Η επίκτητη ανοσία, επίσης γνωστή και ως προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα ή επίκτητο ανοσοποιητικό σύστημα, είναι ένα υποσύστημα του ανοσοποιητικού συστήματος που αποτελείται από εξειδικευμένα κύτταρα και διαδικασίες που καταστρέφουν τους παθογόνους οργανισμούς εμποδίζοντας την ανάπτυξή τους. Το επίκτητο ανοσοποιητικό σύστημα είναι μία από τις δύο κύριες στρατηγικές ανοσίας που βρίσκονται στα σπονδυλωτά, η άλλη είναι το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα.

Απεικόνιση λεμφοκυττάρου από ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.

Όπως και στο έμφυτο σύστημα, το προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα περιλαμβάνει τα συστατικά χυμικής ανοσίας και τα συστατικά ανοσίας που προκαλούνται από τα κύτταρα και καταστρέφει τους παθογόνους οργανισμούς που εισβάλλουν. Σε αντίθεση με το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο έχει προγραμματιστεί να αντιδρά σε γνωστές κατηγορίες παθογόνων οργανισμών, το προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα είναι επιφορτισμένο να αναλάβει κάθε παθογόνο που έχει να αντιμετωπίσει το σώμα μας.

Η προσαρμοστική ανοσία δημιουργεί ανοσολογική μνήμη μετά από την αρχική αντιμετώπιση σε ένα συγκεκριμένο παθογόνο οργανισμό και οδηγεί σε βελτιωμένη απόκριση σε μελλοντικές συναντήσεις με αυτό το παθογόνο οργανισμό. Τα αντισώματα αποτελούν κρίσιμο μέρος του προσαρμοστικού ανοσοποιητικού συστήματος. Η προσαρμοστική ανοσία μπορεί να παρέχει μακροχρόνια προστασία, μερικές φορές για ολόκληρη τη ζωή του ατόμου. Για παράδειγμα, κάποιος που αναρρώνει από την ιλαρά προστατεύεται από την ιλαρά για όλη τη ζωή του. Σε άλλες περιπτώσεις δεν παρέχει προστασία καθ 'όλη τη διάρκεια ζωής, όπως με την ανεμοβλογιά. Αυτή η διαδικασία προσαρμοστικής ανοσίας είναι η βάση του εμβολιασμού.