ΦΚ Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης

(Ανακατεύθυνση από Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης)

Η ΦΚ Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης (ρωσικά: ФК Зенит Санкт-Петербург,[2] προφέρεται: [zʲɪˈnʲit]) είναι επαγγελματικός ποδοσφαιρικός σύλλογος από την Αγία Πετρούπολη. Ιδρύθηκε στις 25 Μαΐου 1925 στη βάση του εργοστασίου μετάλλου του Λένινγκραντ, το οποίο έφερε το όνομα του Στάλιν (ЛМЗ). Διεξάγει τους εντός έδρας αγώνες της στο Στάδιο Κρεστόφσκι, χωρητικότητας 67.800 θεατών.[3]

Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης
Επίσημη ονομασίαФутбольный клуб Зенит[1]
ΠροσωνύμιοΟι μπλε-λευκοί-γαλάζιοι
Ίδρυση1925 και 30  Μαΐου 1925
ΈδραΑγία Πετρούπολη, Ρωσία
ΣτάδιοΣτάδιο Κρεστόφσκι, Αγία Πετρούπολη και d:Q19908178
Χρώματαμπλε, λευκό και γαλάζιο
ΙδιοκτήτηςGazprom
ΠροπονητήςSergei Semak
ΠρωτάθλημαΠρωτάθλημα Ρωσίας
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Πρώτη εμφάνιση
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram Λογαριασμός στο YouTube
Commons page Πολυμέσα σχετικά με την ομάδα

Έχει κατακτήσει όλους τους εγχώριους τίτλους είτε στη Σοβιετική Ένωση, είτε στη Ρωσία έστω από μία φορά καθώς επίσης το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (2007-08) και το Σούπερ Καπ ΟΥΕΦΑ (2008). Σήμερα, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης βρίσκεται στην 21η θέση της βαθμολογίας συλλόγων της UEFA[4] και στην 103η θέση της βαθμολογίας συλλόγων της IFFHS.[5]

Ιστορία Επεξεργασία

Σοβιετική ιστορία Επεξεργασία

Πριν το πρωτάθλημα ΕΣΣΔ Επεξεργασία

Οι ρίζες της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης βρίσκονται στο εργοστάσιο μετάλλου του Λένινγκραντ, το οποίο έφερε το όνομα του Στάλιν (Ленинградский металлический завод имени И. В. Сталина, ЛМЗ). Εκεί, το 1925, ιδρύθηκαν διάφορες ομάδες που αποτέλεσαν πρόγονοι της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης - γι' αυτό και η επίσημη μέρα γενεθλίων της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης θεωρείται η 25η Μαΐου 1925.[6] Για πρώτη φορά, η ομάδα του Μεταλλικού Εργοστασίου Λένινγκραντ έλαβε μέρος στο πρωτάθλημα της πόλης το 1931, όπου και κατέλαβε την τρίτη θέση.[6] Το επόμενο έτος, η ομάδα έφθασε μέχρι τους ημιτελικούς της Α' Πανσοβιετικής Σπαρτακιάδας Συντεχνιών, όπου ηττήθηκε από τη Κράσναγια Ζαριά (επίσης από το Λένινγκραντ) με σκορ 0-5.[6] Το 1935, η ομάδα του Μεταλλικού Εργοστασίου Λένινγκραντ έφθασε στον τελικό του Πανσοβιετικού πρωταθλήματος ΠΚΣΕΣ (Πανσοβιετικό Κεντρικό Σοβιέτ Επαγγελματικών Συντεχνιών), όπου ηττήθηκε με σκορ 0-1 από την ομάδα του Μοσχοβίτικου Ηλεκτρικού Εργοστασίου.[6] Το 1936, η ομάδα του Λένινγκραντ έλαβε μέρος στο πρώτο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ, φέροντας το όνομα «Στάλινετς».

Πρωταθλήματα και Κύπελλα ΕΣΣΔ (πριν τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο) Επεξεργασία

 
Η περιοχή που σήμερα βρίσκεται το στάδιο Πετρόφσκι, το 1935

Στο πρώτο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ, το οποίο διεξήχθη το 1936, η ομάδα Στάλινετς βρέθηκε στον Όμιλο Β (δεύτερη κατηγορία). Στον πρώτο γύρο του πρωταθλήματος (άνοιξη), η Στάλινετς Λένινγκραντ είχε να αντιμετωπίσει την Ντιναμό Τιφλίδας, τη Στάλινετς Μόσχας, τη «Σέρπ ι Μόλοτ» Μόσχας, τη Σπαρτάκ Λένινγκραντ, τη Ντιναμό Ντνιπροπετρόφσκ και τη Ντιναμό Χαρκόβου (αργότερα απέσυρε τη συμμετοχή της). Μετά από 6 αγώνες, η Στάλινετς Λένινγκραντ κατέλαβε την τρίτη θέση με 13 βαθμούς και δεν κατάφερε να ανεβεί στον Όμιλο Α.[7] Στον δεύτερο γύρο του πρωταθλήματος (φθινόπωρο), η Στάλινετς Λένινγκραντ είχε να αντιμετωπίσει τη «Σέρπ ι Μόλοτ» Μόσχας, τη Τέμπ Μπακού, τη Στάλινετς Μόσχας, την Τορπέντο Μόσχας, τη Ντιναμό Ροστόφ-στον-Ντον, τη Σπαρτάκ Λένινγκραντ και τη «Σέρπ ι Μόλοτ» Χαρκόβου. Μετά από 7 αγώνες, η Στάλινετς Λένινγκραντ κατέλαβε την έκτη θέση με 12 βαθμούς.[7] Όσον αφορά το Κύπελλο ΕΣΣΔ, η Στάλινετς Λένινγκραντ ξεκίνησε στη φάση των 64, όπου νίκησε τη Λοκομοτίβ-2 Μόσχας με σκορ 1-7.[8] Στον επόμενο γύρο (1/16), η Στάλινετς Λένινγκραντ νίκησε την Ντιναμό Γκόρκι με σκορ 0-2,[9] αλλά αποκλείστηκε στον επόμενο γύρο από τη Σπαρτάκ Μόσχας με σκορ 0-3.[10]

Το 1937, η Στάλινετς Λένινγκραντ συμμετείχε στον Όμιλο Β, μαζί με τη Σπαρτάκ Λένινγκραντ, τη Ντιναμό Ροστόφ-στον-Ντον, την Τεμπ Μπακού, τη Στάλινετς Μόσχας, την Τορπέντο Μόσχας, τη Ντιναμό Καζάν και την ΤΣΣΚΑ Μόσχας (αργότερα επέστρεψε στον Όμιλο Α). Μετά από 12 αγώνες, η Στάλινετς Λένινγκραντ κατέκτησε την τέταρτη θέση με 25 βαθμούς.[11] Παράλληλα, η Στάλινετς Λένινγκραντ αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο (1/64) του Κυπέλλου ΕΣΣΔ 1937, καθώς ηττήθηκε με σκορ 1-2 από την Αβανγκάρντ Κραματόρσκ.[12] Το 1938, η Στάλινετς Λένινγκραντ βρέθηκε στον Όμιλο Α μαζί με άλλες 25 ομάδες. Μετά από 25 αγωνιστικές, η Στάλινετς Λένινγκραντ κατέκτησε την 14η θέση με 24 βαθμούς.[13] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ, η Στάλινετς Λένινγκραντ αναμετρήθηκε στον πρώτο γύρο (1/32) με την «Κράσνογιε Ζνάμια» Νογκίνσκ. Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη στις 5 Αυγούστου και έληξε με σκορ 1-1, γι' αυτό και οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν ξανά την επόμενη μέρα. Αυτή τη φορά, ο αγώνας έληξε με σκορ 3-4 υπέρ της Στάλινετς Λένινγκραντ. Στην επόμενη φάση (1/16), η Στάλινετς Λένινγκραντ νίκησε την ΦΚ Ντιναμό Κιέβου με σκορ 0-1, ωστόσο, στον επόμενο γύρο (1/8) ηττήθηκε με σκορ 2-4 από τη Ντιναμό Τιφλίδας.[14]

Αν και η Στάλινετς Λένινγκραντ έπρεπε να είχε υποβαθμιστεί στον Όμιλο Β (δεύτερη κατηγορία) του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ, καθώς το 1938 κατέλαβε την 14η θέση, λόγω διατάγματος της Πανσοβιετικής Επιτροπής Γυμναστικής και Αθλητισμού, η ομάδα συμμετείχε στον Όμιλο Α του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ 1939, μαζί με άλλες 13 ομάδες.[15] Μετά από 26 αγωνιστικές, η Στάλινετς Λένινγκραντ κατέλαβε την 11η θέση με 22 βαθμούς.[16] Παράλληλα, η Στάλινετς Λένινγκραντ έφθασε στον τελικό του Κυπέλλου ΕΣΣΔ, αφού νίκησε την Τράκτορ Στάλινγκραντ με σκορ 3-2 (παράταση) στη φάση των 64, τη Σταλ Ντνιπροπετρόφσκ με σκορ 0-1 στη φάση των 32, την Αβανγκάρντ Κραματόρσκ με σκορ 2-0 στη φάση των 16, τη Ντιναμό Σταλιναμπάντ με σκορ 4-0 στα προημιτελικά και τη Ντιναμό Τασκένδης με σκορ 3-0 στα ημιτελικά. Ωστόσο, η Στάλινετς Λένινγκραντ ηττήθηκε στον τελικό με σκορ 3-1 από την Σπαρτάκ Μόσχας.[17] Το 1940, το Εργοστάσιο Μετάλλου του Λένινγκραντ πέρασε υπό τον έλεγχο της Επιτροπής Οπλισμού. Οι αθλητικοί σύλλογοι του Εργοστασίου Μετάλλου και της Επιτροπής Οπλισμού ενώθηκαν και εμφανίστηκε νέος ποδοσφαιρικός σύλλογος, που έλαβε για πρώτη φορά το όνομα «Ζενίτ»,[18] (ως μέρος της αθλητικής κοινωνίας Ζενίτ). Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1940, η Ζενίτ συμμετείχε στον Όμιλο Α μαζί με 13 ομάδες - αργότερα, η Λοκομοτίβ Τιφλίδας αποσύρθηκε από το πρωτάθλημα - και μετά από 24 αγωνιστικές, η ομάδα κατέλαβε την δέκατη θέση με 18 βαθμούς.[19] Όσον αφορά το Κύπελλο ΕΣΣΔ, η Ζενίτ είχε να αντιμετωπίσει στον πρώτο γύρο τη Σελμάς Χαρκόβου, ωστόσο, ο αγώνας δεν διεξήχθη, καθώς οι αρχές αποφάσισαν να ακυρώσουν τη διεξαγωγή του κυπέλλου.[20] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1941, η Ζενίτ συμμετείχε στον Όμιλο Α μαζί με άλλες 14 ομάδες. Μετά από 8 αγώνες, η ομάδα του Λένινγκραντ βρισκόταν στην 11η θέση και είχε στη διάθεση 7 βαθμούς. Ωστόσο, εξαιτίας της γερμανικής εισβολής στην ΕΣΣΔ (22 Ιουνίου 1941), το πρωτάθλημα ακυρώθηκε. Οι επόμενες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις στην ΕΣΣΔ διεξήχθησαν το 1944.[21]

Η Ζενίτ στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο Επεξεργασία

Όταν οι γερμανικές δυνάμεις βρίσκονταν σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από το Λένινγκραντ (στα μέσα Ιουλίου), οι σοβιετικές αρχές αποφάσισαν να εκκενώσουν την πόλη από τους εργάτες των εργοστασίων και να τους μεταφέρουν σε πιο ασφαλές τόπο. Από την πόλη έφυγαν και αρκετοί ποδοσφαιριστές της Ζενίτ, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στο Καζάν. Στο πολιορκημένο Λένινγκραντ έμειναν οι βετεράνοι του συλλόγου, αρκετοί από τους οποίους πολέμησαν στο μέτωπο, εργάστηκαν στα εργοστάσια και οδηγούσαν αυτοκίνητα στον γνωστό «Δρόμο της Ζωής».[22] Μερικοί από τους ποδοσφαιριστές της Ζενίτ που έμειναν στην πόλη έχασαν τη ζωή τους είτε στο μέτωπο είτε εξαιτίας της πείνας, όπως ο πρώτος αρχηγός της Ζενίτ, Μπορίς Ίβιν.[22] Την άνοιξη του 1942, οι αρχές αποφάσισαν να διοργανώσουν ποδοσφαιρικούς αγώνες μεταξύ των ποδοσφαιριστών του Λένινγκραντ. Οι αγώνες διεξήχθησαν με σκοπό να δείξουν στους Σοβιετικούς, στους Γερμανούς και στον υπόλοιπο κόσμο πως το Λένινγκραντ δεν ήταν «πόλη νεκρών» (όπως την παρουσίαζαν οι Γερμανοί), αλλά μια πόλη που είναι ακόμα ζωντανή.[22] Ο πρώτος αγώνας μεταξύ της Ντιναμό Λένινγκραντ και της ομάδας του Εργοστασίου του Νέβα (στην οποία συμπεριλήφθηκαν ποδοσφαιριστές της Ζενίτ) διεξήχθη στις 31 Μαΐου και έληξε με σκορ 6-0 υπέρ της Ντιναμό.[23]

Ο επαναληπτικός αγώνας διεξήχθη στις 7 Ιουνίου 1942 και έληξε με σκορ 2-2.[22] Μετά απ' αυτούς τους δύο ποδοσφαιρικούς αγώνες, στο πολιορκημένο Λένινγκραντ οργανώθηκαν πολλές αθλητικές διοργανώσεις, ενώ το 1943 έλαβε ξανά χώρα, μετά από δύο έτη πολέμου, το πρωτάθλημα του Λένινγκραντ.[22] Όταν η κατάσταση στο μέτωπο άλλαξε υπέρ των Σοβιετικών (μέσα 1943), οι παίκτες της Ζενίτ, οι οποίοι είχαν φύγει από το Λένινγκραντ, μεταφέρθηκαν στη Μόσχα. Εκεί, οι ποδοσφαιριστές της Ζενίτ εργάστηκαν στο εργοστάσιο πυροβολικού στο Κορολιέφ, αλλά συνέχιζαν παράλληλα τις προπονήσεις τους. Εκείνο το έτος, οι ποδοσφαιριστές της Ζενίτ ενώθηκαν με τους ποδοσφαιριστές της Σπαρτάκ Μόσχας και συμμετείχαν στο πρωτάθλημα Μόσχας, όπου και κατέκτησαν την έκτη θέση (στο πρωτάθλημα συμμετείχαν οκτώ ομάδες).[22] Το 1944, οι σοβιετικές αρχές αποφάσισαν να επαναφέρουν τη διεξαγωγή του Κυπέλλου ΕΣΣΔ. Εκείνη τη χρονιά, το Κύπελλο ΕΣΣΔ διεξήχθη τους καλοκαιρινούς μήνες. Η Ζενίτ Λένινγκραντ νίκησε στον πρώτο γύρο (1/16) τη Ντιναμό Μόσχας με σκορ 3-1, αλλά χρειάστηκε δύο αγώνες στον επόμενο γύρο για να περάσει τη Ντιναμό-2 Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ενώ στον δεύτερο αγώνα νίκησε η Ζενίτ με σκορ 0-1. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ Λένινγκραντ νίκησε τη Ντιναμό Μπακού με σκορ 1-0, ενώ στα ημιτελικά χρειάστηκε δύο αγώνες για να περάσει τη Σπαρτάκ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-2, ενώ στον δεύτερο αγώνα η Ζενίτ νίκησε με σκορ 0-1. Στον τελικό της διοργάνωσης, η Ζενίτ αναμετρήθηκε με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, την οποία νίκησε με σκορ 1-2. Η κατάκτηση του Κυπέλλου ΕΣΣΔ 1944 αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη επιτυχία της Ζενίτ.[24][25]

Από το 1945 μέχρι το 1984 Επεξεργασία

Μετά τη λήξη του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, το 1945, έλαβε ξανά χώρα το πρωτάθλημα ΕΣΣΔ. Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1945 συμμετείχαν 12 ομάδες, συμπεριλαμβανομένου της Ζενίτ Λένινγκραντ. Μετά από 22 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέκτησε την έκτη θέση με 23 βαθμούς.[26] Όσον αφορά το Κύπελλο ΕΣΣΔ 1945, η Ζενίτ έφθασε μέχρι τα ημιτελικά της διοργάνωσης, αφού νίκησε στη φάση των 32 τη ΜΒΟ Μόσχας με σκορ 1-0 (στην παράταση), τη Λοκομοτίβ Χαρκόβου με σκορ 3-0 στη φάση των 16 και την ΔΚΑ Τιφλίδας με σκορ 2-1 στα προημιτελικά. Στον ημιτελικό, ωστόσο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 7-0 από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, η οποία και κατέκτησε το τρόπαιο.[27] Το επόμενο έτος, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέκτησε την 9η θέση στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ με 15 βαθμούς,[28] ενώ στο Κύπελλο ΕΣΣΔ αποκλείστηκε στον πρώτο γύρο (1/8), καθώς ηττήθηκε με σκορ 4-1 από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας.[29] Παράλληλα, τον Ιούνιο του 1946, η Ζενίτ έλαβε μέρος για πρώτη φορά σε διεθνείς αγώνες στη Φινλανδία. Η διοργάνωση διεξήχθη υπό την αιγίδα της Ένωσης Εργατικού Αθλητισμού (ΕΕΑ) της Φινλανδίας. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε την εθνική ΕΕΑ με σκορ 5-0, ενώ στον δεύτερο αγώνα νίκησε την εθνική Στοκχόλμης με σκορ 4-0. Στον τελευταίο αγώνα, η Ζενίτ αντιμετώπισε την εθνική Φινλανδίας, την οποία και νίκησε με σκορ 2-0.[30]

Το 1947, στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέκτησε την 6η θέση με 22 βαθμούς.[31] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1947, η Ζενίτ Λένινγκραντ νίκησε στη φάση των 16 την ΒΒΣ Μόσχας με σκορ 0-1, αλλά στα προημιτελικά ηττήθηκε με το ίδιο σκορ από τη Ντιναμό Λένινγκραντ.[32] Το 1948, η Ζενίτ Λένινγκραντ εμφανίστηκε πολύ αδύναμη στο πρωτάθλημα και παραλίγο να υποβαθμιστεί. Ωστόσο, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 13η θέση με 17 βαθμούς, έχοντας διαφορά 2 βαθμών από την τελευταία θέση.[33] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1948, η Ζενίτ, στον πρώτο γύρο (1/16), αντιμετώπισε τη Ντιναμό Καζάν και χρειάστηκε δύο αγώνες για να προκριθεί στην επόμενη φάση - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0 και ο δεύτερος με σκορ 4-1 υπέρ της Ζενίτ. Ωστόσο, στον επόμενο γύρο (1/8), η Ζενίτ ηττήθηκε από την Τορπέντο Μόσχας με σκορ 3-1 και αποχώρησε από τη διοργάνωση.[34] Το επόμενο έτος, η Ζενίτ ξεκίνησε πολύ δυναμικά το πρωτάθλημα. Μετά από 11 αγώνες, η Ζενίτ είχε δεχτεί μονάχα ένα τέρμα (από πέναλτι) και δεν είχε δεχτεί ήττα.[30] Ωστόσο, στην 12η αγωνιστική, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-8 από τη Ντιναμό Μόσχας - αυτή ήταν η μεγαλύτερη ήττα στην ιστορία του συλλόγου.[30] Η Ζενίτ κατάφερε να συγκεντρωθεί μετά απ' αυτή την επώδυνη ήττα, ωστόσο, κατέλαβε τελικά την 5η θέση με 42 βαθμούς.[35] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1949, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Ινκαράς Κάουνας με σκορ 0-3 στη φάση των 32, ενώ αργότερα προκρίθηκε εις βάρος της Τορπέντο Στάλινγκραντ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ. Ωστόσο, η πορεία της Ζενίτ ολοκληρώθηκε στα προημιτελικά, όπου ηττήθηκε από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας με σκορ 2-0[36]

