Στο Βανουάτου διεξάγονται εκλογές σε εθνικό επίπεδο για αρχηγό κράτους (πρόεδρο) και για κοινοβούλιο. Το Κοινοβούλιο του Βανουάτου ή Parlement έχει 52 μέλη, τα οποία εκλέγονται για θητεία 4 ετών σε πολυεδρικές περιφέρειες. Ο πρόεδρος εκλέγεται για πενταετή θητεία από το κοινοβούλιο.

Η χώρα έχει πολυκομματικό σύστημα και από τα πολλά κόμματα που λειτουργούν, κανένα κόμμα δεν μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Κατά συνέπεια, η πολιτική ιστορία της χώρας κυριαρχείται από κυβερνήσεις συνασπισμού.

Προεδρική εκλογή Επεξεργασία

2022 Επεξεργασία

Η τελευταία προεδρική εκλογή διεξήχθη τον Ιούλιο του 2022.

2009 Επεξεργασία

Εκλογή για Πρόεδρο διεξήχθη τον Σεπτέμβριο του 2009. Στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας, οι 52 βουλευτές και οι 6 επικεφαλής των τοπικών κυβερνήσεων ψήφισαν μεταξύ 11 υποψηφίων, ανάμεσα στους οποίους ήταν και 2 γυναίκες.[1] Ο Βίνσεντ Μπουλεκόνε προηγήθηκε με 16 ψήφους έναντι 14 για τον Ματασκελεκέλε και 11 για τον Ιόλου Άμπιλ. Ο Κάλο Νάιαλ και η Ιβέτ Σαμ έλαβαν αμφότεροι επτά ψήφους. Για την εκλογή προέδρου απαιτούνται 39 ψήφοι τουλάχιστον, συνεπώς θεωρήθηκε απαραίτητη η διεξαγωγή και δεύτερου γύρου, στις 2 Σεπτεμβρίου του 2009.[2] Ο δεύτερος γύρος επίσης δεν ανέδειξε νικητή και τελικά στον τρίτο γύρο στις 2 Σεπτεμβρίου εξελέγη πρόεδρος ο Ιόλου Άμπιλ με 41 ψήφους, υποστηριζόμενος από τον πρωθυπουργό Ναταπέι.[3]. Ο Άμπιλ ορκίστηκε πρόεδρος την ίδια ημέρα.

2017 Επεξεργασία

Στην προεδρική εκλογή του 2017, που έγινε στις 6 Ιουλίου, πρόεδρος εξελέγη ο Τάλις Ομπέντ Μόουζες.

Βουλευτικές εκλογές Επεξεργασία

Πρόσφατες βουλευτικές εκλογές (2022) Επεξεργασία

Ιστορικό εκλογών Επεξεργασία

Εκλογές πριν την ανεξαρτησία (1975-79) Επεξεργασία

Οι πρώτες γενικές εκλογές διεξήχθησαν στις τότε Νέες Εβρίδες στις 10 Νοεμβρίου 1975.[4] Το αποτέλεσμα ήταν η νίκη για το Εθνικό Κόμμα Νέων Εβρίδων, που κέρδισε 17 έδρες στην νέα συνέλευση των αντιπροσώπων.[4] Οι εκλογές έγιναν με βάση τη συμφωνία του 1974 ανάμεσα στη Γαλλία και στο Ηνωμένο Βασίλειο για το μέλλον του εδάφους, η οποία προέβλεπε την αντικατάσταση του Συμβουλευτικού Συμβουλίου με μία συνέλευση με ενισχυμένες εξουσίες που να εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία.[5]

Οι επόμενες εκλογές έγιναν πρόωρα στις 29 Νοεμβρίου 1977 μετά τη διάλυση της εκλεγμένης συνέλευσης δύο χρόνια νωρίτερα. Αυτό έγινε γιατί το Εθνικό Κόμμα Νέων Εβρίδων (το οποίο δεν πήρε μέρος στις εκλογές του 1977) εμπόδισε το έργο της σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συμμετοχή διορισμένων μελών στη συνέλευση. Στις εκλογές νίκησε το γαλλόφωνο Μετριοπαθές Κόμμα.[4]

Οι τελευταίες εκλογές πριν την ανεξαρτησία διενεργήθηκαν στις 14 Νοεμβρίου 1979 και το Vanua'aku Pati κέρδισε 26 επί συνόλου 39 εδρών. Η συμμετοχή στις εκλογές ήταν της τάξεως του 90,3%.[4]

Εκλογές μετά την ανεξαρτησία (1983 - 2020) Επεξεργασία

1983 Επεξεργασία

Στις 2 Νοεμβρίου 1983 διεξήχθησαν οι πρώτες εκλογές μετά την ανεξαρτησία το 1980. Οι ψηφοφόροι εξέλεξαν τα 39 μέλη του εθνικού Κοινοβουλίου με την προσέλευση στις κάλπες να πλησιάζει το 75%. Το κυβερνών Vanua'aku Pati εξασφάλισε 24 έδρες έναντι 12 για την Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων. Πρωθυπουργός παρέμεινε ο Ουόλτερ Λίνι.[6]

1987 Επεξεργασία

Στις επόμενες εκλογές στις 30 Νοεμβρίου 1987 οι βουλευτές αυξήθηκαν σε 46 από 39. Με 25 έδρες το κυβερνών Vanua'aku Pati διατηρήθηκε στην εξουσία, ενώ 19 έδρες πήρε η Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων.[6]

1991 Επεξεργασία

Επτά κόμματα πήραν μέρος στις εκλογές στις 2 Δεκεμβρίου 1991 (με συμμετοχή 71,3%), με την Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων να παίρνει 19 έδρες, όσες ακριβώς και στις προηγούμενες εκλογές. Αντίθετα το Vanua'aku Pati και το Εθνικό Ενωτικό Κόμμα πήραν από 10 έδρες το καθένα, με αποτέλεσμα την πρώτη εκλογική ήττα στην ιστορία του πρώτου. Το UMP σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με το NUP. Ο Μαξίμ Καρλότ Κορμάν (UMP) έγινε ο δεύτερος γαλλόφωνος πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας, με αντιπρόεδρο της κυβέρνησης το συνιδρυτή του NUP Σέθι Ρενγκενβάνου.[7]

1995 Επεξεργασία

Ο αριθμός των εδρών του Κοινοβουλίου αυξήθηκε σε 50 στις εκλογές που έγιναν στις 30 Νοεμβρίου 1995, με τη συμμετοχή στις κάλπες να διαμορφώνεται στο 72,4%. Το Μέτωπο της Ενότητας, που κέρδισε τις εκλογές με 20 έδρες, συναποτελείτο από το Vanua'aku Pati (με ηγέτη τον Ντόναλντ Καλπόκας), το Μελανησιακό Προοδευτικό Κόμμα (με πρόεδρο τον Μπαράκ Σοπέ) και το Tanunion (με επικεφαλής τον Βίνσεντ Μπουλεκόνε). Η Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων του πρωθυπουργού Κορμάν πήρε 17 έδρες, ενώ το Εθνικό Ενωτικό Κόμμα του Ουόλτερ Λίνι έλαβε 9. Έτσι σχηματίστηκε κυβέρνηση συνασπισμού από τη γαλλόφωνη Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων και το αγγλόφωνο Εθνικό Ενωτικό Κόμμα με πρωθυπουργό το Σερζ Βοχόρ (UMP) και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης τον Ουόλτερ Λίνι.[8]

1998 Επεξεργασία

Στον απόηχο της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης μετά τις ταραχές στην Πορτ Βίλα εναντίον της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης έγιναν οι βουλευτικές εκλογές στις 6 Μαρτίου 1998.Η κατάσταση εκείνη είχε ως αποτέλεσμα τη χαμηλή συμμετοχή (61,6%).[9] Το Vanua'aku Patiμε αρχηγό τον Καλπόκας πήρε 18 έδρες, ενώ η κυβερνώσα Ένωση Μετριοπαθών Κομμάτων έμεινε στις 12 έδρες, το Εθνικό Ενωτικό Κόμμα πήρε 11 και το Μελανησιακό Προοδευτικό Κόμμα 6. Έτσι, επέστρεψε στην εξουσία το κόμμα Vanua'aku Pati για πρώτη φορά από το 1991, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού με το NUP. Πρωθυπουργός έγινε ο Ντόναλντ Καλπόκας (VP) με αντιπρόεδρο της κυβέρνησης τον Ουόλτερ Λίνι (NUP) και την κυβέρνηση να είναι αποκλειστικά αγγλόφωνη.[9]

2002 Επεξεργασία

Ακολούθησε η διεξαγωγή εκλογών στις 2 Μαΐου 2002 στις οποίες κέρδισε η Ένωση των Μετριοπαθών Κομμάτων με 15 επί συνόλου 52 εδρών. Μετά τις εκλογές το Κοινοβούλιο επανεξέλεξε πρωθυπουργό τον ηγέτη του VP Έντουαρντ Ναταπέι.[10]

2004 Επεξεργασία

Στις 6 Ιουλίου 2004 οι εκλογές είχαν ως αποτέλεσμα τη νίκη για το συνασπισμό του VP-VNP, αν και απέτυχε να πάρει την πλειοψηφία. Πρωθυπουργός έγινε ο Σερζ Βοχόρ και σχηματίστηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Ωστόσο, έπειτα από διαφωνίες για τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων με την Ταϊβάν, ο Βοχόρ απομακρύνθηκε από την πρωθυπουργία με πρόταση δυσπιστίας από το Κοινοβούλιο και αντικαταστάθηκε από τον Χαμ Λϊνι του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος του Βανουάτου. Στις εκλογές πήραν μέρος και 9 γυναίκες-υποψήφιες, εκ των οποίων εξελέγησαν 2.[11]

2008 Επεξεργασία

2012 Επεξεργασία

2016 Επεξεργασία

2020 Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. http://www.rnzi.com/pages/news.php?op=read&id=48815
  2. Vanuatu holds presidential election_English_Xinhua
  3. Radio New Zealand International
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Nohlen, D, Grotz, F & Hartmann, C (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume II, p834 ISBN 0-19-924959-8
  5. "Anglo-French agreement on New Hebrides" The Times, 6 Νοεμβρίου 1974, p5, issue 59237
  6. 6,0 6,1 MILES, William F.S., Bridging Mental Boundaries in a Postcolonial Microcosm: Identity and Development in Vanuatu, Honolulu: University of Hawaii Press, 1998, ISBN 0-8248-2048-7, p.24
  7. MILES, William F.S., Bridging Mental Boundaries in a Postcolonial Microcosm: Identity and Development in Vanuatu, Honolulu: University of Hawaii Press, 1998, ISBN 0-8248-2048-7, p.25
  8. MILES, William F.S., Bridging Mental Boundaries in a Postcolonial Microcosm: Identity and Development in Vanuatu, Honolulu: University of Hawaii Press, 1998, ISBN 0-8248-2048-7, p.26
  9. 9,0 9,1 MILES, William F.S., Bridging Mental Boundaries in a Postcolonial Microcosm: Identity and Development in Vanuatu, Honolulu: University of Hawaii Press, 1998, ISBN 0-8248-2048-7, p.27
  10. Vanuatu: Elections held in 2002 Inter-Parliamentary Union
  11. "Women call for change in perception" Αρχειοθετήθηκε 2011-03-17 στο Wayback Machine., Lora Lini, Vanuatu Daily Post, 4 Φεβρουαρίου 2009