο[1].

Το ιδανικό ψυκτικό θα πρέπει να έχει επιθυμητές θερμοδυναμικές ιδιότητες, να μη διαβρώνει τα μηχανικά εξαρτήματα του ψυκτικού μηχανισμού, να είναι ασφαλές, με έμφαση στην τοξικότητα και στην ευφλεκτότητα, να μην προκαλεί καταστροφή του στρατοσφαιρικού όζοντος ή και παγκόσμια θέρμανση. Αφού διαφορετικά ρευστά ικανοποιούν σε διαφορετικό βαθμό τα παραπάνω κριτήρια καταλληλότητας ψυκτικού, η επιλογή είναι θέμα συμβιβασμού.

Οι επιθυμητές θερμοδυναμικές ιδιότητες είναι θερμοκρασία βρασμού λίγο μικρότερη από την επιθυμητή θερμοκρασία, μεγάλη θερμότητα εξαέρωσης, μέτρια πυκνότητα στην υγρή φάση, σχετικά υψηλή πυκνότητα στην αέρια φάση, και υψηλή κρίσιμη θερμοκρασία. Αφού η θερμοκρασία βρασμού και η πυκνότητα στην αέρια φάση επηρεάζονται από την πίεση, τα διάφορα ψυκτικά μπορούν να γίνουν περισσότερο (ή λιγότερο) κατάλληλα ως τέτοια, σε μια συγκεκριμένη εφαρμογή, με την επιλογή της πίεσης λειτουργίας της εφαρμογής.

Σημειώσεις και αναφορές Επεξεργασία

  1. Siegfried Haaf, Helmut Henrici: "Refrigeration Technology" στην Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Wiley-VCH 2002, doi:10.1002/14356007.b03 19