Ελισάβετ του Κλερ
Η Ελισάβετ του Κλερ, αγγλ.: Elizabeth de Clare, 11th lady of Clare (16 Σεπτεμβρίου 1295 - 4 Νοεμβρίου 1360) ήταν η κληρονόμος των κυριοτήτων του Κλερ, Σάφολκ, στην Αγγλία και Ουσκ στην Ουαλία. [7] Ήταν η νεότερη από τις τρεις κόρες του Γιλβέρτου του Κλερ, 6ου κόμη του Χέρφορντ και της Ιωάννας της Άκρας, και αδελφή του Γιλβέρτου του Κλερ, ο οποίος αργότερα διαδέχθηκε ως 7ος κόμης. Συχνά αναφέρεται ως Eλισάβετ ντε Μπεργκ (de Burgh λόγω του πρώτου της γάμου με τον Τζων ντε Μπεργκ κόμη του Άλστερ).
Ελισάβετ του Κλερ | |
---|---|
![]() | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 23 Σεπτεμβρίου 1295 Γκλόστερσιρ |
Θάνατος | 12 Νοεμβρίου 1360 Χέρτφορντσιρ |
Χώρα πολιτογράφησης | Αγγλία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Ινδονησιακά[1] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Τζων του Μπεργκ (από 1308)[2][3] Theobald de Verdon[4][2][5] Roger d'Amory (από 1317)[2][5] |
Τέκνα | Γουίλιαμ Μπεργκ, 3ος κόμης του Άλστερ Isabel de Verdun, Lady Ferrers of Groby[2] Eleanor d'Amorie[6] Elizabeth d'Amorie, Baroness d'Amorie[6] |
Γονείς | Gilbert de Clare, 7th Earl of Gloucester[4][2] και Ιωάννα της Άκρας[4][2] |
Αδέλφια | Eleanor de Clare[2] Margaret de Clare[2] Gilbert de Clare, 8th Earl of Gloucester[2] Mary de Monthermer Joan de Clare |
Οικογένεια | De Clare family |
![]() | |
Γάμοι
ΕπεξεργασίαΗ Eλισάβετ του Κλερ παντρεύτηκε τρεις φορές. [8] Είχε τρία παιδιά, ένα από κάθε σύζυγο. Ο πατέρας της ήταν ένας από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους ευγενείς της Αγγλίας, και η μητέρα της ήταν κόρη τού βασιλιά Εδουάρδου Α' της Αγγλίας. Όταν ο μοναδικός αδελφός τής Ελισάβετ, Γιλβέρτος 7ος κόμης του Χέρφορντ σκοτώθηκε στη μάχη του Μπάνοκμπερν το 1314 σε ηλικία μόλις 23 ετών, και δεν άφησε κανέναν απόγονο, η περιουσία του, που εκτιμάται ότι έφερε έσοδα 6.000 £, μοιράστηκε εξίσου στις τρεις αμφιθαλείς αδελφές του, Ελισάβετ., Ελεονόρα και Μαργαρίτα. Αυτό έκανε την Ελισάβετ μια από τις μεγαλύτερες κληρονόμους στην Αγγλία.
Πρώτος γάμος
ΕπεξεργασίαΣυνόδευσε τον αδερφό της Γιλβέρτο στην Ιρλανδία για τον διπλό γάμο τους με δύο αδέλφια: τον γιο και την κόρη του κόμη του Άλστερ. Η Ελισάβετ παντρεύτηκε τον Τζων ντε Μπεργκ στις 30 Σεπτεμβρίου 1308. Ήταν ο κληρονόμος τού κόμη τού Άλστερ και η Ελίζαμπεθ ανέμενε ότι θα γινόταν κόμισσα εν ευθέτω χρόνω. Γέννησε το μοναχοπαίδι τους, έναν γιο, το 1312. θα γινόταν ο Γουίλιαμ Μπεργκ, 3ος κόμης του Άλστερ. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, ο σύζυγός της Τζων σκοτώθηκε απροσδόκητα σε μια μικρή συμπλοκή. Χήρα, η Ελισάβετ παρέμεινε στην Ιρλανδία μέχρι το τέλος τού αδερφού της, Γιλβέρτου του Κλερ, 7ου κόμη του Χέρφορντ και 8ου κόμη του Γκλόστερ, στη μάχη του Μπάνοκμπερν. Αυτό ανάγκασε την άμεση επιστροφή της στην Αγγλία τον Ιούλιο του 1314. [7]
Δεύτερος γάμος
ΕπεξεργασίαΟ Εδουάρδος Β' την τοποθέτησε στο κάστρο του Μπρίστολ, αλλά τα σχέδιά του να την παντρέψει με έναν από τους υποστηρικτές του καταρρίφθηκαν τον Φεβρουάριο του 1316, όταν η Ελισάβετ απήχθη από το Μπρίστολ από τον Tεομπάλντ Β΄ του Βερντέν, τον πρώην διοικητή (justiciar) της Ιρλανδίας. [9] Υποστήριξε ότι αυτός και η Ελισάβετ είχαν αρραβωνιαστεί, πριν την καλέσουν πίσω στην Αγγλία. Αυτή έγινε η λαίδη Βερντέν μόνο για έξι μήνες, έως ότου ο Tεομπάλντ Β΄ απεβίωσε στις 27 Ιουλίου 1316, [7] στο Άλτον του Στάφορντσιρ, από τύφο. Άφησε πίσω του τρεις κόρες από προηγούμενους γάμους και την Ελισάβετ, η οποία ήταν έγκυος. Κατέφυγε στο αβαείο Έιμσπερυ, όπου έμεινε υπό την προστασία τής θείας της Mαρίας ντε Μπεργκ, που ήταν μοναχή εκεί. Στο Έιμσμπερυ γέννησε την υστερότοκη κόρη τού Tεομπάλντ Β΄, Iσαβέλλα του Βερντέν (ονομάστηκε από τη βασίλισσα), η οποία γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1317, και βαπτίστηκε από τον επίσκοπο τού Σόλσμπερυ. [10] Οι ιδιοκτησίες τού Βερντέν μοιράστηκαν μεταξύ των τεσσάρων κορών τού Tεομπάλντ Β΄ ως συγκληρονόμων και των συζύγων τους, [9] και παραχωρήθηκαν στον 3ο σύζυγο τής Ελισάβετ μέχρι να ενηλικιωθεί η κόρη της. [10]
Τρίτος γάμος
ΕπεξεργασίαΛίγες μόλις εβδομάδες αργότερα μετά τη γέννηση τής Ισαβέλλας, ο Εδουάρδος Β' πάντρεψε την Ελισάβετ με τον σερ Ροζέρ ντ'Αμορύ, λόρδο ντ'Αμορύ, βαρόνο του Aμορύ στην Ιρλανδία. [10] Ο ντ'Αμορύ ήταν ιππότης στην υπηρεσία τού αδελφού της, ο οποίος έγινε γνωστός ως ευνοούμενος τού Εδουάρδου Β'. Τώρα παντρεμένη μαζί του, η Ελισάβετ είχε εμπλακεί στις πολιτικές αναταραχές τής βασιλείας τού θείου της, και ήταν ακόμη μόλις 21 ετών. Γέννησε μία άλλη κόρη, την Eλισάβετ ντ'Αμορύ, τον Μάιο του 1318. Ο Ροζέρ ήταν απερίσκεπτος και βίαιος, και έκανε θανάσιμο εχθρό τον κουνιάδο του, τον Ούγο Ντισπένσερ τον Νεότερο. Ο ντ' Αμορύ άλλαξε πλευρά, προσχωρώντας στους λόρδους των Βάλτων με επικεφαλής τον Ρότζερ Μόρτιμερ και τον Τόμας, κόμη του Λάνκαστερ στην εξέγερση, που είναι γνωστή ως Πόλεμος του Ντισπενσερ. Απεβίωσε από τα τραύματά του στο κάστρο Tούτμπερυ, Στάφορντσιρ μετά τις 16 Μαρτίου 1322, έχοντας αιχμαλωτιστεί από τις βασιλικές δυνάμεις στη μάχη του Μπόρωμπριτζ, όπου οι αντάρτες ηττήθηκαν βαρειά. Η Ελισάβετ συνελήφθη στο κάστρο Ουσκ και φυλακίστηκε στο αβαείο Μπάρκινγκ με τα παιδιά της από τη νικήτρια φατρία.
Απώλεια περιουσίας, μετά ανάκτησή της
ΕπεξεργασίαΟ κουνιάδος τής Ελισάβετ, ο Ούγος Νισπένσερ ο Νεότερος, κύριος του Γκλαμόργκαν, έγινε ιδιαίτερα αυνοούμενος τού βασιλιά Εδουάρδου Β'. Με την υποστήριξη τού βασιλιά άρχισε να αναλαμβάνει τις γειτονικές κυριότητες στη νότια Ουαλία, με στόχο να εδραιώσει μία τεράστια γαιοκτησία με δίκαια μέσα ή με βρωμιές. Επικεντρώθηκε στις κυριότητες που κατείχαν οι κουνιάδες του και οι σύζυγοί τους: η Μαργαρίτα και ο Ούγος ντ' Ώντλυ (κύριος του Γκουίνλγουγκ ή του Νιούπορτ) και η Ελισάβετ και ο Ρότζερ Ντάμορυ (κύριος του Ουσκ). Αντιμέτωποι με αυτήν την απειλή, οι άρχοντες των Βάλτων της Νότιας Ουαλίας, με επικεφαλής τον Ντάμορυ, ξεσηκώθηκαν εναντίον του Ντισπένσερ τον Μάιο του 1321 καταλαμβάνοντας τα κάστρα του στο Καίρφιλυ και στο Κάρντιφ. Η επιτυχία τους συνέβαλε στην εκδίωξη του Ούγου και τού πατέρα του από τον βασιλιά στις 14 Αυγούστου του ίδιου έτους. Αυτή η επιτυχία ήταν μόνο βραχύβια, καθώς ο βασιλιάς ανακάλεσε τους Ντισπένσερ τον Οκτώβριο του 1321, και εξαπέλυσε μια αντεπίθεση εναντίον των αρχόντων των Βάλτων και των συμμάχων τους. Η Ελισάβετ πιάστηκε αιχμάλωτη στο κάστρο του Ουσκ τον Ιανουάριο του 1322, και φυλακίστηκε στο αβαείο Μπάρκινγκ του Λονδίνου, όπου ο σύζυγός της να απεβίωσε δύο μήνες αργότερα. Η Ελισάβετ αναγκάστηκε από τον βασιλιά να ανταλλάξει την κυριότητα τού Ουσκ με τη λιγότερο πολύτιμη κυριότητα του Γκάουερ του Ντισπένσερ.
Η εξέγερση της βασίλισσας Ισαβέλλας της Γαλλίας και του εραστή της Ρότζερ Μόρτιμερ, 1ου κόμης του Μαρς, οδήγησε τον βασιλιά Εδουάρδο Β' και τον Ούγο Ντισπένσερ να φύγουν στη νότια Ουαλία τον Οκτώβριο του 1326. Μέχρι αυτή την ημερομηνία η Ελισάβετ φαίνεται ότι είχε επιστρέψει στην κατοικία της στο κάστρο Ουσκ, και είχε ανακτήσει αυτή την κυριότητα μετά την εκτέλεση του Ντισπένσερ. [11] Έκανε ένα πολύ περίτεχνο χριστουγεννιάτικο συμπόσιο εκείνη τη χρονιά στο κάστρο του Ουσκ, ίσως εν μέρει για τον εορτασμό τού τέλους τού αντιπάλου της, για το οποίο ο μακρύς κατάλογος φαγητών και ποτών σώζεται στη συλλογή των Εθνικών Αρχείων. Ανέλαβε επίσης οικοδομικές εργασίες στο Ουσκ και στο κοντινό κάστρο Λάντζιμπυ [11] όπου θα διασκέδαζε τους φίλους της, με τη Mαρία του Σαιν-Πολ κόμισσα του Πέμπροκ, πρώτη μεταξύ αυτών. Έμεινε στο ΟΥσκ από τον Οκτώβριο του 1348 έως τον Απρίλιο του 1350, ίσως για να γλιτώσει από την επιδημία Πανώλης. [12]
