Επιδρομή στη Σύμη
Η Επιδρομή στη Σύμη (γνωστή ως Επιχείρηση Κατοικία), έλαβε χώρα από τις 13 έως τις 15 Ιουλίου 1944 στο πλαίσιο της Μεσογειακής Εκστρατείας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν μια συνδυασμένη επιχείρηση που διεξήχθη από δύο ομάδες ειδικών δυνάμεων των Συμμάχων, τη Βρετανική Ειδική Υπηρεσία Σκαφών (ΕΥΣ, Special Boat Service, SBS) και τον Ελληνικό Ιερό Λόχο. Οι δύο ομάδες επιτέθηκαν στην Ιταλική και την Γερμανική φρουρά στο νησί της Σύμης, στο Αιγαίο Πέλαγος.
Κατά τη διάρκεια της επιδρομής, τα Ιταλικά και Γερμανικά στρατεύματα που ήταν σταθμευμένα στο νησί κατατροπώθηκαν. Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις και τα Γερμανικά πλοία που βρίσκονταν στο νησί καταστράφηκαν μέσα σε λίγες μέρες. Αφού η αποστολή ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία, οι ελληνικές και βρετανικές δυνάμεις εκκένωσαν τη Σύμη, όπως είχε προγραμματιστεί.
Ιστορικό Επεξεργασία
Τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 1943, κατά τη διάρκεια της Μάχης της Δωδεκανήσου, οι Γερμανοί νίκησαν τα συμμαχικά στρατεύματα καταλαμβάνοντας τα Δωδεκάνησα, τα οποία ανήκαν μέχρι τότε στην Ιταλία. Στις 12 Οκτωβρίου 1943 το νησί της Σύμης έπεσε στην κατοχή του Γερμανικού στρατού.[1]
Τον Απρίλιο του 1943, η 1η Ειδική Αεροπορική Υπηρεσία (ΕΑΥ) χωρίστηκε στα δύο. 250 άνδρες της ΕΑΥ και της Δύναμης Επιδρομών Μικρής Κλίμακας αποσπάστηκαν και μεταφέρθηκαν στην νεοσύστατη Ειδική Μοίρα Σκαφών υπό τη διοίκηση του Ταγματάρχη Ερλ Τζέλικοου.[2] Τα μέλη της νέας Ειδική Μοίρα μεταφέρθηκαν στην Χάιφα, όπου συνεκπαιδεύτηκαν μαζί με τον Ελληνικό Ιερό Λόχο για να διεξάγουν στο μέλλον κοινές επιχειρήσεις Αιγαίο. Στη συνέχεια οι δύο ομάδες κρύφτηκαν στην Τουρκία (επισήμως η Τουρκία ήταν ακόμα ουδέτερη, αλλά γνώριζε και ανεχόταν την διεξαγωγή τέτοιων επιχειρήσεων) και χρησιμοποίησαν τα μικρά υπεράκτια νησιά ως βάση τους.[3]
Η δύναμη που διατέθηκε για την επιδρομή στη Σύμη ήταν 100 άνδρες από την ΕΥΣ με επικεφαλής τον Ταγματάρχη Ίαν "Τζοκ" Λαπρέκ και 224 άνδρες από τον Ιερό Λόχο που εκπαιδεύτηκαν και οπλίστηκαν από τους Βρετανούς. [4] Οι 324 άνδρες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Σε κάθε ομάδα ανατέθηκαν στόχοι τους οποίους έπρεπε να υλοποιήσουν, ένας εκ των οποίων ήταν η κατάληψη ενός βαριά υπερασπιζόμενου κάστρου.