Η δεκαετία του 1950 ήταν μια από τις πιο δύσκολες περιόδους στην ιστορία του συλλόγου. Ωστόσο, αυτή η δεκαετία ξεκίνησε με την ανέγερση του Στάδιου Κίροφ, το οποίο είχε χωρητικότητα 100.000 οπαδών.[37] Ο πρώτος αγώνας στο νέο στάδιο ήταν το ντέρμπι του Λένινγκραντ μεταξύ της Ζενίτ και της Ντιναμό, το οποίο έληξε με σκορ 1-1. Μετά τον αγώνα αυτό, το Στάδιο Κίροφ έγινε η έδρα της Ζενίτ για μισό αιώνα. Ωστόσο, η Ζενίτ δεν είχε ακόμα αποκτήσει σταθερή βάση για προπονήσεις και οι ποδοσφαιριστές της Ζενίτ ήταν αναγκασμένοι να διασχίζουν συνεχώς την πόλη για να βρουν ένα μέρος να προπονηθούν.[37] Επίσης, ένα μεγάλο πρόβλημα του συλλόγου ήταν η νεανική ομάδα, η οποία συχνά βρισκόταν στο δεύτερο μισό του βαθμολογικού πίνακα του πρωταθλήματος νέων.[37] Και τέλος, ο σύλλογος, κατά την περίοδο 1951-1957, είχε αλλάξει τέσσερις φορές τον προπονητή της ομάδας.[37] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1950, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 6η θέση με 43 βαθμούς.[38] Παράλληλα, στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1950, η Ζενίτ νίκησε τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 3-1 (παράταση), ωστόσο, στα προημιτελικά, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 3-1 από τη μέλλουσα κυπελλούχο Σπαρτάκ Μόσχας.[39] Το 1951, η Ζενίτ κατέλαβε την έβδομη θέση στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ με 28 βαθμούς.[40] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1951, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Τορπέντο Στάλινγκραντ με σκορ 0-2 στη φάση των 32. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ αναμετρήθηκε δύο φορές με τη Σαχτάρ Στάλινο - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1 (παράταση), ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Σαχτάρ Στάλινο.[41] Το 1952, στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ έπρεπε να λάβουν μέρος 15 ομάδες, ωστόσο, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας αφαιρέθηκε από το πρωτάθλημα εξαιτίας της ήττας της εθνικής ΕΣΣΔ από την εθνική Γιουγκοσλαβίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1952[42] - στην εθνική ΕΣΣΔ περιλαμβάνονταν 5 ποδοσφαιριστές της ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Το σχετικό διάταγμα υπ' αριθμόν 793 της Επιτροπής υποθέσεων Γυμναστικής και Αθλητισμού αναφέρει: «Δίνουμε έμφαση στο γεγονός ότι οι ποδοσφαιριστές της ΤΣΣΚΑ Μόσχας δεν έδειξαν τον καλύτερο τους εαυτό, με αποτέλεσμα να ηττηθούν από τους Γιουγκοσλάβους και να ντροπιάσουν τον σοβιετικό αθλητισμό και το σοβιετικό κράτος».[43] Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν τα αποτελέσματα των αναμετρήσεων της ΤΣΣΚΑ Μόσχας στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ. Και τελικά, μετά από 13 αγωνιστικές, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 7η θέση με 14 βαθμούς.[44] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1952, η Ζενίτ Λένινγκραντ νίκησε τη Λοκομοτίβ Χαρκόβου με σκορ 2-0 στη φάση των 16, αλλά ηττήθηκε αργότερα από τη μέλλουσα κυπελλούχο Τορπέντο Μόσχας με σκορ 3-1.[45] Παράλληλα, η Ζενίτ συμμετείχε στη διοργάνωση «Βραβείο της Πανσοβιετικής Επιτροπής Γυμναστικής και Αθλητισμού», η οποία χωριζόταν σε δύο φάσεις - προκριματική και τελική. Στην προκριματική φάση, η Ζενίτ βρέθηκε στον τέταρτο όμιλο (από τους τέσσερις) μαζί με την ΦΚ ΒΒΣ και τη Ντιναμό Τιφλίδας, οι αγώνες του οποίου διεξήχθησαν στην Τιφλίδα. Μετά από 2 αγώνες, η Ζενίτ κατέλαβε την 2η θέση με 2 βαθμούς και προκρίθηκε στην τελική φάση. Επίσης, η Ζενίτ συμμετείχε σε δύο φιλικούς αγώνας με την εθνική Μόσχας-1 και την εθνική Μόσχας-2 - στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 3-2, ενώ στον δεύτερο ηττήθηκε με σκορ 6-1. Στη τελική φάση της διοργάνωσης, μετά από 6 αγώνες, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την πέμπτη θέση με 7 βαθμούς.[46]

Το 1953, η Ζενίτ κατέλαβε την 7η θέση με 23 βαθμούς, απέχοντας μόλις 6 βαθμούς από την πρώτη θέση.[47] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1953, η Ζενίτ έλαβε μέρος μονάχα σε ένα αγώνα, καθώς αποκλείστηκε από την Τορπέντο Μόσχας με σκορ 3-1 στη φάση των προημιτελικών.[48] Το επόμενο έτος, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 7η θέση του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ, έχοντας στη διάθεση της 23 βαθμούς.[49] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1954, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Ντιναμό-2 Μόσχας με σκορ 1-2 στη φάση των 32, ενώ μετά επικράτησε της Λοκομοτίβ Μόσχας με σκορ 2-0. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε τη Χίμικ Μόσχας με σκορ 2-0, ωστόσο, στα ημιτελικά ηττήθηκε από τη μέλλουσα κυπελλούχο ΦΚ Ντιναμό Κιέβου με σκορ 1-0 (παράταση).[50] Το 1955, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 8η θέση του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ με 18 βαθμούς.[51] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1955, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 16, καθώς ηττήθηκε με σκορ 2-3 από τη Λοκομοτίβ Μόσχας.[52] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1956, η Ζενίτ κατέλαβε την ένατη θέση (στη διοργάνωση συμμετείχαν 12 ομάδες) με 19 βαθμούς και με δυσκολία γλίτωσε τον υποβιβασμό στον Όμιλο Β.[53] Το 1957, η Ζενίτ βρισκόταν και πάλι στο χείλος του γκρεμού και με δυσκολία κατάφερε να γλιτώσει τον υποβιβασμό - η ομάδα κατέλαβε την 10η θέση με 15 βαθμούς, έχοντας μόλις 6 βαθμούς διαφορά από την τελευταία θέση.[54] Στις 14 Μαΐου, η Ζενίτ Λένινγκραντ υποδέχτηκε την Τορπέντο Μόσχας στο Στάδιο Κίροφ. Στο τέλος του αγώνα, ενώ η Ζενίτ έχανε με σκορ 1-5, στην κερκίδα του σταδίου σημειώθηκαν επεισόδια. Όταν ο αγώνας έληξε, το αγριεμένο πλήθος εισέβαλε στο γήπεδο με απειλές για τους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι (σύμφωνα με τους οπαδούς) δεν ήθελαν να νικήσουν. Η αστυνομία και οι στρατιώτες προσπάθησαν να ηρεμήσουν το πλήθος, ωστόσο, το πλήθος έγινε ακόμα πιο άγριο και ζητούσε όχι μόνο την παράδοση του προπονητή και του τερματοφύλακα της ομάδας (για να τους τιμωρήσει) αλλά και φώναζε αντισοβιετικά συνθήματα. Μετά, στο στάδιο έφθασαν πυροσβέστες και μαθητευόμενοι των στρατιωτικών σχολών, οι οποίοι κατεύνασαν τα πνεύματα και συνέλαβαν τους πιο ενεργούς οπαδούς. Αργότερα ακολούθησαν δίκες κατά των ενεργών οπαδών, οι οποίοι καταδικάστηκαν σε πολυετής φυλάκιση - ο αριθμός τους, ωστόσο, παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστος.[37] Ωστόσο, οι οπαδοί εισακούστηκαν και οι αρχές της περιφέρειας απέλυσαν τους προπονητές της ομάδας και διόρισαν τον Γκεόρκι Ζαρκόφ στη θέση του προπονητή.[55] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1957 (το προηγούμενο έτος δεν διεξήχθη η διοργάνωση), η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Σαχτάρ Κέμεροβο (1-6) στη φάση των 32, ωστόσο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 1-3 από την Τορπέντο Μόσχας στην επόμενη φάση.[56] Το 1958, η Ζενίτ κατέλαβε την τέταρτη θέση στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ, έχοντας στη διάθεση της 26 βαθμούς.[57] Ωστόσο, η πορεία στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1958 δεν ήταν τόσο επιτυχημένη - η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 16, καθώς ηττήθηκε από τη Λοκομοτίβ Κρασνογιάρσκ με σκορ 3-0.[58]

Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1959, η Ζενίτ ξεκίνησε πολύ δυναμικά και μέχρι τα μέσα του πρωταθλήματος βρισκόταν στην πρώτη τριάδα και πάλευε για το πρωτάθλημα. Ωστόσο, στο δεύτερο μισό του πρωταθλήματος, η ομάδα δεν κατάφερε να συνεχίσει την καλή πορεία, με αποτέλεσμα να καταλάβει την 8η θέση με 20 βαθμούς, έχοντας 11 βαθμούς διαφορά από την πρώτη θέση.[59] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1959-60, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 32, καθώς ηττήθηκε από την ΣΚΒΟ Τιφλίδας με σκορ 2-0.[60] Το πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1960 διεξήχθη σε δύο στάδια: στο πρώτο στάδιο (20 αγωνιστικές) συμμετείχαν 22 ομάδες σε δύο ομίλους (Όμιλος Α με 11 ομάδες και Όμιλος Β με 11 ομάδες), ενώ στο δεύτερο στάδιο οι ομάδες χωρίστηκαν σε διάφορους ομίλους (1η-6η θέση, 7η-12η θέση, 13η-18η θέση και 19η-22η). Στο πρώτο στάδιο της διοργάνωσης, η Ζενίτ κατέλαβε την 7η θέση με 22 βαθμούς (20 αγωνιστικές). Στο δεύτερο στάδιο, η Ζενίτ συμμετείχε στον όμιλο για την 13η-18η θέση και κατέλαβε τελικά την 15η θέση με 11 βαθμούς (10 αγωνιστικές).[61] Το πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1961 διεξήχθη με παρόμοιο τρόπο - 22 ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους. Η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Β', όπου κατέλαβε (μετά από 20 αγωνιστικές) την 8η θέση με 17 βαθμούς. Στο δεύτερο στάδιο του πρωταθλήματος, η Ζενίτ βρέθηκε στον όμιλο για την 11η-22η θέση, όπου κατέλαβε τελικά την 13η θέση (μετά από 12 αγωνιστικές) με 32 βαθμούς.[62] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1961, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Στροϊτελ Ουφά με σκορ 0-2 στη φάση των 64. Στη φάση των 32, η Ζενίτ νίκησε την Κολχόζνικ Τσιρκάσσι με σκορ 0-1, ενώ στην επόμενη φάση επικράτησε της Κρίλια Σοβέτοφ Κούιμπισεφ με σκορ 3-0, ενώ στα προημιτελικά νίκησε τη Νεφτιάνικ Μπακού με σκορ 2-1 (παράταση). Ωστόσο, στα ημιτελικά της διοργάνωσης, η Ζενίτ ηττήθηκε από την Τορπέντο Μόσχας με σκορ 2-0.[63] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1962, η Ζενίτ συμμετείχε στον Όμιλο Α (11 ομάδες και 20 αγωνιστικές) και κατέλαβε την τέταρτη θέση με 21 βαθμούς. Στο δεύτερο στάδιο του πρωταθλήματος, η Ζενίτ Λένινγκραντ βρέθηκε στον όμιλο για την 1η-12η θέση και μετά από 22 αγωνιστικές, η ομάδα κατέλαβε την 11η θέση με 14 βαθμούς.[64] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1962, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 32, καθώς ηττήθηκε από τη μέλλουσα κυπελλούχο Σαχτάρ Στάλινο με σκορ 2-1.[65]

Το 1963, στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε (μετά από 38 αγωνιστικές) την 6η θέση με 45 βαθμούς.[66] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1963, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 32, καθώς ηττήθηκε από τη Σαχτάρ Καραγκάντα με σκορ 3-0.[67] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1964, μετά από 32 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 11η θέση με 27 βαθμούς.[68] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1964, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Τσερνομόρετς Οδησσού με σκορ 0-1 στη φάση των 32. Ωστόσο, στη φάση των 16, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 1-0 (παράταση) από τη Σίννικ Γιαροσλάβλ.[69] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1965, μετά από 32 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την ένατη θέση με 32 βαθμούς.[70] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1965, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 32, καθώς ηττήθηκε από τη Ντιναμό Λένινγκραντ με σκορ 2-1.[71] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1966, μετά από 36 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 16η θέση με 28 βαθμούς.[72] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1965-66, στη φάση των 32, η Ζενίτ αναμετρήθηκε δύο φορές με την Καρπάτι Λβιβ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1 (παράταση), ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-2 για τη Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-3 από τη μέλλουσα κυπελλούχο ΦΚ Ντιναμό Κιέβου.[73] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1967, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την τελευταία (19η) θέση με 21 βαθμούς.[74] Η ομάδα έπρεπε να είχε υποβιβαστεί στη δεύτερη κατηγορία, ωστόσο, παρέμεινε στην πρώτη κατηγορία για πολιτικούς λόγους - εκείνο το έτος, η Σοβιετική Ένωση γιόρταζε την 50η επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης και οι αρχές αποφάσισαν πως δεν ήταν σωστό το Λένινγκραντ να μην έχει ομάδα στην πρώτη κατηγορία.[75] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1966-67, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 32, καθώς ηττήθηκε με σκορ 3-0 από τη Ρουμπίν Καζάν.[76] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1968, μετά από 38 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 11η θέση με 34 βαθμούς.[77] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1967-68, η Ζενίτ αποκλείστηκε στη φάση των 32, καθώς ηττήθηκε με σκορ 3-0 από την Κουζμπάς Κέμεροβο.[78] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1969 συμμετείχαν 20 ομάδες, χωρισμένες σε δύο ομίλους. Η Ζενίτ έλαβε μέρος στον Όμιλο Β και μετά από 18 αγωνιστικές κατέλαβε την 6η θέση με 16 βαθμούς. Στο δεύτερο στάδιο του πρωταθλήματος, η Ζενίτ έλαβε μέρος στον όμιλο για την 1η-14η θέση και μετά από 26 αγωνιστικές κατέλαβε την 9η θέση με 21 βαθμούς.[79] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1969, η Ζενίτ νίκησε τη Σπαρτάκ Μπρεστ στη φάση των 32 με σκορ 1-2, ωστόσο, ηττήθηκε στην επόμενη φάση από την Τορπέντο Μόσχας με σκορ 0-1.[80] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1970, η Ζενίτ κατέλαβε την 14η θέση με 27 βαθμούς, έχοντας απόσταση ενός βαθμούς από τη διαβάθμιση.[81] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1970, στη φάση των 32 διεξάγονταν δύο αγώνες. Σ' αυτή τη φάση, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Λουτς Βλαδιβοστόκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-2 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-1. Η επόμενη φάση διεξήχθη με τον ίδιο τρόπο. Αυτή τη φορά αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-3 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 2-4 υπέρ της Ζενίτ. Στη φάση των 8, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Ντιναμό Κιέβου σε μια αναμέτρηση, η οποία έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Ντιναμό.[82]

Το 1971, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 13η θέση με 26 βαθμούς και κατάφερε να παραμείνει στην πρώτη κατηγορία λόγω διαφοράς τερμάτων.[83] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1971, στη φάση των 32 διεξάγονταν δύο αγώνες. Αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Μεταλίστ Χαρκόβου - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ. Το ίδιο σύστημα εφαρμόστηκε και στη φάση των 16, όπου αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ντιναμό Κιέβου - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ. Στα προημιτελικά διεξάγονταν μονάχα ένας αγώνας. Αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Νέφτσχι Μπακού και ο αγώνας έληξε με σκορ 3-2 υπέρ της τελευταίας.[84] Το 1972, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 7η θέση με 33 βαθμούς, έχοντας μονάχα δύο βαθμούς διαφορά από τη δεύτερη θέση.[85] Παρά το γεγονός ότι η ομάδα κατέλαβε μονάχα την έβδομη θέση, οι ποδοσφαιριστές έγιναν δεκτοί στο Λένινγκραντ ως ήρωες και ο προπονητής της ομάδας, Εβγκένι Γκοριάνσκι, ανέλαβε τη θέση του προπονητή της εθνικής ΕΣΣΔ.[75] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1972, σ' όλες τις φάσεις διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Άλγκα Φρούνζε - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 0-4 υπέρ της ομάδας του Λένινγκραντ. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ντιναμό Λένινγκραντ - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Τορπέντο Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, αλλά ο δεύτερος έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της μέλλουσας κυπελλούχου Τορπέντο Μόσχας.[86] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1973, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την 11η θέση με 21 βαθμούς.[87] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1973, σε όλες οι φάσεις (πλην του τελικού) διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Σπαρτάκ Νάλτσικ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ντιναμό Μόσχας - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 1-1, ωστόσο, η Ντιναμό Μόσχας προκρίθηκε στην επόμενη φάση, καθώς νίκησε με σκορ 3-5 στα πέναλτι.[88] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1974, η Ζενίτ κατέλαβε την 7η θέση με 31 βαθμούς, απέχοντας μονάχα ένα βαθμό από την ευρωπαϊκή ζώνη.[89] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1974, στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Σπαρτάκ Ιβάνο-Φράνκοφσκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ντιναμό Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Ντιναμό, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Ντιναμό.[90] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1975, η Ζενίτ κατέλαβε την 14η θέση με 24 βαθμούς, έχοντας απόσταση μονάχα ενός βαθμού από την προτελευταία θέση, η οποία θα την έστελνε στη δεύτερη κατηγορία.[91] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1975, στη φάση των 32, η Ζενίτ νίκησε τη σκορ 1-0 τη Ντιναμό Μινσκ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Ντιναμό Τιφλίδας - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0, αλλά η Ντιναμό νίκησε τη Ζενίτ με σκορ 2-4 στα πέναλτι.[92] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1976 (άνοιξη), η Ζενίτ κατέλαβε την 13η θέση με 13 βαθμούς, ενώ στο φθινοπωρινό πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1976, η Ζενίτ κατέλαβε την 5η θέση με 16 βαθμούς.[93] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1976, στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Σπαρτάκ Ιβανο-Φράνκοφσκ - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-1 στην παράταση και με σκορ 3-2 στα πέναλτι υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, ωστόσο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 3-0 από τη Ντιναμό Τιφλίδας.[94]

Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1977, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 10η θέση με 28 βαθμούς.[95] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1977, η Ζενίτ νίκησε τη Μεταλλούργκ Ζαπορόζιε με σκορ 0-1 στη φάση των 32, ενώ μετέπειτα νίκησε την Καρπάτι Λβιβ με σκορ 2-0. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη ΦΚ Σαχτάρ Ντονέτσκ - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-1 (παράταση), αλλά η Ζενίτ αναδείχθηκε πιο δυνατή στα πέναλτι (4-3). Ωστόσο, στα ημιτελικά, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 2-1 από τη μέλλουσα κυπελλούχο Ντιναμό Μόσχας.[96] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1978, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 10η θέση με 26 βαθμούς.[97] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1978, σε όλες τις φάσεις (πλην του τελικού) διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Καρπάτι Λβιβ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1, αλλά ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Καϊράτ Άλμα Άτα - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1 και ο δεύτερος με σκορ 0-0, ωστόσο, στα προημετιλικά προκρίθηκε η Ζενίτ. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη μέλλουσα κυπελλούχο Ντιναμό Κιέβου - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-2 υπέρ της Ντιναμό, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 0-0.[98] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1979, μετά από 34 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 10η θέση με 30 βαθμούς.[99] Το Κύπελλο ΕΣΣΔ 1979 διεξάγονταν με την παρακάτω μορφή - στα προκριματικά, 48 ομάδες χωρίζονταν σε 8 ζώνες (όμιλοι) και οι οκτώ πρώτες προκρίνονταν στα προημιτελικά. Η Ζενίτ βρέθηκε στη 2η ζώνη (όμιλος), μαζί με τη Ντιναμό Κιέβου, την Ίσκρα Σμολένσκ, τη Ντιναμό Μινσκ, τη Σπαρτάκ Ορτζονικίτζε και τη Νίστρου Κισινέφ και έλαβε μέρος σε πέντε αγώνες: στον πρώτο, η Ζενίτ νίκησε τη Σπαρτάκ Ορτζονικίτζε με σκορ 1-0, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 4-0 από τη Ντιναμό Κιέβου, στον τρίτο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 1-0 από την Ισκρά Σμολένσκ, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 1-0 τη Ντιναμό Μινσκ, ενώ στον τελευταίο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 0-0 με τη Νίστρου Κισινέφ.[100] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1980, μετά από 32 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την τρίτη θέση με 42 βαθμούς και έλαβε το δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1981-82.[101] Το Κύπελλο ΕΣΣΔ 1980 διεξήχθη με την παρακάτω μορφή: 47 ομάδες χωρίζονταν σε 8 προκριματικές ζώνες (όμιλοι) και οι 16 καλύτερες προκρίνονταν στην τελική φάση. Η Ζενίτ βρέθηκε στην 1η ζώνη (όμιλος) μαζί με τη Φάκελ Βορόνεζ, τη Σπαρτάκ Μόσχας, τη Μεταλίστ Χαρκόβου, την Κουμπάν Κρασνοντάρ και την Κρίλια Σοβέτοφ Κούιμπισεφ και έλαβε μέρος σε πέντε αγώνες: στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 3-0 τη Φάκελ Βορόνεζ, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Κρίλια Σοβέτοφ Κούιμπισεφ με σκορ 1-0, στον τρίτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με την Κουμπάν Κρασνοντάρ με σκορ 1-1, στον τέταρτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Μεταλίστ Χαρκόβου με σκορ 0-0 και στον πέμπτο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 1-1 με τη Σπαρτάκ Μόσχας - η Ζενίτ κατέλαβε την 4η θέση του ομίλου και δεν προκρίθηκε στην επόμενη φάση.[102] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1981, μετά από 34 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 15η θέση με 28 βαθμούς και βρισκόταν μονάχα 2 βαθμούς μακριά από τη διαβάθμιση.[103][104] Το Κύπελλο ΕΣΣΔ 1981 διεξάγονταν παρομοίως με τα προηγούμενα δύο έτη: η Ζενίτ βρέθηκε στην 3η ζώνη με την Ίσκρα Σμόλενσκ, τη Νέφτσχι Μπακού, την Τορπέντο Κουταϊσι, τη Ζαριά Βοροσιλοφγκράντ και τη ΣΚΑ Χαμπάροφσκ και έλαβε μέρος σε πέντε αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε τη Ζαριά Βοροσιλοφγκράντ με σκορ 4-1, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 1-3 από την Ίσκρα Σμολένσκ, στον τρίτο, η Ζενίτ νίκησε την Τορπέντο Κουταϊσι με σκορ 8-1, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε τη ΣΚΑ Χαμπάροφσκ με σκορ 2-1 και στον τελευταίο αγώνα αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Νέφτσχι Μπακού με σκορ 3-3 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την πρώτη θέση και προκρίθηκε στη φάση των 16, όπου ηττήθηκε με σκορ 0-2 από τη Ντιναμό Μόσχας.[105] Παράλληλα, στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1981-82, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Ντιναμό Δρέσδης σε δύο αγώνες - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-2 και ο δεύτερος με σκορ 1-4 υπέρ της Ντιναμό.[106] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1982, μετά από 34 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την έβδομη θέση με 33 βαθμούς.[107] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1982, η Ζενίτ βρέθηκε στην 1η ζώνη (όμιλος) μαζί με τη Ντιναμό Μινσκ, τη Νταουγκάβα Ρίγας, τη ΣΚΑ Καρπάτι Λβιβ, τη Ζαριά Βοροσιλοφγκράντ και τη Ζαλγκίριζ Βίλνιους και έλαβε μέρος σε 5 αγώνες: στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 1-1 με τη Ζαριά Βοροσιλοφγκράντ, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-1 από τη ΣΚΑ Καρπάτι Λβιβ, στον τρίτο, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 2-0 τη Νταουγκάβα Ρίγας, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 4-0 με σκορ Ζαλγκίριζ Βίλνιους και στον τελευταίο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 1-1 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ αποκλείστηκε από τη διοργάνωση.[108]

Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1983, μετά από 34 αγώνες, η Ζενίτ κατέλαβε την τέταρτη θέση με 40 βαθμούς, έχοντας απόσταση μονάχα 3 βαθμών από την ευρωπαϊκή ζώνη.[109] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1983, η Ζενίτ νίκησε την Ίσκρα Σμολένσκ με σκορ 3-0 στη φάση των 32, ενώ στην επόμενη φάση νίκησε τη Τσερνομόρετς Οδησσού με σκορ 0-2. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε τη Ντιναμό Κιέβου με σκορ 3-1, αλλά αποκλείστηκε στα ημιτελικά από τη μέλλουσα κυπελλούχο Σαχτάρ Ντονέτσκ - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-1 (παράταση), αλλά η Σαχτάρ νίκησε στα πέναλτι με σκορ 4-2.[110] Το επόμενο έτος ήταν από τα πιο ένδοξα στην ιστορία του συλλόγου. Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ, μετά από 34 αγωνιστικές, στις οποίες πέτυχε 19 νίκες, 9 ισοπαλίες και 6 ήττες και συγκέντρωσε 47 βαθμούς, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέκτησε για πρώτη φορά το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ και έλαβε το δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο πρωταθλητριών 1985-86.[111] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1984, η Ζενίτ νίκησε τη Νταουγκάβα Ρίγας με σκορ 0-3 στη φάση των 32, ενώ αργότερα νίκησε την Αραράτ Ερεβάν - ο αγώνας έληξε με σκορ 3-3 (παράταση), αλλά η Ζενίτ νίκησε με σκορ 4-3 στα πέναλτι. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Τορπέντο Μόσχας - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0, αλλά η Ζενίτ νίκησε στα πέναλτι με σκορ 6-7. Στα ημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 1-0 (παράταση) τη Φάκελ Βορόνεζ και προκρίθηκε για τρίτη φορά στην ιστορία της στον τελικό κυπέλλου. Ωστόσο, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ντιναμό Μόσχας με σκορ 2-0 (παράταση).[112]

Τέλος σοβιετικής ιστορίας: από τη δόξα στην παρακμή Επεξεργασία

 
Το στάδιο Πετρόφσκι φωταγωγημένο

Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1985, η Ζενίτ κατέλαβε την έκτη θέση με 35 βαθμούς, απέχοντας μονάχα ένα βαθμό από την ευρωπαϊκή ζώνη.[113] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1984-85, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της ΣΚΑ Χαμπάροφσκ με σκορ 4-0 στη φάση των 32, ενώ αργότερα νίκησε τη Σπαρτάκ Μόσχας με σκορ 3-0. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε την ΤΣΣΚΑ Μόσχας με σκορ 2-0, ωστόσο, στα ημιτελικά, η Ζενίτ αποκλείστηκε από τη Σαχτάρ Ντονέτσκ - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0, αλλά η Σαχτάρ Ντονέτσκ νίκησε στα πέναλτι με σκορ 4-2.[114] Παράλληλα, η Ζενίτ αντιμετώπισε δύο φορές τη Ντιναμό Μόσχας για το Σούπερ Καπ ΕΣΣΔ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-1 και ο δεύτερος με σκορ 0-1 υπέρ της Ζενίτ. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέκτησε για πρώτη φορά στην ιστορία της το Σούπερ Καπ ΕΣΣΔ.[115] Στο Κύπελλο πρωταθλητριών 1985-86, στον πρώτο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε σε δύο αγώνες την ΦΚ Βάλερενγκα - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ. Στον δεύτερο γύρο, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η ΦΚ Κουούσιουσι - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Ζενίτ, ενώ στον δεύτερο αγώνα, η ΦΚ Κουούσιουσι νίκησε με σκορ 3-1 (παράταση) και προκρίθηκε στην επόμενη φάση της διοργάνωσης.[116] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1986, η Ζενίτ Λένινγκραντ κατέλαβε την τέταρτη θέση με 33 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1987-88.[117] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1985-86, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Καϊρατ Άλμα Άτα με σκορ 0-3 στη φάση των 32, ενώ αργότερα επικράτησε με σκορ 2-1 επί της Ντιναμό Τιφλίδας. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε τη Μεταλλούργκ Λίπετσκ με σκορ 3-0, ωστόσο, στα ημιτελικά, η Ζενίτ αποκλείστηκε από τη Σαχτάρ Ντονέτσκ - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-2 (παράταση), αλλά η Σαχτάρ νίκησε με σκορ 3-4 στα πέναλτι.[118] Παράλληλα, η Ζενίτ συμμετείχε σε μια νέα διοργάνωση, στο Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ 1986, στο οποίο συμμετείχαν 16 ομάδες. Αυτές οι ομάδες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομίλους, με τη Ζενίτ να λαμβάνει μέρος στον Όμιλο Δ μαζί με τη Μεταλίστ Χαρκόβου, τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους και τη Ντιναμό Μινσκ. Στο πρώτο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους με σκορ 1-0, ωστόσο, η Ζενίτ επικράτησε στους δύο υπόλοιπους αγώνες - η ομάδα του Λένινγκραντ νίκησε τη Μεταλίστ Χαρκόβου με σκορ 1-0 και τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 0-2. Έτσι, η Ζενίτ κατέλαβε την πρώτη θέση με 4 βαθμούς και προκρίθηκε στα ημιτελικά, όπου επικράτησε της Αραράτ Ερεβάν με σκορ 1-0. Ωστόσο, στον τελικό, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 2-0 από τη Ντνέπρ Ντνιπροπετρόφσκ.[119]

Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1987, η Ζενίτ κατέλαβε την 14η θέση και παρέμεινε στην πρώτη κατηγορία χάρη στη διαφορά τερμάτων.[120] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1986-87, η Ζενίτ νίκησε τη Ντνέπρ Μογκιλιόφ με σκορ 0-2 (παράταση) στη φάση των 32, ωστόσο, ηττήθηκε με σκορ 0-1 από τη Ντιναμό Μινσκ στη φάση των 16.[121] Παράλληλα, στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1987-88, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Κλαμπ Μπρυζ σε δύο αγώνες στον πρώτο γύρο - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ, ωστόσο, η Κλαμπ Μπρυζ νίκησε στον επαναληπτικό αγώνα με σκορ 5-0 και προκρίθηκε στην επόμενη φάση.[122] Στο Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ 1987, η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Γ μαζί με τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους, τη Ντιναμό Μινσκ και την Καϊράτ Άλμα Άτα και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους με σκορ 0-2, στον δεύτερο, ηττήθηκε από τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 0-3, στον τρίτο, ηττήθηκε από την Καϊράτ Άλμα Άτα με σκορ 2-0, στον τέταρτο, ηττήθηκε από τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 4-3, στον πέμπτο, η Ζενίτ νίκησε την Καϊράτ Άλμα Άτα με σκορ 2-0, ωστόσο, στον τελευταίο αγώνα ηττήθηκε από τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους με σκορ 4-1 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την 4η θέση με 2 βαθμούς.[123] Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1988, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την έκτη θέση με 31 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1989-90.[124] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1987-88, σχεδόν σε όλες τις φάσεις της διοργάνωσης (πλην της φάσης των 64 και του τελικού) διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 32, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ντρούζμπα Μαϊκόπ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ντρούζμπα. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ντιναμό Τιφλίδας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, αλλά ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ντιναμό Τιφλίδας.[125] Στο Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ 1988, η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Α μαζί με τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους, τη Ντιναμό Μινσκ και τη Ντιναμό Κιέβου και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Ντιναμό Κιέβου με σκορ 2-2, στον δεύτερο, ηττήθηκε από τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 3-1, στον τρίτο, αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους με σκορ 0-0, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε τη Ντιναμό Μινσκ με σκορ 2-1, στον πέμπτο, ηττήθηκε από τη Ντιναμό Κιέβου με σκορ 0-1 και στον τελευταίο αγώνα ηττήθηκε από τη Ζάλγκιριζ Βίλνιους με σκορ 2-0 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την 4η θέση με 4 βαθμούς.[126]

Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1989, στο οποίο συμμετείχαν 16 ομάδες, η Ζενίτ κατέλαβε την τελευταία θέση με 19 βαθμούς και υποβιβάστηκε στη β' κατηγορία.[127] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1988-89, στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε σε δύο αγώνες την Κρίλια Σοβέτοφ Κούιμπισεφ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 0-0. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η μέλλουσα κυπελλούχος Ντνέπρ Ντνιπροπετρόφσκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ντνέπρ, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 1-1.[128] Παράλληλα, στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1989-90, στον πρώτο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΦΚ Νέστβεντ σε δύο αγώνες - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 0-0. Στον δεύτερο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΦφΜ Στουτγκάρδη σε δύο αγώνες - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-1 και ο δεύτερος με σκορ 5-0 υπέρ της γερμανικής ομάδας.[129] Στο Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου 1989, η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Α μαζί με τη Ντνέπρ Ντνιπροπετρόφσκ, τη Ρότορ Βολγκογκράντ και την Αραράτ Ερεβάν και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Ρότορ με σκορ 0-0, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε από την Αραράτ Ερεβάν με σκορ 2-1, στον τρίτο, ηττήθηκε από τη Ντνέπρ με σκορ 1-0, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε την Αραράτ με σκορ 3-1, στον πέμπτο, ηττήθηκε από τη Ρότορ με σκορ 2-1 και στον τελευταίο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ντνέπρ με σκορ 1-2 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την 4η θέση με 3 βαθμούς. Αυτή ήταν η τελευταία συμμετοχή της Ζενίτ στο Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ.[130] Στη β' κατηγορία του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ 1990 συμμετείχαν αρχικά 22 ομάδες, ωστόσο η Τορπέντο Κουταϊσι και η Ντιναμό Μπατούμι αποσύρθηκαν από τη διοργάνωση. Μετά από 38 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 18η θέση με 30 βαθμούς και παρέμεινε στη β' κατηγορία.[131] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1989-90, στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Κρίλια Σοβέτοφ Κούιμπισεφ σε δύο αγώνες - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-5 υπέρ της Κρίλια και ο δεύτερος με σκορ 0-4 υπέρ της Κρίλια.[132]

Στη β' κατηγορία του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ 1991 συμμετείχαν 22 ομάδες. Μετά από 42 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 18η θέση με 46 βαθμούς - αυτό ήταν το τελευταίο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στην ιστορία της ΕΣΣΔ.[133] Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ 1990-91, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της ΣΚΑ Οδησσού με σκορ 2-4 στα πέναλτι. Στην επόμενη φάση (1/32), η Ζενίτ επικράτησε της ΦΚ Βόρσκλα με σκορ 1-0. Στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε σε δύο αγώνες την Τορπέντο Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-2 και ο δεύτερος με σκορ 0-2 υπέρ της Τορπέντο.[134] Στις 12 Ιουλίου 1991, στο Λένινγκραντ διεξήχθη δημοψήφισμα για τη μετανομασία της πόλης από Λένινγκραντ σε Αγία Πετρούπολη. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 54.86% των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ της μετανομασίας, ενώ το 42.68% ψήφισε κατά.[135] Στις 6 Σεπτεμβρίου 1991, το Ανώτατο Σοβιέτ της ΡΣΟΣΔ εξέδωσε το διάταγμα υπ' αριθμόν 1643-1, το οποίο αναγνώριζε τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος και μετονόμαζε επισήμως το Λένινγκραντ σε Αγία Πετρούπολη.[136] Έτσι, από τα τέλη του 1991, η ομάδα μετονομάστηκε από Ζενίτ Λένινγκραντ σε Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης. Στο Κύπελλο ΕΣΣΔ-ΚΑΚ 1991-92, η Ζενίτ έλαβε μέρος μονάχα σε ένα αγώνα, στη φάση των 128. Αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Κρίλια Σοβέτοφ Σαμάρα και ο αγώνας έληξε με σκορ 3-2 υπέρ της τελευταίας. Αυτός ήταν ο τελευταίος αγώνας της Ζενίτ στην ιστορία των συμμετοχών της στο Κύπελλο ΕΣΣΔ.[137] Από το 1992, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης συμμετέχει στα πρωταθλήματα και κύπελλα ποδοσφαίρου Ρωσίας.

Ρωσική ιστορία Επεξεργασία

Τα πρώτα χρόνια (1992-1997) Επεξεργασία

Το πρωτάθλημα Ρωσίας 1992 διεξήχθη με τον παρακάτω τρόπο: στο πρώτο στάδιο, 20 ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους, ενώ στο δεύτερο στάδιο, οι ομάδες χωρίζονταν σε δύο ομίλους (για την 1η-8η θέση και για την 9η-20η θέση) ανάλογα με τις θέσεις που κατέλαβαν στο πρώτο στάδιο. Στο πρώτο στάδιο του πρωταθλήματος, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης βρέθηκε στον Όμιλο Β και κατέλαβε την 8η θέση με 14 βαθμούς. Στο δεύτερο στάδιο της διοργάνωσης, η Ζενίτ βρέθηκε στον όμιλο για την 9η-20η θέση - σύμφωνα με τους κανονισμούς της διοργάνωσης, οι πέντε τελευταίες ομάδες υποβιβάζονταν στη β' κατηγορία. Μετά από 22 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 16η θέση με 24 βαθμούς και υποβιβάστηκε στη β' κατηγορία.[138] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1992-93, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Τορπέντο Βλαντίμιρ με σκορ 3-0 στη φάση των 64, ωστόσο, στην επόμενη φάση, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 4-1 από τη Φάκελ Βορόνεζ και αποκλείστηκε από τη διοργάνωση.[139] Η β' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας 1993 διεξήχθη με τον παρακάτω τρόπο: 58 ομάδες χωρίστηκαν σε τρεις ζώνες (Δύση, Κέντρο, Ανατολή) και οι ομάδες που κατέλαβαν την 1η θέση σε κάθε ζώνη λάμβαναν μέρος σε μια διοργάνωση με τις ομάδες που κατέλαβαν την 14η-16η θέση στην α' κατηγορία - οι πρώτες τρεις ομάδες λάμβαναν εισιτήριο στην α' κατηγορία, ενώ οι άλλες τρεις υποβιβάζονταν στη β' κατηγορία. Η Ζενίτ βρέθηκε στη Ζώνη Κέντρο μαζί με άλλες 19 ομάδες. Μετά από 38 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 58 βαθμούς και παρέμεινε στη β' κατηγορία.[140] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1993-94, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Λοκομοτίβ Αγίας Πετρούπολης με σκορ 0-2 στη φάση 1/128, ενώ στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε την Προμετέι-Ντιναμό Αγίας Πετρούπολης με σκορ 7-1. Στη φάση των 64, ωστόσο, η Ζενίτ αποκλείστηκε από τη Σμένα-Σατούρν Αγίας Πετρούπολης - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-1, ωστόσο ηττήθηκε στα πέναλτι με σκορ 4-1.[141] Στη β' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας 1994 συμμετείχαν 22 ομάδες. Μετά από 42 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 13η θέση με 40 βαθμούς και παρέμεινε στη β' κατηγορία.[142] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1994-95, η Ζενίτ νίκησε τη Λοκομοτίβ Αγίας Πετρούπολης με σκορ 0-1 στη φάση των 64, ωστόσο, στη φάση των 32, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-2 από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας.[143]

Στη β' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας 1995 συμμετείχαν 22 ομάδες και οι πρώτες τρεις λάμβαναν το εισιτήριο για την α' κατηγορία. Μετά από 42 αγωνιστικές, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης κατέλαβε την τρίτη θέση με 77 βαθμούς και επέστρεψε στην α' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας.[144] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1995-96, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Τριόν-Βόλγκα Τβερ με σκορ 1-7 στη φάση των 128, ενώ στην επόμενη φάση επικράτησε με σκορ 6-0 εις βάρος της Ντιναμό Βόλογκντα. Ωστόσο, στη φάση των 32, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-4 από τη μέλλουσα κυπελλούχο Λοκομοτίβ Μόσχας.[145] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 1996 συμμετείχαν 18 ομάδες. Μετά από 34 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 10η θέση με 43 βαθμούς.[146] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1996-97, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Λοκομοτίβ-Σατούρν Αγίας Πετρούπολης με σκορ 0-1 (παράταση). Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 5-0 την Ενέργκια-Τεκστίλσικ Κάμισιν, ενώ στη φάση των 16 επικράτησε της Λοκομοτίβ Τσιτά - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ωστόσο η Ζενίτ νίκησε στα πέναλτι με σκορ 4-3. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε τη Σπαρτάκ Μόσχας με σκορ 0-1, ωστόσο, στα ημιτελικά, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ντιναμό Μόσχας με σκορ 1-0.[147] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 1997, μετά από 34 αγωνιστικές, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης κατέλαβε την 8η θέση με 49 βαθμούς.[148] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1997-98, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Σίννικ Γιαροσλάβλ με σκορ 2-3, ωστόσο, στην επόμενη φάση, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 3-2 από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας.[149]

Επιτυχίες στη Ρωσία (1998-2006) Επεξεργασία

Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 1998, η Ζενίτ ξεκίνησε πολύ δυναμικά και στα μέσα του πρωταθλήματος βρισκόταν στην πρώτη θέση του βαθμολογικού πίνακα. Ωστόσο, ο προπονητής της Ζενίτ, Ανατόλι Μπίσοβετς, έφυγε από την ομάδα για να αναλάβει την εθνική Ρωσίας.[150] Νέος προπονητής της ομάδας διορίστηκε ο Ανατόλι Νταβίντοφ.[150] Παρά τις προσπάθειες του νέου προπονητή, η ομάδα κατέλαβε τελικά την πέμπτη θέση με 47 βαθμούς.[151] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1988-99, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Σόκολ Σαράτοφ στη φάση των 32 - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-2 (παράταση), αλλά η Ζενίτ νίκησε στα πέναλτι με σκορ 1-4. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε τη Ζεμτσούζινα Σότσι με σκορ 1-4, ενώ στα προημιτελικά επικράτησε της Ροστελμάς Ροστόφ-στον-Ντον με σκορ 2-0. Στα ημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε τη ΤΣΣΚΑ Μόσχας με σκορ 1-0 και προκρίθηκε για πρώτη φορά στον τελικό του Κυπέλλου Ρωσίας. Στον τελικό, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Ντιναμό Μόσχας. Το πρώτο ημίχρονο έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ντιναμό, αλλά, στο δεύτερο ημίχρονο, η Ζενίτ έπαιξε καλύτερα και κατάφερε να νικήσει τη μοσχοβίτικη ομάδα με σκορ 3-1. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατάφερε να κατακτήσει για πρώτη φορά στην ιστορία της το Κύπελλο Ρωσίας και έλαβε το δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1999-00.[150][152] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 1999, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης κατέλαβε την 8η θέση με 39 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο Ιντερτότο 2000.[153] Στο Κύπελλο Ρωσίας 1999-00, η Ζενίτ έλαβε μέρος μονάχα σε ένα αγώνα, καθώς ηττήθηκε με σκορ 2-1 από την Γκαζοβίκ-Γκαζπρόμ Ιζέφσκ στη φάση των 32.[154] Στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1999-00, στον πρώτο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε σε δύο αγώνες την Μπολόνια - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-3 υπέρ της ιταλικής ομάδας, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 2-2.[155] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2000, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την 7η θέση με 47 βαθμούς.[156] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2000-01, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 2-1 από τη Μεταλλούργκ Λίπετσκ στη φάση των 32.[157] Στο Κύπελλο Ιντερτότο 2000, η Ζενίτ ξεκίνησε την πορεία της στον δεύτερο γύρο με δύο αγώνες έναντι της ΦΚ Πριμόριε - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της ρωσικής ομάδας. Στον τρίτο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΦΚ Ταταμπάνια - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 2-1 υπέρ της Ζενίτ. Στους ημιτελικούς αγώνες, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Μπράντφορντ Σίτι - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 και ο δεύτερος με σκορ 3-0 υπέρ της Ζενίτ. Στους τελικούς, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Θέλτα - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Σέλτα, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 2-2.[158]

Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2001, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την τρίτη θέση με 56 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2002-03.[159] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2001-02, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Λοκομοτίβ Καλούγκα με σκορ 0-3 στη φάση των 32, ενώ στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε την Κουμπάν Κρασνοντάρ με σκορ 3-2. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε την Κρίλια Σοβέτοφ Σαμάρα με σκορ 1-0 (παράταση), ενώ στα ημιτελικά νίκησε - με το ίδιο σκορ - τη Σατούρν Ράμενσκογιε και προκρίθηκε στον τελικό. Ωστόσο, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, η οποία νίκησε με σκορ 2-0.[160] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2002, η Ζενίτ κατέλαβε την 10η θέση με 33 βαθμούς.[161] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2002-03, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της ΦΚ Ουραλμάς Γιεκατιρινμπούργκ με σκορ 1-2, ωστόσο, στην επόμενη φάση (1/8), η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Λάντα Τολιάττι με σκορ 3-2 (παράταση).[162] Παράλληλα, στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2002-03, η Ζενίτ αντιμετώπισε (στα προκριματικά) σε δύο αγώνες την ΦΚ Ενκάμπ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-5 και ο δεύτερος με σκορ 8-0 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση (πρώτος γύρος), η Ζενίτ αντιμετώπισε την Γκρασχόπερς Ζυρίχης - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Γκρασχόπερς, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Ζενίτ.[163] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2003, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 56 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2004-05.[164] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2003-04, στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε σε δύο αγώνες την ΦΚ Καμάζ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-2 και ο δεύτερος με σκορ 2-6 υπέρ της Ζενίτ. Επόμενος αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Κρίλια Σοβέτοφ Σαμάρα - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1 και ο δεύτερος με σκορ 0-0, αλλά στην επόμενη φάση προκρίθηκε η Κρίλια λόγω εκτός έδρας τέρματος.[165] Παράλληλα, η Ζενίτ συμμετείχε στο Λιγκ Καπ Ρωσίας, το οποίο διεξήχθη μονάχα το 2003. Σε όλες τις φάσεις της διοργάνωσης διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 16, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της ΤΣΣΚΑ (χάρη στο εκτός έδρας τέρμα, στην επόμενη φάση προκρίθηκε η Ζενίτ). Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Σπαρτάκ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-1. Στα ημιτελικά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Τορπέντο Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-2, ενώ ο δεύτερος με σκορ 3-1 υπέρ της Ζενίτ. Αντίπαλος της Ζενίτ στον τελικό ήταν η Τσερνομόρετς Νοβορωσίσκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος με σκορ 2-2. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε το μοναδικό Λιγκ Καπ Ρωσίας.[166]

Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2004, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ (λόγω διαφοράς τερμάτων) κατέλαβε την τέταρτη θέση με 56 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2005-06.[167] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2004-05, από τη φάση των 32 μέχρι τα ημιτελικά διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 32, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η ΦΚ Ιρτίς Όμσκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-2 και ο δεύτερος με σκορ 7-1 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Κουμπάν Κρασνοντάρ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ζενίτ. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Σίννικ Γιαροσλάβλ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 4-0 και ο δεύτερος με σκορ 1-4 υπέρ της Ζενίτ. Στα ημιτελικά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η μέλλουσα κυπελλούχος ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της ΤΣΣΚΑ Μόσχας.[168] Στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2004-05, η Ζενίτ ξεκίνησε στον δεύτερο προκριματικό γύρο με αντίπαλο την ΑΣΚΟ Πάσινγκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Πάσινγκ, αλλά ο δεύτερος έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ, η οποία (λόγω εκτός έδρας τέρματος) προκρίθηκε στην επόμενη φάση. Στον πρώτο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε τον Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 4-0 και ο δεύτερος με σκορ 2-1 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Θ μαζί με τη Λιλ, τη Σεβίλλη, την Αλεμάνια Άχεν και την ΑΕΚ Αθηνών και έλαβε μέρος σε τέσσερις αγώνες - στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε την ΑΕΚ Αθηνών με σκορ 5-1, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Λιλ με σκορ 2-1, στον τρίτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 1-1 με την ΦΚ Σεβίλλη, ενώ στον τελευταίο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 2-2 με την ΦΚ Αλεμάνια Άχεν. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την τέταρτη θέση με 5 βαθμούς και αποκλείστηκε από τη διοργάνωση.[169] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2005, η Ζενίτ κατέλαβε την έκτη θέση με 49 βαθμούς.[170] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2005-06, από τη φάση των 32 μέχρι τα ημιτελικά διεξάγονταν δύο αγώνες. Στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Κουμπάν Κρασνοντάρ - ο πρώτος άγωνας έληξε με σκορ 1-1 και ο δεύτερος με σκορ 0-0 (στην επόμενη φάση προκρίθηκε η Ζενίτ λόγω εκτός έδρας τέρμα). Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Τέρεκ Γκρόζνι - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Τέρεκ. Μετά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Τορπέντο Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 και ο δεύτερος με σκορ 3-2 υπέρ της Ζενίτ. Ωστόσο, στα ημιτελικά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η μέλλουσα κυπελλούχος ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 και ο δεύτερος με σκορ 3-0 υπέρ της ΤΣΣΚΑ Μόσχας.[171] Στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2005-06, η Ζενίτ ξεκίνησε την πορεία της στον δεύτερο προκριματικό γύρο, όπου αντιμετώπισε την Αούστρια Κέρντεν - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-2 και ο δεύτερος με σκορ 1-1, αλλά στην επόμενη φάση (λόγω εκτός έδρας τέρματος) προκρίθηκε η Ζενίτ. Στον πρώτο γύρο, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΑΕΚ Αθηνών - ο πρώτος γύρος έληξε με σκορ 0-0, ωστόσο, στον δεύτερο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 1-0. Στον Όμιλο Θ, η Ζενίτ βρέθηκε μαζί με τη Σεβίλλη, τη Μπόλτον Γουόντερερς, τη Μπεσικτάς και τη Γκιμαράες και έλαβε μέρος σε 4 αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε τη Γκιμαράινς με σκορ 2-1, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Μπόλτον με σκορ 1-0, στον τρίτο, νίκησε την ΦΚ Σεβίλλη με σκορ 2-1 και στον τελευταίο αγώνα αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 1-1 με τη Μπεσικτάς - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε τη δεύτερη θέση και προκρίθηκε στη φάση των 32 της διοργάνωσης. Αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ρόσενμποργκ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-2 και ο δεύτερος με σκορ 1-2 υπέρ της Ζενίτ. Στη φάση των 16, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Ολιμπίκ Μαρσέιγ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 1-1. Στα προημιτελικά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η ΦΚ Σεβίλλη - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 4-1 υπέρ της ΦΚ Σεβίλλης, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 1-1.[172] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2006, η Ζενίτ κατέλαβε την τέταρτη θέση με 50 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2007-08.[173] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2006-07, η Ζενίτ ξεκίνησε την πορεία της στη φάση των 32 με αντίπαλο την ΦΚ Τσιτά, την οποία αντιμετώπισε σε δύο αγώνες - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 1-2 υπέρ της Ζενίτ. Στη φάση των 16, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Σατούρν Ράμενσκογιε - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-1. Στα προημιτελικά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Σπαρτάκ Μόσχας - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-2 υπέρ της Σπαρτάκ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-1.[174]

Σύγχρονη εποχή: επιτυχίες στην Ευρώπη Επεξεργασία

 
Ο Αντρέι Αρσάβιν το 2008

Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2007, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την πρώτη θέση με 61 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ 2008-09 - αυτό ήταν το πρώτο πρωτάθλημα Ρωσίας που κατέλαβε η ομάδα της Πετρούπολης.[175] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2007-08, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Ντιναμό Μπριάνσκ με σκορ 1-2 στη φάση των 32. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 9-3 τη Ντιναμό Μόσχας, ωστόσο, στα προημιτελικά αποκλείστηκε από την ΦΚ Τομ - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ωστόσο, η ΦΚ Τομ νίκησε στα πέναλτι με σκορ 3-4.[176] Παράλληλα, η Ζενίτ έλαβε μέρος στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2007-08, το οποίο έμελλε να γίνει μια από τις χρυσές σελίδες στην ιστορία της ομάδας. Η Ζενίτ ξεκίνησε την πορεία της στον δεύτερο προκριματικό γύρο με αντίπαλο την ΦΚ ΒιΟν - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-2 και ο δεύτερος με σκορ 0-3 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ αντιμετώπισε σε δύο αγώνες τη Σταντάρ Λιέγης - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-0 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-1. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Α μαζί με την Έβερτον, την ΦΚ Νυρεμβέργη, την ΑΖ Αλκμάαρ και την Αθλητική Ένωση Λάρισας και έλαβε μέρος σε τέσσερις αγώνες - στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με την ΑΖ Αλκμάαρ με σκορ 1-1, στον δεύτερο, η Ζενίτ νίκησε την ΑΕΛ με σκορ 2-3, στον τρίτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με την ΦΚ Νυρεμβέργης και στον τελευταίο, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 1-0 από την Έβερτον. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την τρίτη θέση με 5 βαθμούς και προκρίθηκε στην επόμενη φάση. Στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Βιγιαρεάλ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ και ο δεύτερος με σκορ 1-2 υπέρ της Βιγιαρέαλ, αλλά η Ζενίτ προκρίθηκε λόγω εκτός έδρας τέρματος. Στη φάση των 16, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Ολιμπίκ Μαρσέιγ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Μαρσέιγ και ο δεύτερος με σκορ 0-2 υπέρ της Ζενίτ, αλλά η Ζενίτ προκρίθηκε ξανά λόγω εκτός έδρας τέρματος. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Μπάγερ Λεβερκούζεν - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-4 υπέρ της Ζενίτ, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Μπάγερ. Στα ημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Μπάγερν Μονάχου - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-1, αλλά στον δεύτερο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε με σκορ 4-0 και προκρίθηκε για πρώτη φορά σε τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Στον τελικό, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Ρέιντζερς Γλασκώβης - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε για πρώτη φορά στην ιστορία της ευρωπαϊκό τρόπαιο και έγινε η δεύτερη ρωσική ομάδα που κατέλαβε το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ.[177] Στον τελικό του ΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ 2008, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Ζενίτ. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε για πρώτη φορά το ΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ και έγινε η πρώτη ρωσική ομάδα που κατέλαβε το τρόπαιο - από τότε, η Ζενίτ κατέχει τα περισσότερα ευρωπαϊκά τρόπαια ανάμεσα στις ρωσικές ομάδες.[178] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2008, η Ζενίτ κατέλαβε την πέμπτη θέση με 48 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετεοχής στο Γιουρόπα Λιγκ 2009-10.[179] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2008-09, η Ζενίτ έλαβε μέρος μονάχα σε ένα αγώνα, καθώς ηττήθηκε από τη Σιμπίρ Νοβοσιμπίρσκ με σκορ 1-0 στη φάση των 32.[180] Παράλληλα, η Ζενίτ συμμετείχε για πρώτη φορά στον τελικό του Σούπερ Καπ Ρωσίας. Αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Λοκομοτίβ Μόσχας - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Ζενίτ και η ομάδα της Πετρούπολης κατέλαβε το πρώτο Σούπερ Καπ Ρωσίας στην ιστορία της.[181] Επίσης, η Ζενίτ συμμετείχε για πρώτη φορά στο Τσάμπιονς Λιγκ. Η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Θ μαζί με τη Γιουβέντους, τη Ρεάλ Μαδρίτης και τη ΜΠΑΤΕ Μπορίσοφ και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Γιουβέντους με σκορ 1-0, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης με σκορ 1-0, στον τρίτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη ΜΠΑΤΕ με σκορ 1-1, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε τη ΜΠΑΤΕ με σκορ 0-2, στον πέμπτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Γιουβέντους με σκορ 0-0, ενώ στον τελευταίο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης με σκορ 3-0. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την τρίτη θέση με 5 βαθμούς και συνέχισε στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2008-09.[182] Στη φάση των 32 του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ 2008-09, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΦΚ Στουτγκάρδης - και οι δύο αγώνες έληξαν με σκορ 1-2 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Ουντινέζε - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ουντινέζε, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 0-1 υπέρ της Ζενίτ.[182]

 
Σπαρτάκ - Ζενίτ το 2010

Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2009, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την τρίτη θέση με 54 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Τσάμπιονς Λιγκ 2010-11.[183] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2009-10, η Ζενίτ ξεκίνησε την πορεία της στη φάση των 32, όπου νίκησε την Τορπέντο Βλαντίμιρ με σκορ 0-2. Στην επόμενη φάση, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η ΦΚ Νίζνι Νόβγκοροντ - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-1 στην κανονική διάρκεια, ωστόσο, η Ζενίτ πέτυχε ακόμα ένα τέρμα στην παράταση και προκρίθηκε στα προημιτελικά. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ νίκησε την ΦΚ Βόλγκα Τβερ με σκορ 2-0, ενώ στα ημιτελικά επικράτησε της Αμκάρ Περμ στα πέναλτι με σκορ 2-4. Στον τελικό, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Σιμπίρ Νοβοσιμπίρσκ - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, η οποία κατέκτησε για δεύτερη φορά στην ιστορία της το Κύπελλο Ρωσίας.[184] Στο Γιουρόπα Λιγκ 2009-10, η Ζενίτ βρέθηκε στον προκριματικό γύρο των play-off, όπου αντιμετώπισε τη Νασιονάλ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 4-3 υπέρ της Νασιονάλ, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 1-1.[185] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2010, μετά από 30 αγωνιστικές, η Ζενίτ κατέλαβε την πρώτη θέση με 68 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Τσάμπιονς Λιγκ 2011-12 - αυτό ήταν το δεύτερο πρωτάθλημα Ρωσίας που κατέλαβε η ομάδα της Πετρούπολης.[186] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2010-11, η Ζενίτ ξεκίνησε με νίκη επί της Ντιναμό Αγίας Πετρούπολης με σκορ 1-3 στη φάση των 32, ενώ αργότερα επικράτησε εις βάρος της Ανζί Μαχατσκαλά με σκορ 2-3. Ωστόσο, στα προημιτελικά, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η μέλλουσα κυπελλούχος ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-2 υπέρ της ΤΣΣΚΑ Μόσχας.[187] Στο Τσάμπιονς Λιγκ 2010-11, η Ζενίτ ξεκίνησε την πορεία της στον τρίτο προκριματικό γύρο με αντίπαλο την Ουνιρέα - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 0-0, ενώ ο δεύτερος έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση (play-off), αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Οσέρ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, αλλά ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Οσέρ.[188] Παρά τον αποκλεισμό της από το Τσάμπιονς Λιγκ, η Ζενίτ συνέχισε την πορεία της στον Όμιλο Η του Γιουρόπα Λιγκ 2010-11, όπου βρέθηκε μαζί με την ΡΣΚ Άντερλεχτ, την ΑΕΚ Αθηνών και τη Χάιντουκ Σπλιτ και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε την Άντερλετ με σκορ 1-3, στον δεύτερο, νίκησε την ΑΕΚ με σκορ 4-2, στον τρίτο, νίκησε τη Χάιντουκ Σπλιτ με σκορ 2-0, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε τη Χάιντουκ με σκορ 2-3, στον πέμπτο, νίκησε ξανά την ΡΣΚ Άντερλεχτ με σκορ 3-1 και στον τελευταίο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε την ΑΕΚ με σκορ 0-3 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την πρώτη θέση με 18 βαθμούς και προκρίθηκε στην επόμενη φάση. Στη φάση των 32, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Γιάνγκ Μπόις - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-1 υπέρ της Γιάνγκ Μπόις, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Ζενίτ. Στη φάση των 16, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Τβέντε - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-0 υπέρ της Τβέντε, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ.[188] Στο Σούπερ Καπ Ρωσίας 2011, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο αγώνας έληξε με σκορ 1-0 υπέρ της Ζενίτ, με αποτέλεσμα η τελευταία να καταλάβει για δεύτερη φορά στην ιστορία της το Σούπερ Καπ Ρωσίας.[181] Το πρωτάθλημα Ρωσίας 2011-12 διεξήχθη σε δύο στάδια: στο πρώτο στάδιο, 16 ομάδες συμμετείχαν σε 30 αγωνιστικές και ανάλογα με τα αποτελέσματα του πρώτου σταδίου χωρίζονταν αργότερα σε δύο ομίλους (1η-8η θέση και 9η-16η θέση). Στο πρώτο στάδιο, η Ζενίτ κατέλαβε την 1η θέση με 61 βαθμούς και έλαβε εισιτήριο στον όμιλο για την 1η-8η θέση, όπου συμμετείχε σε 14 αγώνες. Σ' αυτούς τους αγώνες, η Ζενίτ πέτυχε 7 νίκες, 1 ισοπαλία και 1 ήττα και κατέλαβε την 1η θέση με συνολικά 88 βαθμούς, ενώ επίσης έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Τσάμπιονς Λιγκ 2012-13 - αυτό ήταν το τρίτο πρωτάθλημα Ρωσίας που κατέλαβε η Ζενίτ.[189] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2011-12, στη φάση των 32, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΦΚ Χίμκι - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-3 υπέρ της Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε τη Ντιναμό Μπριάνσκ με σκορ 2-0, ωστόσο, στα προημιτελικά, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-1 από τη Ντιναμό Μόσχας.[190] Παράλληλα, η Ζενίτ συμμετείχε στο Τσάμπιονς Λιγκ 2011-12. Η Ζενίτ βρέθηκε στον Όμιλο Η μαζί με τον ΑΠΟΕΛ, την Πόρτο και τη ΦΚ Σαχτάρ Ντονέτσκ και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες - στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τον ΑΠΟΕΛ με σκορ 2-1, στον δεύτερο, η Ζενίτ νίκησε την Πόρτο με σκορ 3-1, στον τρίτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 2-2 με τη Σαχτάρ Ντονέτσκ, στον τέταρτο, η Ζενίτ νίκησε τη Σαχτάρ με σκορ 1-0, στον πέμπτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με σκορ 0-0 με τον ΑΠΟΕΛ και στον έκτο αγώνα, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με την Πόρτο με σκορ 0-0. Μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 9 βαθμούς και προκρίθηκε για πρώτη φορά στη φάση των 16. Εκεί, αντίπαλος της Ζενίτ ήταν η Μπενφίκα - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 3-2 υπέρ της Ζενίτ, ωστόσο, η Μπενφίκα νίκησε στον δεύτερο αγώνα με σκορ 2-0 και προκρίθηκε στην επόμενη φάση.[191]

Στο Σούπερ Καπ Ρωσίας 2012, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Ρουμπίν Καζάν - ο αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ρουμπίν.[181] Στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2012-13, η Ζενίτ ξεκίνησε πολύ δυναμικά, ωστόσο, λόγω εσωτερικών διαμαχών, η ομάδα κατέλαβε τελικά τη δεύτερη θέση με 62 βαθμούς και έλαβε δικαίωμα συμμετοχής στο Τσάμπιονς Λιγκ 2013-14.[192] Στο Κύπελλο Ρωσίας 2012-13, στη φάση των 32, η Ζενίτ νίκησε τη Μπάλτικα Καλινινγκράντ με σκορ 1-2, ενώ στην επόμενη φάση, η Ζενίτ νίκησε την ΦΚ Μορντόβια με σκορ 0-2. Στα προημιτελικά, η Ζενίτ αντιμετώπισε την Κουμπάν Κρασνοντάρ - ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0, αλλά η Ζενίτ νίκησε με σκορ 4-3 στα πέναλτι. Ωστόσο, στα ημιτελικά, η Ζενίτ ηττήθηκε με σκορ 0-1 από την Ανζί Μαχατσκαλά.[193] Παράλληλα, η Ζενίτ συμμετείχε στο Τσάμπιονς Λιγκ 2012-13. Η ομάδα ξεκίνησε την πορεία της στον Όμιλο Γ, όπου βρέθηκε μαζί με τη Μάλαγα, τη ΑΚ Μίλαν και την ΡΣΚ Άντερλεχτ και έλαβε μέρος σε έξι αγώνες. Στον πρώτο αγώνα, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Μάλαγα με σκορ 3-0, στον δεύτερο, η Ζενίτ ηττήθηκε από τη Μίλαν με σκορ 2-3, στον τρίτο, η Ζενίτ νίκησε την ΡΣΚ Άντερλεχτ με σκορ 1-0, στον τέταρτο, η Ζενίτ ηττήθηκε από την ΡΣΚ Άντερλεχτ με σκορ 1-0, στον πέμπτο, η Ζενίτ αναδείχθηκε ισόπαλη με τη Μάλαγα με σκορ 2-2, ενώ στον έκτο αγώνα, η Ζενίτ νίκησε τη Μίλαν με σκορ 0-1 - μ' αυτό τον τρόπο, η Ζενίτ κατέλαβε την τρίτη θέση με 7 βαθμούς και συνέχισε στο Γιουρόπα Λιγκ 2012-13.[194] Στη φάση των 32 του Γιουρόπα Λιγκ 2012-13, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Λίβερπουλ - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Ζενίτ και ο δεύτερος αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της Λίβερπουλ, ωστόσο, στην επόμενη φάση (λόγω εκτός έδρας τέρματος) προκρίθηκε η Ζενίτ. Στην επόμενη φάση, η Ζενίτ αντιμετώπισε τη Βασιλεία - ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 2-0 υπέρ της Βασιλείας, ενώ η Ζενίτ νίκησε με σκορ 1-0.[194] Στο Σούπερ Καπ Ρωσίας 2013, η Ζενίτ αντιμετώπισε την ΤΣΣΚΑ Μόσχας - ο αγώνας έληξε με σκορ 3-0 υπέρ της μοσχοβίτικης ομάδας.[195]

Στάδιο Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της ιστορίας της, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης χρησιμοποίησε διάφορα στάδια ως έδρα. Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, μετά από αρκετές γραφειοκρατικές διαδικασίες, η ομάδα του Μεταλλικού Εργοστασίου του Λένινγκραντ έλαβε το Στάδιο της Κόκκινης Αθλητικής Διεθνούς, το οποίο θεωρείτο ένα από τα καλύτερα στάδια του Λένινγκραντ εκείνη την εποχή.[6] Αυτό το στάδιο αποτέλεσε έδρα της ομάδας μέχρι το 1950, όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Σταδίου Κίροφ (προς τιμήν του Σεργκέι Μιρόνοβιτς Κίροφ).[196] Η κατασκευή του Σταδίου Κίροφ ξεκίνησε το 1932, με κύριο αρχιτέκτονα τον Αλεξάντερ Νικόλσκι. Καθώς το στάδιο βρισκόταν στο δυτικό μέρος του νησιού Κρεστόφσκι, για αρκετά χρόνια διεξάγονταν εργασίες για την ανέγερση τεχνητού λόφου (16 μέτρα από το επίπεδο της θάλασσας).[196] Εξαιτίας της πολιορκίας του Λένινγκραντ, οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1950.

Ο πρώτος αγώνας στο Στάδιο Κίροφ, το οποίο είχε χωρητικότητα 100.000 θεατών, διεξήχθη στις 30 Ιουλίου, μεταξύ της Ζενίτ και της Ντιναμό Λένινγκραντ (1-1).[37] Το Στάδιο Κίροφ υπέστη αρκετές αλλαγές την περίοδο 1976-1979, καθώς αποφασίστηκε να φιλοξενήσει την ποδοσφαιρική διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων 1980. Αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών ήταν η μείωση της χωρητικότητας του από 100 σε 72 χιλιάδες θεατές.[196] Το Στάδιο Κίροφ αποτέλεσε έδρα της Ζενίτ μέχρι το 1992, ωστόσο, στα πλαίσια της 28ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος Ρωσίας 2006, η Ζενίτ υποδέχτηκε τη Ντιναμό Μόσχας (0-0) στο Στάδιο Κίροφ.[197] Παρά το γεγονός ότι το Στάδιο Κίροφ ήταν εντός έδρας της Ζενίτ από το 1950 μέχρι το 1992, η ομάδα χρησιμοποίησε (μια φορά) και το Αθλητικό-Μουσικό Σύμπλεγμα του Β. Λένιν - σ' αυτό το στάδιο, η Ζενίτ υποδέχτηκε τη Μεταλίστ Χαρκόβου (4-1) στα πλαίσια της τελευταίας αγωνιστικής του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ 1984, την κατάκτηση του οποίου γιόρτασε σ' αυτό το σύμπλεγμα.[198]

Σήμερα, έδρα της Ζενίτ αποτελεί το Στάδιο Πετρόφσκι, το οποίο βρίσκεται στο ομώνυμο νησί και έχει χωρητικότητα 21 χιλιάδων θεατών.[199] Το στάδιο χτίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1920 και αποτελούσε έδρα της Ντιναμό Λένινγκραντ, της Σπαρτάκ Λένινγκραντ και άλλων ομάδων του Λένινγκραντ, καθώς επίσης και της εθνικής ΕΣΣΔ - σήμερα, το Στάδιο Πετρόφσκι φιλοξενεί και αγώνες της εθνικής Ρωσίας.[200] Παράλληλα, στο δυτικό μέρος του Κρεστόφσκι διεξάγεται η κατασκευή του νέου σταδίου της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης, στη βάση του Σταδίου Κίροφ (το οποίο κατεδαφίστηκε την περίοδο 2006-07), το οποίο αναμένεται να έχει χωρητικότητα 68.000 θεατών.[201]

Αρχικά, αναμενόταν πως η κατασκευή του σταδίου θα γίνει βάσει των πόρων της Gazprom (χορηγού της Ζενίτ), ωστόσο, αργότερα ανακοινώθηκε πως η κατασκευή του σταδίου θα γίνει βάσει του προϋπολογισμού της Αγίας Πετρούπολης. Μετά, η κυβέρνηση της Αγίας Πετρούπολης προσπάθησε να πείσει την Gazprom να αναλάβει το 51% του κόστους της κατασκευής, ωστόσο, η εταιρεία αρνήθηκε.[202] Όταν ξεκίνησε η κατασκευή του σταδίου (2008), η αρχική τιμή ανέρχονταν στα 6.3 δισεκατομμύρια ρούβλια (250 εκατομμύρια δολάρια), ωστόσο, μετά από αρκετές αυξήσεις, η τιμή της κατασκευής έφθασε στα 34.9 δισεκατομμύρια ρούβλια.[203] Το νέο στάδιο της Ζενίτ αναμένεται να είναι έτοιμο μέχρι το 2018, καθώς θα φιλοξενήσει τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου 2018.[204]

Τα στάδια της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης
 
Το Στάδιο Κίροφ (πριν την κατεδάφιση)
Το Στάδιο Κίροφ (πριν την κατεδάφιση)  
 
Το Στάδιο Πετρόφσκι
Το Στάδιο Πετρόφσκι  
 
Το νέο στάδιο της Ζενίτ στο νησί Κρεστόφσκι (Αύγουστος 2012)
Το νέο στάδιο της Ζενίτ στο νησί Κρεστόφσκι (Αύγουστος 2012)  

Χρώματα και εμβλήματα Επεξεργασία

Χρώματα Επεξεργασία

Χρώματα
Μπλε
Λευκό
Γαλάζιο

Ο πρόγονος της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης, η Στάλινετς, δεν είχε επίσημα χρώματα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των αγώνων, οι ποδοσφαιριστές της Στάλινετς φορούσαν κίτρινες ή γαλάζιες φανέλες με μια κάθετη λευκή λωρίδα και λευκά παντελόνια.[205] Όταν ο σύλλογος μετανομάστηκε, ως κύριο χρώμα της ομάδας αναφερόταν το «ηλεκτρίκ».[205] Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970, οι ποδοσφαιριστές της Ζενίτ φορούσαν μπλε, λευκές και γαλάζιες φανέλες, αν και αρκετές φορές - λόγω των προβλημάτων που είχε η ΕΣΣΔ στην παροχή ενδυμασίας στους επαγγελματίες αθλητές - οι παίκτες φορούσαν κίτρινες και κόκκινες φανέλες.[205] Τα σύγχρονα χρώματα της Ζενίτ (μπλε, λευκό, γαλάζιο) έγιναν μόνιμα από τα τέλη της δεκαετίας του 1970.[205] Παράλληλα, η Ζενίτ αποτελούσε την πρώτη τρίχρωμη ομάδα στην περιφέρεια της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.[205] Λόγω των χρωμάτων της ομάδας, οι ποδοσφαιριστές και οι οπαδοί της Ζενίτ έχουν το ψευδώνυμο «μπλε-λευκο-γαλάζιοι» («сине-бело-голубые»).[205]

Έμβλημα Επεξεργασία

Η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης είχε αλλάξει αρκετές φορές το έμβλημά της.[206][207] Πριν το 1940, όταν η ομάδα ονομαζόταν «Στάλινετς», έμβλημα της ομάδας ήταν μια μικρή κυματιστή σημαία με δύο γαλάζιες και μια λευκή κάθετες λωρίδες με την καλλιγραφική επιγραφή «Сталинец».[208]

Μετά τη μετανομασία της ομάδας από Στάλινετς σε Ζενίτ, κύριο χαρακτηριστικό όλων των εμβλημάτων της ομάδας ήταν η καλλιγραφική επιγραφή «Зенит» σε ένα κυματιστό τόξο.[208] Από το 1940 μέχρι το 1977, αυτή η επιγραφή γινόταν και σε γαλάζιο και σε κόκκινο κυματιστό τόξο, ενώ από το 1977 και μετά, η επιγραφή γινόταν αποκλειστικά σε μπλε τόξο.[208] Την περίοδο 1988-1991, το έμβλημα της Ζενίτ έγινε κυκλικό, έχοντας την καλλιγραφική επιγραφή «Зенит» σε ένα μπλε κυματιστό τόξο στο κέντρο, έχοντας πάνω της ένα χρυσό πλοίο και κάτω μια ποδοσφαιρική μπάλα - όλα αυτά περικυκλώθηκαν από τις λέξεις «Ленинградский футбольный клуб» (ποδοσφαιρικός σύλλογος του Λένινγκραντ).[208]

Παρόμοιο έμβλημα εμφανίστηκε από το 1996, όταν η ομάδα επανήλθε στην α' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας. Η μόνη διαφορά στο έμβλημα ήταν η αφαίρεση της λέξης «Ленинградский» που βρισκόταν στο κάτω μέρος του εμβλήματος - τη θέση της έλαβε η επιγραφή «Санкт-Петербургский» (αυτό έγινε λόγω της μετανομασίας της πόλης από Λένινγκραντ σε Αγία Πετρούπολη).[208] Την περίοδο 1998-2013, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης τελειοποίησε το προηγούμενο έμβλημα - τη θέση της επιγραφής «Санкт-Петербургский» έλαβε η επιγραφή «Санкт-Петербург», ενώ το πλοίο άλλαξε χρώμα από χρυσό σε μπλε.[208]

Στις 11 Ιουλίου 2013, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της αμφίεσης για τη χρονιά 2013-14, ο σύλλογος ανακοίνωσε την αλλαγή του εμβλήματος και την επιστροφή του στις παλιές παραδόσεις - από το έμβλημα της περιόδου 1998-2013 αφαιρέθηκαν η μπάλα, το πλοίο και οι επιγραφές «Футбольный Клуб» και «Санкт-Петербург».[208][209] Στις 17 Μαρτίου του 2015, με αφορμή την κατάκτηση του 5ου πρωταθλήματος παρουσιάστηκε το ίδιο έμβλημα, με επιπλέον προσθήκη το αστέρι που υποδειλώνει την κατάκτηση συνολικά πέντε πρωταθλημάτων από ρωσικό σύλλογο.[208]

Αμφίεση Επεξεργασία

Η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης άλλαξε αρκετές εμφανίσεις κατά τη διάρκεια της ιστορίας της.[210] Πάρακάτω παρουσιάζονται οι αμφιέσεις της ομάδας από το 2005 μέχρι σήμερα:

Κύρια αμφίεση Επεξεργασία

 
 
 
 
 
 
 
 
2004
 
 
 
 
 
 
 
 
2005
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2006
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2007
 
 
 
 
 
 
 
 
2008
 
 
 
 
 
 
 
 
2009
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2010
 
 
 
 
 
 
 
 
2011-12
 
 
 
 
 
2012-13
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2013-14
 
 
 
 
 
 
 
 
2014-15

Εναλλακτική αμφίεση Επεξεργασία

 
 
 
 
 
 
 
 
2004
 
 
 
 
 
 
 
 
2005
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2006
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2007
 
 
 
 
 
2008
 
 
 