Μετέπειτα ζωή
ΕπεξεργασίαΜετά το τέλος του ντ'Aμορύ, η Eλισάβετ του Κλερ δεν ξαναπαντρεύτηκε ποτέ, και αποκαλούσε τον εαυτό της «κυρία του Κλερ» από την κύρια ιδιοκτησία της στο Σάφολκ. Είχε επίσης μια κατοικία στο αβαείο Ένγκλεσυ, Κέμπριτζσιρ, Γκρέιτ Μπάρντφηλντ, Έσεξ, και το 1352 έκτισε ένα σπίτι στο Λονδίνο στον περίβολο της Φραγκισκανικής Μονής των Mινοριτών, Έλντγκεϊτ. Μία καλή ιδέα για τον τρόπο ζωής της τα τελευταία 25 χρόνια τού βίου της μπορεί να ληφθεί από την εκτεταμένη επιβίωση τού νοικοκυριού της και άλλες καταγραφές. [13] Αυτά ρίχνουν φως στις δραστηριότητες και την παροχή φαγητού και ποτού για το νοικοκυριό (που αριθμεί έως και 100 άτομα) μιας από τις πλουσιότερες και πιο σημαίνουσες γυναίκες τού 14ου αι. Ανάμεσα στις καταγραφές είναι τα έργα τού προσωπικού της χρυσοχόου το 1333.
Η Ελισάβετ ήταν μια θρησκευτική ευεργέτιδα και στα αρχεία της απαριθμεί επίσης ελεημοσύνες που έδινε και την προστασία προς τα αγαπημένα της θρησκευτικά ευκτήρια, όπως τα αβαεία στο Κλερ, Ένγκλεσυ και Γουόλσινγκχαμ (που ιδρύθηκε στο φέουδό της) [14] και αβαείο Ντένυ. Το πιο σημαντικό και μακροχρόνιο ίδρυμά της ήταν το Κολέγιο Κλερ του Κέιμπριτζ. Αυτό ξεκίνησε, όταν τής ζητήθηκε να υποστηρίξει το Πανεπιστημιακό Χωλ, που ιδρύθηκε από τον Ρίτσαρντ ντε Μπέιτιου, το 1326. Όταν ο Ρίτσαρντ παρέδωσε τα δικαιώματά του ως προστάτη στην Ελισάβετ το 1346, εκείνη έκανε περαιτέρω επιχορηγήσεις, συμπεριλαμβανομένης της παροχής καταστατικού στο κολέγιο το 1359, [15] και έγινε γνωστό ως Κλερ Χωλ. [16].
Το τέλος
ΕπεξεργασίαΗ Eλισάβετ απεβίωσε στις 4 Νοεμβρίου 1360 και τάφηκε στο μοναστήρι των Mινοριτών μετά από μία κηδεία, που κόστισε £200. Ο τάφος της δεν σώθηκε, αλλά πρέπει να ήταν περίτεχνος. Η διαθήκη της με τα εκτενή της κληροδοτήματα έχει δημοσιευτεί μαζί με τα οικιακά της αρχεία. Οι σφραγίδες της φυλάσσονται στις συλλογές της Βρετανικής Βιβλιοθήκης. [7]
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΕίχε τέκνα:
- Iσαβέλλα του Βερντέν παντρεύτηκε τον Ερρίκο του Φέρερς, 2ο βαρόνο Φέρερς του Γκρόμπυ. Ο γάμος απέκτησε τουλάχιστον πέντε παιδιά, τέσσερα από τα οποία επέζησαν από τη βρεφική ηλικία.
- Eλισάβετ ντ'Αμορύ, παντρεύτηκε τον Τζον Μπάρντολφ, 3ο κύριο του Μπάρντολφ του Γουόρμγκεϊ, ιππότη με λάβαρο (1314–1363). [17] Είχαν τρία παιδιά.
- Γουίλιαμ ντε Μπεργκ, 3ος κόμης του Άλστερ και 4ος βαρόνος του Κόνωτ νυμφεύτηκε τη Mωντ του Λάνκαστερ, κόρη του Ερρίκου, 3ου κόμη του Λάνκαστερ και της Mωντ Τσάουορθ. [18] Η κηδεμονία του είχε παραχωρηθεί στον πατέρα της. [18] Από τη σύζυγό του, ο Γουίλιαμ είχε μία κόρη, την
- Eλισάβετ ντε Μπεργκ, 4η κόμισσα του Άλστερ, η οποία ήταν η μοναδική κληρονόμος των πατέρων της. [19] Αρραβωνιάστηκε με τον 3ο (αλλά 2ο επιζώντα) γιο του Εδουάρδου Γ' , Λάιονελ της Αμβέρσας, 1ο δούκα του Κλάρενς, το 1341, και παντρεύτηκαν στις 9 Σεπτεμβρίου 1342 στον Πύργο του Λονδίνου. [20]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 137479881. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 «Kindred Britain»
- ↑ p10486.htm#i104851. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004.
- ↑ 5,0 5,1 p10486.htm#i104851.
- ↑ 6,0 6,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 «Who was Elizabeth de Clare?». Bury St Edmunds & Beyond (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2024.
- ↑ Dyer, Christopher (2022). Changing Approaches to Local History: Warwickshire History and Its Historians (στα Αγγλικά). Boydell & Brewer. σελ. 114. ISBN 978-1-78327-744-5.
- ↑ 9,0 9,1 Waugh, Scott L. (23 Σεπτεμβρίου 2004). «Verdon [Verdun], Theobald de, first Lord Verdon (1248?–1309), baron». Oxford Dictionary of National Biography (στα Αγγλικά). doi:10.1093/ref:odnb/28201. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2024.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Warner, Kathryn (20 Μαρτίου 2020). Edward II's Nieces, The Clare Sisters: Powerful Pawns of the Crown (στα Αγγλικά). Pen and Sword History. ISBN 978-1-5267-1559-3.
- ↑ 11,0 11,1 Priestley, Stephen G.; Turner, Rick (2005). «Three Castles of the Clare Family in Monmouthshire during the thirteenth and fourteenth centuries». Archaeologia Cambrensis 152: 9–52. doi: .
- ↑ Underhill, Frances (1999). For Her Good Estate: the Life of Elizabeth de Burgh. σελίδες 67–8. ISBN 9780312213558.
- ↑ Ward, Jennifer, επιμ. (2014). Elizabeth de Burgh, Lady of Clare (1295–1360): Household and Other Records. Woodbridge: Boydell & Brewer Ltd. ISBN 978-1-84383-891-3.
- ↑ Baker, Travis, επιμ. (5 Αυγούστου 2024). Christian Culture and Society in Later Catholic England: Studies in Memory of F. Donald Logan (στα Αγγλικά). BRILL. σελ. 320. ISBN 978-90-04-69305-0.
- ↑ Ward, Jennifer C. (3 January 2008). «Clare, Elizabeth de [Elizabeth de Burgh; known as lady of Clare]». Oxford Dictionary of National Biography (online έκδοση). Oxford University Press. doi: . (Subscription or UK public library membership required.)
- ↑ Nicolas, N. H. (2012). Testamenta vetusta: being illustrations from wills, of manners, customs, &c. as well as of the descents and possessions of many distinguished families. From the reign of Henry the Second to the accession of Queen Elizabeth (Vol. 2). Nichols & son. (ISBN 978-1130690033).
- ↑ Richardson, Douglas (2004). Plantagenet Ancestry: A Study in Colonial and Medieval Families (στα Αγγλικά). Genealogical Publishing Company. σελ. 608. ISBN 978-0-8063-1750-2.
- ↑ 18,0 18,1 Frame, Robin (14 Σεπτεμβρίου 2023). «Matilda [Maud] of Lancaster, countess of Ulster (d. 1377), noblewoman». Oxford Dictionary of National Biography (στα Αγγλικά). doi:10.1093/ref:odnb/50027. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2024.
- ↑ Curtis, Edmund (1950). A History of Ireland (στα Αγγλικά). Methuen.
- ↑ Ormrod, W. M. (3 Ιανουαρίου 2008). «Lionel [Lionel of Antwerp], duke of Clarence (1338–1368), prince». Oxford Dictionary of National Biography (στα Αγγλικά). doi:10.1093/ref:odnb/16750. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2024.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Elizabeth de Clare στο Wikimedia Commons