Απογραφές Πληθυσμού
← 1856 1861 → 1870

Η ελληνική απογραφή του 1861 ήταν η δέκατη πέμπτη επίσημη απογραφή του ελληνικού κράτους από ιδρύσεώς του. Αυτή ήταν και η πρώτη απογραφή κατά την οποία υιοθετήθηκαν μερικώς οι διεθνείς συστάσεις για τη διενέργεια απογραφών όπως αυτές διαμορφώθηκαν στα Διεθνή Στατιστικά συνέδρια των Βρυξελών (1853), του Παρισιού (1855) και της Βιέννης (1857).[1] Ήταν επίσης η πρώτη πλήρης απογραφή, αφού εκτός από δημογραφικά στοιχεία συλλέχθηκαν και στοιχεία για την γεωργία.[2] Η απογραφή δημοσιεύτηκε στην ελληνική και γαλλική γλώσσα, με τον σκοπό της μετάφρασης στα γαλλικά να είναι η γνωστοποίηση των στοιχείων της ελληνικής κοινωνίας στον έξω κόσμο καθώς και η πρόκληση ενδιαφέροντος των Ευρωπαίων διανοουμένων.[3]

Σελίδα τίτλου της απογραφής στην Ελλάδα του 1861 από το Γραφείο Δημοσίου Οικονομίας του Υπουργείου Εσωτερικών.
Επιστολή του Γραφείου Δημοσίου Οικονομίας προς τον Υπουργό Εσωτερικών σχετικά με την επιτυχή ολοκλήρωση της απογραφής του 1861 και τις λεπτομέρειες της έκδοσης της απογραφής.

Πληθυσμός στις διοικητικές ενότητες

Επεξεργασία

Την εποχή που διενεργήθηκε η απογραφή ίσχυε η διοικητική διαίρεση του 1845, ενώ η στα σύνορα του Ελληνικού Βασιλείου συμπεριλαμβανόταν μόνο η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, τα νησιά του Αργοσαρωνικού και οι Κυκλάδες. Τρία χρόνια μετά την απογραφή, το 1864, τα Επτάνησα θα παραχωρούνταν στο Βασίλειο της Ελλάδας από το Ηνωμένο Βασίλειο.[4]

Θέση Νομός Πληθυσμός Έδρα
1 Αργολίδος και Κορινθίας 138.249 Επαρχία Ναυπλίας
2 Κυκλάδων 118.130 Επαρχία Σύρου
3 Μεσσηνίας 117.181 Επαρχία Τριφυλίας
4 Αττικής και Βοιωτίας 116.024 Επαρχία Αττικής
5 Αχαΐας και Ήλιδος 113.719 Επαρχία Πατρών
6 Λακωνίας 112.910 Επαρχία Λακεδαίμονος
7 Ακαρνανίας και Αιτωλίας 109.392 Επαρχία Βάλτου
8 Φθιώτιδος και Φωκίδος 102.291 Επαρχία Παρνασσίδας
9 Αρκαδίας 96.546 Επαρχία Μαντινείας
10 Ευβοίας 72.368 Επαρχία Χαλκίδας
- Βασίλειο της Ελλάδας 1.096.810 Αθήνα

Κύρια Επαγγέλματα

Επεξεργασία

Η πλειοψηφία του ενεργού πληθυσμού ασχολούνταν, σύμφωνα με την απογραφή του 1861, με την γεωργία, πρωτίστως, και την κτηνοτροφία.

Επάγγελμα Απασχολούμενοι
Γεωργοί 147.507
Ποιμένες 38.935
Βιομήχανοι 32.801
Εργάτες 19.592
Ναυτικοί του εμπορικού Ναυτικού 19.303
Κτηματικοί 16.122
Άνδρες Υπηρέτες 12.651
Μικρέμποροι 9.452

Θρήσκευμα

Επεξεργασία

Οι Χριστιανοί κάτοικοι στην απογραφή του 1861, συγκροτούν την απόλυτη πλειονότητα με τους ακόλουθους του Ορθόδοξου δόγματος να ανέρχονται στους 1.086.900, τους ακολούθους άλλων δογμάτων στους 9.358 και οι "αλλόθρησκοι" στους 552 κατοίκους.[5]

Εθνικότητα

Επεξεργασία

Κατά την απογραφή του 1861 δύο ομάδες αναδείχθηκαν για τον ορισμό της εθνικότητας: Ημεδαποί και Αλλοδαποί. Η αναλογία δε είχε ως εξής: 1 περίπου αλλοδαπός επί 55 ημεδαπών. Συγκεκριμένα οι ημεδαποί αντιστοιχούσαν σε 1.076.907 και οι αλλοδαποί σε 19.992 απογραφόμενους.[5]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Απογραφές» Αρχειοθετήθηκε 2012-11-14 στο Wayback Machine. - e-Demography
  2. «Η τριακοστή γενική απογραφή του ελληνικού πληθυσμού», εφ. ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 14-05-2011.
  3. Σούτσος, Ιωάννης (1862). «Απογραφή 1861». ΕΛΣΤΑΤ. Γραφείον Δημόσιας Οικονομίας. σελ. 35. 
  4. Martin, F., Keltie, J. S., Renwick, I. P. A., Epstein M., Steinberg, S. H., Paxton, J., The Statesman's year-book, Λονδίνο 1866, σ. 308.
  5. 5,0 5,1 «Πολιτειογραφικαί πληροφορίαι περί Ελλάδος»[νεκρός σύνδεσμος] στο: Εθνικόν Ημερολόγιον Βρετού, Τόμ. 9, Αρ. 1 (1869).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία