Ενρίκε Αρμπός

Ισπανός μουσικός

Ο Ενρίκε Φερνάντεθ Αρμπός (ισπανικά: Enrique Fernández Arbós) (Μαδρίτη, 24 Δεκεμβρίου 1863Σαν Σεμπαστιάν, 2 Ιουνίου 1939) ήταν Ισπανός βιολονίστας, αρχιμουσικός και συνθέτης. Είναι ένας από τους κύριους εκπροσώπους της ισπανικής σχολής βιολιού.

Ενρίκε Αρμπός
Γέννηση24  Δεκεμβρίου 1863[1][2][3]
Μαδρίτη[4]
Θάνατος2  Ιουνίου 1939[1][2][3]
Σαν Σεμπαστιάν
Τόπος ταφήςPolloe Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΙσπανία[4]
ΣπουδέςΒασιλικό Ωδείο της Μαδρίτης[4] και Βασιλικό Ωδείο Βρυξελλών[4]
Ιδιότηταδιευθυντής ορχήστρας[4], βιολιστής[4], συνθέτης[4], μουσικός παιδαγωγός, διδάσκων πανεπιστημίου και εξάρχων
Όργαναβιολί[4]
Είδος τέχνηςόπερα
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος της Ισαβέλλας της Καθολικής (1925)[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Αρμπός γεννήθηκε στη Μαδρίτη. Σπούδασε βιολί στο Βασιλικό Ωδείο της ισπανικής πρωτεύουσας με τον Χεσούς Μοναστέριο (Jesús Monasterio). Το 1876 κέρδισε το πρώτο βραβείο βιολιού στο Ωδείο και έλαβε υποτροφία από την πριγκίπισσα Ισαβέλα (Isabel de Borbón). Το 1877 συνέχισε τις σπουδές του στις Βρυξέλλες με τον δεξιοτέχνη του βιολιού Ανρί Βιετάν και σύνθεση με τον Κούφερατ (Kufferath) -μαθητή του Μέντελσον)- και τον Χέβαερτ (Gevaert). Εκεί συνάντησε και τον Ισαάκ Αλμπένιθ, του οποίου ενορχήστρωσε το πιανιστικό έργο Ιμπέρια. Το 1879 κέρδισε το πρώτο βραβείο και χρυσό μετάλλιο στην κατηγορία του βιολιού και εύφημη μνεία στη σύνθεση. Το 1880 συνέχισε τις σπουδές του στο Βερολίνο με τον -επίσης- φημισμένο Γιόζεφ Γιόακιμ. Ενώ βρισκόταν στο Βερολίνο σπούδαζε και σύνθεση με τον Χάινριχ φον Χερτζσόγκενμπεργκ (Heinrich von Herzogenberg). Δίδαξε στο Ωδείο της Μαδρίτης και στο Αμβούργο και, για λίγο, υπήρξε διευθυντής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Βερολίνου και της Συμφωνικής Ορχήστρας της Βοστώνης. Το 1894 έγινε καθηγητής βιολιού και βιόλας στο Βασιλικό Κολέγιο Μουσικής του Λονδίνου, θέση που κατείχε μέχρι το 1916. Το 1904, τού προσφέρθηκε η θέση του βασικού διευθυντή της Νέας Συμφωνικής Ορχήστρας της Μαδρίτης, πόστο που κατείχε για σχεδόν 35 χρόνια.[6] Με αυτή του την ιδιότητα αναδείχθηκε σε ηγετική φυσιογνωμία της μουσικής ζωής της Ισπανίας.[7]

Διηύθυνε την πρώτη ισπανική παράσταση του έργου Ιεροτελεστία της Άνοιξης του Ίγκορ Στραβίνσκι (1932) και του έργου Δον Κιχώτης του Ρίχαρντ Στράους (1915, με τον Χουάν Ρουίθ Καζό στο βιολοντσέλο). Επίσης, διηύθυνε για πρώτη φορά συνθέτες του ύστερου ρομαντισμού (Γιοχάνες Μπραμς), καθώς και σύγχρονους (Κλοντ Ντεμπισί, Μορίς Ραβέλ, Νικολάι Ρίμσκι-Κόρσακοφ).[8] Είχε σημαντική σόλο σταδιοδρομία στο βιολί, αλλά συμμετείχε και ως σύμβουλος διαφόρων ορχηστρών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του Βερολίνου, της Βοστώνης, της Γλασκώβης και του Ουίνιπεγκ.[9] Επίσης, πιστώθηκε την εφεύρεση του ηλεκτρικού τριγώνου. Επίσης διηύθυνε την παγκόσμια πρώτη του έργου Νύχτες στους Κήπους της Ισπανίας, του Μανουέλ ντε Φάγια. Διετέλεσε πρόεδρος του ισπανικού τμήματος της Διεθνούς Εταιρίας Σύγχρονης Μουσικής. Κάποια, ημιτελή του έργα συμπλήρωσε ο Σούριναχ το 1954.[10] Πέθανε στο Σαν Σεμπαστιάν της Χώρας των Βάσκων, το 1939, όπου είχε εγκατασταθεί με τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο.[11]

Κυριότερα έργα Επεξεργασία

  • Τρία Πρωτότυπα Κομμάτια σε Ισπανικό Ύφος, έργο 1, για πιάνο, βιολί και βιολοντσέλο (1938)
  • Τανγκό, έργο 2
  • Έξι Ποιήματα του Γκουστάβο Αδόλφο Μπέκερ
  • Τέσσερα τραγούδια για τη μαρκησία του Μπολάνιος
  • Κομμάτι Διαγωνισμού
  • Μικρή Ισπανική Σουίτα, για ορχήστρα
  • Τρία Κομμάτια, για βιολί και ορχήστρα
  • Το Κέντρο της Γης, κωμικο-λυρική θαρθουέλα σε δύο πράξεις, σε λιμπρέτο του Celso Lucio y Ricardo Monasterio (1895)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13754887w. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w68344cf. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 «Who's Who in Music» (Αγγλικά) Λονδίνο, Νέα Υόρκη. 1915. σελ. 6.
  5. BOE-A-1925-5333.
  6. «1911 Encyclopædia Britannica/Arbos, Fernandez - Wikisource, the free online library». en.wikisource.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  7. Λεωτσάκος
  8. Bompiani
  9. «Enrique Fernandez Arbos-Three Spanish Dances for Piano Trio». www.editionsilvertrust.com. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  10. Kennedy
  11. Λεωτσάκος

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • «Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D.C.L (Oxford, 1880)
  • Baker’s biographical dictionary of musicians, on line
  • Kennedy, Michael Λεξικό Μουσικής της Οξφόρδης (Oxford University Press Αθήνα: Γιαλλέλης, 1989) ISBN 960-85226-1-7
  • Γιώργος Λεωτσάκος, επιμέλεια λήμματος στην εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα», έκδοση 1991, τόμος 11, σ. 148
  • Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
  • Eric Blom The New Everyman Dictionary of Music (Grove Weidenfeld, N. York, 1988)