Εκλογές διεξάγονται στη Γροιλανδία από το 1979, ενώ το νησί εκλέγει και δύο έδρες στο Κοινοβούλιο της Δανίας. Σε εθνικό επίπεδο εκλέγεται η Δίαιτα (Inatsisartut) που αποτελείται από 31 μέλη,που εκλέγονται για τετραετή θητεία. Λειτουργεί ο πολυκομματισμός. Εκτός από τις γενικές εκλογές, διεξάγονται και εκλογές για τοπικά συμβούλια (οι τελευταίες διεξήχθησαν το 2017).

Πρόσφατες εκλογές (2021) Επεξεργασία

Βουλευτικές εκλογές Επεξεργασία

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στη Γροιλανδία τα έτη 1951, 1955, 1959, 1964, 1967, 1971 και 1975 (για Επαρχιακό Συμβούλιο) και μετά γενικές τα έτη 1979 (οι πρώτες μετά την αυτοδιοίκηση), 1983, 1984, 1987, 1991, 1995, 1999, 2002, 2005, 2009, 2013, 2014 , 2018 και 2021.

2005 Επεξεργασία

Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 15 Νοεμβρίου του 2005 το κόμμα Siumut έλαβε 30,7% των ψήφων, το Demokratiit 22,8%, το IA 22,6%, το Κόμμα Atassut 19,1%, το Katusseqatigiit 4,1%, άλλα κόμματα 0,7%.[1] Η κατανομή των εδρών ήταν ως εξής: Siumut 10, Demokratiit 7, IA 7, Atassut 6, Katusseqatigiit 1. Στις 13 Νοεμβρίου του 2007 δύο αντιπρόσωποι εξελέγησαν στο Folketing (το Κοινοβούλιο της Δανίας). Από αυτούς, ένας ήταν από το Siumut και ένας από το κόμμα Inuit Ataqatigiit.

2009 Επεξεργασία

Στις επόμενες εκλογές, που διεξήχθησαν το 2009, ηττήθηκαν οι σοσιαλδημοκράτες του κόμματος Σιουμούτ, έπειτα από 30 χρόνια. Πρωθυπουργός εξελέγη ο ηγέτης του αριστερού κόμματος, Κουουπίκ Κλάιστ, με 5.461 προσωπικές ψήφους έναντι 1.413 ψήφων για τον πρωθυπουργό Χανς Ενόκσεν.[2]

2013 Επεξεργασία

Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 12 Μαρτίου 2013 το κόμμα της αντιπολίτευσης το Siumut κέρδισε 14 επί συνόλου 31 εδρών.[3] Στις 26 Μαρτίου η αρχηγός του Siumut Αλέκα Χάμοντ έγινε η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Γροιλανδίας.[4]

2014 Επεξεργασία

Εκλογές διεξήχθησαν πρόωρα στις 28 Νοεμβρίου 2014.[5]

2018 Επεξεργασία

Στις γενικές εκλογές διεξήχθησαν πρόωρα στις 24 Απριλίου 2018 και με τη συμμετοχή δύο νέων κομμάτων. Το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα Σιουμούτ διατήρησε την εξουσία.

Δημοψηφίσματα Επεξεργασία

Δημοψηφίσματα διεξήχθησαν τα έτη 1972, 1978, 1979, 1982, 2008 και 2009.

1972 Επεξεργασία

Με το πρώτο δημοψήφισμα στο οποίο ψήφισαν οι Γροιλανδόί, στις 2 Οκτωβρίου 1972, εγκρίθηκε (υπέρ το 63,3% έναντι 36,7 κατά) η ένταξη της Δανίας στην ΕΟΚ.[6]

1978 Επεξεργασία

Στο πρώτο δημοψήφισμα που διεξήχθη μόνο στη Γροιλανδία, στις 20 Ιουνίου 1978 οι ψηφοφόροι απέρριψαν την πρόταση να καταργηθεί το αλκοόλ με ποσοστό 55,1% κατά της πρότασης.[7] Αντίθετα, το 58% ψήφισαν υπέρ της διάθεσης του αλκοόλ με δελτίο.[8]

1979 Επεξεργασία

Στις 17 Ιανουαρίου 1979 περισσότερο από το 70,1% των ψηφοφόρων υπερψήφισαν την πρόταση για μεγαλύτερη αυτονομία από τη Δανία.[9][10] Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σύσταση του Γροιλανδικού Κοινοβουλίου και την απόκτηση κυριαρχίας σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία, τα αλιεύματα και το περιβάλλον.[11]

Ως αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, η αυτοδιοίκηση τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαΐου του 1979.

1982 Επεξεργασία

Στο δημοψήφισμα στις 23 Φεβρουαρίου του 1982 οι Γροιλανδοί ψηφοφόροι επέλεξαν με ποσοστό 53,02% κατά της παραμονής, (έναντι 46,98% που ψήφισαν "ναι"), να αποχωρήσουν από την ΕΟΚ. Με τη συνθήκη της Γροιλανδίας (1985) η ΕΟΚ διατήρησε τα αλιευτικά της δικαιώματα.[12] Η Γροιλανδία συνεχίζει να θεωρείται υπερπόντια χώρα και έδαφος της ΕΕ, έχοντας έτσι ειδική σχέση με την ένωση.

2008 Επεξεργασία

Στις 25 Νοεμβρίου του 2008 διεξήχθη μη δεσμευτικό δημοψήφισμα για το καθεστώς αυτονομίας της Γροιλανδίας. Με βάση αυτό, οι Γροιλανδοί θα γίνουν αυτόνομος λαός σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.[13] Επίσης, θα εκχωρηθούν δικαιώματα σε δυνητικά εξαιρετικά κερδοφόρους πόρους στην Αρκτική και στον έλεγχο επί του συστήματος δικαιοσύνης και αστυνόμευσης.[14] Το Κοινοβούλιο υποσχέθηκε να σεβαστεί τα αποτελέσματα και υποστήριξε το δημοψήφισμα. Το 75% ενέκριναν τη σχετική πρόταση (το 63% αυτών στην πρωτεύουσα Νούουκ) και η προσέλευση ήταν της τάξης του 72%. Η κυβέρνηση του Χανς Ένοκσεν, έπειτα από κριτική που είχε δεχτεί από τους Δημοκράτες, αποσαφήνισε ότι το δημοψήφισμα δε θα σήμαινε την αποχώρηση από το δανικό κράτος.[15]

Αποτελέσματα Επεξεργασία

Το δημοψήφισμα τέθηκε σε ισχύ στις 21 Ιουνίου του 2009, κατά τη συμπλήρωση 30 ετών από την παραχώρηση καθεστώτος αυτονομίας του 1979.[16] Οι αναφορές στα ΜΜΕ έκαναν λόγο για "ένα σημαντικό βήμα προς την ανεξαρτησία.[13]

Δημοψήφισμα για αυτοκυβέρνηση[17], 25 Νοεμβρίου 2008
Ναι ή όχι Ψήφοι Ποσοστό
  Ναι 21.355 75,54%
  Όχι 6.663 23,57%
Άκυρα ή λευκά ψηφοδέλτια 250 0,89%
Σύνολο ψήφων 28.268 100,00%
Συμμετοχή 71,96%

2009 Επεξεργασία

Με το δημοψήφισμα που διεξήχθη και στη Γροιλανδία στις 7 Ιουνίου 2009, ταυτόχρονα με τις Ευρωεκλογές 2009, άλλαξαν οι κανόνες διαδοχής στον δανέζικο θρόνο. Εκτός από τη Γροιλανδία, ψηφοφορία διεξήχθη την ίδια ημέρα και στη Δανία και τις Φερόε.[18] Ο νόμος εγκρίθηκε με ποσοστό 85,4% της λαϊκής ψήφου,[19] και πλέον επιτρέπει και στις κόρες να είναι στη διαδοχή του θρόνου. Η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν 58,32%.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Carr, Adam. «Kingdom of Denmark, Territory of Greenland, Legislative Election of 22 November 2005]». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2018. 
  2. «Greenland wakes up to first power shift in 30 years». The Copenhagen Post. 3 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  3. «Mining proponents win Greenland election». AP. 13 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  4. «Female premier to head Greenland». Europe Online Magazine. 2013-03-26. http://en.europeonline-magazine.eu/female-premier-to-head-greenland_273024.html. Ανακτήθηκε στις 2013-03-26. 
  5. «Greenland votes to hold parliamentary election in November». Reuters. 1 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  6. Ντίτερ Νόλεν & Φίλιπ Στέβερ (2010) Elections in Europe: A data handbook, p524 (ISBN 978-3-8329-5609-7)
  7. Greenland, 20-6-1978: Alcohol ban Direct Democracy (Γερμανικά)
  8. Greenland, 20-6-1978: Alcohol rationing Direct Democracy (Γερμανικά)
  9. Den grønlandske hjemmestyreordning (Δανικά). Υπουργείο Προεδρίας της Δανίας.
  10. Marquard, Arne (ed.) Folketingsårbog 1978–79 (Δανικά). Copenhagen: J. H. Schultz Forlag, p. 61. (ISBN 87-569-0591-2)
  11. «Politics in Greenland». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2009.  Greenland Representation to the EU
  12. «The Greenland Treaty of 1985». Web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2016. 
  13. 13,0 13,1 «Greenland votes for more autonomy». BBC News. 26 Νοεμβρίου 2008. 
  14. «Υπέρ της αυτονομίας τάσσονται οι πολίτες της Γροιλανδίας». Καθημερινή. 26 Νοεμβρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  15. «Namminersulerniarpugut namminersulivinnianngilagut» (στα Γροιλανδικά). Namminersornerullutik Oqartussat. 7 Ιανουαρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  16. «Referendum set to give Greenland more autonomy». Trend News. 8 Νοεμβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  17. «Vejledende folkeafstemning om selvstyre ∙ 25-11-2008» (στα Δανικά). SermitValg. 26 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2008. 
  18. Hüttemeier, Christian (6 Οκτωβρίου 2008). «Vi skal stemme om tronfølgen». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2008.  (Δανικά). Politiken. Retrieved on 6-10-2008.
  19. «Denmark votes to change royal succession rules». Deutsche Welle. 9 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2009.