Η ημισέληνος είναι σύμβολο που χρησιμοποιείται για την αναπαράσταση της σεληνιακής φάσης στο πρώτο τέταρτο, ή κατ 'επέκταση ένα σύμβολο που αντιπροσωπεύει την ίδια τη Σελήνη.

Ημισέληνος στο Βερολίνο, 13 Οκτωβρίου2018
Αναπαράσταση της ημισελήνου

Ιστορική αναδρομή Επεξεργασία

Χρησιμοποιείται ως αστρολογικό σύμβολο για τη Σελήνη και ως εκ τούτου ως αλχημικό σύμβολο για το ασήμι. Το σύμβολο της ημισελήνου με ένα άστρο το χρησιμοποιούσαν οι Ετρούσκοι και οι αρχαίοι Φοίνικες. Ήταν επίσης το έμβλημα της Αρτέμιδος, και ως εκ τούτου αντιπροσώπευε την παρθενιά. Σε πολλούς αρχαίους λαούς η Σελήνη είχε θεοποιηθεί. Το ίδιο είχε συμβεί και με τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι είχαν θεοποιήσει τη Σελήνη ή Μήνη, όπως αλλιώς την αποκαλούσαν. Η θεά Σελήνη και ο αντίστοιχος φρυγικός θεός Μήνας είχαν ως σύμβολό τους την ημισέληνο, που σπανιότερα συνοδευόταν από ένα άστρο. Στην αρχαία Ελλάδα η ημισέληνος ήταν σύμβολο επίσης της Εκάτης και της Ελένης, που ήταν αδελφή των Διόσκουρων. Η ημισέληνος σε συνδυασμό με ένα άστρο απεικονίζεται σε νομίσματα στην αρχαία Ελλάδα ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ. Αντίστοιχα νομίσματα έχουν βρεθεί στη Μικρά Ασία, στην Αντιόχεια της Συρίας και την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το έμβλημα της ημισελήνου και του άστρου το χρησιμοποίησαν ευρύτατα οι βασιλείς του Πόντου ήδη από τα τέλη του Γ΄ αιώνα π.Χ. Η ημισέληνος με ένα άστρο απαντάται σε επιτύμβιες στήλες των ρωμαϊκών χρόνων. Σύμφωνα με αρχαίες δοξασίες οι ψυχές των ανθρώπων μετά τον θάνατο γίνονται άστρα και το φεγγάρι είναι ο τόπος διαμονής των ψυχών. Το σύμπλεγμα της ημισελήνου με ένα άστρο χρησιμοποιήθηκε ως διακοσμητικό μοτίβο στη Μέση Ανατολή, την Περσία και την Κίνα. Το σύμπλεγμα της ημισελήνου με ένα άστρο χρησιμοποιήθηκε σε μυστηριακές τελετές λατρείας του Σαράπιδος και της Ίσιδος. [1] Στη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία συνδέεται με την Παναγία.

Από τη χρήση του ως στέγη σε τζαμιά της Οθωμανικής εποχής, έχει επίσης συσχετιστεί με το Ισλάμ. H ημισέληνος εισήχθη ως σήμα για τους μουσουλμάνους στον στρατό των ΗΠΑ από το 1993.[2] Χρησιμοποιείται με διαφορετικά χρώματα σε σημαίες πολλών μουσουλμανικών κρατών (Τουρκία, Πακιστάν, Μαλαισία, Αλγερία, Τυνησία). Το τουρκικό εθνόσημο ήταν μέχρι τις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα η ημισέληνος, χωρίς άστρο. Ένα οκτάκτινο άστρο προστέθηκε από τον σουλτάνο Σελίμ Γ΄(1789-1808), το οποίο έγινε πεντάκτινο επί σουλτάνου Αβδούλ Μετζίτ και διατηρήθηκε μέχρι σήμερα. Η ημισέληνος με το άστρο ήταν παλαιότερα βυζαντινό έμβλημα. Απαντάται σε βυζαντινούς ναούς, βυζαντινά νομίσματα και κάστρα. Το σύμπλεγμα ημισελήνου-άστρου έχει βρεθεί και σε σταυρούς των Βογομίλων στη Βαλκανική χερσόνησο. Ο συνδυασμός του χριστιανικού σταυρού με την ημισέληνο υπάρχει ήδη επί αυτοκράτορα Ηρακλείου (610-641 μ.Χ.). Η ημισέληνος υπήρξε συνηθέστατο έμβλημα ηγεμόνων και πριγκίπων, όπως π.χ. της σερβικής βασιλικής δυναστείας Οβρένοβιτς του 19ου αιώνα και των ηγεμόνων και πόλεων της Μολδαβίας. [1]

 
Ημισέληνος του Ραμαζανιού.
 
Η ημισέληνος, ως σύμβολο της Τουρκικής Δημοκρατίας

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΙΣΕΛΗΝΟΣ | Ψηφιακό αποθετήριο της Ακαδημίας Αθηνών». digitallibrary.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2021. 
  2. On December 14, 1992, the Army Chief of Chaplains requested that an insignia be created for future Muslim chaplains, and the design (a crescent) was completed January 8, 1993. Emerson, William K., Encyclopedia of United States Army Insignia and Uniforms (1996), p. 269f. Prior to its association with Islam, a crescent badge had already been used in the US military for the rank of commissary sergeant (Emerson 1996:261f).