 
 
 
 
 
2009
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2010
 
 
 
 
 
 
 
 
2011-12
 
 
 
 
 
2012-13
 
 
 
 
 
 
 
 
2013-14
 
 
 
 
 
 
2014-15

Οπαδοί Επεξεργασία

 
Οι οπαδοί της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του ύμνου της ομάδας

Τα πρώτα οργανωμένα κινήματα οπαδών (ultras) στην ΕΣΣΔ εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1970 - πρώτοι οργανώθηκαν οι οπαδοί της Σπαρτάκ Μόσχας, ενώ αργότερα αναπτύχθηκαν τα οργανωμένα οπαδικά κινήματα της ΦΚ Ντιναμό Κιέβου και της Ζενίτ Λένινγκραντ.[211] Το πρώτο οργανωμένο κίνημα των οπαδών της Ζενίτ ήταν η «Θύρα 33» του Σταδίου Κίροφ, η οποία ιδρύθηκε το 1980 - ημερομηνία ίδρυσης θεωρείται η 21η Σεπτεμβρίου.[212] Σήμερα, το κύριο κίνημα των οργανωμένων οπαδών της Ζενίτ αποτελεί η «Landscrona». Το κίνημα εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν κυκλοφόρησαν τα περιοδικά «Landscrown» και «Знамя Зенита» (Λάβαρο της Ζενίτ).[213]

Σκάνδαλα Επεξεργασία

Οι οπαδοί της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης είναι γνωστοί για τη συνεχή χρήση πυροτεχνημάτων κατά τη διάρκεια των εντός και εκτός έδρας αγώνων της ομάδας - χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης, κατά τη χρονιά 2012-13, αναγκάστηκε να πληρώσει πρόστιμα ύψους 5.450.000 ρούβλιων για χρήση πυροτεχνημάτων.[214] Τα κυριότερα σκάνδαλα με τη χρήση πυροτεχνημάτων από τους οργανωμένους οπαδούς της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης σημειώθηκαν στον αγώνα με τον ΑΠΟΕΛ στα πλαίσια της 5ης αγωνιστικής των ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ 2011-12 και στον αγώνα με τη Ντιναμό Μόσχας στα πλαίσια της 16ης αγωνιστικής του Πρωταθλήματος Ρωσίας 2012-13.[215] Στον αγώνα με τον ΑΠΟΕΛ, στα μέσα του δευτέρου ημιχρόνου, ο διατητής του αγώνα, Φέλιξ Μπρυχ, σταμάτησε τον αγώνα για 10 λεπτά, καθώς η ορατότητα στο γήπεδο μειώθηκε αισθητά εξαιτίας της χρήσης πυροτεχνημάτων από τους οργανωμένους οπαδούς - μετά τον αγώνα, η UEFA επέβαλε πρόστιμο ύψους 50.000 ευρώ στον σύλλογο.[215] Όσον αφορά τον αγώνα με τη Ντιναμό Μόσχας, στο 37ο λεπτό της αναμέτρησης, ένας οπαδός της Ζενίτ πέταξε ένα βεγγαλικό και τραυμάτισε τον τερματοφύλακα της Ντιναμό Μόσχας, Αντόν Σούνιν.[215] Ο διαιτητής του αγώνα σταμάτησε τον αγώνα και η Ρωσική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία επέβαλε τεχνική ήττα στη Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης και πρόστιμο ύψους 500.000 ρούβλιων.[215]

Επίσης, οι οργανωμένοι οπαδοί της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης κατηγορήθηκαν αρκετές φορές για ρατσισμό. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του ρωσικού ύμνου στον αγώνα μεταξύ της Ζενίτ και της Ανζί Μαχατσκαλά (2η αγωνιστική του Πρωταθλήματος Ρωσίας 2011-12) και της ανύψωσης της ρωσικής σημαίας από τους αρχηγούς των ομάδων, Αλεξάντερ Αννικόφ και Ρομπέρτο Κάρλος, ένας από τους οργανωμένους οπαδούς της Ζενίτ κρατούσε στο χέρι μια μπανάνα και την κουνούσε συνεχώς μπροστά στον αρχηγό της Ανζί - μετά τον αγώνα, η Ζενίτ αναγκάστηκε να πληρώσει πρόστιμο ύψους 300.000 ρούβλιων (το 1/3 του πρόστιμου είχε σχέση με αυτή τη ρατσιστική εκδήλωση).[215] Παράλληλα, οι οπαδοί της Ζενίτ κατηγορήθηκαν για ρατσισμό και απέναντι στους ποδοσφαιριστές της αγαπημένης τους ομάδας. Αυτό συνέβη μετά την εμφάνιση του Χουλκ και του Άξελ Βίτσελ τη χρονιά 2012-13. Το κίνημα της «Landscrona» εξέδωσε το μανιφέστο «Селекция - 12» (Επιλογή - 12), στο οποίο οι οπαδοί της Ζενίτ αναφέρουν πως «αν και δεν έχουν τίποτα κακό με τους μαυρόδερμους ποδοσφαιριστές» δεν επιθυμούν να βλέπουν στη Ζενίτ ποδοσφαιριστές από τη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Ωκεανία λόγω «διαφοράς στη νοοτροπία και στην κουλτούρα» και πως προτιμούν ποδοσφαιριστές από τη Ρωσία και την Ευρώπη.[216] Αργότερα, όταν το μανιφέστο προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οι οργανωμένοι οπαδοί της Ζενίτ διευκρίνισαν πως «η επιλογή Ρώσων και Ευρωπαίων ποδοσφαιριστών, κατά τη γνώμη μας, είναι προτεραιότητα και όχι υποχρέωση της ομάδας».[217]

Συνεργασία με τον σύλλογο Επεξεργασία

Από το 2001, ο σύλλογος παρέδωσε τον αριθμό 12 στους οπαδούς, αποσύροντας τον αριθμό από τους πιθανούς αριθμούς των ποδοσφαιριστών της ομάδας.[212][218] Το 2006, ιδρύθηκε (σε συνεργασία με τον σύλλογο) τμήμα εργασίας με τους οπαδούς, το οποίο ανέλαβε ο Βλαντίμιρ Ντολγκοπόλοφ, πρωταθλητής της ΕΣΣΔ 1984.[212] Αργότερα, το 2008, ιδρύθηκε το Συμβούλιο Συντονισμού των Οπαδών της Ζενίτ και αποτελείται από τους εκπρόσωπους των οργανωμένων κινημάτων οπαδών της Ζενίτ.[219] Το Συμβούλιο Συντονισμού έχει ως κύριο σκοπό την παραγωγή κοινής γνώμης μεταξύ των οπαδών και τη μετάδοση της μέσω των ΜΜΕ, καθώς επίσης και τη συνεχή συνεργασία μεταξύ των οπαδών και του συλλόγου.[219]

Ύμνος Επεξεργασία

Κείμενο Επεξεργασία

Οι οπαδοί της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης έχουν γράψει τον δικό τους ύμνο, ο οποίος, όμως, δεν θεωρείται επίσημος ύμνος της ομάδας.[220] Ο ύμνος των οπαδών της Ζενίτ (αναφέρεται συχνά ως τραγούδι «Πόλη στον κυματιστό Νέβα») βασίζεται στο «Απογευματινό τραγούδι» (Вечерняя песня) του συνθέτη Βασίλι Πάβλοβιτς Σολοβιόφ-Σεντόι και του ποιητή Αλεξάντερ Ντμίτριβιτς Τσούρκιν.[221] Αυτό το τραγούδι, το οποίο γράφτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ήταν από τα πιο γνωστά στο Λένινγκραντ και αποτελούσε τον ανεπίσημο ύμνο της πόλης.[221] Σύμφωνα με τους αρχηγούς των οργανωμένων οπαδών της Ζενίτ, η ιδέα της συγγραφής του ύμνου εμφανίστηκε μετά τον αγώνα αγώνα μεταξύ της Λίβερπουλ και της Ντιναμό Τιφλίδας, όταν οι Άγγλοι οπαδοί εκτέλεσαν το «You'll Never Walk Alone» - γι' αυτό και ο ύμνος της Ζενίτ εκτελείται στα πρώτα λεπτά του αγώνα.[221] Οι στίχοι γράφτηκαν τον χειμώνα του 1980-81.[222]

Ωστόσο, αρκετές φορές, μερικοί οργανωμένοι οπαδοί της Ζενίτ προσπάθησαν να αλλάξουν το κείμενο του ύμνου. Οι κύριες αλλαγές που προτάθηκαν ήταν οι εξής:[222][223]

  • Η αλλαγή του τρίτου στίχου της πρώτης στροφής (Слушай, Ленинград, я тебе спою - Άκου, Λένινγκραντ, θα σου τραγουδήσω) λόγω της μετανομασίας της πόλης από Λένινγκραντ σε Αγία Πετρούπολη.
  • Η αλλαγή του τρίτου στίχου της τέταρτης στροφής («Гамбург» и «Рапид», всех он победит - Το «Αμβούργο» και τη «Ραπίντ», όλους θα νικήσει) λόγω του ότι οι δύο ομάδες δεν αποτελούν πλέον δυνάμεις του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Ως υποψήφιες ομάδες προτάθηκαν η Ρεάλ Μαδρίτης, η Τσέλσι και η Άρσεναλ.
  • Η αλλαγή του τρίτου στίχου της πέμπτης στροφής (Кубок УЕФА наш «Зенит» возьмёт - Το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ η «Ζενίτ» θα κατακτήσει). Ο ύμνος γράφτηκε την περίοδο 1980-81, όταν η Ζενίτ έλαβε για πρώτη φορά μέρος στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Ωστόσο, μετά το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 2007-08, το οποίο κατέκτησε η ομάδα της Πετρούπολης, αρκετοί οπαδοί θεώρησαν πως ο στίχος έχει χάσει το νόημα του.

Παρ' ολ' αυτά, αποφασίστηκε ότι το κείμενο του ύμνου θα παραμείνει αναλλοίωτο, καθώς η συγγραφή του ύμνου συμπίπτει με τη δημιουργία του πρώτου οργανωμένου κινήματος οπαδών της Ζενίτ και αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές σελίδες στην ιστορία του.[224]

Πνευματικά δικαιώματα Επεξεργασία

Όπως αναφέρθηκε πάραπάνω, ο ύμνος των οπαδών της Ζενίτ βασιζόταν στο «Απογευματινό τραγούδι» του Βασίλι Πάβλοτις Σολοβιόφ-Σεντόι και του Αλεξάντερ Ντμίτριβιτς Τσούρκιν - όλοι οι στίχοι (εκτός από τους πρώτους 3 στίχους της πρώτης στροφής) είχαν αλλάξει, ωστόσο, η μελωδία παρέμεινε η ίδια. Το 2007, για κάποιο χρονικό διάστημα, οι οπαδοί της Ζενίτ δεν είχαν δικαιώματα στη χρήση της μελωδίας του Β. Π. Σολοβιόφ-Σεντόι και εκτελούσαν τον ύμνο χωρίς τη συνοδία μουσικής υπόκρουσης. Ωστόσο, ο εγγονός του συνθέτή, Βασίλι Σολοβιόφ, παρέδωσε τα δικαιώματα στη χρήση της μελωδίας στον σύλλογο της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης, ενώ αργότερα ο σύλλογος και η ΕΠΕ «Национальное музыкальное издательство» (Εθνική Μουσική Έκδοση) υπέγραψαν συμφωνία, σύμφωνα με την οποία, ο σύλλογος έλαβε δικαιώματα στην αλλαγή του τραγουδιού και στην εκτέλεση της νέας εκδοχής.[225] Λίγο αργότερα, στις 21 Σεπτεμβρίου 2010, οι συγγραφείς του ύμνου παρέδωσαν τα πνευματικά δικαιώματα του κειμένου στον σύλλογο.[226]

Κύπελλο του Πάβελ Σαντίριν Επεξεργασία

Το 2007, οι οπαδοί της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης αποφάσισαν να οργανώσουν μια φιλική διοργάνωση μεταξύ των οπαδών της ομάδας από τη Ρωσία και άλλες χώρες του κόσμου. Το κύπελλο των οπαδών της Ζενίτ έλαβε το όνομα του Πάβελ Σαντίριν, ο οποίος οδήγησε τη Ζενίτ στην κατάκτηση του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ 1984.[227] Το 2007 συμμετείχαν 8 ομάδες, το 2008 συμμετείχαν 12 ομάδες, ενώ από το 2009, στη διοργάνωση λαμβάνουν μέρος 16 ομάδες - οι αγώνες διεξάγονται τον Σεπτέμβριο.[227]

Σχέσεις με άλλες ομάδες Επεξεργασία

Αντίπαλοι Επεξεργασία

Κύριος αντίπαλος της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης είναι η Σπαρτάκ Μόσχας. Στη σοβιετική ιστορία, οι ομάδες αναμετρήθηκαν 94 φορές, με τη Σπαρτάκ να έχει σχεδόν διπλάσια υπεροχή έναντι της Ζενίτ Λένινγκραντ - η Σπαρτάκ είχε 42 νίκες έναντι 22 της Ζενίτ, ενώ άλλες 28 αναμετρήσεις έληξαν με ισοπαλία.[228] Τη δεκαετία του 1980, οι οπαδοί της Σπαρτάκ ίδρυσαν τα πρώτα οργανωμένα κινήματα οπαδών, επηρεάζοντας με την παρουσία τους στο Λένινγκραντ τους οπαδούς της Ζενίτ, οι οποίοι αποφάσισαν να οργανώσουν και οι ίδιοι οπαδικά κινήματα.[229] Στις 21 Σεπτεμβρίου 1980, οι οπαδοί της Ζενίτ έκαναν την πρώτη οργανωμένη τους έξοδο στον αγώνα με τη Σπαρτάκ Μόσχας.[229] Στη ρωσική ιστορία, μέχρι στιγμής (2012-13), οι ομάδες αναμετρήθηκαν 43 φορές - και οι δύο ομάδες έχουν από 16 νίκες, ενώ άλλες 11 αναμετρήσεις έληξαν με ισοπαλία.[230] Το 1992, η Σπαρτάκ Μόσχας κατέλαβε το πρώτο πρωταθλήμα Ρωσίας, έχοντας δεκτεί μονάχα μια ήττα - από τη Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης.[229] Το 1994, όταν η Ζενίτ βρισκόταν στη β' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας, την ομάδα ανέλαβε ο θρυλικός προπονητής Πάβελ Σαντίριν, ο οποίος δήλωσε πως «ήρθε να ανεβάσει την ομάδα στην α' κατηγορία και να νικήσει τη Σπαρτάκ».[229] Οι σχέσεις μεταξύ των οπαδών των δύο ομάδων χειροτέρευσαν το 1996, όταν η Ζενίτ επέστρεψε στην α' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας. Η πιο αιματηρή σύγκρουση μεταξύ των οπαδών της Ζενίτ και της Σπαρτάκ σημειώθηκε σιτς 31 Αυγούστου 1997 στον αυτοκινητόδρομο Σελκόφσκι (Μόσχα), κατά την οποία τραυματίστηκαν 5-6 οπαδοί της Σπαρτάκ και 20 οπαδοί της Ζενίτ - από τότε, οι συγκρούσεις μεταξύ των οπαδών της Ζενίτ και της Σπαρτάκ έγιναν συνήθεια.[231][232]

Εκτός από τη Σπαρτάκ, η Ζενίτ έχει ακόμα δύο σημαντικούς αντίπαλους στη Μόσχα - την ΤΣΣΚΑ και τη Ντιναμό. Η Ζενίτ και η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής ιστορίας, αναμετρήθηκαν 87 φορές. Η ΤΣΣΚΑ είχε σχεδόν τριπλή υπεροχή έναντι της Ζενίτ, καθώς είχε 42 νίκες έναντι 16 της Ζενίτ - άλλες 29 αναμετρήσεις έληξαν με ισοπαλία.[233] Οι δύο ομάδες, κατά τη σοβιετική ιστορία, συναντήθηκαν μονάχα μια φορά σε τελικό σοβαρής διοργάνωσης - το 1994, η Ζενίτ Λένινγκραντ νίκησε την ΤΣΣΚΑ Μόσχας στον τελικό του Κυπέλλου ΕΣΣΔ με σκορ 2-1.[234] Στη ρωσική ιστορία, μέχρι στιγμής (2013-14), οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν 49 φορές - η ΤΣΣΚΑ Μόσχας έχει 23 νίκες έναντι 15 της Ζενίτ, ενώ άλλες 11 αναμετρήσεις έληξαν με ισοπαλία.[235] Στο Κύπελλο Ρωσίας, οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν (μέχρι στιγμής) μονάχα μια φορά στον τελικό - στον τελικό του Κυπέλλου Ρωσίας 2002, η ΤΣΣΚΑ νίκησε τη Ζενίτ με σκορ 2-0. Στο Σούπερ Καπ Ρωσίας, οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν δύο φορές - το 2011, η Ζενίτ νίκησε την ΤΣΣΚΑ Μόσχας με σκορ 1-0, ωστόσο, το 2013, η μοσχοβίτικη ομάδα επικράτησε της Ζενίτ με σκορ 3-0. Επίσης, οι δύο ομάδες αποτελούν τις πιο πετυχημένες ρωσικές ομάδες στην Ευρώπη - η ΤΣΣΚΑ έχει στην κατοχή της ένα Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (2004-05), ενώ η Ζενίτ κατέλαβε μια φορά το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (2007-08) και το ΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ (2008). Οι οπαδοί των δύο ομάδων, μέχρι το 1985, είχαν κακές σχέσεις μεταξύ τους. Το 1985, κατά τη διάρκεια του προημιτελικού του Κυπέλλου ΕΣΣΔ διεξήχθη μεγάλη σύγκρουση μεταξύ των οπαδών, με αποτέλεσμα αρκετοί απ' αυτούς να τραυματιστούν.[231] Από τότε, οι σχέσεις των οπαδών των δύο ομάδων είναι σχετικά καλές, αν και σημειώνονταν μερικές συγκρούσεις μεταξύ τους.[231]

