Ελένη Αγγελίνα της Ηπείρου
Η Ελένη Αγγελίνα Δούκαινα (περί το 1242 - 1271) μέλος του Οίκου των Αγγέλων ήταν βασίλισσα της Σικελίας σαν δεύτερη σύζυγος του Μανφρέδου της Σικελίας. Η Ελένη Αγγελίνα Δούκαινα ήταν μεγαλύτερη κόρη του Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ Κομνηνού Δούκα και της νόμιμης συζύγου του Αγίας Θεοδώρας της Άρτας, κόρης του Σεβαστοκράτωρ Ιωάννη Πετραλίφα κυβερνήτη της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας.
| Ελένη Αγγελίνα της Ηπείρου | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ελένη Αγγελίνα Κομνηνή Δούκαινα (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1242 |
| Θάνατος | 14 Μαρτίου 1271 Nocera Inferiore |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μανφρέδος της Σικελίας |
| Τέκνα | Βεατρίκη της Σικελίας |
| Γονείς | Μιχαήλ Β΄ Κομνηνός Δούκας και Αγία Θεοδώρα της Άρτας |
| Αδέλφια | Άννα Κομνηνή Δούκαινα Νικηφόρος Α΄ Κομνηνός Δούκας Ιωάννης Α΄ Δούκας Δημήτριος (Μιχαήλ) Κομνηνός Δούκας ο Κουτρούλης |
| Οικογένεια | Κομνηνοδούκες |
Γάμος με τον Μανφρέδο της Σικελίας Επεξεργασία
Παντρεύτηκε τον Μανφρέδο της Σικελίας στον δεύτερο γάμο του (2 Ιουνίου 1259), μετά τον θάνατο της πρώτης συζύγου του Βεατρίκης της Σαβοΐας (1257) και μετά την άνοδο του στον θρόνο (10 Αυγούστου 1258). Ο πατέρας της ήθελε να συμμαχήσει με τον βασιλιά της Σικελίας για να αντιμετωπίσει τον μεγάλο του αντίπαλο Θεόδωρο Β΄ Λάσκαρη που κυβερνούσε την Αυτοκρατορία της Νίκαιας, γι'αυτό αποφάσισε να παντρέψει την κόρη του με τον Μανφρέδο.[1] Ο γάμος ήταν μεγάλη έκπληξη αν κρίνουμε ότι ο πατέρας του Μανφρέδου Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν είχε συμμαχήσει με τον πατέρα του Θεόδωρου Β΄ Λάσκαρη Ιωάννη Γ´ Δούκα Βατάτζη. Ο ιστορικός Γιαννακόπουλος γράφει :
"Οι Νορμανδοί είχαν στόχο περισσότερο από έναν αιώνα να κατακτήσουν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ο Μανφρέδος άλλαξε τις συμμαχίες του πατέρα του και προσέγγισε αυτούς που μπορούσαν να τον βοηθήσουν πραγματικά στις φιλοδοξίες του στα Βαλκάνια.[2]
Ο ιστορικός Γιαννακόπουλος σε άλλο σημείο σημείο γράφει :
"Δεν γνωρίζουμε ποιος ανέλαβε την πρωτοβουλία για τον γάμο αλλά αξιοσημείωτο είναι ότι την προηγούμενη χρονιά ο Μιχαήλ Β΄ πάντρεψε τη μικρότερη κόρη του Άννα Αγγελίνα της Ηπείρου με τον πανίσχυρο Πρίγκιπα της Αχαΐας Γουλιέλμο Β΄ Βιλλεαρδουίνο. Είναι ασαφές αν τα εδάφη που είχε ο Μανφρέδος της Σικελίας στο Δεσποτάτο της Ηπείρου τα απέκτησε με τις κατακτήσεις του ή με προίκα".[3]
Άνοδος και πτώση του συζύγου της Επεξεργασία
Τα επόμενα δύο χρόνια ο Μανφρέδος κατέλαβε το Δυρράχιο και τη γύρω περιοχή, ο πεθερός του Μιχαήλ Β΄ είχε επίσης φιλοδοξίες στο Δυρράχιο αλλά είχε στρέψει όλο το ενδιαφέρον του εκείνη την εποχή στη Θεσσαλονίκη. Η προίκα της Έλενας περιείχε τα δικαιώματα του πατέρα της στο Δυρράχιο και το νησί Κέρκυρα στα Επτάνησα που ήταν ουσιαστικά το μόνο σοβαρό κέρδος για τον Μανφρέδο.[4] Ο σύζυγος της με τη βοήθεια των Γιβελλίνων κατέκτησε σχεδόν ολόκληρη τη βόρεια Ιταλία και ανακηρύχτηκε βασιλιάς. Ο Πάπας Ουρβανός Δ΄ που βρισκόταν σε σκληρή σύγκρουση με τον Μανφρέδο και τον Οίκο των Χοενστάουφεν τρομοκρατήθηκε και πούλησε το Βασίλειο της Σικελίας στον Οίκο των Καπετιδών του Ανζού.