Επιδρομή Επεξεργασία
Οι Ελληνικές και οι Βρετανικές δυνάμεις, υποστηριζόμενες από ημιολία και καΐκια, αποβιβάστηκαν στο νησί απαρατήρητες. Μέχρι την αυγή και οι τρεις ομάδες είχαν φτάσει στους αντίστοιχους στόχους τους. Η επίθεση ξεκίνησε το ξημέρωμα. Η επίθεση ξεκίνησε με τον βομβαρδισμό του λιμανιού με ολμοβόλα και πολυβόλα, όπου η Γερμανική φρουρά αιφνιδιάστηκε. Δύο Γερμανικές φορτηγίδες που ακολούθησαν τα βρετανικά σκάφη και εισήλθαν στο λιμάνι, δέχτηκαν καταιγισμό πυρών, με αποτέλεσμα να βυθιστούν. [4]
Ο άλλος στόχος ήταν το Σημείο Μολό: Οι άνδρες της ΕΥΣ κατέλαβαν το λόφο χωρίς να συναντήσουν ιδιαίτερη αντίσταση. Ωστόσο σύντομα μια γερμανική μονάδα που υποχωρούσε από την Ερμούπολη αντεπιτέθηκε στους άνδρες της ΕΥΣ. Ανεβαίνοντας το λόφο, σύντομα οι Γερμανοί χτυπήθηκαν από πυρά ελαφρών όπλων και χειροβομβίδες. Μια Ελληνική διμοιρία που βρισκόταν πιο κάτω, τους περικύκλωσε, με αποτέλεσμα να παραδοθούν.
Ο τελευταίος στόχος ήταν το κάστρο που βρισκόταν ακριβώς πάνω από το λιμάνι. Σε αυτό το λιμάνι είχαν συγκεντρωθεί τα πυρά των πολυβόλων τύπου Vickers και των ελαφριών όπλων. Καθώς διέσχιζαν μια γέφυρα, οι άνδρες της ΕΥΣ καθηλώθηκαν και για σύντομο διάστημα παρέμειναν στάσιμοι.[4] Οι μάχες ήταν βίαιες και η πλειονότητα των απωλειών προήλθε από αυτήν την περιοχή. Τα περισσότερα πυρά που πυροδοτήθηκαν είχαν στόχο το κάστρο. Ένας αιχμάλωτος Γερμανός αξιωματικός και ένας Υπολοχαγός του Βασιλικού Ναυτικού που είχε αποσπαστεί στην ΕΥΣ κάλεσαν το κάστρο να παραδοθεί. Μετά από τρεις ώρες περαιτέρω μάχης, μια ιταλική μονάδα Καραμπινιέρων βγήκε από το κάστρο και παραδόθηκε.
Στην ενδοχώρα, οι Γερμανικές θέσεις στη Μονή Πανορμίτη δέχτηκαν επίθεση και οι στρατιώτες εκδιώχθηκαν, οι οποίοι παραδόθηκαν μόνο όταν έφτασαν σε ακρωτήριο δίπλα στη θάλασσα. Έτσι, οι Σύμμαχοι εξασφάλισαν το νησί. Εκκαθαρίσεις έγιναν και σε άλλα δυνατά σημεία του νησιού. [4]
Αφού το νησί εξασφαλίστηκε, η ΕΥΣ άρχισε να τοποθετεί μηχανισμούς καταστροφής σε πυροβολεία, πυρομαχικά, καύσιμα και εκρηκτικά. Ακόμα και το λιμάνι δεν γλίτωσε: συνολικά δεκαεννέα Γερμανικά καΐκια, μερικά με εκτόπισμα 150 τόνων, καταστράφηκαν. Κατά τη διάρκεια της επιδρομής, η Λουφτβάφε πραγματοποίησε αρκετές επιθέσεις στο νησί, χωρίς όμως αποτέλεσμα.[4]
Με την εκπλήρωση όλων των στόχων, αποφασίστηκε η εκκένωση του νησιού. Ο Ιερός Λόχος και η ΕΥΣ εγκατέλειψαν το νησί μεταφέροντας μαζί τους τα λάφυρα από την επιδρομή και τους αιχμαλώτους. Ένα μικρό τμήμα της ΕΥΣ παρέμεινε στο νησί μέχρι την τελευταία δυνατή στιγμή.[4] Δύο γερμανικά πλοία προσπάθησαν να αποβιβαστούν, αλλά η ΕΥΣ επιτέθηκε σκληρά στα δύο πλοία και προσπάθησαν να υποχωρήσουν. Οι τελευταίοι άντρες που εγκατέλειψαν το νησί με μια φορτηγίδα έπεσαν πάνω σε ένα E-Boat. Καθώς στην κατοχή τους είχαν αρκετά κλεμμένα όπλα και πυρομαχικά κατάφεραν να το βυθίσουν χωρίς ανθρώπινες απώλειες.