Όσον αφορά τη Ντιναμό Μόσχας, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής ιστορίας, οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν 102 φορές - η Ντιναμό έχει 52 νίκες έναντι 22 της Ζενίτ, ενώ άλλες 28 αναμετρήσεις έληξαν με ισοπαλία.[236] Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής ιστορίας, οι δύο ομάδες συναντήθηκαν μονάχα μια φορά σε τελικό επίσημης διοργάνωσης - το 1984, η Ντιναμό Μόσχας νίκησε τη Ζενίτ Λένινγκραντ με σκορ 2-0 (παράταση) στον τελικό του Κυπέλλου ΕΣΣΔ 1984. Στη ρωσική ιστορία, μέχρι στιγμής (2012-13), οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν 40 φορές - η Ζενίτ έχει 18 νίκες έναντι 10 της Ντιναμό, ενώ άλλες 12 αναμετρήσεις έληξαν με ισοπαλία.[237] Μέχρι στιγμής (2012-13), οι δύο ομάδες συναντήθηκαν μονάχα μια φορά στον τελικό επίσημης διοργάνωσης - στον τελικό του Κυπέλλου Ρωσίας 1999, η Ζενίτ νίκησε τη Ντιναμό Μόσχας με σκορ 3-1. Οι σχέσεις των οπαδών της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης και της Ντιναμό Μόσχας είναι χείριστες και έχουν σημειωθεί αρκετές συγκρούσεις μεταξύ τους. Η πρώτη μεγάλη σύγκρουση των οπαδών της Ζενίτ και της Ντιναμό σημειώθηκε το 1984 στο Κεντρικό Στάδιο Λένιν (Μόσχα) κατά τη διάρκεια του τελικού του Κυπέλλου ΕΣΣΔ 1984.[231] Από το 1984 μέχρι το 1999 δεν σημειώθηκαν συγκρούσεις μεταξύ των οπαδών των δύο ομάδων, καθώς οι δύο ομάδες αγωνίζονταν σε διαφορετικές κατηγορίες. Κατά τη διάρκεια του τελικού του Κυπέλλου Ρωσίας 1999, οι οπαδοί των δύο ομάδων συγκρούστηκαν στην είσοδο του σταδίου με υβριστικά συνθήματα, ωστόσο, μεγάλη σύγκρουση (με τραυματισμούς και θανάτους) δεν σημειώθηκε.[231] Τον Απρίλιο του 2000, κατά τη διάρκεια συγκρούσεων στην Πετρούπολη, ο Βιτάλι Πετουχόφ (οπαδός της Ζενίτ) έχασε τη ζωή του - παρά το γεγονός ότι υπάρχει σύγχυση στα αίτια του θανάτου του, οι οργανωμένοι οπαδοί της Ζενίτ θεωρούν ότι ο Πετουχόφ σκοτώθηκε από οπαδό της Ντιναμό.[231] Στις 16 Νοεμβρίου 2008, στα πλαίσια της 29ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος Ρωσίας, στην κερκίδα των οργανωμένων οπαδών της Ζενίτ εμφανίστηκε πανό με τα λόγια «Πέθανε ο Γιάσιν σας, θα πεθάνει η Ντιναμό!» (Сдох Ваш Яшин, Сдохнет Динамо!).[215] Κατά τη διάρκεια της 16ης αγωνιστικής του Πρωταθλήματος Ρωσίας 2012-13, ένας οπαδός από την κερκίδα της Ζενίτ πέταξε ένα βεγγαλικό, το οποίο βρέθηκε στα πόδια του Αντόν Σούνιν (τερματοφύλακα της Ντιναμό) και τον τραυμάτισε.[215]

Φίλοι Επεξεργασία

Όσον αφορά τις ρωσικές ομάδες, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης έχει αναπτύξει φιλικές σχέσεις με την ΦΚ Τσελιάμπινσκ και την Κρίλια Σοβέτοφ Σαμάρα. Η πρώτη ομάδα, το διάστημα 1990-2008, έφερε και αυτή το όνομα «Ζενίτ».[238] Οι σχέσεις των οπαδών της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης και της ΦΚ Τσελιάμπινσκ είναι φιλικές - οι οπαδοί της ΦΚ Τσελιάμπινσκ χρησιμοποιούν μερικά από τα συνθήματα των οπαδών της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης, καθώς και μια αλλοιωμένη εκδοχή του ύμνου της Ζενίτ.[238][239] Με την Κρίλια Σοβέτοφ, η Ζενίτ έχει πάρα πολύ καλές σχέσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συμπεριφορά των οπαδών της Ζενίτ κατά τη διάρκεια της τελευταίας αγωνιστικής του πρωταθλήματος Ρωσίας 2010, στα πλαίσια της οποίας συναντήθηκαν η πρωταθλήτρια Ζενίτ και η Κρίλια, η οποία πάλευε για να αποφύγει τη διαβάθμιση.[240] Οι οπαδοί της Ζενίτ φώναζαν «η Κρίλια πρέπει να μείνει στην α' κατηγορία!» κσι υποστήριζαν την αντίπαλη ομάδα. Ως αποτέλεσμα, ο αγώνας έληξε με σκορ 0-0 και επέτρεψε στην Κρίλια Σοβέτοφ Σαμάρα να παραμείνει στην α' κατηγορία - μετά τον αγώνα, ο πρόεδρος της Κρίλια Σοβέτοφ Σαμάρα, Βίκτορ Ραζβέεφ, ευχαρίστησε τους οπαδούς της Ζενίτ και υποσχέθηκε φιλόξενη υποδοχή στον επόμενο αγώνα των δύο ομάδων.[240] Εκτός από τις δύο προαναφερόμενες ομάδες, η Ζενίτ έχει φιλικές σχέσεις και με τη γερμανική ΦΚ Σάλκε 04, οι οποίες αναπτύχθηκαν χάρη στο γεγονός ότι οι δύο ομάδες έχουν ως κοινό χορηγό την εταιρία Gazprom. Κατά την αναμέτρηση των βετεράνων της Ζενίτ και της Σάλκε, οι προέδροι των δύο ομάδων δήλωσαν πως «η συνεργασία των δύο ομάδων έχει μετατραπεί σε αληθινή φιλία, η οποία ενώνει τους δύο συλλόγους, τους οπαδούς των δύο ομάδων, τις πόλεις και τις χώρες μας».[241]

Επιτυχίες Επεξεργασία

Εγχώριες Επεξεργασία

  • Πρωτάθλημα Ρωσίας
    • Πρωταθλήτρια (9): 2007, 2010, 2011-12, 2014-15, 2018-19, 2019-20, 2020-21, 2021-22, 2022/23
    • 2η θέση (3): 2003, 2012-13, 2013-14

Περιφερειακές Επεξεργασία

  • Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ
    • Φιναλίστ (1): 1986

Διεθνείς Επεξεργασία

Διοίκηση Επεξεργασία

Πάρακάτω αναφέρεται η σύνθεση της διοίκησης της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης:[242]

  •   Σεργκέι Φούρσενκο - Πρόεδρος, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου
  •   Μαξίμ Μιτροφάνοφ - Γενικός Διευθυντής
  •   Σεργκέι Μπελκόφ - Επικεφαλής του προσωπικού της Γενικής Διεύθυνσης
  •   Εβγκένι Γκούσεφ - Επικεφαλής της Υπηρεσίας Τύπου
  •   Γιούρι Φεντότοφ - Αναπληρωματής Γενικού Διευθυντή Προστασίας
  •   Ντιτμάρ Μπαϊερσντόρφερ - Αναπληρωματής Γενικός Διευθυντής, Αθλητικός Διευθυντής

Προπονητικό επιτελείο Επεξεργασία

Πάρακάτω αναφέρεται η σύνθεση του προπονητικού επιτελείου της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης:

  • Ρομπέρτο Μαντσίνι - κύριος προπονητής
  • Φάουστο Σαλσάνο - βοηθός κύριου προπονητή
  • Άντζελο Γκρεκούτσι - βοηθός κύριου προπονητή
  • Ανατόλι Τιμοσούκ - βοηθός κύριου προπονητή
  • Ίγκορ Σιμουτένκοφ - βοηθός κύριου προπονητή
  • Ιβάν Καρμινάτι - προπονητής-φυσιοθεραπευτής
  • Αντρέα Σκαναβίνο - προπονητής-φυσιοθεραπευτής
  • Μιχαήλ Μπιριουκόφ - προπονητής τερματοφυλάκων
  • Τόμισλαφ Ρόγκιτς - προπονητής τερματοφυλάκων
  • Μάσιμο Μπαττάρα - προπονητής τερματοφυλάκων
  • Μαξίμ Γκαϊντόφσκι - βιντεοαναλυτής
  • Ορέστε Τσινκβίνι - Αναπληρωτής Αθλητικού Διευθυντή

Σύνθεση Επεξεργασία

Κύρια ομάδα Επεξεργασία

Πάρακάτω αναφέρεται η σύνθεση της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης:

Σημείωση: Οι σημαίες αφορούν την εθνική ομάδα, σύμφωνα με τους κανόνες επιλεξιμότητας της FIFA. Οι παίκτες μπορεί να κατέχουν περισσότερες ιθαγένειες εκτός FIFA.

No. Έθνος Θέση Παίκτης
1   Τερ Γιούρι Λοντίγκιν
41   Τερ Μιχαήλ Κερζακόφ
99   Τερ Αντρέι Λουνιόφ
2   Αμυ Αλεξάντερ Αννικόφ
3   Αμυ Ντενίς Τερέντιεφ
4   Αμυ Ντομένικο Κρίσιτο
19   Αμυ Ίγκορ Σμόλνικοφ
23   Αμυ Μίχα Μέβλια
25   Αμυ Ιβάν Νοβοσέλτσεφ
30   Αμυ Εμανουέλ Μαμμάνα
60   Αμυ Μπράνισλαβ Ιβάνοβιτς
5   Μεσ Λεάντρο Παρέδες
No. Έθνος Θέση Παίκτης
8   Μεσ Ματίας Κρανεβίττερ
10   Μεσ Εμιλιάνο Ριγκόνι
14   Μεσ Ντάλερ Κουζιάγιεφ
16   Μεσ Κριστιάν Νομπόα
17   Μεσ Ολέγκ Σάτοφ
18   Μεσ Γιούρι Ζιρκόφ
21   Μεσ Αλεξάντερ Ερόχιν
7   Επι Ντμίτρι Πόλοζ
9   Επι Αλεξάντερ Κακόριν
11   Επι Σεμπαστιάν Ντριούσσι
22   Επι Αρτιόμ Τζιούμπα

Νεανική ομάδα Επεξεργασία

Η νεανική ομάδα της Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης συμμετέχει, από το 2008, στο πρωτάθλημα Ρωσίας μεταξύ νεανικών ομάδων. Οι καλύτερες αποδόσεις της νεανικής ομάδας ήταν η κατάκτηση του πρωταθλήματος Ρωσίας το 2009[243] και η τρίτη θέση στο πρωτάθλημα Ρωσίας 2010.[244] Έδρα της νεανικής ομάδας είναι η Μικρή Αρένα του Πετρόφσκι.

Ζενίτ-2 Επεξεργασία

Παράλληλα, η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης διατηρεί τη Ζενίτ-2, ένα είδος «Farm team», η οποία αγωνίζεται στη β' κατηγορία του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου Ρωσίας[245].

Μεταγραφές Επεξεργασία

Καλοκαίρι 2017 Επεξεργασία

Πάρακάτω αναφέρεται ο κατάλογος των ποδοσφαιριστών που υπέγραψαν συμβόλαιο με τη Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης αυτή τη μεταγραφική περίοδο:

Όνομα Προηγούμενη ομάδα
  Κριστιάν Νομπόα   ΦΚ Ροστόφ
  Ντενίς Τερέντιεφ   ΦΚ Ροστόφ
  Ντάλερ Κουζιάγιεφ   ΦΚ Αχμάτ Γκρόζνι
  Αλεξάντερ Ερόχιν   ΦΚ Ροστόφ
  Ντμίτρι Πόλοζ   ΦΚ Ροστόφ
  Λεάντρο Παρέδες   ΑΣ Ρόμα
  Σεμπαστιάν Ντριούσσι   Ρίβερ Πλέιτ
  Εμανουέλ Μαμμάνα   Ολιμπίκ Λυών
  Ματίας Κρανεβίττερ   Ατλέτικο Μαδρίτης
  Εμιλιάνο Ριγκόνι   Κλουμπ Ατλέτικο Ιντεπεντιέντε
  Μίχα Μέβλια   ΦΚ Ροστόφ

Πάρακάτω αναφέρεται ο κατάλογος των ποδοσφαιριστών που έφυγαν από τη Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης αυτή τη μεταγραφική περίοδο:

Όνομα Επόμενη ομάδα
  Νίκολας Λόμπερτς   ΚΒ Οστένδη
  Ντάνι   ΣΚ Σλάβια Πράγας
  Μαουρίσιο Ελεύθερος πράκτορας
  Ζουλιάνο   Φενέρμπαχτσε
  Χάβι Γκαρθία   Ρεάλ Μπέτις
  Μαουρίσιο   ΠΑΟΚ

Κατάλογος προπονητών Επεξεργασία

Πάρακάτων αναφέρονται τα ονόματα των προπονητών που πέρασαν από τη Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης από το 1936 μέχρι σήμερα.[246][247] Στις παρενθέσεις αναφέρονται τα έτη εργασίας του κάθε προπονητή:

  •   Πιότρ Φιλίπποφ (1936-37, 1940-41)
  •   Μπορίς Ίβιν (1938)
  •   Κονσταντίν Εγκόροφ (1938-40)
  •   Κονσταντίν Λέμεσεφ (1941-45, 1948-50)
  •   Μιχαήλ Μπουτούσοφ (1946)
  •   Ιβάν Ταλάνοφ (1946-48)
  •   Γκεόργκι Λάσιν (1950-51)
  •   Βλαντίμιρ Λέμεσεφ (1952-54)
  •   Νικολάι Λουκσσίνοφ (1954-1955)
  •   Αρκάντι Άλοφ (1955-56, 1967)
  •   Γκεόργκι Ζαρκόφ (1957-1960)

  •   Γκεννάντι Μποντορένκο (1960)
  •   Εβγκένι Ελισέεφ (1961-64)
  •   Αρτιόμ Φαλιάν (1968-70)
  •   Εβγκένι Γκοριάνσκι (1970-72)
  •   Γκέρμαν Ζόνιν (1973-77)
  •    Γιούρι Μορόζοφ (1977-82, 1991, 2000-02)
  •    Πάβελ Σαντίριν (1983-87, 1995-96)
  •   Βλαντίμιρ Γκόλουμπεφ (1987, 1989)
  •   Στανισλάφ Ζαβιντόνοφ (1987-89)
  •   Ανατόλι Κονκόφ (1990)
  •   Βιτσισλάφ Μπουλάβιν (1990)

Γνωστοί ποδοσφαιριστές Επεξεργασία

Πάρακάτω αναφέρεται ο κατάλογος των 33 καλύτερων ποδοσφαιριστών της ομάδας, αρκετοί από τους οποίους συμπεριλήφθηκαν στον Δρόμο της Δόξας (Walk of Fame) της Ζενίτ.[248][249][250] Στις παρενθέσεις αναφέρονται τα έτη που ο ποδοσφαιριστής φορούσε τη φανέλα της Ζενίτ:

  •   Λεονίντ Ιβανόφ (1939-1956)
  •   Μιχαήλ Μπιριουκόφ (1980-1991)
  •   Βιτσισλάφ Μαλαφέεφ (1999-2016)
  •   Βασίλι Ντανίλοφ (1961-1968)
  •   Ανατόλι Νταβίντοφ (1975-1988, 1997)
  •   Αλεξέι Πσσενίτσνι (1941-1951)
  •   Μιχαήλ Λόχοφ (1967-1974)
  •   Βλαντίμιρ Γκόλουμπεφ (1968-1981)
  •   Αλεξέι Στεπάνοφ (1982-1990)
  •   Βλαντίμιρ Ντολγκοπόλοφ (1979-1987, 1989-1992)
  •   Μάρτιν Σκρτελ (2004-2008)

  •   Νικολάι Σαμάριν (1953-1956)
  •   Βιτσισλάφ Μπουλάβιν (1967-1977)
  •   Αλεξάντερ Αννικόφ (2005-σήμερα)
  •   Σαρκίς Οφσεπιάν (1998-2003)
  •   Στανισλάφ Ζαβιντόνοφ (1957-1966)
  •   Αλεξάντερ Σπιβάκ (2000-2007)
  •   Γκεόρκι Βιούν (1968-1975)
  •   Αλεξάντερ Γκορσκόφ (2004-2008)
  •   Βιτσισλάφ Μέλνικοφ (1976-1986)
  •   Ανατόλι Τιμοσούκ (2007-2009, 2013-σήμερα)
  •   Πάβελ Σαντίριν (1975-1985)

  •   Νικολάι Λαριόνοφ (1979-1976, 1979-1989, 1991)
  •   Μπορίς Ίβιν (1934-1940)
  •   Λεβ Μπουρτσάλκιν (1957-1972)
  •   Γιούρι Ζελουντκόφ (1980-1989, 1991)
  •   Αλεξάντερ Ιβανόφ (1950-1960)
  •   Αλεξάντερ Κερζακόφ (2001-2006, 2010-σήμερα)
  •   Βλαντίμιρ Καζατσιόνοκ (1971-1975, 1979-1983)
  •   Ιβάν Κομαρόφ (1946-1953)
  •   Αντρέι Αρσάβιν (1999-2008, 2013-σήμερα)
  •   Φρίντριχ Μαριούτιν (1946-1956)
  •   Βλαντίμιρ Κλεμέντεφ (1976-1988)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «О клубе».
  2. rfpl.org Αρχειοθετήθηκε 2015-07-02 στο Wayback Machine. ФК «Зенит» Санкт-Петербург
  3. Στάδιο Κρεστόφσκι
  4. Club coefficients 2012/13, UEFA.com
  5. Club World Ranking, Top 400 (1st March 2012-28th February 2013), IFFHS.de
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Как начинался «Зенит» Αρχειοθετήθηκε 2013-05-16 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  7. 7,0 7,1 Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1936), rsssf.com
  8. Локомотив-2 (Москва) - Сталинец (Ленинград) 1:7 1/32 Αρχειοθετήθηκε 2013-02-13 στο Wayback Machine., Официальный сайт «Динамо» Москва
  9. Динамо (Горький) - Сталинец (Ленинград) 0:2 1/16 Αρχειοθετήθηκε 2013-02-13 στο Wayback Machine., Официальный сайт «Динамо» Москва
  10. Сталинец (Ленинград) - Спартак (Москва) 0:3 1/8 Αρχειοθετήθηκε 2013-02-13 στο Wayback Machine., Официальный сайт «Динамо» Москва
  11. Чемпионат СССР по футболу, группа Б 1937, Wildstat.ru
  12. Сталинец (Ленинград) - Авангард (Краматорск) 1:2 1/64 Αρχειοθετήθηκε 2013-02-13 στο Wayback Machine., Официальный сайт «Динамо» Москва
  13. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1938), rsssf.com
  14. Кубок СССР 1938, Wildstat.ru
  15. ЛЕТОПИСЬ Акселя ВАРТАНЯНА: Год 1939. Часть третья, «ТАКИЕ БЫЛИ ВРЕМЕНА», Окончание. Начало - стр. 10[νεκρός σύνδεσμος], «СПОРТ-ЭКСПРЕСС ФУТБОЛ» (δημοσιεύτηκε στις 12.5.2005)
  16. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1939), rsssf.com
  17. ЛЕТОПИСЬ Акселя Вартаняна: Год 1939. Часть пятая, «ПОЛУФИНАЛ ПОСЛЕ... ФИНАЛА», «СПОРТ-ЭКСПРЕСС ФУТБОЛ» (δημοσιεύτηκε στις 24.6.2005)
  18. Под флагом «Сталинца» Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  19. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1940), rsssf.com
  20. Кошель Ю. «Футбол в СССР 1936-1991 годы. Официальные матчи команд мастеров». Том 1. - Калининград М. о.: Луч-1, 1993. С. 43. ISBN 5-900612-02-3
  21. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1941), rsssf.com
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 Военные годы Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  23. Блокадный матч: мифы и реальность Αρχειοθετήθηκε 2014-02-22 στο Wayback Machine., Алла Серова, №07 (215) от 20-26.2.2012, Федеральный сайт газеты «Версия»
  24. Кубок СССР 1944, Wildstat.ru
  25. ЛЕТОПИСЬ Акселя ВАРТАНЯНА: ФУТБОЛ В ГОДЫ ВОЙНЫ, Часть восьмая, «ВПЕРВЫЕ ПОД ГИМН АЛЕКСАНДРОВА»[νεκρός σύνδεσμος], «СПОРТ-ЭКСПРЕСС ФУТБОЛ» (δημοσιεύτηκε στις 30.3.2007)
  26. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1945), rsssf.com
  27. Кубок СССР 1945, Wildstat.ru
  28. Протоколы всех матчей высшего дивизиона, Официальный сайт «Динамо» Москва
  29. Кубок СССР 1946, Wildstat.ru
  30. 30,0 30,1 30,2 Эпоха Лемешева: после войны Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  31. СССР. Сезон - 1947. Группа I, КЛИСФ
  32. Кубок СССР 1947, Wildstat.ru
  33. Протоколы всех матчей высшего дивизиона, Официальный сайт «Динамо» Москва
  34. Кубок СССР 1948, Wildstat.ru
  35. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1949), rsssf.com
  36. Кубок СССР 1949, Wildstat.ru
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 37,5 Трудные 1950-е Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  38. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1950), rsssf.com
  39. Кубок СССР 1950, Wildstat.ru
  40. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1951), rsssf.com
  41. Кубок СССР 1951, Wildstat.ru
  42. Οι δύο εθνικές αναμετρήθηκαν στον πρώτο γύρο της ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Ο πρώτος αγώνας έληξε με σκορ 5-5 (Αναφορά Αρχειοθετήθηκε 2013-01-04 στο Wayback Machine.), ενώ ο επαναληπτικός αγώνας έληξε με σκορ 3-1 υπέρ της εθνικής Γιουγκοσλαβίας (Αναφορά Αρχειοθετήθηκε 2013-01-04 στο Wayback Machine.)
  43. Разгром, часть 3, Официальный сайт «ПФК ЦСКА»
  44. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1952), rsssf.com
  45. Кубок СССР 1952, Wildstat.ru
  46. СЕКРЕТНЫЙ АРХИВ Акселя ВАРТАНЯНА, «ФУТБОЛ В МАСКАРАДНЫХ НАРЯДАХ», «СПОРТ-ЭКСПРЕСС ФУТБОЛ» (δημοσιεύτηκε στις 14.1.2002)
  47. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1953), rsssf.com
  48. Кубок СССР 1953, Wildstat.ru
  49. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1954), rsssf.com
  50. Кубок СССР 1954, Wildstat.ru
  51. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1955), rsssf.com
  52. Кубок СССР 1955, Wildstat.ru
  53. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1956), rsssf.com
  54. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1957), rsssf.com
  55. Команда Жаркова Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  56. Кубок СССР 1957, Wildstat.ru
  57. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1958), rsssf.com
  58. Кубок СССР 1958, Wildstat.ru
  59. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1959), rsssf.com
  60. Кубок СССР 1959/60, Wildstat.ru
  61. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1960), rsssf.com
  62. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1961), rsssf.com
  63. Кубок СССР 1961, Wildstat.ru
  64. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1962), rsssf.com
  65. Кубок СССР 1962, Wildstat.ru
  66. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1963), rsssf.com
  67. Кубок СССР 1963, Wildstat.ru
  68. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1964), rsssf.com
  69. Кубок СССР 1964, Wildstat.ru
  70. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1965), rsssf.com
  71. Кубок СССР 1965, Wildstat.ru
  72. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1966), rsssf.com
  73. Кубок СССР 1965/66, Wildstat.ru
  74. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1967), rsssf.com
  75. 75,0 75,1 Команда эпохи застоя Αρχειοθετήθηκε 2013-06-04 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  76. Кубок СССР 1966/67, Wildstat.ru
  77. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1968), rsssf.com
  78. Кубок СССР 1967/68, Wildstat.ru
  79. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1969), rsssf.com
  80. Кубок СССР 1969, Wildstat.ru
  81. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1970), rsssf.com
  82. Кубок СССР 1970, Wildstat.ru
  83. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1971), rsssf.com
  84. Кубок СССР 1971, Wildstat.ru
  85. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1972), rsssf.com
  86. Кубок СССР 1972, Wildstat.ru
  87. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1973), rsssf.com
  88. Кубок СССР 1973, Wildstat.ru
  89. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1974), rsssf.com
  90. Кубок СССР 1974, Wildstat.ru
  91. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1975), rsssf.com
  92. Кубок СССР 1975, Wildstat.ru
  93. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1976), rsssf.com
  94. Кубок СССР 1976, Wildstat.ru
  95. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1977), rsssf.com
  96. Кубок СССР 1977, Wildstat.ru
  97. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1978), rsssf.com
  98. Кубок СССР 1978, Wildstat.ru
  99. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1979), rsssf.com
  100. Кубок СССР 1979, Wildstat.ru
  101. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1980), rsssf.com
  102. Кубок СССР 1980, Wildstat.ru
  103. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1981)
  104. Στο πρωτάθλημα ΕΣΣΔ 1981 συμμετείχαν 18 ομάδες και την τελευταία θέση κατέλαβε τη Παχτακόρ Τασκένδης. Θεωρητικά, η ομάδα έπρεπε να είχε υποβαθμιστεί στη β' κατηγορία, ωστόσο, εξαιτίας του αεροπορικού δυστυχήματος του 1979 (κατά το οποίο σκοτώθηκαν οι ποδοσφαιριστές και οι προπονητές της ομάδας), αποφασίστηκε ότι η Παχτακόρ Τασκένδης (ανεξαρτήτως αποτελέσματος) δεν θα υποβαθμιζόταν στη β κατηγορία για 3 έτη
  105. Кубок СССР 1981, Wildstat.ru
  106. 1981–82 All matches UEFA Cup, rsssf.com
  107. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1982), rsssf.com
  108. Кубок СССР 1982, Wildstat.ru
  109. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1983), rsssf.com
  110. Кубок СССР 1983, Wildstat.ru
  111. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1984), rsssf.com
  112. Кубок СССР 1984, Wildstat.ru
  113. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1985), rsssf.com
  114. Кубок СССР 1984/85, Wildstat.ru
  115. USSR (Soviet Union) - List of Super Cup Finals, rsssf.com
  116. European Competitions 1985-86, rsssf.com
  117. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1986), rsssf.com
  118. Кубок СССР 1985/86, Wildstat.ru
  119. Кубок Федерации Футбола СССР 1986, Wildstat.ru
  120. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1987), rsssf.com
  121. Кубок СССР 1986/87, Wildstat.ru
  122. UEFA Cup 1987-88, rsssf.com
  123. Кубок Федерации Футбола СССР 1987, Wildstat.ru
  124. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1988), rsssf.com
  125. Кубок СССР 1987/88, Wildstat.ru
  126. Кубок Федерации Футбола СССР 1988, Wildstat.ru
  127. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1989), rsssf.com
  128. Кубок СССР 1988/89, Wildstat.ru
  129. UEFA Cup 1989-90, rsssf.com
  130. Το 1990 διεξήχθη το τελευταίο Κύπελλο Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ΕΣΣΔ (Αναφορά)
  131. Τα αποτελέσματα της β' κατηγορίας του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1990), rsssf.com
  132. Кубок СССР 1989/90, Wildstat.ru
  133. Τα αποτελέσματα της β' κατηγορία του πρωταθλήματος ΕΣΣΔ (1991), rsssf.com
  134. Кубок СССР 1990/91, Wildstat.ru
  135. Ленинград или Санкт-Петербург: как это было, сайт «Православие и мир»
  136. УКАЗ ПРЕЗИДИУМА ВС РСФСР ОТ 06.09.91 N 1643-1 О ВОЗВРАЩЕНИИ ГОРОДУ ЛЕНИНГРАДУ ЕГО ИСТОРИЧЕСКОГО НАЗВАНИЯ САНКТ ПЕТЕРБУРГ Αρχειοθετήθηκε 2016-09-24 στο Wayback Machine., BestPravo.com
  137. Кубок СССР 1991/92, Wildstat.ru
  138. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (1992), rsssf.com
  139. Кубок России 1992/93, Wildstat.ru
  140. Τα αποτελέσματα της Ζώνης «Κέντρο» της β' κατηγορία του πρωταθλήματος Ρωσίας (1992), Wildstat.ru
  141. Кубок России 1993/94, Wildstat.ru
  142. Τα αποτελέσματα της β' κατηγορίας του πρωταθλήματος Ρωσίας (1994), Wildstat.ru
  143. Кубок России 1994/95, Wildstat.ru
  144. Τα αποτελέσματα της β' κατηγορίας του πρωταθλήματος Ρωσίας (1995), Wildstat.ru
  145. Кубок России 1995/96, Wildstat.ru
  146. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (1996), rsssf.com
  147. Кубок России 1996/97, Wildstat.ru
  148. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (1997), rsssf.com
  149. Кубок России 1997/98, Wildstat.ru
  150. 150,0 150,1 150,2 Бышовец и Давыдов: кубок-1999 Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  151. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (1998), rsssf.com
  152. Кубок России 1998/99, Wildstat.ru
  153. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (1999), rsssf.com
  154. Кубок России 1999/00, Wildstat.ru
  155. UEFA Cup 1999-2000, rsssf.com
  156. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2000), rsssf.com
  157. Кубок России 2000/01, Wildstat.ru
  158. UEFA Intertoto Cup 2000, rsssf.com
  159. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2001), rsssf.com
  160. Кубок России 2001/02, Wildstat.ru
  161. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2002), rsssf.com
  162. Кубок России 2002/03, Wildstat.ru
  163. UEFA Cup 2002-03, rsssf.com
  164. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2003), rsssf.com
  165. Кубок России 2003/04, Wildstat.ru
  166. Кубок Премьер-Лиги 2003, Wildstat.ru
  167. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2004), rsssf.com
  168. Кубок России 2004/05, Wildstat.ru
  169. UEFA Cup 2004-05, rsssf.com
  170. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2005), rsssf.com
  171. Кубок России 2005/06, Wildstat.ru
  172. UEFA Cup 2005-06, rsssf.com
  173. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2006), rsssf.com
  174. Кубок России 2006/07, Wildstat.ru
  175. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2007), rsssf.com
  176. Кубок России 2007/08, Wildstat.ru
  177. UEFA Cup 2007-08, rsssf.com
  178. СУПЕРКУБОК УЕФА, МЮ - ЗЕНИТ - 1:2 (0:1), «СПОРТ-ЭКСПРЕСС» (δημοσιεύτηκε στις 30.8.2008)
  179. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2008), rsssf.com
  180. Кубок России 2008/09, Wildstat.ru
  181. 181,0 181,1 181,2 Формат и история турнира Αρχειοθετήθηκε 2013-05-29 στο Wayback Machine., Официальный сайт РФС
  182. 182,0 182,1 UEFA European Competitions 2008-09, rsssf.com
  183. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2009), rsssf.com
  184. Кубок России 2009/10, Wildstat.ru
  185. Europa League 2009/10, rsssf.com
  186. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2010), rsssf.com
  187. Кубок России 2010/11, Wildstat.ru
  188. 188,0 188,1 UEFA European Competitions 2010-11, rsssf.com
  189. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2011-12), rsssf.com
  190. Кубок России 2011/12, Wildstat.ru
  191. UEFA Champions League 2011-12, rsssf.com
  192. Τα αποτελέσματα του πρωταθλήματος Ρωσίας (2012-13), rsssf.com
  193. Кубок России 2012/13, Wildstat.ru
  194. 194,0 194,1 UEFA European Competitions 2012-13, rsssf.com
  195. ЦСКА выиграл Суперкубок России, «Российская газета», Артур Нанян (Ростов-на-Дону), 13.7.2013
  196. 196,0 196,1 196,2 С. Наконечный: Стадион им. С. М. Кирова, «Адреса Петербурга». 2006. №24/36.
  197. Команда Адвокаата. Европейские успехи Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  198. Крупнейшие мероприятия (1980-84) Αρχειοθετήθηκε 2013-10-15 στο Wayback Machine., Официальный сайт Петербургского СКК
  199. Стадион «Петровский» Αρχειοθετήθηκε 2013-07-03 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  200. История стадиона «Петровский» Αρχειοθετήθηκε 2013-08-27 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  201. Новый стадион Αρχειοθετήθηκε 2013-06-25 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  202. Администрация Петербурга слезает с небоскреба, Газета «Коммерсантъ», №197 (4014), 29.10.2008
  203. Оганесян: Стоимость стадиона "Зенит-Арена" будет снижена, «Росбалт», 29.5.2013
  204. Строительство арен ЧМ-2018 будут транслировать веб-камеры, «RuΝews24», 20.6.2013
  205. 205,0 205,1 205,2 205,3 205,4 205,5 ФУТБОЛЬНЫЙ КЛУБ «ЗЕНИТ», СИМВОЛЫ «ЗЕНИТА», Интернет-справочник «Лучшее в Санкт-Петербурге», раздел «БРЕНДЫ САНКТ-ПЕТЕРБУРГА»
  206. fc-zenit.ru Эмблема
  207. fc-zenit.ru Новости
  208. 208,0 208,1 208,2 208,3 208,4 208,5 208,6 208,7 История логотипа «Зенита» Αρχειοθετήθηκε 2013-06-27 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  209. «Зенит» представляет обновленный логотип клуба Αρχειοθετήθηκε 2013-07-16 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  210. Форма «Зенита» Αρχειοθετήθηκε 2013-07-02 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  211. Пьер Ланфранши, Критсиана Айзенберг, Тони Мейсон, Альфред Валь: «FIFA 100 лет. Век футбола». - Москва: Махаон, 2005. - Σελ. 14. - ISBN 5-18-000705-4
  212. 212,0 212,1 212,2 Болельщики «Зенита» Αρχειοθετήθηκε 2013-07-02 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  213. Фанзин Αρχειοθετήθηκε 2013-06-01 στο Wayback Machine., Официальный сайт «Ландскрона»
  214. КДК оштрафовал «Зенит» на 300 тысяч рублей[νεκρός σύνδεσμος], Официальный сайт ФК «Зенит»
  215. 215,0 215,1 215,2 215,3 215,4 215,5 215,6 Вектор газа. Все скандалы, связанные с «Зенитом» и его болельщиками, Петухов А., «Советский Спорт»
  216. Селекция-12 Αρχειοθετήθηκε 2013-07-19 στο Wayback Machine., Официальный сайт «Ландскрона»
  217. Болельщики "Зенита" дали комментарий по манифесту "Селекция-12", Чемпионат.com
  218. ФУТБОЛ - ЧЕМПИОНАТ РОССИИ. Высший дивизион. - ИТОГИ СЕЗОНА- ЗЕНИТ Санкт-Петербург - ХРОНИКА СЕЗОНА - Цитата: «Игровая майка с 12-м номером изымается из обращения и навечно закрепляется за болельщиками „Зенита“», «Спорт-Экспресс», 5.12.2001
  219. 219,0 219,1 Координационный совет Αρχειοθετήθηκε 2013-06-27 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  220. Когда поют фанаты Αρχειοθετήθηκε 2013-09-04 στο Wayback Machine., Чемпионат.com
  221. 221,0 221,1 221,2 «Песня летит над Невой…» История создания гимна болельщиков “Зенита”, Алексей Антипов, Наш «Зенит», 2007, № 16 (414). - Σελ. 9
  222. 222,0 222,1 Надо ли переделывать гимн «Зенита»?, Краснощеков Е., Матуа Л., Беляков В., «Советский Спорт», 27 мая - 2 июня 2008, №21(208)
  223. Письмо в номер: К вопросу о гимне, Феликс Королёв, Наш «Зенит». - 2004. - № 22 (266). - Σελ. 6
  224. Возвращаясь к вопросу о гимне, Валерий Ильюнин (Сабонис), Наш «Зенит». - 2004. - № 23 (267). - Σελ. 7
  225. "Зенит" приобрел права на использование песни "Город над вольной Невой" Αρχειοθετήθηκε 2012-11-02 στο Wayback Machine., «Газета.СПб», 1.9.2010
  226. Гимн болельщиков стал гимном клуба Αρχειοθετήθηκε 2010-09-24 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит», 21.9.2010
  227. 227,0 227,1 Международный турнир болельщиков «Зенита» имени П.Ф. Садырина ZENIT SUPPORTERS CUP Αρχειοθετήθηκε 2013-06-09 στο Wayback Machine., Официальный сайт ФК «Зенит»
  228. Спартак (Москва), СССР – Зенит (Ленинград), СССР, Wildstat.ru
  229. 229,0 229,1 229,2 229,3 ОТКУДА ВЗЯЛОСЬ ПРОТИВОСТОЯНИЕ ПИТЕРА И МОСКВЫ?, Сергей ЯРЕМЕНКО, «Спорт-Экспресс», 30.3.2012
  230. Статистика встреч Спартак (Москва), Россия – Зенит (Санкт-Петербург), Россия, Wildstat.ru
  231. 231,0 231,1 231,2 231,3 231,4 231,5 Кровь за кровь, Драки питерских и московских фанатов стали обычным делом: «Зенит» - «Спартак», «Комсомольская правда», 28.9.2007
  232. «Дым Александр. «Насилие.ру», глава «Фанатские войны» - Цитата: «Пытались составлять достойную конкуренцию фанатам «Спартака» как фанаты московского «Динамо», так и питерского «Зенита». Впрочем, бомжам (фанатам «Зенита») ловить было особо нечего, в 1997 году в драке на Щелковском шоссе они потерпели сокрушительное поражение от «спартачей», а попросту их многосотенную толпу разогнали намного меньшим количеством «мясные» хулиганы»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2013. 
  233. Статистика встреч Зенит (Ленинград), СССР – ЦСКА (Москва), СССР, Wildstat.ru
  234. Дерби ЦСКА – «Зенит» Αρχειοθετήθηκε 2013-11-13 στο Wayback Machine., Официальный сайт Российской футбольной Премьер-Лиги, 26.1.2013
  235. Статистика встреч Зенит (Санкт-Петербург), Россия – ЦСКА (Москва), Россия, Wildstat.ru
  236. Статистика встреч Зенит (Ленинград), СССР – Динамо (Москва), СССР, Wildstat.ru
  237. Статистика встреч Зенит (Санкт-Петербург), Россия – Динамо (Москва), Россия, Wildstat.ru
  238. 238,0 238,1 Зенит Челябинск: фан-движ от первого лица Αρχειοθετήθηκε 2009-04-20 στο Wayback Machine., Ландскрона. Объединенный сайт фанатов ФК «Зенит»
  239. ЗАРЯДЫ, «Iron Tankograd» — сайт болельщиков челябинского «Зенита»
  240. 240,0 240,1 Самый лучший выезд[νεκρός σύνδεσμος], Арнольд ЭПШТЕЙН, «Спорт-Экспресс», 20.8.2011
  241. «Наше партнёрство – настоящая дружба», Официальный сайт ФК «Зенит»
  242. ЗАО «Футбольный клуб «Зенит» Αρχειοθετήθηκε 2013-07-07 στο Wayback Machine., Официальный сайт РФПЛ
  243. Турнир молодежных команд 2009 Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine., «Футбольная страна»
  244. Турнир молодежных команд 2010 Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine., «Футбольная страна»
  245. Официальный сайт «ЗЕНИТ-2» СПб
  246. Наставники Зенита Αρχειοθετήθηκε 2013-02-23 στο Wayback Machine., SPORT812.ru
  247. Зенит (Санкт-Петербург): Главные тренеры, «Спорт-Экспресс»
  248. 33 лучших игрока в истории Зенита, Ландскрона. Объединенный сайт фанатов ФК «Зенит»
  249. Легендарный нападающий «Зенита» сделал отпечатки ног для Аллеи славы, Новости «НТВ»
  250. Герман Зонин и Станислав Завидонов вошли в Аллею славы «Зенита»[νεκρός σύνδεσμος], Официальный сайт Российской футбольной Премьер-Лиги

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία