Βικιπαίδεια

Opportunity

Ρομποτικό όχημα της NASA

Το Opportunity (μτφρ.: Ευκαιρία), επίσης γνωστό ως MER-Β (Mars Exploration Rover - Β), MER-1 ή με το υποκοριστικό "Oppy",[5][6] είναι ένα ρομποτικό όχημα (ρόβερ) που υπήρξε ενεργό στον πλανήτη Άρη από το 2004 έως τα τέλη του 2018.[7] Εκτοξεύθηκε στις 7 Ιουλίου 2003, στο πλαίσιο του προγράμματος Mars Exploration Rover (Ρομποτικό Όχημα Εξερεύνησης του Άρη) της NASA, και προσγειώθηκε στην πεδιάδα Meridiani Planum του Άρη στις 25 Ιανουαρίου 2004, τρεις εβδομάδες αφότου το δίδυμο του σκάφος Spirit (MER-A) προσεδαφίστηκε στην άλλη πλευρά του πλανήτη.[8]

Opportunity
Καλλιτεχνική απεικόνιση του Opportunity στην επιφάνεια του Άρη.
Τύπος αποστολήςΡόβερ στον Άρη
ΔιαχειριστήςNASA
COSPAR ID2003-032A
ΙστοσελίδαJPL's Mars Exploration Rover
Διάρκεια αποστολήςΠρογραμματισμένη: 90 αρειανές ημέρες (~92 γήινες ημέρες)
Συνολική: 5.352 αρειανές ημέρες ή 5.498 γήινες ημέρες (15 χρόνια) από την προσεδάφιση έως το τέλος της αποστολής
Ιδιότητες διαστημόπλοιου
Τύπος διαστημόπλοιουΡόβερ
Μάζα εκτόξευσης1,063 kg: Ρόβερ 185 kg, Προσεδαφιστής 348 kg, Αλεξίπτωτο 209 kg, Θερμική ασπίδα 78 kg, Ρυθμιστικό στάδιο 193 kg, Προωθητικό 50 kg[1]
Έναρξη αποστολής
Ημέρα εκτόξευσης7 Ιουλίου 2003, 03:18 UTC[2][1]
ΠύραυλοςDelta II 7925H-9.5[1]
Τοποθεσία εκτόξευσηςΚέιπ Κανάβεραλ, SLC-17B
Ανάδοχος έργουBoeing
Τέλος αποστολής
Τελευταία επαφή10 Ιουνίου 2018[3]
← Sojourner Curiosity →

Με προγραμματισμένη διάρκεια λειτουργίας 90 αρειανών ημερών (λίγο περισσότερο από 90 γήινες ημέρες), το Spirit λειτούργησε μέχρι να κολλήσει το 2009 και να διακόψει την επικοινωνία το 2010, ενώ το Opportunity κατάφερε να παραμείνει λειτουργικό επί 5111 αρειανές ημέρες μετά την προσεδάφισή του. Διατηρούσε την ισχύ και τα βασικά του συστήματα μέσω συνεχούς φόρτισης των μπαταριών του, χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια, και αδρανοποίησης κατά τη διάρκεια συμβάντων, όπως αμμοθυελλών, για εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτή η προσεκτική λειτουργία επέτρεψε στο Opportunity να υπερβεί το σχέδιο λειτουργίας του κατά 14 χρόνια και 46 ημέρες, 55 φορές περισσότερο από την σχεδιασμένη διάρκεια ζωής του. Έως τις 10 Ιουνίου 2018, όταν επικοινώνησε τελευταία φορά με τη NASA,[9][10] το ρόβερ είχε διανύσει απόσταση 45,16 χιλιομέτρων.[11]

Τα κυριότερα σημεία της αποστολής περιελάμβαναν την αρχική αποστολή διαρκείας 90 αρειανών ημερών, την εξεύρεση μετεωριτών όπως τον μετεωρίτη Meridiani Planum και πάνω από δύο χρόνια εξερεύνησης και μελέτης του κρατήρα Βικτόρια. Το ρόβερ άντεξε μέτριας έντασης αμμοθύελλες και το 2011 έφτασε στον κρατήρα Endeavour, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως "δεύτερο σημείο προσεδάφισης".[12] Η αποστολή του Opportunity θεωρείται μία από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις της NASA.[13]

