Εφετείο (Ελλάδα)
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το Εφετείο είναι ανώτερο δικαστήριο (ποινικό, πολιτικό ή διοικητικό) στο οποίο εκδικάζονται οι εφέσεις κατά των αποφάσεων του μονομελούς ή πολυμελούς πρωτοδικείου. Η έφεση ασκείται ενώπιον του εφετείου, στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται το πρωτόδικο δικαστήριο. Στην Δικαστηριακή πρακτική, το Εφετείο είναι γνωστό και ως "Πολιτικό Εφετείο" για να διακρίνεται από τα ποινικά τμήματα του Εφετείου που αποτελούν ποινικά Δικαστήρια. Στη νομική ορολογία, ο διάδικος που ασκεί έφεση ονομάζεται ο εκκαλών, ενώ εκείνος κατά του οποίου στρέφεται η έφεση, ο εφεσίβλητος. Οι Δικαστές που εργάζονται στα Εφετεία ονομάζονται Εφέτες, και προϊστάμενός τους είναι ο Πρόεδρος Εφετών.
Προθεσμία έφεσης
ΕπεξεργασίαΗ προθεσμία της έφεσης κατά αποφάσεων πολιτικών Δικαστηρίων είναι 30 ημέρες από την επίδοση της πρωτόδικης απόφασης αν ο ενδιαφερόμενος ζει στην Ελλάδα σε γνωστή διεύθυνση ή 60 ημέρες αν αυτός ζει στο εξωτερικό ή έχει άγνωστο τόπο διαμονής.
Υπάρχουν περιπτώσεις που η προθεσμία έφεσης είναι συντομότερη. α) Στην περίπτωση των ασφαλιστικών νομής/κατοχής, η προθεσμία είναι 10 ημερών από την ημέρα επίδοσης της απόφασης (734§3 ΚΠολΔ), β) Στην περίπτωση της απόφασης παροχής κληρονομητηρίου, η προθεσμία είναι 20 ημερών από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης(824§1 ΚΠολΔ), γ) Στην περίπτωση της απόφασης περί την εκτέλεση προσωπικής κράτησης, η προθεσμία είναι 5 ημερών από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης(1054§2 ΚΠολΔ),
Λόγοι εφέσεως
ΕπεξεργασίαΤο εφετείο, επανεξετάζει την υπόθεση στα πλαίσια των λόγων της έφεσης, δηλαδή των πλημμελειών από τις οποίες θεωρεί ο εκκαλών ότι πάσχει η πρωτόδικη απόφαση. Μπορεί να προβληθούν τριών ειδών λόγοι εφέσεως.
Εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων
ΕπεξεργασίαΛόγο έφεσης αποτελεί η κακή εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών όπως αυτά προκύπτουν από τα μέσα απόδειξης. Στην περίπτωση αυτή ο εκκαλών θεωρεί ότι το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο δεν εκτίμησε σωστά τα αποδεικτικά μέσα που προσκομίστηκαν στο Δικαστήριο (έγγραφα, μαρτυρικές καταθέσεις κλπ.) και κατέληξε σε εσφαλμένο συμπέρασμα σχετικά με κάποιο πραγματικό γεγονός που έχει ουσιώδη επιρροή στη δίκη και στη λύση της διαφοράς.
Εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου
ΕπεξεργασίαΛόγο έφεσης αποτελεί επίσης και η λανθασμένη εφαρμογή του νόμου ή η εφαρμογή κατηργημένου ή άσχετου ως προς την δικαζόμενη υπόθεση νομοθετήματος.
Αναρμοδιότητα πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου
ΕπεξεργασίαΛόγο έφεσης αποτελεί επίσης και η εκδίκαση της υπόθεσης από πρωτοβάθμιο δικαστήριο κατώτερο από αυτό που έπρεπε να είχε δικάσει τη διαφορά σύμφωνα με όσα ορίζει ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας. Π.χ. η υπόθεση εκδικάστηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο ενώ υπαγόταν στο Πολυμελές Πρωτοδικείο. Αντίθετα, η εκδίκαση της υπόθεσης σε πρώτο βαθμό από ανώτερο Δικαστήριο από αυτό που θα έπρεπε, δεν αποτελεί λόγο έφεσης.
Έλλειψη δικαιοδοσίας πολιτικών Δικαστηρίων
ΕπεξεργασίαΑκόμη, λόγο έφεσης αποτελεί και η εκδίκαση της υπόθεσης από πολιτικό δικαστήριο, όταν η αρμοδιότητα για την εκδίκαση της διαφοράς υπάγεται από το νόμο στα Διοικητικά Δικαστήρια. Π.χ. Η εκδίκαση αγωγής αποζημίωσης κατά Δήμου λόγω κακοτεχνιών σε δημοτική οδό εξαιτίας των οποίων προκλήθηκε ατύχημα, ανήκει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο. Τέτοια υπόθεση δεν μπορεί να εκδικαστεί από το Μονομελές ή Πολυμελές Πρωτοδικείο, καθόσον δεν έχουν δικαιοδοσία σε διαφορές δημοσίου δικαίου.
Διαδικασία ενώπιον του Εφετείου
ΕπεξεργασίαΣτο ακροατήριο του Εφετείου, η συζήτηση της υπόθεσης δεν είναι προφορική, δηλαδή δεν εξετάζονται νέοι μάρτυρες, ούτε και ακούγονται οι διάδικοι και οι πληρεξούσιοί τους. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι εφέσεις που στρέφονται κατά αποφάσεων που εκδόθηκαν ερήμην ενός εκ των διαδίκων, δηλαδή όταν στον πρώτο βαθμό ένα από τους διαδίκους δεν εμφανίστηκε ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο και δικάστηκε ερήμην. Στην περίπτωση αυτή, η πρωτόδικη απόφαση εξαφανίζεται πλήρως και οι διάδικοι έχουν όλα τα δικαιώματα που είχαν στον πρώτο βαθμό και βεβαίως κυρίως το δικαίωμα να εξετάσουν μάρτυρες ενώπιον του Εφετείου.
Τρόπος παράστασης στα Πρωτοδικεία - Οι παρ' εφέταις δικηγόροι
ΕπεξεργασίαΣε όλες τις υποθέσεις στο Εφετείο, οι διάδικοι είναι υποχρεωμένοι να παρίστανται και να ενεργούν οποιεσδήποτε διαδικαστικές πράξεις με δικηγόρο παρ'εφέταις, δηλαδή δικηγόρο διορισμένο σε οποιοδήποτε Εφετείο της Επικρατείας διαφορετικά δεν ακούγονται και θεωρούνται δικονομικά απόντες.