Ζυγός Μαρκινιάδας Άρτας
Συντεταγμένες: 0°N 0°E / 39,2047042135°N 21,0850925182°E
Ο Ζυγός Μαρκινιάδας είναι ένας μικρός οικισμός του Δήμου Νικολάου Σκουφά με 107 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011) και απέχει περίπου 18 χλμ. από την πόλη της Άρτας.[1]
| Ζυγός Μαρκινιάδας | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ηπείρου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Άρτας |
| Δήμος | Νικολάου Σκουφά |
| Δημοτική Ενότητα | Πέτα |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Ήπειρος |
| Νομός | Άρτας |
| Υψόμετρο | 491 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Λιβίτσικο ή Λεβίτσικο |
| Ταχ. κώδικας | 47 100 |
| Τηλ. κωδικός | 26810 |
Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, ο Ζυγός υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Πέτα με έδρα το Πέτα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, ο Ζυγός εντάχθηκε στο Δήμο Νικολάου Σκουφά. Ο Ζυγός μαζί με την Μαρκινιάδα, τη Μέγκλα, τη Διασέλλα και τις Μελάτες αποτελούν την τοπική κοινότητα Μαρκινιάδας με συνολικό πληθυσμό 434 κατοίκους.
Ιστορία Επεξεργασία
Η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι τα αρχεία της Βενετίας, [2] στα οποία μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1697, ο Ζυγός μαζί με πολλά άλλα χωριά της Άρτας, κατέβαλαν φόρο στην Βενετική διοίκηση με αντάλλαγμα την προστασία από τις επιδρομές των πειρατών.
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι το χωριό υπαγόταν στη Μητρόπολη Λάρισας ενώ με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, ο Ζυγός, από πλευρά ιδιοκτησίας, ανήκε στην κατηγορία «μουαντζέλι» και κατοικούσαν σε αυτόν 11 χριστιανικές οικογένειες.[3]
Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 100 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Ο Ζυγός αποτελούσε μέρος του τμήματος Ραδοβυζίου.[4]
Στο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας, γίνεται αναφορά στον Ζυγό. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, την εποχή της επίσκεψης του Μητροπολίτη Άρτας, στο χωριό διέμεναν περίπου 20 οικογένεις. Οι κάτοικοι εκκλησιάζονταν στο ναό του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Γεωργίου και στα δύο παρεκκλήσια της Θεοτόκου και του Αγίου Δημητρίου. Ο Μητροπολίτης Άρτας αναφέρει επίσης ότι σε απόσταση μίας ώρας από το χωριό υπήρχε πηγή με πόσιμο νερό και ερείπια ναών. Ο Μητροπολίτης Άρτας αναφέρει επίσης ότι στο χωριό υπήρχε σχολείο όπου δίδασκε ένας δάσκαλος και φοιτούσαν 15 μαθητές, οι οποίοι μελετούσαν γεωγραφία, ιστορία, αριθμητική και θρησκευτικά. Το χωρίο καταστράφηκε από τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της επανάστασης του Ραδοβυζίου. [5]
Η οριστική απελευθέρωση του Ζυγού έλαβε χώρα το 1881 και ορίστηκε ως σύνορο του Ελληνικού κράτους, ο ποταμός Άραχθος.
Διοικητικές μεταβολές Επεξεργασία
Το 1883 ο οικισμός Λιβίτσικο εντάχθηκε στο Δήμο Ηρακλείας ενώ 1912 ο οικισμός προσαρτήθηκε στην κοινότητα Άνω Πέτρας.[6] [7] Το 1924 ο οικισμός αποσπάσθηκε από την Άνω Πέτρα και εντάχθηκε στην κοινότητα Μαρκινιάδας ενώ το 1927 το Λιβίτσικο μετονομάστηκε σε Ζυγός.[8][9] Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α-4/12/1997 η κοινότητα καταργήθηκε και ο οικισμός εντάχθηκε στο Δήμο Πέτα. Η νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης είχε ως αποτέλεσμα ο Ζυγός να ενταχθεί στο Δήμο Νικολάου Σκουφά.[10]
Δημογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 107 μόνιμους κατοίκους (απογραφή του 2011).
Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.[11]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ελληνική Στατιστική Αρχή (2014) Τροποποίηση της Απόφασης με αριθμό 11247/28.12.2012 (ΦΕΚ 3465/Β΄/28.12.2012) και θέμα «Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας. ΦΕΚ 698/Β΄/20 Μαρτίου 2014 (pdf)
- ↑ Η Άρτα στ' αρχεία της Βενετίας, περιοδικό “Σκουφάς” της Άρτας, τεύχη του 1955-56.
- ↑ Χρονογραφία της Ηπείρου : των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταίς συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854. / Συντεταγμένη υπό Παναγιώτου Αραβαντινού, σελ.320, εκδ.1856.
- ↑ Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας / υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Ι.Κοκίδης, Αθήνα 1880.
- ↑ Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης(εκδ.1884).
- ↑ ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883, Ο οικισμός Λιβιτσικό προσαρτάται στο δήμο Ηρακλείας.[1]
- ↑ ΦΕΚ 254Α - 25/08/1912, Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Ηρακλείας και προσαρτάται στην κοινότητα Επάνω Πέτα.[2]
- ↑ «ΦΕΚ 264Α - 23/10/1924, Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Επάνω Πέτα και προσαρτάται στην κοινότητα Μακρυνιάδας» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927, Ο οικισμός μετονομάζεται σε Ζυγός.[3]
- ↑ Λεξικό δοικητικών μεταβολών Δήμων και Κοινοτήτων.
- ↑ «Αρχείο Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – Ε.Σ.Υ.Ε». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2015.