Συνέπειες Επεξεργασία
Η Επιχείρηση Κατοικία ήταν μια απόλυτη επιτυχία και επιτεύχθηκαν πολλά περισσότερα πράγματα από αυτά που είχαν οριστεί. Για τους Γερμανούς η επιδρομή τους ανάγκασε να τοποθετήσουν περισσότερα στρατεύματα στην περιοχή. Ως αποτέλεσμα οι Γερμανοί τοποθέτησαν μια πολύ μεγαλύτερη φρουρά στη Σύμη.[4] Η επιδρομή ήταν η τελευταία του είδους της στο Αιγαίο για την ΕΥΣ, ενώ ο Ιερός Λόχος συνέχισε τις επιδρομές κατά εχθρικών στόχων στο Αιγαίο καθώς ήταν πλέον πλήρως εκπαιδευμένος και πολιτικά αξιόπιστος.
Τον Αύγουστο του 1944, η ΕΥΣ εντάχθηκε στην Ομάδα Ερήμου Μεγάλης Εμβέλειας όπου συμμετείχε σε περαιτέρω επιχειρήσεις στην Αδριατική, στην Πελοπόννησο, στην Αλβανία και, τέλος, στην Ίστρια. Οι μονάδες ήταν τόσο αποτελεσματικές ώστε μέχρι το τέλος του 1944, 200-300 άντρες της ΕΥΣ και οι άνδρες του Ελληνικού Ιερού Λόχου κατάφεραν να κατατρόπωσουν έξι Γερμανικές διμοιρίες.[5]
Στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η τελετή παράδοσης των Γερμανικών δυνάμεων που ήταν σταθμευμένες στην περιοχή (οι οποίες ήταν υπό την ηγεσία του στρατηγού Βάγκεναρ) στους Βρετανούς έγινε στη Σύμη. Μετά την γερμανική παράδοση, τα νησιά ήταν υπό βρετανική κατοχή για δύο χρόνια. Το 1948 η Σύμη ενώθηκε με την Ελλάδα, μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Nazi Occupation of Symi reported». The Evening Independent (St. Petersburg, Florida): σελ. 6. 1943-10-15. https://news.google.com/newspapers?id=e40LAAAAIBAJ&sjid=I1UDAAAAIBAJ&pg=2942,4580647&dq=symi. Ανακτήθηκε στις 2009-09-20.
- ↑ Morgan, p.15
- ↑ Thompson, p.55
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Lewis pg 453 - 56
- ↑ Thompson, p.56
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Breuer, William B. (2001). Daring missions of World War II. John Wiley and Sons. ISBN 978-0-471-40419-4.
- Chappell, Mike (1996). Army Commandos 1940–1945. Elite Series # 64. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-579-9.
- Haskew, Michael E (2007). Encyclopaedia of Elite Forces in the Second World War. Pen and Sword. ISBN 978-1-84415-577-4.
- Hunter, Robin (2013). True Stories of the SAS. Hachette. ISBN 9781780226033.
- Koburger, Charles W. (1999). Wine-dark, Blood Red Sea: Naval Warfare in the Aegean, 1941-1946. Greenwood Publishing Group. ISBN 9780275965716.
- Lewis, Jon E. (2012). The Mammoth Book of Secrets of the SAS & Elite Forces. Constable & Robinson. ISBN 9781780337357.
- Morgan, Mike (2000). Daggers drawn: Second World War heroes of the SAS and SBS. Sutton. ISBN 0-7509-2509-4.
- Richards, Brooks (2004). Secret Flotillas: Clandestine sea operations in the Mediterranean, North Africa and the Adriatic, 1940-1944. Routledge. ISBN 0-7146-5314-4.
- Thompson, Leroy (1994). SAS: Great Britain's elite Special Air Service. Zenith Imprint. ISBN 0-87938-940-0.