Λόγω της πλανητικής αμμοθύελλας του 2018 στον Άρη, το Opportunity διέκοψε την επικοινωνία στις 10 Ιουνίου και εισήλθε σε προστατευτική κατάσταση «ασφαλούς λειτουργίας» (safe mode) στις 12 Ιουνίου 2018. Υπήρχε η ελπίδα ότι θα επανεκκινήσει μόλις ο καιρός βελτιωθεί[14] αλλά δεν το έκανε, γεγονός που υποδηλώνει είτε μια καταστροφική βλάβη, είτε ότι ένα στρώμα σκόνης είχε καλύψει τους ηλιακούς του συλλέκτες. Οι τεχνικοί της NASA ήλπιζαν να αποκαταστήσουν την επικοινωνία με το ρόβερ, επικαλούμενοι μια περίοδο με ισχυρούς ανέμους που αναμενόταν και που θα μπορούσαν ενδεχομένως να καθαρίσουν τους ηλιακούς του συλλέκτες.[15] Στις 13 Φεβρουαρίου 2019, αξιωματούχοι της NASA ανακοίνωσαν ότι η αποστολή του Opportunity ολοκληρώθηκε, καθώς το διαστημικό σκάφος δεν κατάφερε να απαντήσει σε πάνω από 1.000 σήματα που του στάλθηκαν από τον Αύγουστο του 2018.[16] Τα τελευταία δεδομένα που στάλθηκαν ήταν το τραγούδι "I'll Be Seeing You" από την Billie Holiday.[17]

Επισκόπηση της αποστολής Επεξεργασία

 
Η πρώτη 'αυτοπροσωπογραφία' του Opportunity στον Άρη
(14 - 20 Φεβρουάριου 2018 / αρειανές ημέρες 4998-5004)

Τα ρομποτικά οχήματα Opportunity και Spirit ήταν μέρος του προγράμματος Mars Exploration Rover το οποίο ανήκει στο μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Εξερεύνησης του Άρη της NASA. Οι τέσσερις κύριοι στόχοι του προγράμματος ήταν να καθοριστεί εάν υπάρχει η δυνατότητα ζωής στον Άρη (ειδικότερα, αν μπορεί να βρεθεί ανακτήσιμο νερό στον πλανήτη), να χαρακτηριστεί το κλίμα του Άρη και η γεωλογία του και να προετοιμαστεί μια πιθανή ανθρώπινη αποστολή στον πλανήτη.

Τα δύο ρόβερ είχαν ως στόχο να ταξιδέψουν στην επιφάνεια του Άρη και να εκτελέσουν περιοδικές γεωλογικές αναλύσεις για να προσδιορίσουν εάν υπήρχε ποτέ νερό στον Άρη, τους τύπους ορυκτών που υπάρχουν, καθώς και για να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία που έλαβε η διαστημοσυσκευή Mars Reconnaissance Orbiter.[18] Τα Spirit και Opportunity εκτοξεύθηκαν με ένα μήνα διαφορά, στις 10 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου 2003 αντίστοιχα, και έφθασαν και τα δύο στην επιφάνεια του Άρη μέχρι τον Ιανουάριο του 2004.[19]

Στόχοι Επεξεργασία

Οι επιστημονικοί στόχοι της αποστολής Mars Exploration Rover ήταν: [20]


  • Αναζήτηση και χαρακτηρισμός μιας ποικιλίας πετρωμάτων και εδαφών που περιέχουν ενδείξεις για δραστηριότητα νερού στο παρελθόν. Συγκεκριμένα, τα δείγματα που αναζητούνταν περιλαμβάνουν εκείνα που περιέχουν ορυκτά εναποτεθειμένα με διαδικασίες σχετιζόμενες με το νερό, όπως κατακρήμνιση, εξάτμιση, ιζηματογενή τσιμεντοποίηση ή υδροθερμική δραστηριότητα.
  • Προσδιορισμός της κατανομής και της σύνθεσης των ορυκτών, των πετρωμάτων και των εδαφών γύρω από τις τοποθεσίες προσεδάφισης.
  • Καθορισμός των γεωλογικών διαδικασιών που έχουν διαμορφώσει το τοπικό έδαφος και έχουν επηρεάσει τη χημεία του. Τέτοιες διεργασίες θα μπορούσαν να είναι η διάβρωση λόγω νερού ή αέρα, η καθίζηση, υδροθερμικοί μηχανισμοί και η ηφαιστειακή δραστηριότητα.
  • Εκτέλεση βαθμονόμησης και επικύρωσης των παρατηρήσεων της επιφάνειας που έγιναν από τα όργανα του Mars Reconnaissance Orbiter. Αυτό θα βοηθήσει να προσδιοριστεί η ακρίβεια και η αποτελεσματικότητα των διάφορων οργάνων που μελετούν την αρειανή γεωλογία σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.
  • Αναζήτηση ορυκτών που περιέχουν σίδηρο, προσδιορισμός και ποσοτικοποίηση των σχετικών ποσοτήτων συγκεκριμένων ορυκτών που περιέχουν νερό ή σχηματίστηκαν σε νερό, όπως ανθρακικά άλατα που περιέχουν σίδηρο.
  • Χαρακτηρισμός της ορυκτολογίας και των υφών των πετρωμάτων και των εδαφών και καθορισμός των διαδικασιών που τις δημιούργησαν.
  • Αναζήτηση γεωλογικών ενδείξεων για τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούσαν όταν υπήρχε υγρό νερό.
  • Αξιολόγηση του εάν αυτά τα περιβάλλοντα ήταν ευνοϊκά για τη ζωή.

Κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών, η NASA θα συνεχίσει να διεξάγει αποστολές με άλλα διαστημικά οχήματα για να ανακαλύψει εάν υπήρξε ποτέ ζωή στον Άρη. Η αναζήτηση ξεκινά με τον προσδιορισμό του κατά πόσο το περιβάλλον του Άρη ήταν κάποτε κατάλληλο για ζωή. Η ζωή, όπως την καταλαβαίνουμε, απαιτεί νερό, οπότε η ιστορία του νερού στον Άρη είναι κρίσιμη για να διαπιστωθεί εάν το περιβάλλον του Άρη ήταν κάποτε ευνοϊκό για τη ζωή. Παρόλο που τα δύο ρόβερ της συγκεκριμένης αποστολής δεν είχαν τη δυνατότητα να ανιχνεύσουν άμεσα ζωή, προσέφεραν πολύ σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την κατοικησιμότητα του περιβάλλοντος καθ'όλη την ιστορία του πλανήτη.

Σχεδιασμός και κατασκευή Επεξεργασία

Τα Spirit και Opportunity είναι δίδυμα ρόβερ. Το καθένα λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια και έχει 6 ρόδες, 1,5 μέτρα ύψος, 2,3 μέτρα πλάτος, 1,6 μέτρα μήκος και βάρος 180 κιλών. Η μέγιστη ταχύτητα αγγίζει τα 5 εκατοστά το δευτερόλεπτο αν και η μέση ταχύτητα είναι περίπου το ένα πέμπτο αυτής (0,9 εκατοστά το δευτερόλεπτο). Τόσο το Spirit όσο και το Opportunity έχουν κομμάτια από το μέταλλο των κτηρίων του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου που "μετατράπηκαν σε ασπίδες για να προστατεύσουν τα καλώδια του μηχανισμού γεωτρήσεων".[21][22]

Προσεδάφιση Επεξεργασία

 
Υψομετρικός χάρτης της τοποθεσίας προσεδάφισης του Opportunity και ορισμένων κρατήρων στην γύρω περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των Endeavour και Airy.

Στις 25 Ιανουαρίου 2004, το προστατευμένο με αερόσακο σκάφος προσγείωσης άγγιξε την επιφάνεια του Άρη στον κρατήρα Eagle.

Θέση πρόσκρουσης ασπίδας θερμότητας Επεξεργασία

Στα τέλη Δεκεμβρίου του 2004, το Opportunity έφτασε στο χώρο πρόσκρουσης της θερμικής του ασπίδας και τράβηξε μια πανοραμική φωτογραφία περίπου την αρειανή ημέρα 325.[23]

 
Η περιοχή γύρω από τη θερμική ασπίδα του Opportunity, συμπεριλαμβανομένου του σημείου πρόσκρουσής της. Κοντά σε αυτήν την περιοχή το ρόβερ ανακάλυψε τον πρώτο αρειανό μετεωρίτη.

Επιστημονικά συμπεράσματα Επεξεργασία

 
Ο μετεωρίτης Heat Shield Rock υπήρξε ο πρώτος μετεωρίτης που ανακαλύφθηκε στον Άρη

Το Opportunity έχει προσφέρει σημαντικά στοιχεία που υποστηρίζουν τους πρωταρχικούς επιστημονικούς στόχους της αποστολής: την αναζήτηση και χαρακτηρισμό ενός ευρέος φάσματος πετρωμάτων και εδαφών που περιέχουν ενδείξεις για παρελθοντική δραστηριότητα νερού στον Άρη. Εκτός από τη διερεύνηση του νερού, το Opportunity έχει επίσης καταγράψει αστρονομικές παρατηρήσεις και ατμοσφαιρικά δεδομένα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Mars Exploration Rovers». NASA. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2018. 
  2. ↑ Nelson, Jon. «Mars Exploration Rover – Opportunity». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2014. 
  3. ↑ Agle, D.C.; Brown, Dwayne; Wendel, JoAnna (February 13, 2019). «NASA's Opportunity Rover Mission on Mars Comes to End». NASA. https://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=7334. Ανακτήθηκε στις February 14, 2019. 
  4. ↑ «Mars Exploration Rover Mission: All Opportunity Updates». nasa.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2018. 
  5. ↑ «Opportunity Memories | NASA Jet Propulsion Laboratory». www.jpl.nasa.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  6. ↑ «Opportunity Memories | NASA Jet Propulsion Laboratory». www.jpl.nasa.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  7. ↑ «Mars Exploration Rover - Opportunity». www.jpl.nasa.gov. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  8. ↑ Το πνεύμα προσγειώθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2004.
  9. ↑ Malik, T. (21 Ιουνίου 2018). «Mars Dust Storm 2018: How It Grew & What It Means for the Opportunity Rover». space.com. Future.plc. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  10. ↑ Rayl, A.J.S. (1 Αυγούστου 2018). «The Mars Exploration Rovers Update: Dust Storm Wanes, Opportunity Sleeps, Team Prepares Recovery Strategy». planetary.org. Planetary Society. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  11. ↑ mars.nasa.gov. «Rover Update: All». mars.nasa.gov. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  12. ↑ "Ευκαιρία στα όρια της νέας ανακάλυψης" . wustl.edu . Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2011 . Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2011 .
  13. ↑ Amos, Jonathan (13 Φεβρουαρίου 2019). «Nasa calls time on silent Opportunity Mars rover». BBC. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019. 
  14. ↑ Greicius, Tony (September 24, 2018). «Opportunity Emerges in a Dusty Picture» (στα αγγλικά). NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις October 15, 2018. https://web.archive.org/web/20181015130226/https://www.nasa.gov/feature/jpl/opportunity-emerges-in-a-dusty-picture/. Ανακτήθηκε στις November 30, 2018. 
  15. ↑ Greicius, Tony (August 30, 2018). «Update on Opportunity Rover Recovery Efforts» (στα αγγλικά). NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις November 3, 2018. https://web.archive.org/web/20181103171532/https://www.nasa.gov/feature/update-on-opportunity-rover-recovery-efforts/. Ανακτήθηκε στις November 30, 2018. 
  16. ↑ «NASA's Opportunity Rover Mission on Mars Comes to End». NASA. February 13, 2019. https://mars.nasa.gov/news/8413/nasas-opportunity-rover-mission-on-mars-comes-to-end/. Ανακτήθηκε στις February 13, 2019. 
  17. ↑ Berger, Eric (13 Φεβρουαρίου 2019). «Opportunity did not answer NASA's final call, and it's now lost to us». Ars Technica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. 
  18. ↑ «The scientific objectives of the Mars Exploration Rover». marsrovers.nasa.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2015. 
  19. ↑ "Αρχείο ενημέρωσης ευκαιριών" . NASA / JPL. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2009 . Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2009 .
  20. ↑ "Η αποστολή του Mars Exploration Rover: Επιστήμη" Αρχειοθετήθηκε 2011-09-14 στο Wayback Machine.. nasa.gov . από το πρωτότυπο στις 24 Αυγούστου 2011 . Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2008 .
  21. ↑ Chang, Kenneth (7 Νοεμβρίου 2004). "Αραβικά Ρομπότ, Λαμβάνοντας Παραγγελίες από το Μανχάταν Walk-Up" . Οι New York Times . Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2009 .
  22. ↑ Squyres, Steve (2005). Roving Mars: Πνεύμα, Ευκαιρία, και Εξερεύνηση του Κόκκινου Πλανήτη . Hyperion Press. σ.   113-117. ISBN   978-1-4013-0149-1 .
  23. ↑ «JPL.NASA.GOV: Mars Exploration Rovers». www.jpl.nasa.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2018. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Opportunity&oldid=9700253"