Η Eπαναγωγή (δηλ. επιστροφή), πιο σωστά η Εισαγωγή [τού νόμου] (δηλ. Εισαγωγή στο Δίκαιο) είναι ένα βιβλίο Βυζαντινού Δικαίου που εκδόθηκε το 886. Ξεκίνησε επί Βασιλείου Α΄ του Μακεδόνα (βασ. 867–886) και ολοκληρώθηκε από τον γιο και διάδοχό του Λέοντα ΣΤ΄ τον Σοφό (βασ. 886–912). Όπως υποδηλώνει το όνομά της, προοριζόταν να είναι μία εισαγωγή των Βασιλικών νομοθετημάτων, που δημοσιεύτηκε αργότερα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Λέοντα ΣΤ΄. [1] [2]

Το έργο, οργανωμένο σε 40 τόμους, καλύπτει σχεδόν όλους τους τομείς τού δικαίου και προοριζόταν ρητά να αντικαταστήσει την προηγούμενη Εκλογή νόμων, που χρονολογείται στην εποχή της Εικονομαχίας της δυναστείας των Ισαύρων. Ωστόσο, αντλεί κάποια έμπνευση από την Εκλογή. Ωστόσο η κύρια πηγή είναι ο Ιουστινιάνειος Κώδικας (Corpus Juris Civilis) του Ιουστινιανού Α'΄ (βασ. 527–565), αν και συχνά αλλοιώνεται σε μεγάλο βαθμό. [1] [2] Ο Πατριάρχης Φώτιος της Κωνσταντινούπολης εργάστηκε για τη σύνταξή του και έγραψε τον πρόλογο και τις δύο ενότητες, που ασχολούνται με τη θέση και τις εξουσίες του Βυζαντινού Αυτοκράτορα και του Πατριάρχη. Συγκεκριμένα, οι εξουσίες του Πατριάρχη εμφανίζονται ευρύτερες από ό,τι στη νομοθεσία τού Ιουστινιανού Α΄, τόσο σε σχέση με τον Αυτοκράτορα όσο και προς τα άλλα πατριαρχεία της Πενταρχίας. [1] [2]

Η Επαναγωγή αποσύρθηκε από την επίσημη χρήση αμέσως μετά την έκδοσή της· είκοσι χρόνια αργότερα αντικαταστάθηκε από το Πρόχειρον (που παλαιότερα εθεωρείτο πρόγονος της Επαναγωγής), αλλά χρησίμευσε ως βάση για πολλά βιβλία ιδιωτικού δικαίου, όπως το Επαναγωγή Ενισχυμένη (Epanagoge Aucta) ή το Κανόνας Συντάγματος. [3] Μέσω της μετάφρασής του στα Σλαβονικά, η Eπαναγωγή επηρέασε στο Ρωσικό κανονικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Kormchaya Kniga του 13ου αι. Οι διατάξεις της για τη θέση του Πατριάρχη και της Εκκλησίας έναντι του προσωρινού ηγεμόνα έπαιξαν μεγάλο ρόλο στη διαμάχη γύρω από τον πατριάρχη Νίκωνα της Μόσχας τον 17ο αι. [4]

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Kazhdan, Alexander Petrovich, ed. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York, New York and Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
  • Vasiliev, Alexander Alexandrovich (1952). History of the Byzantine Empire, 324–1453. Madison, Wisconsin: The University of Wisconsin Press. ISBN 0-299-80925-0.