Ερρίκος ο ΣΤ΄ (δεύτερο μέρος)
Ο Ερρίκος ο ΣΤ' (δεύτερο μέρος), (αγγλικός τίτλος: Henry VI, Part 2) είναι ιστορικό θεατρικό έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, πιθανότατα γράφτηκε το 1591 και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1594 με εντελώς διαφορετικό τίτλο: Το πρώτο μέρος της διαμάχης ανάμεσα στους δύο διάσημους Οίκους του Γιόρκ και του Λάνκαστερ, με τον θάνατο του καλού Δούκα Χάμφρεϊ: Και η εξορία και ο θάνατος του Δούκα του Σάφοκ, και το τραγικό τέλος του περήφανου Καρδινάλου του Γουίντσεστερ, με την αξιόλογη εξέγερση του Τζακ Κέιντ: Και ο Δούκας του Γιόρκ διεκδικεί το Στέμμα. [1] Το έργο δημοσιεύτηκε με τον τρέχοντα τίτλο το 1623 και αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Ερρίκου ΣΤ΄.[2]
 Πρώτη σελίδα του έργου σε έκδοση του 1623 | |
| Συγγραφέας | Ουίλλιαμ Σαίξπηρ |
|---|---|
| Τίτλος | The Second Part of King Henry the Sixth |
| Γλώσσα | πρώιμα σύγχρονα αγγλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1591 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1623 |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
| Προηγούμενο | Ερρίκος ο ΣΤ' (πρώτο μέρος) |
| Επόμενο | Ερρίκος ο ΣΤ΄ (τρίτο μέρος) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η υπόθεση ακολουθεί τη χρονολογική σειρά των γεγονότων που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ερρίκου ΣΤ' της Αγγλίας, εκτείνεται σε περίοδο σχεδόν δέκα ετών (από τις 30 Μαΐου 1445 έως τις 22 Μαΐου 1455) και επικεντρώνεται στην αδυναμία του βασιλιά να καταπνίξει τη διαμάχη των ευγενών, να ελέγξει τις φιλοδοξίες τους, να προστατεύσει τον ισχυρότερο υποστηρικτή του δούκα του Γκλόστερ και να αντιμετωπίσει την άνοδο του Ριχάρδο δούκα της Υόρκης. Τελικά δεν αποφεύγει τον εμφύλιο Πόλεμο των Ρόδων, που θα προκαλέσει την πτώση του στο τρίτο μέρος.
Η τριλογία του Ερρίκου ΣΤ΄ θεωρείται ότι δεν γράφτηκε με χρονολογική σειρά, ωστόσο αποτελεί ενιαίο σύνολο και τα τρία έργα συχνά ομαδοποιούνται με τον Ριχάρδο Γ' και σχηματίζουν μια τετραλογία που καλύπτει ολόκληρο το έπος του Πολέμου των Ρόδων, από το θάνατο του Ερρίκου Ε' το 1422 έως την άνοδο στην εξουσία του Ερρίκου Ζ' το 1485. Ο Ερρίκος ο ΣΤ' (πρώτο μέρος) ασχολείται κυρίως με την απώλεια των γαλλικών εδαφών της Αγγλίας και τις διαμάχες και διχόνοιες των ευγενών που αρχίζουν να συμπαρατάσσονται με τον Οίκο της Υόρκης ή τον Οίκο των Λάνκαστερ. Ο Ερρίκος ο ΣΤ΄ (τρίτο μέρος) ασχολείται με τη φρίκη του εμφύλιου Πολέμου των Ρόδων.[3]
Η επιτυχία αυτής της σειράς θεατρικών έργων καθιέρωσε σταθερά τη φήμη του Σαίξπηρ ως θεατρικό συγγραφέα.
Ο Ερρίκος ο ΣΤ' (δεύτερο μέρος) είναι το μεγαλύτερο σε έκταση έργο από όλα τα θεατρικά του Σαίξπηρ και θεωρείται από πολλούς κριτικούς ως το καλύτερο της τριλογίας. Όλη η δράση εκτυλίσσεται στην Αγγλία.
Υπόθεση Επεξεργασία
Το έργο αρχίζει το 1445 με τον γάμο του βασιλιά Ερρίκου ΣΤ΄ με τη Γαλλίδα πριγκίπισσα Μαργαρίτα του Ανζού, που τη συνόδευσε από τη Γαλλία ο Γουίλιαμ ντε λα Πολ κόμης του Σάφοκ. Ο ίδιος παραδίδει επίσης το κείμενο της ειρήνης που συνήφθη με τον βασιλιά της Γαλλίας Κάρολο Ζ'. Ο δούκας του Γκλόστερ αρχίζει να το διαβάζει δυνατά, αλλά ξαφνικά σταματά καθώς οι όροι της συμφωνίας του φαίνονται δυσμενείς για την Αγγλία: απώλεια του δουκάτου του Ανζού και της κομητείας του Μαιν, ενώ η Μαργαρίτα δεν φέρνει προίκα. Ο βασιλιάς Ερρίκος είναι ικανοποιημένος μ' αυτές τις συνθήκες αλλά οι ευγενείς εξοργίζονται με την εγκατάλειψη εδαφών, που τους κόστισαν τόσο πολύ χρόνο, χρήμα και κόπο να κατακτήσουν. Παρόλα αυτά, μη έχοντας τα ίδια συμφέροντα, ούτε τις ίδιες φιλοδοξίες, σχηματίζονται πολλές εχθρικές ομάδες.[4]
Ο Ερρίκος ΣΤ' είναι ένας ευσεβής, ήρεμος, αδύναμος και εύκολα επηρεάσιμος βασιλιάς, ενώ η αυλή του αποτελείται από φιλόδοξα άτομα πρόθυμα για τα πάντα, ακόμη και δολοφονίες, για να κυριαρχήσουν έναντι των άλλων. Η βασίλισσα είναι ερωμένη του κόμη του Σάφοκ, που στοχεύει να επηρεάσει τον βασιλιά μέσω αυτής. Ο θείος και κηδεμόνας του νεαρού βασιλιά δούκας του Γκλόστερ, εξαιρετικά δημοφιλής στους απλούς ανθρώπους, εξακολουθεί να ασκεί την αντιβασιλεία ως Λόρδος Προστάτης και είναι ένας από τους λίγους αυλικούς χωρίς προσωπικές φιλοδοξίες, γεγονός που τον κάνει στόχο όλων των άλλων. Η σύζυγος του Γκλόστερ, ωστόσο, έχει σχέδια για τον θρόνο και έχει οδηγηθεί από έναν πράκτορα του Σάφοκ να ασχοληθεί με τη νεκρομαντεία. Καλεί ένα πνεύμα και απαιτεί να της αποκαλύψει το μέλλον, αλλά οι προφητείες του είναι ασαφείς και πριν τελειώσει το τελετουργικό, διακόπτεται και η δούκισσα συλλαμβάνεται από τον Ριχάρδο δούκα της Υόρκης και τον δούκα του Μπάκιγχαμ. Κατηγορούμενη ότι σχεδίαζε τον θάνατο του βασιλιά, εξορίζεται ισόβια στο νησί του Μαν. Ο Γκλόστερ στέκεται σε έναν δρόμο του Λονδίνου και παρακολουθεί τη δημόσια διαπόμπευση της γυναίκας του πριν φύγει για την εξορία. Θλίβεται για τη μοίρα του και προφητεύει ότι και ο ίδιος θα πεθάνει σύντομα εξαιτίας των εχθρών του.
Αποδυναμωμένος από αυτό το σκάνδαλο, ο Γκλόστερ κατηγορείται στη συνέχεια από τους άλλους ομολόγους του για προδοσία, ότι δηλαδή δωροδοκήθηκε από τη Γαλλία για να εγκαταλείψει όλα τα εδάφη που κατείχε η Αγγλία και μόλις είχε απωλέσει. Αλλά φοβούμενοι ότι οι μαρτυρίες τους δεν ήταν αρκετά στέρεες και πειστικές, οι συνωμότες δολοφονούν τον Γκλόστερ πριν από τη δίκη του. Σε μια από τις σπάνιες στιγμές εξουσίας του, ο Ερρίκος ΣΤ', επαναστατημένος από αυτό το έγκλημα, εξορίζει ισόβια τον κύριο ύποπτο, τον Γουίλιαμ ντε λα Πολ δούκα του Σάφοκ, ο οποίος φεύγοντας από την Αγγλία, συλλαμβάνεται από πειρατές και δολοφονείται. Ο άλλος πρωταγωνιστής αυτού του εγκλήματος, ο καρδινάλιος Μπωφόρ, πεθαίνει στο κρεβάτι του, τρομοκρατημένος από τη συνενοχή του στο φόνο, υπό το βλέμμα του βασιλιά, χωρίς να παραδεχτεί τη συμμετοχή του.[5]
Εν τω μεταξύ, ο Ριχάρδος της Υόρκης, αποκαλύπτει τις αξιώσεις του για το θρόνο στους κόμητες του Σόλσμπερι και του Γουόρικ, οι οποίοι δεσμεύονται να τον υποστηρίξουν.
Ως πρώτη ένδειξη για την αυξανόμενη φιλοδοξία του Οίκου της Υόρκης στη διεκδίκηση του θρόνου της Αγγλίας, είναι η καταγγελία ενός μαθητευόμενου οπλουργού που ισχυρίζεται ότι ο κύριός του του είπε ότι ο δούκας της Υόρκης είναι ο νόμιμος διάδοχος του αγγλικού στέμματος. Ο βασιλιάς διατάζει να μονομαχήσουν, ο μαθητευόμενος τραυματίζει τον κύριό του, ο οποίος παραδέχεται πριν πεθάνει ότι είχε πράγματι ακούσει για τη νομιμότητα του δούκα της Υόρκης στο στέμμα της Αγγλίας.
