Ζαϊρζίνιο

Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής

Ο Ζαΐρ Βεντούρα Φίλιο (Jair Ventura Filho, γεννήθηκε 25 Δεκεμβρίου 1944), περισσότερο γνωστός ως Ζαϊρζίνιο (Jairzinho), είναι Βραζιλιάνος διεθνής πρώην ποδοσφαιριστής, ο οποίος αγωνιζόταν ως ακραίος επιθετικός. Ήταν μέλος της θρυλικής εθνικής ομάδας της Βραζιλίας που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970. Θεωρείται από τους κορυφαίους Βραζιλιάνους ποδοσφαιριστές και από τους καλύτερους Νοτιοαμερικανούς στη θέση του όλων των εποχών.[1][2]

Ζαϊρζίνιο

Με τη Βραζιλία τη δεκαετία του 1970
Προσωπικές πληροφορίες
Πλήρες όνομαΖαΐρ Βεντούρα Φίλιο
Ημερ. γέννησης25 Δεκεμβρίου 1944 (1944-12-25) (79 ετών)
Τόπος γέννησηςΡίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία
Ύψος1,73 μ.
ΘέσηΕπιθετικός
Νούμερο φανέλας7
Ομάδες νέων
1958–1963 Μποταφόγκο
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1962–1974 Μποταφόγκο276(125)
1974–1975Ολιμπίκ Μαρσέιγ18(10)
1975Κάιζερ Τσιφς ΦΚ3(7)
1976 Κρουζέιρο9(6)
1977 Πορτουγκέσα24(22)
1978–1979Νοροέστε12(2)
1979Φαστ Κλαμπ18(10)
1979Νασιονάλ ΦΚ2(0)
1980–1981Χόρχε Βίλστερμαν26(16)
1981–1982Μποταφόγκο1(0)
19829 Οκτώβρη
1983ΑΕ Τιραντέντες
Σύνολο389(198)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1963Βραζιλία U204(2)
1964–1982Βραζιλία81(33)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1997–1998Καλαμάτα
2003–2005Γκαμπόν
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Βιογραφία Επεξεργασία

Καριέρα σε συλλόγους Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου πέρασε τα νεανικά του χρόνια στο τοπικό σύλλογο της Μποταφόγκο, αγωνιζόμενος με την ομάδα νέων κέρδισε και τρία πρωταθλήματα νέων του Ρίο (1961, 1962, 1963). Έκανε το επαγγελματικό του ντεμπούτο με τον σύλλογο ως επιθετικός πριν κλείσει τα 18 του χρόνια, σε φιλικό αγώνα με την Ιντεπεντιέντε Σάντα Φε της Κολομβίας στις 15 Αυγούστου 1962, στη νίκη με 3-1. Καθιερώθηκε ως βασικός στην ενδεκάδα της Μποταφογκο από την ίδια χρονιά.[3] Στην ομάδα συνυπήρχε ο Γκαρίντσα, και η καθιέρωση είχε αρχικά δυσχέρεια αλλά τελικά θα τον αντικαταστήσει τόσο για στην ομάδα όσο και στην εθνική, όταν ο τελευταίος ήδη βρισκόταν στην κάμψη της σταδιοδρομίας του. Η συνύπαρξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα ο νεαρός Ζαϊρζίνιο να αγωνίζεται συνήθως ως αριστερός ακραίος επιθετικός στα πρώτα χρόνια. Είχε όμως πολύπλευρο ταλέντο που τού επέτρεπε να παίξει και σε άλλες θέσεις, όπως κεντρικός επιθετικός ή επιθετικός μέσος.[4] Ήταν ταχύς, επιδέξιος και δυνατός επιθετικός, γνωστός για την ευχέρεια του να σκοράρει. Ωστόσο, αγωνίστηκε στο δεξί άκρο της επίθεσης που ήταν και η φυσική του θέση, μετά κυρίως το αποτυχημένο (για τη "σελεσάο") Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966.

Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του στην Μποταφόγκο, από το Ρίο ντε Τζανέιρο, κατακτώντας το πρωτάθλημα του Ρίο δύο φορές. Στα γενέθλιά του το 1972, σημείωσε τρία γκολ για την μεγάλη αντίπαλο Φλαμένγκο σε μια ιστορική νίκη με 6-0.[5] Τη χρονιά εκείνη ψηφίστηκε τρίτος καλύτερος ποδοσφαιριστής της Νότιας Αμερικής.[6] Σε συνολικά 412 αγώνες για την Μποταφόγκο, σημείωσε 189 γκολ.[5] Τα τελευταία χρόνια της καριέρας του αγωνίστηκε στην Ευρώπη και στη Νότια Αμερική. Στη Γαλλία αγωνίστηκε για μία μόνο σεζόν καθώς η ανάμειξη σε δικαστική διαδικασία ως αίτιος σε επεισόδιο σε αγώνα απέναντι στην Παρί Σεν Ζερμέν έληξε άδοξα την καριέρα του εκεί. Μετά τη Γαλλία επανήλθε στην πατρίδα του για να αγωνιστεί με την Κρουζέιρο έχοντας τη μεγαλύτερη επιτυχία του σε συλλογικό επίπεδο με την κατάκτηση του Κόπα Λιμπερταδόρες το 1976, ενώ ο ίδιος αναδείχθηκε σε δεύτερο σκόρερ της διοργάνωσης με 12 γκολ.[7][8]

Συνέχισε την καριέρα του παίζοντας για την Πορτουγκέσα στη Βενεζουέλα, καθιστώντας την μία από τις μεγαλύτερες ομάδες της ιστορίας της χώρας, βοηθώντας την να πετύχει ρεκόρ 16 νικηφόρων παιχνιδιών στη σειρά και το τέταρτο των πέντε πρωταθλημάτων, κατακτώντας το πρωτάθλημα το 1977, ο ίδιος δε αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ. Τα επόμενα χρόνια άλλαζε ομάδα κάθε χρόνο με την παρουσία του στη Βολιβία και τη Χόρχε Γουίλστερμαν να του προσφέρει ένα τίτλο πρωταθλήματος το 1980, ενώ βοήθησε την ομάδα να γίνει ο πρώτος σύλλογος από τη χώρα που έφτασε στα ημιτελικά του Κόπα Λιμπερταδόρες. Το 1981 η φθορά της Μποταφογκο τον οδήγησε πάλι στο σύλλογο αλλά ήταν στη δύση της καριέρας του, ήδη 37 ετών.[9]

Διεθνής καριέρα Επεξεργασία

Ξεκίνησε τη διεθνή καριέρα του με την Εθνική Βραζιλίας κάτω των 20 ετών το αγωνιζόμενος στους Παναμερικανικούς Αγώνες εκείνης της χρονιάς, κατακτώντας και το τρόπαιο.[10][11] Αντικατέστησε τον Γκαρίντσα, τόσο στην Μποταφόγκο, όσο και στην εθνική Βραζιλίας και αγωνίστηκε συνολικά σε τρία Παγκόσμια Κύπελλα, το 1966, το 1970 και το 1974.[12] Έκανε το διεθνές του ντεμπούτο το 1964 με αντίπαλο την Πορτογαλία, όταν ο Γκαρίντσα τραυματίστηκε. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 συμμετείχε και στους τρεις αγώνες της Βραζιλίας με τις εμφανίσεις του να βρίσκονται στο πλαίσιο της γενικότερης παρουσίας της ομάδας που αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο.[10]

Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 σκόραρε 7 γκολ σε 6 αγώνες, ένα σε κάθε αγώνα εκτός του πρώτου κατά της Τσεχοσλοβακίας, όπου σημείωσε δύο.[13][14] Το σκοράρισμα σε κάθε αγώνα Παγκοσμίου Κυπέλλου έφερε τον Ζαϊρζίνιο σε μία εκλεκτή ελίτ τριών μόνο ποδοσφαιριστών που έχουν καταφέρει κάτι αντίστοιχο. Ήταν αυτός που σημείωσε το μοναδικό τέρμα στον κρίσιμο προημιτελικό με αντίπαλο την παγκόσμια πρωταθλήτρια Αγγλίας.[3][15] Οι έξι συνεχόμενοι αγώνες που σκόραρε, ήταν ισοφάριση του ρεκόρ του Ζυστ Φονταίν από το 1958.[16] Στη διοργάνωση σημείωσε το μοναδικό γκολ στον πιο δύσκολο αγώνα της Βραζιλίας με αντίπαλο την παγκόσμια πρωταθλήτρια Αγγλία.[17] Απέκτησε το προσωνύμιο furacao (τυφώνας) και άξιος διάδοχος του Γκαρίντσα, με τα καταιγιστικά ξεσπάσματά του και τα ισχυρότατα σουτ από το Βραζιλιάνο σχολιαστή των αγώνων του Μεξικού.[18] Ο τρόπος παιχνιδιού του όμως είχε διάφορες από τον μεγάλο προκάτοχό του: ταχύτητα και ευελιξία, ντρίμπλα υψηλού επιπέδου, όμως ο Ζαϊρζίνιο διεκδικούσε το δικαίωμα να είναι αυτός που θα έστελνε τη μπάλα στα δίχτυα.[19] Υπήρχαν μόνο 11 δευτερόλεπτα μεταξύ της κατοχής της μπάλας από το Ζαϊρζίνιο, 73 μέτρα από το τέρμα και το πλασάρισμα μέσα από την αντίπαλη περιοχή στη νίκη 3-1 επί της Ουρουγουάης στον ημιτελικό. Έγινε ο δεύτερος παίκτης που σκοράρει σε κάθε έναν από τους αγώνες μιας ομάδας που έχει κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο. Η Ουρουγουάη είχε αγωνιστεί μόλις τέσσερις αγώνες όταν ο Αλσίντες Γκίντζια το κατάφερε το 1950, αλλά ο Ζαϊρζίνιο σημείωσε ένα τέρμα στο πρώτο παιχνίδι της Βραζιλίας εναντίον της Τσεχοσλοβακίας και ένα γκολ σε κάθε μία από τις επόμενες πέντε εμφανίσεις της - καθόλου άσχημο για έναν άνδρα που ολοκλήρωσε το πρώτο του Παγκόσμιο Κύπελλο έχοντας μόλις σκοράρει μια φορά στους 17 πρώτους διεθνείς αγώνες του. Παραμένει ο μόνος παίκτης που έχει σημειώσει περισσότερα από έξι γκολ σε Παγκόσμιο Κύπελλο και δεν τερμάτισε ως κορυφαίος σκόρερ στη διοργάνωση.[20] Σκόραρε και στον θριαμβευτικό τελικό με την Ιταλία και αναδείχθηκε σε δεύτερο σκόρερ της διοργάνωσης.[21][22] Εκείνη η εθνική Βραζιλίας του 1970 συχνά χαρακτηρίζεται ως η καλύτερη ομάδα σε μία διοργάνωση όλων των εποχών.[23][24][25]

Σημείωσε δύο γκολ στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974, όπου χωρίς τα μεγάλα ονόματα της ομάδας του 1970 να τον πλαισιώνουν δεν αποδείχθηκε και τόσο απειλητικός. Στο μικρό τελικό της διοργάνωσης ήταν ο τελευταίος του αγώνας για τη Βραζιλία μέχρι που διοργανώθηκε αποχαιρετιστήριο παιχνίδι με την Τσεχοσλοβακία στις 3 Μαρτίου 1982 σε συνάντηση με αποτέλεσμα 1–1.[10] Συνολικά, σε διοργανώσεις Παγκοσμίων Κυπέλλων συμμετείχε σε 16 αγώνες σημειώνοντας 9 τέρματα.

Προπονητής Επεξεργασία

Μετά την αποχώρησή από την ενεργό δράση έγινε προπονητής σε μια σειρά από ομάδες νέων στην πατρίδα του. Εργάστηκε επίσης στην Ιαπωνία, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το 1997, ανέλαβε την πρώτη ομάδα ως προπονητής στην Ευρώπη, στον ελληνικό σύλλογο της Καλαμάτας. Απολύθηκε λόγω κακών αποτελεσμάτων καθώς η ομάδα του υποβιβάστηκε στο τέλος της σεζόν.[26] Στη συνέχεια ανέλαβε επικεφαλής προπονητής της εθνικής ομάδας της Γκαμπόν. Ωστόσο, απολύθηκε από την Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Γκαμπόν μετά από μια συντριπτική ήττα από την Ανγκόλα σε προκριματικό Παγκόσμιου Κυπέλλου 2006 που πραγματοποιήθηκε στη Λουάντα.[27] Ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμά του ως προπονητής ήταν να εντοπίσει τον Ρονάλντο ως 14χρονο ενώ προπονούσε τον Σάο Κριστόβαο.

