Arabia Felix (κυριολεκτικά: Εύφορη/Ευτυχισμένη/Τυχερή Αραβία, επίσης αρχαία ελληνικά: Ευδαίμων Αραβία) ήταν το λατινικό όνομα που χρησιμοποιούνταν προηγουμένως από γεωγράφους για να περιγράψουν τη Νότια Αραβία,[1][2] ή αυτό που είναι τώρα Υεμένη.[3]

Ένας γαλλικός χάρτης του 1787 της Arabia Felix από τον Κλοέ, ΖΜΛ (Ζαν Μπατίστ Λουί).[note 1]

Όνομα Επεξεργασία

Ο όρος «Εύφορη Αραβία» είναι μετάφραση του λατινικού «Arabia Felix». Felix έχει την ταυτόχρονη έννοια του «γόνιμος, εύφορος» και «ευτυχισμένος, τυχερός, ευλογημένος». Η Arabia Felix ήταν μια από τις τρεις περιοχές στις οποίες οι Ρωμαίοι χώρισαν την αραβική χερσόνησο: Arabia Deserta, Arabia Felix και Arabia Petraea. Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι ονόμαζαν την Υεμένη, Arabia Felix.[4]

Εξήγηση Επεξεργασία

Η νοτιοδυτική γωνία της χερσονήσου, δεχόταν περισσότερες βροχοπτώσεις εκείνη την εποχή και ήταν πολύ πιο πράσινη από την υπόλοιπη χερσόνησο και έτσι απολάμβανε πιο παραγωγικούς αγρούς. Οι υψηλές κορυφές και οι πλαγιές ήταν ικανές να υποστηρίξουν σημαντική βλάστηση και οι κοίτες του ποταμού που ονομάζονται ουάντι βοηθούσαν να γίνουν εύφορα και άλλα εδάφη.

Το 26 π.Χ. ο Αίλιος Γάλλος υπό την εντολή του Οκταβιανού Αυγούστου ηγήθηκε μιας στρατιωτικής εκστρατείας στην Arabia Felix, αλλά μετά από κάποιες αρχικές επιτυχίες στη συνέχεια υποχρεώθηκε από το ανθυγιεινό κλίμα και την επιδημία να σταματήσει την κατάκτηση της περιοχής.[5]

Μέρος αυτού που οδήγησε στον πλούτο και τη σημασία της Arabia Felix στον αρχαίο κόσμο ήταν το σχεδόν μονοπώλιο του εμπορίου κανέλας και μπαχαρικών, τόσο των εγγενών προϊόντων της όσο και των εισαγωγών από την Ινδία και το Κέρας της Αφρικής.[6]

Ο Στράβων λέει ότι η Arabia Felix αποτελούταν από πέντε βασίλεια, το καθένα από πολεμιστές, αγρότες, «εκείνους που ασχολούνται με τις μηχανικές τέχνες. Μια άλλη, τη χώρα που φέρει μύρο και μια άλλη, τη χώρα που φέρει λιβάνι, αν και οι ίδιες χώρες παράγουν κασσία, κανέλα και νάρδο».[7]

Ευδαίμων Επεξεργασία

Τον 1ο αιώνα π.Χ., η αραβική πόλη Ευδαίμων (συνήθως ταυτίζεται με το λιμάνι του Άντεν), στην Arabia Felix, ήταν ένα λιμάνι μεταφόρτωσης στην εμπορική οδό της Ερυθράς Θάλασσας. Περιγράφηκε στο Περίπλους της Ερυθράς Θάλασσας (πιθανότατα τον 1ο αιώνα μ.Χ.) σαν να είχε πέσει σε δύσκολους καιρούς. Από την ευοίωνη ονομασία του λιμανιού διαβάζουμε στην περίληψη ότι:

Η Ευδαίμων Αραβία ήταν κάποτε μια πλήρης πόλη, όταν τα πλοία από την Ινδία δεν πήγαιναν στην Αίγυπτο και εκείνα της Αιγύπτου δεν τολμούσαν να ταξιδέψουν σε μέρη πιο πέρα, αλλά έφταναν μόνο μέχρι εδώ.

Νέες εξελίξεις στο εμπόριο τον 1ο αιώνα μ.Χ. έκαναν την αποφυγή των μεσαζόντων στην Ευδαίμων και διέσχιζαν την επικίνδυνη άμεση διέλευση της Αραβικής Θάλασσας προς τις ακτές της Ινδίας.

Βιβλίο Επεξεργασία

Arabia Felix είναι επίσης ο τίτλος του βιβλίου του 1962 του Δανού μυθιστοριογράφου Τόρκιλντ Χάνσεν, ο οποίος περιγράφει λεπτομερώς μια καταστροφική επιστημονική αποστολή στην περιοχή που διήρκεσε από το 1761 έως το 1767.[8] Η αλήθεια ορισμένων πτυχών της περιγραφής έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση.

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Ο γαλλικός όρος «d'Arabie Heureuse» έρχεται από μία φτωχή μετάφραση των λατινικών: felix σημαίνει κυρίως εύφορος, και μεταξύ άλλων σημαίνει και ευτυχισμένος. Αυτή η περιοχή όντας η καλύτερα αρδευόμενη της χερσονήσου, ονομάστηκε «Εύφορη Αραβία».

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. New Geographical Dictionary (Springfield, Mass., 1972), σελ. 63.
  2. Γκραφ, Ν.· Ρ. Τάλμπερτ· Σ. Ζιλί· T. Έλιοτ· Τζ. Μπέκερ. «Places: 746710 (Arabia Eudaemon)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2014. 
  3. Σάρτζεντ, Ρόμπερτ Μπέρτραμ & Λιούκοκ, Ρ. (eds.), Sanʻa: An Arabian Islamic City, Λονδίνο 1983
  4. Ράιχ, Μπέρναρντ (1990). Political Leaders of the Contemporary Middle East and North Africa: A Biographical Dictionary (στα Αγγλικά). Greenwood Publishing Group. ISBN 9780313262135. 
  5. Κάσιους Ντίο· Κάρι, Έρνεστ (tr.) (1917). Roman History LIII.29. Loeb Classical Library. σελίδες 267–271. ISBN 9780674990920. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020. 
  6. Χάρντινγκ, Γκ. Λάνκεστερ (Ιανουάριος–Φεβρουάριος 1965). «Inside Arabia Felix» (HTML). Saudi Aramco World (Χιούστον) 16 (1): 24–27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-09-05. https://web.archive.org/web/20090905023614/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/196501/inside.arabia.felix.htm. Ανακτήθηκε στις 2009-07-06. 
  7. Στράβων· Τζόουνς, Όρας Λέοναρντ (tr.) (1917). Geography XVI.26. Loeb Classical Library. σελ. 365. ISBN 9780674990555. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020. 
  8. «In The Refrains Of 'Arabia Felix,' A Reminder: Often The End Is Just A Start». NPR.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία