Ligne claire ή Klare lijn (γαλλικά και ολλανδικά για «καθαρή γραμμή») ονομάζεται ένα σχεδιαστικό στυλ που συναντάται στον χώρο των κόμικς, κυρίως στη γαλλοβελγική σχολή, και χαρακτηρίζεται από καθαρά περιγράμματα, απουσία σκίασης και φλατ χρωματισμό.[1] Εισηγητής της τεχνοτροπίας αυτής είναι ο Hergé, δημιουργός του Τεντέν. Άλλοι δημιουργοί που συστηματικά χρησιμοποίησαν την ligne claire είναι οι Εντγκάρ Π. Ζακόμπς, Ζακ Μαρτέν και Τεντ Μπενουά.[2][3] Ο όρος επινοήθηκε από τον Γιόοστ Σβάρτε, το 1977.[4]

Μπλέικ και Μόρτιμερ, το γνωστότερο κόμικ του Εντγκάρ Π. Ζακόμπς (τοιχογραφία στις Βρυξέλλες)

Ιστορία Επεξεργασία

 
Το Quick et Flupke του Hergé ήταν επίσης σχεδιασμένο με τη ligne claire (τοιχογραφία στις Βρυξέλλες)

Ο Hergé ξεκίνησε την καριέρα του σχεδιάζοντας σε ένα πιο πρόχειρο στυλ, με χαρακτηριστικότερο το πρώτο άλμπουμ του Τεντέν (Στη Χώρα των Σοβιέτ). Το 1934 ο Hergé συνεργάστηκε με τον Ζανγκ Τσόνγκρεν, Κινέζο φοιτητή στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών των Βρυξελλών, ο οποίος τον εισήγαγε στη χαρακτική της Άπω Ανατολής. Το σχέδιο του Hergé επηρεάστηκε σημαντικά και έγινε πιο ανάλαφρο και άνετο.[5]

Το στυλ αυτό συνέχισε να εξελίσσεται και μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Hergé βρέθηκε να έχει τον πλήρη καλλιτεχνικό έλεγχο του περιοδικού Τεντέν, με αποτέλεσμα να επηρεάσει καθοριστικά τους δημιουργούς που εργάζονταν σε αυτό.[2] Η επονομαζόμενη «σχολή των Βρυξελλών» περιελάμβανε ονόματα όπως ο Εντγκάρ Π. Ζακόμπς (Μπλέικ και Μόρτιμερ), ο Βίλυ Φαντερστέεν (Μπόμπυ και Λου), Ζακ Μαρτέν (Άλιξ) και ο Ροζέ Λελού (Γιόκο Τσούνο).

Κατά τη δεκαετία του 1960 η δημοφιλία της ligne claire μειώθηκε, καθώς ανέρχονταν καλλιτέχνες με διαφορετικό στυλ, όπως ο Αλμπέρ Ουντερζό. Ωστόσο, στα τέλη του 1970, η «καθαρή γραμμή» αναζωογονήθηκε στην Ολλανδία, κυρίως από τον Γιόοστ Σβάρτε,[6] και ήταν πολύ προσφιλής στους underground κομίστες εξαιτίας της νοσταλγίας που απέπνεε.[2] Η αναζωπύρωση αυτή πέρασε και στη Γαλλία τη δεκαετία του 1980, όπου οι Τεντ Μπενουά, Σερζ Κλερ και Floc'h το χρησιμοποίησαν ευρέως.[6] Δημιουργοί όπως ο Ζακ Ταρντί έχουν επηρεαστεί από τη ligne claire, αλλά διατηρούν ένα πιο εξατομικευμένο στυλ.[7]

Αν και χρησιμοποιείται κατά κόρον στα γαλλοβελγικά κόμικς, η ligne claire έχει εμφανιστεί και σε άλλες χώρες. Στις ΗΠΑ, την τεχνοτροπία αυτή έχουν χρησιμοποιήσει οι Κρις Γουέαρ[8] και Τσαρλς Μπερνς,[9] ενώ και το έργο του Βρετανού Γκάρεν Γιούινγκ χαρακτηρίζεται από την επιλογή της ligne claire.[10]

Σημαντικά κόμικς της ligne claire τεχνοτροπίας Επεξεργασία

Γαλλία και Βέλγιο Επεξεργασία

Λοιπές χώρες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Miller, Ann (2007). Reading Bande Dessinée: Critical Approaches to French-language Comic Strip. Bristol, UK: Intellect Books. ISBN 9781841501772. 190790041. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Pleban, Dafna (2006). «Investigating the Clear Line Style». comicfoundry.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2017. 
  3. Fresnault-Deruelle, Pierre (1999). Hergé, ou le secret de l'image : essai sur l'univers graphique de Tintin. Bruxelles: Moulinsart. ISBN 2930284188. 42821166. 
  4. Gaumer, Patrick (2010). Dictionnaire Mondial de la BD. Paris: Larousse. ISBN 9782035843319. 652381718. 
  5. Gaumer, Patrick (2006). La BD - Η Γαλλική Ματιά στα Κόμικς. Αθήνα: Μαμουθκόμιξ. ISBN 960-321-450-7. 
  6. 6,0 6,1 Fingeroth, Danny (2008). The Rough Guide to Graphic Novels. London: Rough Guides. ISBN 9781843539933. 227278006. 
  7. Saner, Interviews by Emine (2011-07-13). «The artists' artist: graphic novelists» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/culture/2011/jul/13/artists-artist-graphic-novel. Ανακτήθηκε στις 2017-08-16. 
  8. Gorin, François (2012). «Chris Ware, une ligne claire pour une nostalgie infinie». www.telerama.fr. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2017. 
  9. Di Salvia, Morgan (2010). «La ligne claire toxique de Charles Burns - ActuaBD». www.actuabd.com (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2017. 
  10. «The Rainbow Orchid: An interview with creator Garen Ewing» (στα αγγλικά). The Beat. 2012-05-01. http://www.comicsbeat.com/the-rainbow-orchid/. Ανακτήθηκε στις 2017-08-22.