Ο Ζαϊρζίνιο θεωρείται ένας από τους καλύτερους επιθετικούς όλων των εποχών και από τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές στην ιστορία των Παγκοσμίων Κύπελλων.[19][28] Το περιοδικό World Soccer τον κατέταξε ως τον 27ο καλύτερο ποδοσφαιριστή του 20ού αιώνα.[29]

Τίτλοι Επεξεργασία

Μποταφόγκο

  • Πρωτάθλημα Βραζιλίας Taça Brasil : 1968
  • Τουρνουά Ρίο-Σάο Πάολο (2) : 1964, 1966
  • Καμπεονάτο Καριόκα (2) : 1967, 1968

Κρουζέιρο

  • Κόπα Λιμπερταδόρες : 1976

Πορτουγκέσα

  • Πρωτάθλημα Βενεζουέλας : 1977

Χόρχε Γουίλστερμαν

  • Πρωτάθλημα Βολιβίας : 1980

Βραζιλία Κ-20

  • Παναμερικανικοί Αγώνες : 1963

Βραζιλία

  • Παγκόσμιο Κύπελλο : 1970
  • Κύπελλο Ανεξαρτησίας : 1972

Ατομικές διακρίσεις Επεξεργασία

  • Ασημένιο παπούτσι (δεύτερος σκόρερ) Παγκοσμίου Κυπέλλου : 1970
  • Καλύτερη ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1970
  • Παίκτης της χρονιάς της Νότιας Αμερικής : τρίτη θέση 1972
  • Πρώτος σκόρερ πρωταθλήματος Βενεζουέλας : 1977
  • World Soccer περιοδικό : 27ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα
  • IFFHS : Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα : 19η θέση
  • Hall of Fame του Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Brazil's greatest midfielders». www.skysports.com. 2 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2018. 
  2. «IFFHS ALL TIME SOUTH AMERICA MEN'S DREAM TEAM». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «Jairzinho, o Furacão da Copa, fez gol em todos os jogos da campanha do tricampeonato». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2023. 
  4. «FIFA : The Hurricane that never blew out». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2015. 
  5. 5,0 5,1 «JAIRZINHO». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2024. 
  6. «South American Player of the Year 1972». Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2023. 
  7. «Substituto de Dirceu Lopes, 'Furacão' Jairzinho dividiu protagonismo em título da Libertadores». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2024. 
  8. «Copa Libertadores 1976 scorers». Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  9. «Cuando Jairzinho fichó por Wilstermann». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2024. 
  10. 10,0 10,1 10,2 «Jair Ventura Filho 'Jairzinho' - Goals in International Matches». Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2020. 
  11. «Panamerican Games 1963 (São Paulo)». Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2023. 
  12. «Ο «Τυφώνας» της βραζιλιάνικης μπάλας, Ζαϊρζίνιο». Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2021. 
  13. «Ranked! The 25 best World Cup players Ever». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  14. «Brazil mix enough method to their magic». Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021. 
  15. «FIFA : Hurricane settles the Final that never was». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2019. 
  16. «WORLD CUP RECORDS (Part 10) - BEST SERIAL GOAL SCORERS». Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2022. 
  17. «Top 50 : Trios magiques (de 5 à 2)». Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2023. 
  18. «FIFA : Jairzinho: I'll never forget the Azteca». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2024. 
  19. 19,0 19,1 «All-time Top 20: No. 16 Jairzinho». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2024. 
  20. «FIFA : The Beautiful Team in stats». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2024. 
  21. «Pele and the 20 Greatest Brazilian Footballers of All Time». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  22. «FIFA : Brazil's history-making Hurricane». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2018. 
  23. «The greatest teams of all time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2022. 
  24. «50 years on, 1970 World Cup-winning team remains Brazil's greatest ever». Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2020. 
  25. «Βραζιλία 1970: Απλά η καλύτερη». Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2021. 
  26. «Greece 1997/98». Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2020. 
  27. «Brazilian legend Jairzinho is to be named coach of Gabon, reports say». Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2020. 
  28. «The World Cup's top 100 footballers of all time». The Guardian. 29 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2018. 
  29. «World Soccer 100 Players of the Century». Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2010. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία