Εμάνουελ Βίντοβιτς

Κροάτης ζωγράφος

Ο Εμάνουελ Μπόζινταρ Βίντοβιτς (24 Δεκεμβρίου 1870 – 1 Ιουνίου 1953) ήταν Κροάτης ζωγράφος και γραφίστας από το Σπλιτ.

Εμάνουελ Βίντοβιτς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση24  Δεκεμβρίου 1870[1][2][3]
Σπλιτ
Θάνατος1  Ιουνίου 1953[4][2][3]
Σπλιτ
Τόπος ταφήςLovrinac Cemetery (43°30′46″ s. š., 16°29′41″ v. d.)[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΣοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΚροατικά
ΣπουδέςΑκαδημία Καλών Τεχνών της Βενετίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[3]
καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[3]
Επηρεάστηκε απόΤζοβάννι Σεγκαντίνι
Περίοδος ακμής1890[6] - 1953[6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Εμάνουελ Βίντοβιτς συνέβαλε καθοριστικά στη μεταφορά των ιδεών της σύγχρονης τέχνης στο Σπλιτ. Από το 1900 ήταν ενεργό μέλος της Λέσχης Λογοτεχνικής Τέχνης και το 1907, μαζί με τον Ίβαν Μέστροβιτς, ίδρυσαν την Εταιρεία Μέντουλιτς. Αν και είχε εκπαιδευτεί στην Ακαδημία Τεχνών της Βενετίας, δεν ολοκλήρωσε ποτέ τις επίσημες σπουδές του, προτιμώντας αντ 'αυτού να ζωγραφίζει σκηνές της Βενετίας – εσωτερικούς χώρους, θέα σε κανάλια, λιμνοθάλασσες και μοτίβα από την πόλη Κιότζα. Το 1898, επέστρεψε στη γενέτειρά του, το Σπλιτ, φέρνοντας νέες ιδέες μετα-ιμπρεσιονιστικού στυλ ανάλαφρων και έντονων χρωμάτων. Ζωγράφισε τοπία plein air και πιο στυλιζαρισμένους, μεγαλύτερους καμβάδες πίσω στο ατελιέ του. Το πρώιμο έργο του περιείχε λογοτεχνικές νύξεις για την ιστορία και τους θρύλους της Νότιας Σλαβίας, σε στυλ αρ νουβό. Αργότερα η δουλειά θα γινόταν πιο σκούρα, με φωτεινότερους τόνους και μαύρα περιγράμματα εξπρεσιονιστικού στυλ γύρω από τις φόρμες. Τα τοπία του, και ειδικά οι μεταγενέστεροι εσωτερικοί χώροι των εκκλησιών του γύρω από το Σπλιτ και το Τρογκίρ έγιναν δεκτά καλά από τους κριτικούς και το κοινό.

Ο Βίντοβιτς εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Γιουγκοσλαβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών το 1949. Εξέθεσε τη δουλειά του σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Κροατία και στο εξωτερικό. Για πολλά χρόνια ήταν καθηγητής Σχεδίου στο Λύκειο και στη Σχολή Χειροτεχνίας στο Σπλιτ.

Το 1986 άνοιξε η γκαλερί Εμάνουελ Βίντοβιτς στο Σπλιτ, με τη ζωή και τα έργα του καλλιτέχνη.[7]

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Βίντοβιτς ήταν το πρώτο παιδί του Ίβαν Βίντοβιτς από το Σπλιτ και της Πάσκβα (το γένος Γκρούμπιτς) από το κοντινό Σόλιν. Γεννήθηκε την παραμονή των Χριστουγέννων του 1870 σε ένα πέτρινο εξοχικό σπίτι στην περιοχή Βέλι Βάρος της πόλης. Μετά το δημοτικό, φοίτησε στο Αυτοκρατορικό Βασιλικό Λύκειο (Cesarsko-kraljevsku Veliku Realku) στο Σπλιτ, όπου σπούδασε σχέδιο με τον αρχιτέκτονα και ζωγράφο Έμιλ Βεκιέτι.[7]

Το 1887, ο 17χρονος Βίντοβιτς γράφτηκε ως φοιτητής γλυπτικής στην Accademia di Belle Arti στη Βενετία. Μεταπήδησε στο τμήμα ζωγραφικής, αλλά ήταν δυσαρεστημένος με τον συντηρητισμό της διδασκαλίας και το 1890 εγκατέλειψε τις επίσημες σπουδές του. Αγωνίστηκε για ένα διάστημα να συντηρηθεί, ζωγραφίζοντας σκηνές γύρω από τη Βενετία. Το 1892 έφτασε στο Μιλάνο, όπου εργάστηκε στην Φαμίλια Αρτίστικα.[7]

Το 1894, ένας από τους πίνακες του Βίντοβιτς εκτέθηκε στο Μιλάνο μαζί με έργα του Τζιοβάνι Σεγκαντίνι. Την ίδια χρονιά, πέρασε χρόνο στην Κιότζα, μια ήσυχη ψαράδικη πόλη με γραφικές λιμνοθάλασσες και κανάλια. Ανάμεσα στους πίνακες της εποχής ήταν ένας καμβάς λουσμένος στο φως, ζωγραφισμένος με πλατιές πινελιές και μερικά ρομαντικά τοπία της αυγής και του σούρουπου, που αντανακλούν το πνεύμα του συμβολισμού.[7]

Κατά την επιστροφή του στο Σπλιτ, ο Βίντοβιτς ανέπτυξε στενή σχέση με τους ζωγράφους Γιόσιπ Λάλιτς, Άντε Κατούναριτς και Βιργίλιο Μενέγκελο Ντίντσιτς και με τον οικοδόμο Άντε Μπέζιτς. Το 1896 εξέθεσε το έργο του τοπικά και τον επόμενο χρόνο σε μια διεθνή έκθεση στην Κοπεγχάγη.[7]

Το 1897 πέρασε σχεδόν ένα χρόνο στην Κιότζα, αυτή τη φορά παρέα με τον Άντε Κατούναριτς. Από αυτήν την παραγωγική εποχή προέρχονται τα τοπία της Κιότζα, της Βενετίας και της Τζιουντέκκα, όπου οι ηλιόλουστες μορφές απεικονίζονται με αστραφτερές χρωματικές πινελιές και οι λεπτομέρειες χάνονται.[7] Πίσω στο Σπλιτ το 1898, ο Βίντοβιτς ζωγράφισε τοπικές σκηνές με το ίδιο στυλ. Έγινε εναλλακτικός δάσκαλος σχεδίου στο γυμνάσιο και δημιούργησε το πρώτο του στούντιο. Εκείνη τη χρονιά, επίσης, παντρεύτηκε την Αμαλία Μπάφο από την Κιότζα.

Η ίδρυση της Λέσχης Λογοτεχνικής Τέχνης (Književno-umjetničkog kluba) το 1900 έφερε τη σύγχρονη τέχνη στο Σπλιτ. Ο Εμάνουελ Βίντοβιτς ήταν ένα από τα πιο ενεργά μέλη του, διοργανώνοντας την πρώτη του έκθεση μαζί με τον Γιόσιπ Λάλιτς το 1901. Εκτός από τις ελαιογραφίες του έδειξε και μερικές καρικατούρες. Το 1903, ο Βίντοβιτς πραγματοποίησε τις πρώτες του ατομικές εκθέσεις στο Σπλιτ και το Ζάγκρεμπ και εμφανίστηκε σε ομαδικές εκθέσεις στο Μιλάνο, το Λονδίνο, τη Βιέννη και τη Σόφια.[7]

Το 1908 ο Βίντοβιτς ήταν ένας από τους διοργανωτές της μεγάλης έκθεσης τέχνης της Δαλματίας και την ίδια χρονιά μαζί με τον Κατούναριτς και τον Ντίντσιτς άρχισαν να δημοσιεύουν μια σατιρική εφημερίδα Duje Balavac. Ο Ίβαν Μέστροβιτς και ο Βίντοβιτς ίδρυσαν την Εταιρεία Μέντουλιτς, μαζί με άλλους νέους καλλιτέχνες της περιοχής. Το 1909 ο Βίντοβιτς διορίστηκε καθηγητής σχεδίου στη Σχολή Χειροτεχνίας (Obrtnoj školi) στο Σπλιτ.[7]

Μετά τον πόλεμο, το 1919, ο Βίντοβιτς πραγματοποίησε τη δεύτερη ατομική του έκθεση στο Σπλιτ, η οποία αργότερα μεταφέρθηκε στο Ζάγκρεμπ, το Βελιγράδι και το Όσιγιεκ. Στη συνέχεια μετακόμισε στο στούντιο, που χρησιμοποίησε για το 1919-1942 στη σοφίτα του πρώην κυβερνητικού κτηρίου στην πλατεία Κλάιτσεφ.[7]

Το 1923 πραγματοποίησε μια ατομική έκθεση στην Πράγα και το 1924 μια κοινή έκθεση με τον Άντζελο Ουβοντιτς άνοιξε στο σαλόνι του Ίβαν Γκάλιτς στο Σπλιτ. Ο Εμάνουελ Βίντοβιτς οργάνωσε τη Μεγάλη Ιωβηλαία Έκθεση το 1929 στο Σπλιτ και το Ζάγκρεμπ και το 1931 στο Βελιγράδι. Εκείνη την εποχή οι ελαιογραφίες του άρχισαν να παρουσιάζουν νέα θέματα – νεκρές φύσεις και εσωτερικούς χώρους, και εξέθεσε επίσης τοπία σε παστέλ.[7]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο Βίντοβιτς δημιούργησε έναν σημαντικό κύκλο τοπίων Τρόγκιρ, που εκτέθηκαν στο Σπλιτ το 1936. Αυτά τα νέα έργα αντιπροσώπευαν μια απόκλιση από τον προηγούμενο λογοτεχνικό συμβολισμό του και έγιναν δεκτά θερμά τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς. Το 1939, ο Βίντοβιτς έλαβε μέρος στο φεστιβάλ «Κροατική τέχνη μισού αιώνα» (Pola vijeka hrvatske umjetnosti) στο Ζάγκρεμπ, και πραγματοποίησε επίσης μια νέα ατομική έκθεση στο Σαλόνι Γκάλιτς στο Σπλιτ. Έδειξαν το εσωτερικό των εκκλησιών και του στούντιο του, και νεκρές φύσεις.[7]

Κατά την περίοδο 1938–1942 ζωγράφισε μια σειρά εσωτερικών εκκλησιών, αναπτύσσοντας μια νέα προσέγγιση στην απεικόνιση του χώρου. Οι βαθιοί τρισδιάστατοι χώροι, που λαμβάνονται από πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες εξισορροπούνται από μια εκλεπτυσμένη επεξεργασία. Ο κύκλος Τρόγκιρ του 1936 έγινε ευπρόσδεκτος από τους κριτικούς και εξελέγη, για να συμμετάσχει στις Μπιενάλε της Βενετίας του 1942 και του 1952. Κατά τη διάρκεια του πολέμου αποσύρθηκε στο ατελιέ του και επικεντρώθηκε στη ζωγραφική εσωτερικών χώρων και νεκρές φύσεις.[7]

Το 1949 ο Βίντοβιτς εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Γιουγκοσλαβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και το 1952 πραγματοποιήθηκε αναδρομική έκθεση του έργου του στο Ζάγκρεμπ.[7]

Ο Εμάνουελ Βίντοβιτς πέθανε την 1η Ιουνίου 1953.

Κληρονομιά Επεξεργασία

Οι πρώιμοι πίνακες του Βίντοβιτς για τη Βενετία, το Μιλάνο και την Κιότζα, εμπνεύστηκαν από την τεχνική του ντιβιζιονισμού του Σεγκαντίνι. Οι πίνακές του για την Κιότζα, συγκεκριμένα, κυμαίνονται από απαλές λυρικές ατμόσφαιρες του λυκόφωτος έως τα φωτεινά, πολύχρωμα ηλιόλουστα τοπία και θαλασσινά τοπία.[8]

Στο Σπλιτ και στη γύρω περιοχή ο Βίντοβιτς έκανε πολλές μελέτες και σκίτσα σε εξωτερικό χώρο, δουλεύοντας με έντονα χρώματα στο ζωντανό τοπίο. Αργότερα στο ατελιέ του, μεταφέροντας αυτές τις φρέσκες εντυπώσεις σε μεγάλους καμβάδες, ο Βίντοβιτς δημιουργούσε μια απαλή, λυρική και συχνά συμβολική ατμόσφαιρα.[9] Η παλέτα του γινόταν πιο σκοτεινή και πολλοί από αυτούς τους πίνακες επιδεικνύουν δύναμη και πρωτοτυπία. Στα φωτεινότερα τμήματα των κατά τα άλλα σκούρων ζωγραφιών ο Βίντοβιτς δημιούργησε έντονα φωτεινά και πολύχρωμα εφέ.[8]

Στο δίπτυχο Μικρός Κόσμος (Mali svijet) ο Βίντοβιτς πειραματίστηκε με τμήματα Σεγκαντίνι πετυχαίνοντας ένα έργο καθαρού στυλ. Στον Άγγελο (1906/7) ο χώρος εξαφανίζεται και ολόκληρη η εικόνα δημιουργείται με κόκκινα επίπεδα αστραφτερών κουκκίδων και οι μορφές μειώνονται σε μερικές γαλήνιες οριζόντιες γραμμές.[7]

Γύρω στο 1920, το στυλ ζωγραφικής του Βίντοβιτς άλλαξε – η παλέτα του έγινε σκοτεινή (κυρίως μπλε, πράσινη, καφέ και μαύρη) με την περιστασιακή χρήση του έντονου χρώματος, φόρμες, που σκιαγραφούνταν σε μαύρο χρώμα με γραμμές, που έτειναν να παραμορφώνονται, δίνοντας στους πίνακες μια εξπρεσιονιστική αίσθηση.[7]

Από το 1930 ο Βίντοβιτς επισκεπτόταν τακτικά το Τρόγκιρ, γοητευμένος από την πατίνα που έδωσε πολλά χρόνια στην αρχιτεκτονική του. Εκείνη την εποχή άρχισε επίσης να ζωγραφίζει νεκρή φύση, εμπνευσμένος κυρίως από αρχαία γλυπτά, εκκλησιαστικά αντικείμενα και αντίκες στο στούντιο του στο Σπλιτ. Απομακρύνθηκε από τον παλαιότερο λογοτεχνικό συμβολισμό, η παλέτα του έγινε πιο φωτεινή, τα σχέδια πιο καθαρά ενώ η καλλιτεχνική του εμπειρία αποτυπώθηκε σε λυρικές νότες και μια τυπική μεσογειακή ατμόσφαιρα.[8]

Ως καθηγητής στο Λύκειο και στη Σχολή Διακοσμητικών Τεχνών στο Σπλιτ, ο Βίντοβιτς δίδαξε τη νεότερη γενιά καλλιτεχνών.[8][9]

Το 1986 άνοιξε η γκαλερί Εμάνουελ Βίντοβιτς στο Σπλιτ, με τη ζωή και τα έργα του καλλιτέχνη. Μέρος του Μουσείου Πόλης στο Σπλιτ, περιέχει μια συλλογή από πίνακες, φωτογραφίες και το στούντιο των καλλιτεχνών.[10]

Έργα Επεξεργασία

 
Εσωτερικό του Βίντοβιτς σε Γιουγκοσλαβικό γραμματόσημο του 1973
  • Giudecca, 1898, Μοντέρνα Πινακοθήκη, Ζάγκρεμπ
  • Vranjica, 1898, Αρχαιολογικό Μουσείο, Σπλιτ
  • Πτώση του Σόλιν (Pada Solinčice) 1898
  • Σπίτια στο Τούσκουλο (Kuće kod Tusculuma) 1898
  • Μικρός Κόσμος (Mali svijet), 1904
  • Άγγελος (Angelus), 1906/7, λάδι σε καμβά, Μοντέρνα Πινακοθήκη, Ζάγκρεμπ
  • Αγροτικά Σπίτια, Σόλιν (Seljačke kuće,Solin), 1921, Γκαλερί Εμάνουελ Βίντοβιτς, Σπλιτ
  • Νεκρή φύση (Mrtva priroda) 1926
  • Από το στούντιο (Iz ateliera) 1926
  • Άγαλμα με σκάφος (Kip s posudom) 1927
  • Λιμάνι του Σπλιτ, 1937
  • Καθεδρικός ναός Σπλιτ (Splitska katedrala), 1939, Γκαλερί Εμάνουελ Βίντοβιτς, Σπλιτ
  • Παλιό Ρολόι (Stari sat), 1945, Γκαλερί Εμάνουελ Βίντοβιτς, Σπλιτ
  • Kamerlengo, 1952

Ηλεκτρονική γκαλερί με τα έργα του [1]

Εκθέσεις Επεξεργασία

Ατομικές εκθέσεις Επεξεργασία

Επιλεγμένες πρόσφατες ατομικές εκθέσεις:[11]

  • 2009 Έκθεση Εμάνουελ Βίντοβιτς στο περίπτερο Τέχνης "Juraj Sporer" στην Οπατία της Κροατίας[9]
  • 2001 Εμάνουελ Βίντοβιτς – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Ντουμπρόβνικ
  • 2000 Εμάνουελ Βίντοβιτς : έργα από τις συλλογές της Πινακοθήκης – Γκαλερί Τέχνης Σπλιτ, Σπλιτ
  • 1982 Εμάνουελ Βίντοβιτς – Γκαλερί Τέχνης Σπλιτ, Σπλιτ
  • 1971 Εμάνουελ Βίντοβιτς 1870–1953 – Περίπτερο Τέχνης Ζάγκρεμπ, Ζάγκρεμπ
  • 1963 Εμάνουελ Βίντοβιτς – Γκαλερί Τέχνης Σπλιτ, Σπλιτ
  • 1953 Η μεταθανάτια έκθεση του Εμάνουελ Βίντοβιτς – Γκαλερί Τέχνης Σπλιτ, Σπλιτ

Ομαδικές εκθέσεις Επεξεργασία

Επιλεγμένες πρόσφατες ομαδικές εκθέσεις:[11]

  • 2008 Από τις συλλογές του μουσείου – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ντουμπρόβνικ, Ντουμπρόβνικ
  • 2007 Από τα αποθέματα της γκαλερί – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ντουμπρόβνικ, Ντουμπρόβνικ
  • 2006 Επιλογή από τη συλλογή του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης του Ντουμπρόβνικ – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ντουμπρόβνικ, Ντουμπρόβνικ
  • Μπιενάλε Βενετίας 1942, 1952

Δημόσιες συλλογές Επεξεργασία

  • Μοντέρνα Πινακοθήκη, Ζάγκρεμπ
  • Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ντουμπρόβνικ, Ντουμπρόβνικ
  • Μουσείο Λοσινίσκι, Μάλι Λόσινι
  • Μουσείο Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης Ριέκα, Ριέκα
  • Μουσείο Κληρονομιάς Ρόβινι, Ρόβινι
  • Πινακοθήκη Καλών Τεχνών, Σπλιτ
  • Γκαλερί Εμάνουελ Βίντοβιτς, Σπλιτ

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Emanuel Vidović». (Ολλανδικά) RKDartists. 327366.
  2. 2,0 2,1 2,2 Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 64535. ISBN-13 978-953-6036-31-8. ISBN-10 953-6036-31-2.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/164463. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  4. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/327366. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  5. 5,0 5,1 lovrinac.hr/trazilica-pokojnika/. Ανακτήθηκε στις 15  Σεπτεμβρίου 2022.
  6. 6,0 6,1 6,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/327366. Ανακτήθηκε στις 16  Σεπτεμβρίου 2022.
  7. 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 «Galerija Emanuel Vidović». Muzej Grada Split. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2011. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 «Emanuel Vidović (1870–1953) Biografie». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2011. 
  9. 9,0 9,1 9,2 «Emanuel Vidović exhibition opens at the Art Pavilion, Opatija». Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2011. Emanuel Vidovic, one of the most important painters in Croatian art history 
  10. «Emanuel Vidović». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2011. 
  11. 11,0 11,1 «Emanuel Vidović 1870–1953, HR profile». Artfacts. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2011.