Ο Κάρολος ο Ανδεγαυός ήρθε από τη Γαλλία με μεγάλο στρατό και συνέτριψε τον Μανφρέδο στο Μπενεβέντο (26 Φεβρουαρίου 1266), ο ίδιος έπεσε στη μάχη, η Ελένη φυλακίστηκε με τα παιδιά της και πέθανε στο "κάστρο της Νοσέρα" στην Καμπανία πέντε χρόνια αργότερα. Τα παιδιά της φυλακίστηκαν από τον Κάρολο στο Καστέλ ντελ Μόντε, ο Κάρολος Β΄ της Νεαπόλεως τους μετέφερε αλυσοδεμένους στο Κάστρο του Αυγού (1299).[5] Η κόρη της Βεατρίκη ελευθερώθηκε οι γιοι της τυφλώθηκαν και πέθαναν φυλακισμένοι σε κατάσταση παράνοιας.
Οικογένεια Επεξεργασία
Με τον σύζυγο της Μαμφρέδο των Χοενστάουφεν της Σικελίας απέκτησε:
- Βεατρίκη της Σικελίας, παντρεύτηκε τον Μαμφρέδο Δ΄ μαρκήσιο τού Σαλούτσο από τον Οίκο των Αλεράμιτσι. Έκτος απόγονός τους είναι ο Έρκολε Α΄ των Έστε, δούκας της Φερράρα.
- Φρειδερίκος, π.1259 - μετά το 1312.
- Ερρίκος, 1262 - 1318.
- Έντσιο/Άνσελμ (Ατσολίνο), π.1261 - π.1301.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Donald M. Nicol, The last centuries of Byzantium, 1261-1453, second edition (Cambridge: University Press, 1993), σ. 28
- ↑ Geanakoplos, "Greco-Latin Relations on the Eve of the Byzantine Restoration: The Battle of Pelagonia-1259", Dumbarton Oaks Papers, 7 (1953), σ. 104
- ↑ Geanakoplos, "Greco-Latin Relations", σ. 105
- ↑ Donald M. Nicol, The last centuries of Byzantium, 1261-1453, second edition (Cambridge: University Press, 1993), σ. 28
- ↑ Gregorovius 2010, σ. 537, n. 1
Πηγές Επεξεργασία
- Donald M. Nicol, The last centuries of Byzantium, 1261-1453, second edition (Cambridge: University Press, 1993).
- Geanakoplos, "Greco-Latin Relations on the Eve of the Byzantine Restoration: The Battle of Pelagonia-1259".
- Gregorovius, Ferdinand (2010) [1897]. History of the City of Rome in the Middle Ages. Vol. 5, Part 2. Cambridge University Press.
- John V.A. Fine Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987.
- D.I. Polemis, The Doukai, London, 1968.