Μια εξέγερση ξεσπά στην Ιρλανδία, ο Ριχάρδος της Υόρκης σπεύδει εκεί με ισχυρό στρατό για να την καταπνίξει, αφήνοντας το πεδίο ανοιχτό στους άλλους αυλικούς στο Λονδίνο. Πριν φύγει, ενθαρρύνει έναν πρώην αξιωματικό του, τον Τζακ Κέιντ, να οργανώσει μια λαϊκή εξέγερση προκειμένου να εξακριβώσει αν ο απλός λαός θα τον υποστήριζε αν έκανε μια ανοιχτή κίνηση για την εξουσία. Στην αρχή, η εξέγερση, με την αποδυνάμωση της εικόνας του βασιλιά και την άνοδο των προσωπικών φιλοδοξιών στη βασιλική αυλή, είναι επιτυχής και ο Κέιντ ορίζεται Δήμαρχος του Λονδίνου, αλλά οι εξεγερμένοι ηττούνται από τα στρατεύματα του Μπάκιγχαμ και του Κλίφορντ (υπερασπιστές του βασιλιά). Ο Κέιντ σκοτώνεται αρκετές μέρες αργότερα.[6]
.jpg)
Ο Ριχάρδος της Υόρκης επιστρέφει από την Ιρλανδία με τον στρατό του και βαδίζει προς το Λονδίνο, ισχυριζόμενος ότι σκοπεύει να προστατεύσει τον βασιλιά από τον Σόμερσετ, εραστή της βασίλισσας. Ορκίζεται να διαλύσει τις δυνάμεις του εάν ο Σόμερσετ συλληφθεί και κατηγορηθεί για προδοσία. Για να τον κατευνάσουν, του λένε ότι ο Σόμερσετ είναι ήδη αιχμάλωτος στον πύργο του Λονδίνου. Όμως ο Ριχάρδος συναντά στη βασιλική αυλή τον Σόμερσετ να συνοδεύει τη βασίλισσα. Έξαλλος από το ψέμα, υποστηριζόμενος από τους γιους του, Εδουάρδο (μελλοντικό Εδουάρδο Δ΄ ) και Ριχάρδο (μελλοντικό Ριχάρδο Γ΄), δηλώνει ανοιχτά ότι κατέχει βασιλικά δικαιώματα ανώτερα από αυτά του βασιλιά Ερρίκου ΣΤ'. Κηρύσσεται ο εμφύλιος Πόλεμος των Ρόδων.
Οι Άγγλοι ευγενείς παίρνουν μέρος, άλλοι υποστηρίζουν τον Οίκο της Υόρκης, άλλοι υποστηρίζουν τον βασιλιά και τον Οίκο του Λάνκαστερ. Η πρώτη μάχη του εμφυλίου Πολέμου των Ρόδων στο Σεντ Όλμπανς το 1455 λήγει με τη νίκη του Οίκου της Υόρκης. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και οι υπερασπιστές του βασιλιά, ο δούκας του Σόμερσετ και ο λόρδος Κλίφορντ. Με τη μάχη χαμένη, η Μαργαρίτα πείθει τον ταραγμένο βασιλιά να φύγουν από το πεδίο της μάχης και να κατευθυνθούν στο Λονδίνο. Μαζί τους βρίσκεται ο νεαρός Κλίφορντ, ο οποίος ορκίζεται να εκδικηθεί τους διεκδικητές του θρόνου για το θάνατο του πατέρα του. Το έργο τελειώνει με τον Ριχάρδο της Υόρκης, τους γιους του και τους οπαδούς τους να καταδιώκουν τον βασιλιά, την βασίλισσα και τον Κλίφορντ.[7]
Μεταφράσεις στα ελληνικά Επεξεργασία
- Ο βασιλιάς Ερρίκος ο ΣΤ¨ (δεύτερο μέρος), μετάφραση: Βασίλης Ρώτας, Βούλα Δαμιανάκου, εκδόσεις Επικαιρότητα, 1997
- Ερρίκος ο ΣΤ΄(δεύτερο μέρος), μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές, εκδόσεις Κέδρος, 2007[8]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ The First part of the Contention betwixt the two famous Houses of Yorke and Lancaster, with the death of the good Duke Humphrey: And the banishment and death of the Duke of Suffolke, and the Tragicall end of the proud Cardinall of VVinchester, vvith the notable Rebellion of Jacke Cade: And the Duke of Yorkes first claime vnto the Crowne
- ↑ . «sparknotes.com/shakespeare/henry6pt2».
- ↑ . «britannica.com/topic/Henry-VI-Part-2».
- ↑ . «shakespeare.mit.edu/2henryvi/full». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ . «shakespeare.org.uk/shakespeares-plays/henry-vi-part-2/».
- ↑ . «rsc.org.uk/henry-vi-part-ii/».
- ↑ . «shakespeare.folger.edu/shakespeares-works/henry-vi-part-2/».
- ↑ . «politeianet.gr/books/-shakespeare-william-kedros-errikos-o-st-deutero-meros-».