Ενρίκο Φέρμι

Ιταλός φυσικός

Ο Ενρίκο Φέρμι (Enrico Fermi, 29 Σεπτεμβρίου 190128 Νοεμβρίου 1954) ήταν Ιταλός φυσικός, ο οποίος τιμήθηκε το 1938 με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής.

Ενρίκο Φέρμι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Enrico Fermi (Ιταλικά)
Γέννηση29  Σεπτεμβρίου 1901
Ρώμη
Θάνατος28  Νοεμβρίου 1954
Σικάγο
Αιτία θανάτουΚαρκίνος του στομάχου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςOak Woods Cemetery (41°46′17″ s. š., 87°35′48″ z. d.)
ΚατοικίαΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής (1939–1954)
Ρώμη
Ιταλία
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Ιταλίας (1901–1946)
Ιταλία (1946–1954)
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Θρησκείααγνωστικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΙταλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά
Αγγλικά
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Πίζας
Scuola Normale Superiore. Classe di Scienze (1918–1922)
Πανεπιστήμιο του Λέιντεν (1923–1924)
Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν (1923)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
θεωρητικός φυσικός
επιστήμονας πυρηνικής φυσικής
διδάσκων πανεπιστημίου
εφευρέτης
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Φλωρεντίας (1924–1926)
Πανεπιστήμιο Σαπιέντσα Ρώμης (1926–1938)
Πανεπιστήμιο Κολούμπια (1939–1942)
Πανεπιστήμιο του Σικάγου (1942–1954)
Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν
Πανεπιστήμιο του Λέιντεν
Enrico Fermi Institute
Αξιοσημείωτο έργοFermi–Dirac statistics
Fermi's golden rule
Παράδοξο του Φέρμι
Thomas–Fermi model
Fermi problem
Fermi's interaction
Fermi contact interaction
Επηρεάστηκε απόΌτο Χαν
Ζοζέφ Φουριέ
Οικογένεια
ΣύζυγοςLaura Fermi (1928–1954)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Φυσικής (1938)
Μετάλλιο Μαξ Πλανκ (1954)
Rumford Prize (1953)
Μετάλλιο Ματεούτσι (1926)
μετάλλιο Φράνκλιν (1947)
Μετάλλιο Χιούζ (1942)
Henry Norris Russell Lectureship (1953)
Αίθουσα Φήμης των Εθνικών Εφευρετών (1976)
Silliman Memorial Lectures (1949)
Μετάλλιο Μπαρνάρντ για την Αξιέπαινη Υπηρεσία προς την Επιστήμη (1950)
Richtmyer Memorial Lecture Award (1952)
συνεργάτης της Αμερικανικής Εταιρείας Φυσικής
αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (27  Απριλίου 1950)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φέρμι μελέτησε τα υποατομικά σωματίδια και ανέπτυξε τη Στατιστική Φέρμι-Ντιράκ, την οποία ακολουθούν τα σωματίδια που αποκλήθηκαν από το επώνυμό του φερμιόνια και αποτελούν τη συνηθισμένη ύλη του Σύμπαντος. Επίσης, διατύπωσε τη θεωρία της ραδιενέργειας β. Το 1942 κατασκεύασε τον πρώτο ατομικό αντιδραστήρα, στο Σικάγο των Η.Π.Α., με την οποία πέτυχε την πρώτη τεχνητή αλυσιδωτή πυρηνική αντίδραση. Κατόπιν συμμετέσχε και στην κατασκευή της ατομικής βόμβας, μαζί με πολλούς άλλους διάσημους φυσικούς της εποχής του.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Ενρίκο Φέρμι γεννήθηκε στη Ρώμη και ήταν το τρίτο παιδί του Αλμπέρτο Φέρμι, τμηματάρχη του Υπουργείου Σιδηροδρόμων, και της δασκάλας Ίντα ντε Γκάττις (Ida de Gattis).[1][2] Η αδελφή του Μαρία ήταν δύο χρόνια μεγαλύτερη του Ενρίκο, ενώ ο αδελφός του Τζούλιο ένα έτος μεγαλύτερός του. Ο Ενρίκο σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Πίζας. Το 1924 έγινε υφηγητής της φυσικής στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας. Έκανε στατιστικές έρευνες γύρω από τη συμπεριφορά των αερίων. Μαζί με τον Άγγλο φυσικό Πωλ Ντιράκ (Paul Dirac) ανέπτυξε τη στατιστική Φέρμι - Ντιράκ, που έχει επίσης εφαρμογή στα ηλεκτρόνια και στα πρωτόνια, που γενικότερα λέγονται φερμιόνια.

Σταδιοδρομία στην Ιταλία Επεξεργασία

Το 1926 ο Φέρμι έγινε καθηγητής της φυσικής στο πανεπιστήμιο της Ρώμης. Ασχολήθηκε με την πυρηνική φυσική και διατύπωσε τη θεωρία για την εξήγηση της ακτινοβολίας β από ραδιενεργά σώματα. Αργότερα ασχολήθηκε με τις πυρηνικές αντιδράσεις νετρονίων - ύλης και κατάφερε να δημιουργήσει τεχνητά ραδιενεργά ισότοπα. Λίγο αργότερα πειραματίστηκε με τα βραδέα νετρόνια και τις αντιδράσεις που προκαλούν στο ουράνιο. Για τις εργασίες του αυτές τιμήθηκε το 1938 με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής. Αργότερα εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, όπου διορίστηκε καθηγητής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια στο ινστιτούτο πυρηνικών ερευνών του Σικάγου, που σήμερα φέρει το όνομά του. Ασχολήθηκε με την παραγωγή ενέργειας από τη σχάση του ουρανίου. Σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες κατόρθωσε να δημιουργήσει το 1942 τον πρώτο πυρηνικό αντιδραστήρα. Ο τρόπος διάταξης του ουρανίου στην κορυφή του αντιδραστήρα ονομάστηκε στήλη Φέρμι. Ερεύνησε επίσης την περίθλαση των νετρονίων, τις ιδιότητες των κοσμικών ακτίνων και των μεσονίων. Έργα του είναι: Εισαγωγή στην ατομική φυσική (1928), Μόρια και κρύσταλλοι (1934), Θερμοδυναμική (1937), Στοιχειώδη σωματίδια (1951) κ.ά.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Segrè 1970, σελίδες 3-4, 8.
  2. Amaldi 2001, σελ. 23.

Πηγές Επεξεργασία

  • Alberto Macchiavello: «Η πρώτη διάσπασις του ατόμου έγινε στην Ιταλία», Ιστορία Εικονογραφημένη, τεύχ. 56 (Φεβρουάριος 1973), σσ. 60-65