Η Μικρή Γοργόνα (ταινία, 1989)

κινηματογραφική ταινία κινουμένων σχεδίων του 1989

Η Μικρή Γοργόνα (πρωτότυπος τίτλος: The Little Mermaid) είναι αμερικανική μουσική κινηματογραφική ταινία κινουμένων σχεδίων φαντασίας, παραγωγής Walt Disney Pictures και Walt Disney Animation Studios και διανομής της Buena Vista Pictures. Βασίζεται στο ομότιτλο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, το οποίο αφηγείται την ιστορία της πριγκίπισσας Άριελ, μιας γοργόνας που ονειρεύεται να γίνει άνθρωπος. Η ταινία γράφτηκε, σκηνοθετήθηκε και παράχθηκε από τον Ρον Κλέμεντς και τον Τζον Μάσκερ, ενώ η μουσική της συντέθηκε από τον Άλαν Μένκεν και τον Χάουαρντ Άσμαν (ο οποίος ήταν και συμπαραγωγός). Τις φωνές τους στους χαρακτήρες χαρίζουν οι Τζόντι Μπένσον, Κρίστοφερ Ντάνιελ Μπαρνς, Πατ Κάρολ, Σάμιουελ Ε. Ράιτ, Τζέισον Μαρίν, Κένεθ Μαρς, Μπάντι Χάκετ και Ρενέ Ομπερζανουά.

Η Μικρή Γοργόνα
The Little Mermaid
Κινηματογραφική αφίσα
ΣκηνοθεσίαΡον Κλέμεντς
Τζον Μάσκερ
ΠαραγωγήΤζον Μάσκερ
Χάουαρντ Άσμαν
ΣενάριοΡον Κλέμεντς
Τζον Μάσκερ
ΙστορίαΤζον Μάσκερ
Ρον Κλέμεντς
Χάουαρντ Άσμαν
Γκέριτ Γκράχαμ
Σαμ Γκράχαμ
Κρις Μάμπελ
Βασισμένο σεDen Lille Havfrue του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν
Ηθοποιοί φωνήςΤζόντι Μπένσον
Κρίστοφερ Ντάνιελ Μπάρνς
Πατ Κάρολ
Πάντι Έντουαρντς
Μπάντι Χάκετ
Ρενέ Ομπερζανουά
Τζέισον Μαρίν
Κένεθ Μαρς
Ίντι ΜακΚλέργκ
Ουίλ Ράιαν
Μπεν Ράιτ
Σάμιουελ Ε. Ράιτ
Φρανκ Γουέλκερ
Κίμι Ρόμπερτσον
Κάρολαϊν Βασίτσεκ
ΜουσικήΆλαν Μένκεν
ΜοντάζΜαρκ Χέστερ
Εταιρεία παραγωγήςWalt Disney Pictures
Walt Disney Animation Studios
ΔιανομήBuena Vista Pictures
Πρώτη προβολή17 Νοεμβρίου 1989
Διάρκεια83 λεπτά[1]
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$40 εκατομμύρια[2]
Ακαθάριστα έσοδα$211.3 εκατομμύρια[3]
ΈπεταιΗ Μικρή Γοργόνα ΙΙ: Επιστροφή στη Θάλασσα

Η Μικρή Γοργόνα αποτελεί την 28η ταινία μεγάλου μήκους κινουμένων σχεδίων της Disney και κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους στις 17 Νοεμβρίου του 1989, αποσπώντας θετικές κριτικές και επιτυγχάνοντας εγχώριες εισπράξεις έως και $84 εκατομμυρίων κατά την αρχική της κυκλοφορία[4] και κέρδισε συνολικά $211 εκατομμύρια παγκοσμίως μέχρι σήμερα.[3] Μετά την επιτυχία της ταινίας του 1988 των Disney/Amblin, Ποιος Παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ, δόθηκε στη Μικρή Γοργόνα η αναγνώριση πως έδωσε και πάλι ζωή στις ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney, έπειτα από μια σειρά αποτυχιών, είτε κριτικά είτε εμπορικά, οι οποίες ξεκινούσαν από τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Η ταινία σηματοδότησε επίσης την αρχή μιας εποχής γνωστή και ως Αναγέννηση της Disney.[5]

Ένα μιούζικαλ με ένα βιβλίο του Νταγκ Ράιτ[6] και επιπρόσθετα τραγούδια από τον Άλαν Μένκεν και τον νέο στιχουργό Γκλεν Σλέιτερ, ανέβηκε στο Ντένβερ τον Ιούλιο του 2007, ενώ έκανε πρεμιέρα και στο Μπρόντγουεϊ στις 10 Ιανουαρίου 2008,[7][8] με πρωταγωνίστρια τη Σιέρα Μπόγκες.[9][10][11]

Λόγω της επιτυχίας της ταινίας, ακολούθησαν δύο συνέχειες της ταινίας, οι οποίες κυκλοφόρησαν απευθείας σε βίντεο. Η πρώτη είναι το Η Μικρή Γοργόνα ΙΙ: Επιστροφή στη Θάλασσα (2000) και η δεύτερη το Η Μικρή Γοργόνα 3: Τα πρώτα χρόνια της Άριελ (2008). Επίσης, κυκλοφόρησε μια live-action προσαρμογή της ταινίας στις 26 Μαΐου του 2023.

Πλοκή Επεξεργασία

Η Άριελ, είναι μια δεκαεξάχρονη[12] γοργόνα πριγκίπισσα η οποία είναι δυσαρεστημένη με την υποθαλάσσια ζωή στο βασίλειο της Ατλάντικα και είναι γοητευμένη με τον ανθρώπινο κόσμο. Με τον καλύτερο της φίλο, τον Φούσκα, η Άριελ συλλέγει ανθρώπινα αντικείμενα τα οποία κρύβει σε μια σπηλιά, ενώ πολύ συχνά βγαίνει στην επιφάνεια της θάλασσας για να επισκεφτεί τον Γλάρο, έναν φίλο ο οποίος της προσφέρει ανακριβείς πληροφορίες για την ανθρώπινη κουλτούρα. Αγνοεί τις προειδοποιήσεις του πατέρα της, Βασιλιά Τρίτωνα, αλλά και του Σεμπάστιαν, ενός καβουριού που είναι σύμβουλος του βασιλιά, πως η επαφή μεταξύ γοργόνων και ανθρώπων είναι απαγορευμένη.

Ένα βράδυ, η Άριελ, ο Φούσκας και ο απρόθυμος Σεμπάστιαν ταξιδεύουν προς την επιφάνεια για να παρακολουθήσουν τον εορτασμό των γενεθλίων του Πρίγκιπα Έρικ που γίνεται πάνω σε ένα καράβι και η Άριελ τον ερωτεύεται κεραυνοβόλα. Ο εορτασμός όμως διακόπτεται εξαιτίας μιας καταιγίδας η οποία διαλύει το καράβι και πετάει τον Έρικ στη θάλασσα. Η Άριελ τον σώζει και τον μεταφέρει στη στεριά, όπου του τραγουδάει. Απομακρύνεται όμως γρήγορα όταν εκείνος επανακτά τις αισθήσεις του, έτσι ώστε να μην τη δει. Γοητευμένος από την ανάμνηση της φωνής της, ο Έρικ ορκίζεται να βρει ποια του έσωσε τη ζωή και η Άριελ με τη σειρά της ορκίζεται πως θα βρει έναν τρόπο να ζήσει μαζί του στον δικό του κόσμο. Παρατηρώντας την αλλαγή στη συμπεριφορά της Άριελ, ο Τρίτωνας ρωτάει τον Σεμπάστιαν τι συμβαίνει και μαθαίνει για τον έρωτά της για τον Έρικ. Ο Τρίτωνας τη βρίσκει στη σπηλιά της μαζί με τον Φούσκα και έξαλλος καταστρέφει όλα τα αντικείμενα που είχε συλλέξει με την τρίαινά του. Αφού ο Τρίτωνας φεύγει, δύο χέλια με τα ονόματα Φλότσαμ και Τζέτσαμ, πείθουν την Άριελ να επισκεφτεί την Ούρσουλα, μια κακιά μάγισσα της θάλασσας η οποία είναι μισή γυναίκα και μισή χταπόδι.

Η Ούρσουλα κλείνει μια συμφωνία με την Άριελ όπου θα τη μετατρέψει σε άνθρωπο για τρεις μέρες. Μέσα σε αυτό το διάστημα, η Άριελ θα πρέπει να λάβει το «φιλί της αληθινής αγάπης» από τον Έρικ. Αν η Άριελ το καταφέρει, τότε θα παραμείνει άνθρωπος για πάντα, αλλιώς θα επιστρέψει στη θάλασσα ως γοργόνα και θα ανήκει στην Ούρσουλα. Ως πληρωμή για αυτή τη συμφωνία, η Άριελ πρέπει να δώσει στην Ούρσουλα τη φωνή της. Η Άριελ συμφωνεί και υπογράφει ένα συμβόλαιο σφραγίζοντας τη συμφωνία, ενώ η Ούρσουλα τοποθετεί τη φωνή της μέσα σε ένα κοχύλι. Έχοντας πλέον πόδια, η Άριελ βρίσκει τον Έρικ στην παραλία, ο οποίος την πηγαίνει στο κάστρο του μη γνωρίζοντας ποια είναι. Η Άριελ περνάει χρόνο με τον Έρικ και στο τέλος της δεύτερης μέρας κοντεύουν να φιληθούν, αλλά ο Φλότσαμ και ο Τζέτσαμ τους σταματούν. Θυμωμένη με την παραλίγο επιτυχία της Άριελ, η Ούρσουλα μεταμορφώνεται σε μια όμορφη, νεαρή κοπέλα που μοιάζει στην Άριελ απλά έχει μαύρα μαλλιά και τη λένε Βανέσα. Ως Βανέσα, εμφανίζεται στην ακτή τραγουδώντας με τη φωνή της Άριελ. Ο Έρικ αναγνωρίζει το τραγούδι και η Ούρσουλα του ρίχνει ένα ξόρκι για να τον κάνει να ξεχάσει την Άριελ.

Την επόμενη μέρα, η Άριελ ανακαλύπτει πως ο Έρικ θα παντρευτεί τη Βανέσα, αφού υποθέτει πως είναι το κορίτσι που του έσωσε τη ζωή. Πληγωμένη από αυτή την ανακάλυψη, η Άριελ βάζει τα κλάματα. Ο Γλάρος ανακαλύπτει τυχαία πως η Βανέσα είναι στην πραγματικότητα η Ούρσουλα μεταμορφωμένη και ενημερώνει την Άριελ. Εκείνη, αμέσως επιδιώκει να φτάσει στο πλοίο που θα γίνει ο γάμος για να τον σταματήσει. Στο χάος που επικρατεί, το κοχύλι που περιέχει τη φωνή της Άριελ καταστρέφεται, με την Άριελ να επανακτά τη φωνή της και το ξόρκι που η Ούρσουλα έκανε στον Έρικ να σπάει. Συνειδητοποιώντας πως η Άριελ είναι το κορίτσι που του έσωσε τη ζωή, ο Έρικ τρέχει να τη φιλήσει αλλά ο ήλιος δύει πριν το κάνει κι έτσι η Άριελ μεταμορφώνεται και πάλι σε γοργόνα. Η Ούρσουλα αποκαλύπτεται και απαγάγει την Άριελ.

Ο Τρίτωνας έξαλλος αντιμετωπίζει την Ούρσουλα και απαιτεί την απελευθέρωση της Άριελ, αλλά από τη στιγμή που η Άριελ υπέγραψε το συμβόλαιο, η συμφωνία είναι απαράβατη. Ο Τρίτωνας κάνει τότε μια νέα συμφωνία με την Ούρσουλα, να πάρει εκείνον και την τρίαινά του και να ελευθερώσει την Άριελ. Έτσι, η Άριελ απελευθερώνεται ενώ η Ούρσουλα γίνεται η νέα βασίλισσα της Ατλάντικα. Στρέφει την τρίαινά της προς την Άριελ αλλά ο Έρικ επεμβαίνει και τη σταματάει πριν την κτυπήσει. Στη μάχη που επακολουθεί, η Ούρσουλα σκοτώνει καταλάθος τους Φλότσαμ και Τζέτσαμ. Ενώ η Άριελ και ο Έρικ προσπαθούν να βγουν στην επιφάνεια, η Ούρσουλα έξαλλη μετατρέπεται σε γίγαντα. Αποκτά πλήρη έλεγχο του ωκεανού και δημιουργεί μια καταιγίδα καθώς και μια δίνη στο νερό. Η Άριελ παγιδεύεται στη δίνη και η Ούρσουλα προσπαθεί να την κτυπήσει με την τρίαινα. Τη στιγμή που η Ούρσουλα πάει να καταστρέψει την Άριελ, ο Έρικ την τρυπάει με ένα από τα ναυαγισμένα πλοία που βγήκαν στην επιφάνεια εξαιτίας της δίνης και τη σκοτώνει. Με την Ούρσουλα πια νεκρή, ο Τρίτωνας και οι άλλες παγιδευμένες γοργόνες ελευθερώνονται.

Συνειδητοποιώντας πως η Άριελ αγαπάει πραγματικά τον Έρικ, ο Τρίτωνας μετατρέπει την Άριελ σε άνθρωπο και εγκρίνει τον γάμο της με τον Έρικ. Πάνω στο πλοίο όπου γίνεται ο γάμος, η Άριελ αποχαιρετά τον πατέρα και τους φίλους της έτσι ώστε να ζήσει την καινούρια ζωή που την περιμένει με τον Έρικ.

Χαρακτήρες και διανομή Επεξεργασία

  • Τζόντι Μπένσον ως Άριελ: Η Άριελ είναι η δεκαεξάχρονη πριγκίπισσα της Ατλάντικα, του βασιλείου της θάλασσας. Είναι δυναμική, της αρέσει η περιπέτεια και η συλλογή πραγμάτων του ανθρώπινου πολιτισμού. Ερωτεύεται τον Πρίγκιπα Έρικ και για να τον συναντήσει κάνει μια συμφωνία με την Κακιά Μάγισσα της Θάλασσας, Ούρσουλα.
    • Η Τζόντι Μπένσον χαρίζει επίσης τη φωνή της στη Βανέσα, την ανθρώπινη μορφή της Ούρσουλας η οποία μοιάζει στην Άριελ, απλά έχει μαύρα μαλλιά. Έχει επίσης τη φωνή της Άριελ.
  • Κρίστοφερ Ντάνιελ Μπαρνς ως Πρίγκιπας Έρικ: Ο Έρικ είναι ο πρίγκιπας του Βασιλείου της στεριάς που βρίσκεται πάνω από την Ατλάντικα. Ερωτεύεται τη φωνή της Άριελ όταν εκείνη του σώζει τη ζωή και χωρίς να την έχει δει ποτέ, την αναζητά. Όταν τη συναντά όμως δεν την αναγνωρίζει, αφού έχει χάσει τη φωνή της.
  • Πατ Κάρολ ως Ούρσουλα: Η Ούρσουλα είναι η Κακιά Μάγισσα της Θάλασσας. Συμφωνεί να μεταμορφώσει την Άριελ σε άνθρωπο με αντάλλαγμα τη φωνή της. Αν η Άριελ σε τρεις μέρες καταφέρει να πάρει το φιλί της αληθινής αγάπης από τον Έρικ, θα παραμείνει άνθρωπος. Αν όχι, τότε θα ξαναγίνει γοργόνα και θα ανήκει στην Ούρσουλα. Καταφέρνει να γίνει βασίλισσα της θάλασσας, όταν ο Τρίτωνας ανταλλάζει εκείνον και το βασίλειό του για να σώσει την Άριελ, αλλά σύντομα σκοτώνεται από τον Έρικ.
  • Σάμιουελ Ε. Ράιτ ως Σεμπάστιαν: Ο Σεμπάστιαν είναι ένας κάβουρας και σύμβουλος του Βασιλιά Τρίτωνα. Έχει αναλάβει την παρακολούθηση της Άριελ, έπειτα από διαταγή του Βασιλιά. Καταλήγει όμως να την ακολουθεί στη στεριά και να τη βοηθάει να κερδίσει την αγάπη του Έρικ, ώστε η Άριελ να κερδίσει τη συμφωνία που έκανε με την Ούρσουλα.
  • Τζέισον Μαρίν ως Φούσκας: Ο Φούσκας είναι ένα μικρό ψάρι και ο καλύτερος φίλος της Άριελ. Αν και αρκετά φοβητσιάρης, πάντα ακολουθεί την Άριελ σε ό,τι κάνει και είναι πάντα δίπλα της.
  • Κένεθ Μαρς ως Βασιλιά Τρίτωνας: Ο Τρίτωνας είναι ο Βασιλιάς της Θάλασσας και πατέρας της Άριελ. Είναι καχύποπτος απέναντι στους ανθρώπους και για αυτό απαγορεύει στην κόρη του να βγαίνει στην επιφάνεια. Η Ούρσουλα αποτελεί τον κύριο εχθρό του λόγω της φιλοδοξίας της να γίνει Βασίλισσα παίρνοντας τη θέση του. Όταν βλέπει πως η Άριελ αγαπάει πραγματικά τον Έρικ, τη μεταμορφώνει σε άνθρωπο και εγκρίνει το γάμο της μαζί του.
  • Μπάντι Χάκετ ως Γλάρος: Ο Γλάρος είναι φίλος της Άριελ και της δίνει συνεχώς λανθασμένες πληροφορίες για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Είναι αυτός που μαθαίνει για την αληθινή ταυτότητα της Βανέσας και ειδοποιεί την Άριελ.
  • Μπεν Ράιτ ως Γκρίμσμπυ: Ο Γκρίμσμπυ είναι ο μπάτλερ του Πρίγκιπα Έρικ, ο οποίος παραξενεύεται πολύ από τη συμπεριφορά της Άριελ.
  • Πάντι Έντουαρντς ως Φλότσαμ και Τζέτσαμ: Οι Φλότσαμ και Τζέτσαμ είναι τα δύο χέλια της Ούρσουλα. Τα μάτια τους χρησιμεύουν ως κάμερες για να βλέπει η Ούρσουλα τι συμβαίνει στον βυθό. Είναι αυτοί που προσεγγίζουν την Άριελ και την πείθουν να συναντήσει την Ούρσουλα για να τη μεταμορφώσει σε άνθρωπο.
  • Ίντι ΜακΚλεργκ ως Σαρλόττα. Η Σαρλόττα είναι η υπηρέτρια στο κάστρο του Πρίγκιπα Έρικ.
  • Φρανκ Γουέλκερ ως Μαξ: Ο Μαξ είναι ένα τσοπανόσκυλο του Έρικ, το οποίο συμπάθησε την Άριελ από την πρώτη στιγμή που την είδε, σε αντίθεση με τη Βανέσα.
  • Ρενέ Ομπερζανουά ως Σεφ Λουί: Ο Σεφ Λουί είναι ο Γάλλος μάγειρας του κάστρου. Έχει μια άτυπη κόντρα με τον Σεμπάστιαν, καθώς προσπαθεί να τον μαγειρέψει αλλά εκείνος του ξεφεύγει διαρκώς.

Ελληνική μεταγλώττιση 1990 Επεξεργασία

Ελληνική μεταγλώττιση 1998 Επεξεργασία

Παραγωγή Επεξεργασία

Ανάπτυξη ιστορίας Επεξεργασία

Η Μικρή Γοργόνα είχε προγραμματιστεί αρχικά να είναι μέρος μιας από τις προηγούμενες ταινίες μεγάλου μήκους της Disney, σε ένα προτεινόμενο πακέτο ταινιών που θα περιελάμβανε παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.[13] Η ανάπτυξη ξεκίνησε σύντομα μετά τη Χιονάτη και τους επτά νάνους, προς το τέλος της δεκαετίας του 1930, αλλά καθυστέρησε εξαιτίας διαφόρων περιστάσεων.[14]

Το 1985, ο Ρον Κλέμεντς έδειξε ενδιαφέρον για μια προσαρμογή της Μικρής Γοργόνας σε ταινία, ενώ δούλευε ως σκηνοθέτης στην ταινία Ο μεγάλος Ποντικο-ντετέκτιβ (1986) μαζί με τον Τζον Μάσκερ.[15] Ο Κλέμεντς ανακάλυψε το παραμύθι του Άντερσεν κατά την περιήγησή του σε ένα βιβλιοπωλείο.[16] Πιστεύοντας πως η ιστορία είχε μια «ιδανική βάση» για ταινία κινουμένων σχεδίων και πρόθυμος να δημιουργήσει μια ταινία που λάμβανε χώρα κάτω από το νερό,[15] ο Κλέμεντς έγραψε και παρουσίασε ένα δισέλιδο πρόχειρο της Γοργόνας στον γενικό διευθυντή της Disney, Τζέφρι Κάτζενμπεργκ, κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου πρότασης ιδεών. Ο Κάτζενμπεργκ προσπέρασε το πρότζεκτ επειδή εκείνη την περίοδο τα στούντιο βρίσκονταν στην ανάπτυξη ενός σίκουελ για τη live-action κωμωδία Η Γοργόνα (1984) και ένιωσε πως Η Μικρή Γοργόνα θα ήταν παρόμοια με αυτό.[16] Ωστόσο, την επόμενη μέρα, ο Κάτζενμπεργκ ενέκρινε την ιδέα για πιθανή ανάπτυξη μαζί με την ταινία Ο Όλιβερ και η Παρέα του. Ενώ το πρότζεκτ βρισκόταν σε παραγωγή, το προσωπικό βρήκε από τύχη τη δουλειά πάνω στην ιστορία και τις εικόνες που έκανε ο Κάι Νίλσεν για την πρόταση της Disney πάνω στο ένθετο ταινιών του Άντερσεν το 1930.[13] Αρκετές από τις αλλαγές που έκανε το προσωπικό του 1930 πάνω στην αυθεντική ιστορία του Άντερσεν ήταν συμπτωματικά ίδιες με τις αλλαγές που έκαναν οι συγγραφείς της Disney το 1980.[16]

Εκείνη τη χρονιά, ο Κλέμεντς και ο Μάσκερ διεύρυναν την ιδέα των δύο σελίδων σε ένα ακατέργαστο σενάριο 20 σελίδων, αφαιρώντας τον ρόλο της γιαγιάς της γοργόνας και μεγαλώνοντας τους ρόλους του Βασιλιά και της Μάγισσας της Θάλασσας. Ωστόσο, τα σχέδια για την ταινία μπήκαν προσωρινά στον πάγο μιας και η Disney επικεντρωνόταν τότε στις ταινίες Ποιος Παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ και Ο Όλιβερ και η Παρέα του ως πιο άμεσης κυκλοφορίας πρότζεκτ.[16] Το 1987, ο στιχουργός Χάουαρντ Άσμαν ενεπλάκη με το γράψιμο και την ανάπτυξη της Γοργόνας, μετά που του ζητήθηκε να συνεισφέρει ένα τραγούδι στον Όλιβερ και την Παρέα του. Πρότεινε να αλλάξουν τον μικρό χαρακτήρα τους Κλάρενς, του Άγγλου-μπάτλερ καβουριού, σε ένα Τζαμαϊκανό καβούρι και να μεταλλαχθεί το μουσικό στυλ κατά τη διάρκεια της ταινίας. Την ίδια περίοδο, οι Κάτζενμπεργκ, Κλέμεντς, Μάσκερ και Άσμαν αναθεώρησαν τη μορφή της ιστορίας για να κάνουν τη Γοργόνα μιούζικαλ με τη δομή της ιστορίας να μοιάζει με το στυλ του Μπρόντγουεϊ, με τη σειρά των τραγουδιών να υπηρετούν ως τους πόλους της σκηνής για την ταινία.[13] Το 1988, με τον Όλιβερ να έχει ολοκληρωθεί, η Γοργόνα αποτελούσε πια την επόμενη μεγάλη κυκλοφορία της Disney.[17]

Εικονογράφηση Επεξεργασία

Περισσότερα χρήματα και πηγές αφιερώθηκαν στη Γοργόνα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney για δεκαετίες.[13] Εκτός από τις βασικές εγκαταστάσεις εικονογράφησης στην πόλη Γκλέντεϊλ της Καλιφόρνια, κατά τη διάρκεια της παραγωγής της Γοργόνας, η Disney άνοιξε κι μια εγκατάσταση με δορυφορική λειτουργία στη Λέικ Μπουένα Βίστα στη Φλόριντα, κοντά στο Ορλάντο, εντός των στούντιο Disney-MGM στο θεματικό πάρκο του Walt Disney World.[18] Ανοίγοντας το 1989, τα πρώτα πρότζεκτ των εγκαταστάσεων Disney-MGM ήταν η παραγωγή ενός μικρού μήκους καρτούν πάνω στον Ρότζερ Ράμπιτ, Roller Coaster Rabbit, και το να προσφέρουν υλική στήριξη στη Γοργόνα.[18] Κάτι άλλο που έγινε για πρώτη φορά μετά από καιρό ήταν η κινηματογράφηση ηθοποιών εν κινήσει για να χρησιμοποιηθούν ως αναφορά από τους εικονογραφιστές, μια πρακτική που χρησιμοποιήθηκε αρκετά συχνά στο παρελθόν σε πολλές από τις ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney που παράχθηκαν υπό την επίβλεψη του ίδιου του Γουώλτ Ντίσνεϋ. Η Σέρρι Στόνερ, πρώην μέλος της ομάδας αυτοσχεδιασμού κωμωδίας Groundlings του Λος Άντζελες, και ο Τζόσουα Φίνκελ, ηθοποιός του Μπρόντγουεϊ, έπαιξαν κάποιες σκηνές κλειδιά ως Άριελ και Έρικ αντίστοιχα.[16][19] Η Τζόντι Μπένσον είχε ήδη προσληφθεί ως η ηθοποιός που θα χάριζε τη φωνή της στην Άριελ εκείνη την περίοδο και ο ηχογραφημένος της διάλογος χρησιμοποιήθηκε ως playback για να καθοδηγήσει αυτές τις live-action αναφορές.[19]

Οι επικεφαλής εικονογραφιστές της Γοργόνας περιελάμβαναν τους Γκλεν Κιν και Μαρκ Χαν για την Άριελ, Ντάνκαν Μάρτζοριμπανκς για τον Σεμπάστιαν, Αντρέας Ντέτζα για τον Βασιλιά Τρίτωνα και Ρούμπεν Ακίνο για την Ούρσουλα.[13] Αρχικά, είχε ζητηθεί από τον Κιν να δουλέψει πάνω στην Ούρσουλα, καθώς είχε δημιουργηθεί μια φήμη πως ζωγράφιζε μεγάλες, δυναμικές φιγούρες όπως η αρκούδα στην ταινία Η Αλεπού και το Κυνηγόσκυλο (1981) και ο Καθηγητής Ράτιγκαν στην ταινία Ο μεγάλος Ποντικο-ντετέκτιβ (1986). Ωστόσο, του ανατέθηκε τελικά να είναι ένας από τους δύο επικεφαλής καλλιτέχνες για τη μικροσκοπική Άριελ και επιθεώρησε επίσης το μουσικό νούμερο «Part of Your World». Αστειευόμενος δήλωσε πως η γυναίκα του δείχνει ακριβώς όπως η Άριελ «χωρίς τα πτερύγια».[20] Ο σωματότυπος του χαρακτήρα και η προσωπικότητα της Άριελ βασίστηκαν πάνω σε αυτούς της Αλίσα Μιλάνο, η οποία πρωταγωνιστούσε τότε στην τηλεοπτική σειρά Who's the boss?, και το εφέ των μαλλιών της κάτω από το νερό βασίστηκε τόσο σε υλικό της Σάλι Ράιντ όταν ήταν στο διάστημα,[13] όσο και σε σκηνές της Στόνερ σε πισίνα όπου κολυμπούσε για καθοδήγηση στην εικονογράφηση της Άριελ όταν κολυμπούσε.[21]

Ο σχεδιασμός της κακιάς της ταινίας, της Ούρσουλας, βασίστηκε πάνω στον drag καλλιτέχνη Ντιβάιν.[13] Επιπρόσθετα, πριν τον Ντιβάιν, η έμπνευση για τον χαρακτήρα προήλθε από την ηθοποιό Τζόαν Κόλινς στον ρόλο της ως Αλέξις Κάρρινγκτον στην τηλεοπτική σειρά Δυναστεία, μετά από εισήγηση του Χάουαρντ Άσμαν, ο οποίος ήταν θαυμαστής της σειράς.[22] Η Πατ Κάρολ δεν ήταν η πρώτη επιλογή των Κλέμεντς και Μάσκερ για τη φωνή της Ούρσουλας. Το αρχικό σενάριο είχε γραφτεί έχοντας στο μυαλό την Μπία Άρθουρ από την τηλεοπτική σειρά της Disney, The Golden Girls. Όταν η Άρθουρ απέρριψε τον ρόλο, ηθοποιοί όπως οι Νάνσι Μάρτσαντ, Νάνσι Γουίλσον, Ροζάν Μπαρ, Σαρλότ Ράι και Ελέιν Στριτς θεωρήθηκαν κατάλληλες για τον ρόλο.[23] Η Στριτς προσλήφθηκε τελικά για τον ρόλο αλλά ήρθε σε σύγκρουση με τον Χάουαρντ Άσμαν για το στυλ της μουσικής παραγωγής και αντικαταστήθηκε από την Κάρολ.[23] Διάφοροι ηθοποιοί πέρασαν από ακροάσεις για τους υπόλοιπους ρόλους της ταινίας όπως ο Τζιμ Κάρεϊ για τον ρόλο του Πρίγκιπα Έρικ και οι κωμικοί Μπιλ Μάερ και Μάικλ Ρίτσαρντς για το ρόλο του Γλάρου.[22]

Το υποθαλάσσιο σκηνικό απαιτούσε τα πιο ειδικά εφέ για μια ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney από τότε που έκαναν την ταινία Φαντασία το 1940. Ο επικεφαλής των εφέ Μαρκ Ντίνταλ, υπολόγισε πως πάνω από ένα εκατομμύριο φυσαλίδες ζωγραφίστηκαν για την ταινία, επιπρόσθετα στη χρησιμοποίηση άλλων διεργασιών όπως αερογραφίες, οπίσθιοι φωτισμοί, επικαλύψεις και μερική εικονογράφηση σε υπολογιστή. Το καλλιτεχνικό ανθρώπινο δυναμικό που χρειαζόταν για τη Γοργόνα οδήγησε την Disney να δημιουργήσει τα περισσότερα από τα υποθαλάσσια εφέ της ταινίας στην Pacific Rim Productions, μια εταιρία της οποίας οι εγκαταστάσεις βρίσκονταν στο Πεκίνο.[13] Μια προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί η φημισμένη κάμερα πολλών επιπέδων της Disney για πρώτη φορά μετά από χρόνια, έτσι ώστε να υπάρχει η ποιότητα στα πλάνα του βυθού, απέτυχε, καθώς η μηχανή ήταν εγκαταλελειμμένη καιρό και σε άσχημη κατάσταση. Αντ'αυτού, τα πολυεπίπεδα πλάνα φωτογραφήθηκαν με κάμερα εξωτερικών πλάνων.[13]

Η Μικρή Γοργόνα ήταν η τελευταία ταινία μεγάλου μήκους της Disney που χρησιμοποίησε την παραδοσιακή χειρόγραφη μέθοδο κελιών για την εικονογράφηση. Στην επόμενη ταινία, Μπερνάρ και Μπιάνκα: Περιπέτειες στην Άκρη της Γης, χρησιμοποίησε ψηφιακή μέθοδο ζωγραφίσματος και συνδύασε σαρωμένα σχέδια που δημιούργησε για την Disney η Pixar και η οποία ονομάζεται CAPS/ink & paint. Με αυτή τη μέθοδο δε χρειάζονταν πια η μέθοδος των κελιών, η κάμερα πολλών επιπέδων και πολλά άλλα οπτικά εφέ που χρησιμοποιήθηκαν για τελευταία φορά στη Γοργόνα. Ένα πρότυπο CAPS/ink & paint χρησιμοποιήθηκε πειραματικά σε μερικές σκηνές στη Γοργόνα και ένα πλάνο που δημιουργήθηκε με αυτή τη μέθοδο μπήκε στην ταινία• το πλάνο όπου το γαμήλιο πλοίο της Άριελ και του Έρικ σαλπάρει μακριά κάτω από το ουράνιο τόξο στο τέλος της ταινίας. Εικόνες δημιουργημένες από υπολογιστή χρησιμοποιήθηκαν για τα ναυαγισμένα καράβια της τελικής μάχης, τη σκάλα πίσω από ένα πλάνο της Άριελ στο κάστρο του Έρικ και την άμαξα την οποία οδηγούν η Άριελ και ο Έρικ και εκείνη την κάνει να αναπηδήσει πάνω από τη ρεματιά. Αυτά τα αντικείμενα εικονογραφήθηκαν χρησιμοποιώντας τρισδιάστατα μοντέλα, τα οποία σχεδιάστηκαν ως γραμμική τέχνη σε κελιά με ειδικούς εκτυπωτές και στη συνέχεια ζωγραφίστηκαν παραδοσιακά.[13]

Μουσική Επεξεργασία

Η Μικρή Γοργόνα θεωρήθηκε από κάποιους ως «η ταινία που έφερε το Μπρόντγουεϊ στα καρτούν».[24] Ο Άλαν Μένκεν συνέθεσε τη βραβευμένη με Όσκαρ μουσική επένδυση της ταινίας και συνεργάστηκε με τον Χάουαρντ Άσμαν για τα τραγούδια. Ένα από τα πιο διακεκριμένα τραγούδια της ταινίας, «Part of Your World», παραλίγο να κοπεί από την ταινία όταν σε μια πρώτη δοκιμαστική προβολή σε σχολικό κοινό δεν φάνηκε να τραβάει το ενδιαφέρον των παιδιών, τα οποία άρχισαν να κάνουν φασαρία κατά τη διάρκεια προβολής του. Αυτό οδήγησε τον Τζέφρι Κάτζενμπεργκ να νιώσει πως το τραγούδι έπρεπε να αφαιρεθεί, μια ιδέα στην οποία εναντιώθηκαν οι Μάσκερ, Κλέμεντς και Κιν. Όταν απευθύνθηκαν στον Κάτζενμπεργκ, ο Μάσκερ και ο Κλέμεντς αναφέρθηκαν σε μια παρόμοια περίπτωση όπου το δημοφιλές τραγούδι «Over the Rainbow» παραλίγο να κοπεί από την ταινία του 1939, Ο Μάγος του Οζ. Ο Κιν επέμενε να κρατήσουν το τραγούδι μέχρι η ταινία να είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο, πιο ολοκληρωμένη. Κατά τη διάρκεια μιας δεύτερης δοκιμαστικής προβολής, η σκηνή η οποία πια ήταν πλήρως ζωγραφισμένη και πιο ανεπτυγμένη, κράτησε το ενδιαφέρον του παιδικού κοινού κι έτσι το τραγούδι παρέμεινε στην ταινία.[22]

Λίστα κομματιών Επεξεργασία

 
Εξώφυλλο soundtrack

Όλη η μουσική είναι από τον Άλαν Μένκεν σε στίχους του Χάουαρντ Άσμαν.

Αρ. TίτλοςΕρμηνεία Διάρκεια
1. "Fathoms Below"  Χορωδία του Πλοίου 1:41
2. "Main Titles" (Score)  1:26
3. "Fanfare" (Score)  0:27
4. "Daughters of Triton"  Κίμι Ρόμπερτσον, Κάρολαϊν Βασίτσεκ 0:38
5. "Part of Your World"  Τζόντι Μπένσον 3:13
6. "Under the Sea"  Σάμιουελ Ε. Ράιτ 3:12
7. "Part of Your World" (Reprise)Τζόντι Μπένσον 2:15
8. "Poor Unfortunate Souls"  Πατ Κάρολ 4:49
9. "Les Poissons"  Ρενέ Ομπερζανουά 1:33
10. "Kiss the Girl"  Σάμιουελ Ε. Ράιτ 2:41
11. "Fireworks" (Score)  0:38
12. "Jig" (Score)  1:32
13. "The Storm" (Score)  3:18
14. "Destruction of the Grotto" (Score)  1:52
15. "Flotsam and Jetsam" (Score)  1:22
16. "Tour of the Kingdom" (Score)  1:24
17. "Bedtime" (Score)  1:20
18. "Wedding Announcement" (Score)  2:16
19. "Eric to the Rescue" (Score)  3:40
20. "Happy Ending"  Χορωδία της Disney 3:11
Συν. διάρκεια:
43:18

Κυκλοφορία Επεξεργασία

Η ταινία κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 17 Νοεμβρίου 1989 και επανακυκλοφόρησε στις 14 Νοεμβρίου 1997. Μετά την επιτυχημένη επανακυκλοφορία του Βασιλιά των Λιονταριών σε 3D, η Disney ανακοίνωσε μια 3D επανακυκλοφορία της Μικρής Γοργόνας, προγραμματισμένη για τις 13 Σεπτεμβρίου 2013,[25] αλλά ακυρώθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2013, εξαιτίας της φτωχής ανταπόκρισης που είχαν άλλες επανακυκλοφορίες της Disney σε 3D.[26] Ωστόσο, η 3D εκδοχή της ταινίας κυκλοφόρησε σε Blu-ray,[27][28] αλλά προβλήθηκε για περιορισμένο αριθμό προβολών στο El Capitan Theatre από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Οκτώβριο του 2013.[29] Στις 20 Σεπτεμβρίου 2013, η Μικρή Γοργόνα ξεκίνησε να προβάλλεται σε επιλεγμένα θέατρα όπου το κοινό μπορούσε να φέρει μαζί του τα iPads του και να χρησιμοποιήσει μια εφαρμογή που λεγόταν «Second Screen Live» και να συμμετέχει ενεργά στην προβολή παίζοντας παιχνίδια, τραγουδώντας, να διαγωνίζεται με το υπόλοιπο κοινό και άλλα.[30] Η ταινία προβλήθηκε επίσης εκτός συναγωνισμού στο 43ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών το 1990.[31]

Home media Επεξεργασία

Με μια άτυπη και αμφιλεγόμενη για εκείνο τον καιρό κίνηση για μια καινούρια ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney, η Μικρή Γοργόνα κυκλοφόρησε ως μέρος της συλλογής «Τα Κλασικά της Disney» σε VHS, Laserdisc, Betamax και Video 8 τον Μάιο του 1990, μόλις έξι μήνες μετά την κυκλοφορία της ταινίας.[17][32] Πριν τη Γοργόνα, μόνο ένας επιλεγμένος αριθμός ταινιών κινουμένων σχεδίων από τον κατάλογο της Disney είχαν κυκλοφορήσει σε home video, καθώς η εταιρία φοβόταν ότι αυτό θα έβλαπτε την κερδοφόρα πρακτική να επανακυκλοφορεί την κάθε ταινία στις κινηματογραφικές αίθουσες κάθε εφτά χρόνια.[17] Εκείνη τη χρονιά, η Γοργόνα έφτασε στην κορυφή των πωλήσεων για home video κυκλοφορίες πουλώντας περισσότερα από 10 εκατομμύρια αντίτυπα (τα 7 εκατομμύρια τον πρώτο μήνα).[33] Αυτή η επιτυχία οδήγησε την εταιρία να κυκλοφορεί τις ταινίες, μετά το τέλος της προβολής τους στις αίθουσες, νωρίτερα παρά να υπάρχει καθυστέρηση μερικών χρόνων.[17]

Ακολουθώντας την επανακυκλοφορία της Γοργόνας στις αίθουσες το 1997, μια νέα έκδοση VHS κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1998 ως μέρος της συλλογής «Τα Αριστουργήματα της Disney» και η οποία περιελάμβανε ένα έξτρα μουσικό βίντεο της Τζόντι Μπένσον να τραγουδάει το «Part of Your World» κατά τη διάρκεια των τίτλων τέλους, αντικαθιστώντας το «Under the Sea» ως το μέχρι τότε τραγούδι των τίτλων τέλους της ταινίας.[34] Η VHS πώλησε 13 εκατομμύρια αντίτυπα και κατατάχθηκε τρίτη στη λίστα με τα βίντεο με τις περισσότερες πωλήσεις για εκείνη τη χρονιά.[35][36]

Η Μικρή Γοργόνα κυκλοφόρησε σε μια περιορισμένη έκδοση DVD το 1999, με μια τυπική μεταφορά βίντεο από VHS σε DVD.[37] Η ταινία επανακυκλοφόρησε σε DVD στις 3 Οκτωβρίου 2006 ως μέρος της συλλογής «Τα Πλατινένια της Disney» και περιελάμβανε το τραγούδι «Kiss the Girl» σε ερμηνεία της Άσλεϊ Τίσντεϊλ.[38] Κομμένες σκηνές και μερικά ντοκιμαντέρ συμπεριλαμβάνονταν επίσης, καθώς και μια υποψήφια για Όσκαρ ταινία μικρού μήκους, η The Little Match Girl.[39] Το DVD πώλησε 1.6 εκατομμύρια αντίτυπα την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του[40] και πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα κατά την πρώτη εβδομάδα, κάνοντάς την την ταινία κινουμένων σχεδίων με το μεγαλύτερο ντεμπούτο για τον Οκτώβριο. Μέχρι το τέλος της χρονιάς, το DVD είχε πωλήσει περίπου 7 εκατομμύρια αντίτυπα και βρέθηκε στο Top 10 των πωλήσεων DVD για εκείνη τη χρονιά.[41] Η Πλατινένια Έκδοση του DVD κυκλοφόρησε και ως μέρος της «Τριλογίας της Μικρής Γοργόνας» σε πακέτο στις 16 Δεκεμβρίου 2008.[42] Η Πλατινένια Έκδοση της ταινίας μαζί με τις συνέχειές της, αποσύρθηκαν από την αγορά από την Disney τον Ιανουάριο του 2009. Η ταινία επανακυκλοφόρησε σε ένα συνδυασμό 3-δίσκων Blu-ray/DVD/Digital Copy, 2-δίσκων Blu-ray/DVD και 3D Bly-ray την 1η Οκτωβρίου 2013, ως μέρος της συλλογής «Τα Διαμάντια της Disney».[27][43]

Ζωντανές παρουσιάσεις Επεξεργασία

Τον Ιούνιο του 2016, η Disney διοργάνωσε κάποιες ειδικές παρουσιάσεις της ταινίας στο Hollywood Bowl στο Λος Άντζελες, με τον τίτλο The Little Mermaid in Concert. Οι παρουσιάσεις συνδύαζαν την προβολή της Μικρής Γοργόνας μαζί με ζωντανή συνοδεία από μουσικούς, συμπεριλαμβανομένων και των Σάρα Μπαρίλις (στο ρόλο της Άριελ), Τίτους Μπέρτζες, Ντάρεν Κρις, Ρέμπελ Γουίλσον και Νορμ Λιούις (στο ρόλο του Βασιλιά Τρίτωνα, τον οποίο είχε και στη θεατρική προσαρμογή της ταινίας). Τα τέσσερα επιπλέον τραγούδια που γράφτηκαν για την θεατρική προσαρμογή ενσωματώθηκαν επίσης στην παρουσίαση, συνοδευόμενα από σκηνές από τα αυθεντικά σχέδια της ταινίας. Κατά τη διάρκεια της τρίτης και τελευταίας παρουσίασης, η Τζόντι Μπένσον ανέβηκε στη σκηνή μαζί με το υπόλοιπο καστ αντί της Μπαρίλις, για να επαναλάβει τον ρόλο της ως Άριελ. Η τελευταία παρουσίαση περιείχε επίσης ειδικές εμφανίσεις από τον Μπραντ Κάιν (είχε χαρίσει τη φωνή για τα τραγούδια του Αλαντίν στην ταινία Αλαντίν) και τη Σούζαν Ίγκαν (είχε παίξει τη Μπελ στη θεατρική προσαρμογή της ταινίας Η Πεντάμορφη και το Τέρας), οι οποίοι τραγούδησαν τραγούδια από τις αντίστοιχες ταινίες στις οποίες συμμετείχαν, καθώς και ένα ντουέτο για το τραγούδι A Whole New World.[44][45]

Στις 16 Μαΐου 2017, το ABC ανακοίνωσε πως είχε προγραμματίσει μια ειδική μετάδοση της ταινίας ως μέρος της σειράς προγραμμάτων Ο Θαυμαστός Κόσμος της Disney στις 3 Οκτωβρίου 2017. Η ειδική μετάδοση θα περιείχε μια παρουσίαση της ταινίας συνδυασμένη με ζωντανές παρουσιάσεις των τραγουδιών της από μουσικούς, κάτι παρόμοιο που είχε κάνει και στις παρουσιάσεις στο Hollywood Bowl.[46] Ωστόσο, στις 3 Αυγούστου 2017, ανακοινώθηκε πως η ειδική μετάδοση αναβλήθηκε λόγω περιορισμού του προϋπολογισμού.[47]

Υποδοχή Επεξεργασία

Box office Επεξεργασία

Νωρίς κατά την παραγωγή της Μικρής Γοργόνας, ο Τζέφρι Κάτζενμπεργκ επέστησε την προσοχή των Κλέμεντς, Μάσκερ και του προσωπικού, υπενθυμίζοντάς τους πως αφού η Γοργόνα ήταν «κοριτσίστικη ταινία», θα έφερνε λιγότερα έσοδα στο box office από τον Όλιβερ και την Παρέα του, η οποία ήταν η πιο επιτυχημένη εμπορικά ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney στη δεκαετία.[16][17] Ωστόσο, μέχρι τη στιγμή που η ταινία ήταν πιο κοντά στην ολοκλήρωση, ο Κάτζενμπεργκ ήταν πεπεισμένος πως η Γοργόνα θα είχε επιτυχία και μάλιστα θα γινόταν η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων που θα είχε έσοδα περισσότερα από $100 εκατομμύρια, κάνοντάς την blockbuster.[16][17]

Κατά τη διάρκεια της πρώτης κυκλοφορίας στις αίθουσες το 1989, η Γοργόνα είχε έσοδα $84.4 εκατομμύρια στο Αμερικανικό box office,[3] φτάνοντας πολύ κοντά στις προσδοκίες του Κάτζενμπεργκ αλλά με 64% περισσότερα έσοδα από τον Όλιβερ.[17] Η ταινία επανακυκλοφόρησε στις αίθουσες στις 14 Νοεμβρίου 1997, την ίδια μέρα με την ταινία Αναστασία, μια ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους του Ντον Μπλουθ για τα Fox Animation Studios. Η επανακυκλοφορία έφερε επιπρόσθετα έσοδα $27.2 εκατομμύρια. Από τις δύο κυκλοφορίες, η ταινία είχε έσοδα εκτός Βορείου Αμερικής $99.8 εκατομμύρια, φτάνοντας συνολικά τα $211 εκατομμύρια παγκοσμίως.[3]

Κριτικές Επεξεργασία

Η Μικρή Γοργόνα έλαβε ευρέως θετικές κριτικές από τους κριτικούς. Η ιστοσελίδα συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes δίνει στην ταινία ποσοστό αποδοχής 92% με μέσο όρο 8.1/10, βασισμένο σε 65 κριτικές. Στο τμήμα ομοφωνίας διαβάζουμε «Η Μικρή Γοργόνα αποτέλεσε την αρχή μιας νέας χρυσής εποχής για τη Disney με ζεστούς και γοητευτικούς, ζωγραφισμένους στο χέρι χαρακτήρες και πιασάρικες μουσικές ακολουθίες».[48] Ο Ρότζερ Ίμπερτ, κριτικός ταινιών για την εφημερίδα Chicago Sun-Times, ήταν ενθουσιασμένος με την ταινία και έγραψε πως «Η Μικρή Γοργόνα είναι μια εύθυμη και εφευρετική ταινία φαντασίας κινουμένων σχεδίων - μια ταινία η οποία είναι τόσο δημιουργική και τόσο πολύ διασκεδαστική που της αξίζει η σύγκριση με τις καλύτερες δουλειές της Disney του παρελθόντος». Ο Ίμπερτ σχολίασε επίσης θετικά τον χαρακτήρα της Άριελ δηλώνοντας: «...η Άριελ είναι ένας πλήρως συνειδητοποιημένος θηλυκός χαρακτήρας που σκέφτεται και ενεργεί ανεξάρτητα, ακόμα και επαναστατικά, αντί να κάθεται παθητικά περιμένοντας τη μοίρα να αποφασίσει για το πεπρωμένο της».[49] Η ομάδα του TV Guide έγραψε μια θετική κριτική, επαινώντας την επιστροφή στα παραδοσιακά μιούζικαλ της Disney καθώς επίσης και την εικονογράφηση της ταινίας. Ωστόσο, έγραψαν επίσης πως η ταινία απομακρύνεται από το νεανικό χιούμορ και τη ματιά των ανθρώπινων χαρακτήρων. Αν και έδωσαν θετική κριτική, δήλωσαν πως η ταινία «δεν μπορεί να συγκριθεί με τα αληθινά κλασικά της Disney (τα οποία απευθύνονταν ισότιμα τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες)».[50] Η ομάδα του περιοδικού Variety επαίνεσε την ταινία για το καστ και τους χαρακτήρες της, ειδικά αυτόν της Ούρσουλας, όπως επίσης και την εικονογράφηση δηλώνοντας πως η εικονογράφηση «αποδεικνύεται πλούσια και ρευστή, ενώ αυξάνεται με τη χρήση σκιάς και φωτισμού σε στοιχεία όπως η φωτιά, ο ήλιος και το νερό, διαφωτίζοντας τους χαρακτήρες». Επαίνεσαν επίσης τη μουσική συνεργασία μεταξύ Χάουαρντ Άσμαν και Άλαν Μένκεν «των οποίων τα τραγούδια συχνά ξεκινούν αργά αλλά στην πορεία χτίζονται με έξυπνο τρόπο και ένταση».[51]

Ο Τοντ Γκίλκριστ από το IGN έδωσε θετική κριτική στην ταινία, δηλώνοντας πως είναι «σχεδόν ένα τέλειο επίτευγμα». Ο Γκίλκριστ επαίνεσε επίσης το πώς η ταινία αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για τα κινούμενα σχέδια καθώς κυκλοφόρησε σε μια στιγμή όπου το ενδιαφέρον για αυτό το είδος ήταν σε «ύπνωση».[52] Ο Χαλ Χίνσον από την εφημερίδα The Washington Post έγραψε μια μικτή κριτική για την ταινία, αναφερόμενος σε αυτήν ως μια «αόριστη δυστυχώς προσαρμογή του κλασικού παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν». Ο Χίνσον συνέχισε γράφοντας πως η ταινία είναι μέτρια ακόμα και στα καλύτερά της σημεία. Έγραψε πως αν και δεν υπάρχει τίποτα λάθος με την ταινία, θα ήταν δύσκολο για τα παιδιά να ταυτιστούν με την Άριελ και πως οι χαρακτήρες ήταν αδύναμοι. Ολοκλήρωσε την κριτική του λέγοντας πως η ταινία είναι «ολοκληρωμένη αλλά χωρίς να εμπνέει, η Μικρή Γοργόνα έχει αρκετά για να ικανοποιήσει ένα παιδί. Το μόνο που της λείπει είναι η μαγεία».[53] Το κινηματογραφικό περιοδικό Empire έδωσε θετική κριτική δηλώνοντας πως «[Η Μικρή Γοργόνα είναι] μια γοητευτική ταινία, με όλα τα υλικά που την κάνουν μια εμπειρία την οποία θα θες να φυλάξεις και απαλλαγμένη από όλα τα πολιτικά ορθά, τυποποιημένα στοιχεία που είχαν ρίξει στο τέλμα τις πιο πρόσφατες παραγωγές».[54]

Τον Απρίλιο του 2008 - σχεδόν 20 χρόνια μετά την αρχική κυκλοφορία της ταινίας το 1989 - οι χρήστες του Yahoo! ψήφισαν τη Μικρή Γοργόνα στο νούμερο 14 στη λίστα με τις 30 καλύτερες ταινίες κινουμένων σχεδίων όλων των εποχών. Αργότερα, όταν το Yahoo! ανανέωσε τη λίστα του τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς, η ταινία παρέμεινε στη λίστα αλλά έπεσε στο νούμερο 20. Μόνο τρεις άλλες ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney που έγιναν με τον παραδοσιακό τρόπο - Αλαντίν, Η Πεντάμορφη και το Τέρας και Ο Βασιλιάς των Λιονταριών αντίστοιχα - βρέθηκαν σε υψηλότερη θέση, ακόμα και μετά την ανανέωση.[55] Το 2011, ο Ρίτσαρντ Κόρλις από το περιοδικό Time συμπεριέλαβε την ταινία ανάμεσα στις «25 Καλύτερες Ταινίες Κινουμένων Σχεδίων όλων των εποχών».[56]

Η Μικρή Γοργόνα, η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney βασισμένη σε παραμύθι από την κυκλοφορία της Ωραίας Κοιμωμένης (1959),[16] είναι μια σημαντική ταινία στην ιστορία του είδους για πολλούς λόγους. Ο κυριότερος ανάμεσα σε άλλους είναι η καθιέρωση εκ νέου των κινουμένων σχεδίων ως κερδοφόρα επιχείρηση για την The Walt Disney Company, καθώς τα θεματικά πάρκα της εταιρίας, οι τηλεοπτικές παραγωγές και οι live-action ταινίες είχαν επισκιάσει την απόδοση των κινουμένων σχεδίων από τη δεκαετία του 1950.[17] Η Γοργόνα ήταν η δεύτερη ταινία που παράχθηκε, μετά τον Όλιβερ και την Παρέα του, μετά που η Disney ξεκίνησε την επέκταση της παραγωγής της σε κινούμενα σχέδια ακολουθούμενη την επιτυχία της live-action/κινουμένων σχεδίων ταινίας Ποιος Παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ, και έγινε η πρώτη μεγάλη επιτυχία της Disney στο box office σε αυτό το είδος από την κυκλοφορία της ταινίας Μπερνάρ και Μπιάνκα: Κομμάντος της Σωτηρίας το 1977.[17] Η Walt Disney Feature Animation επεκτάθηκε περισσότερο ως αποτέλεσμα των μετέπειτα αυξανόμενων επιτυχιών μετά τη Γοργόνα - Η Πεντάμορφη και το Τέρας (1991), Αλαντίν (1992) και Ο Βασιλιάς των Λιονταριών (1994). Το προσωπικό, από τα 300 μέλη που είχε το 1988, αυξήθηκε σε 2200 μέλη το 1999, διασκορπισμένο σε τρία στούντιο: στο Μπέρμπανκ της Καλιφόρνια, στη Λέικ Μπουένα Βίστα στη Φλόριντα και στη Μοντρέιγ, Σεν-Σαντ-Ντενί στη Γαλλία.[18]

Επιπρόσθετα, η Γοργόνα σηματοδότησε την καθιέρωση εκ νέου της μορφής των ταινιών μιούζικαλ ως δεδομένο για τις ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney. Η πλειοψηφία των πιο δημοφιλών ταινιών κινουμένων σχεδίων της Disney από τη δεκαετία του 1930 ήταν μιούζικαλ, αλλά από τις δεκαετίες του 1970 και 1980, ο ρόλος της μουσικής στις ταινίες είχε εξασθενίσει.[16] Η ταινία του 1988 Ο Όλιβερ και η Παρέα του χρησίμευσε ως ενός είδους τεστ για την επιτυχία της μορφής του μιούζικαλ πριν η Disney δεσμευτεί σε ένα στυλ με μια πιο Μπρόντγουεϊ δομή στη Μικρή Γοργόνα.[16]

Διακρίσεις Επεξεργασία

Τον Ιανουάριο του 1990, Η Μικρή Γοργόνα κέρδισε τρεις υποψηφιότητες για Όσκαρ, κάνοντάς την την πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney που υπήρξε υποψήφια από την υποψηφιότητα της ταινίας Μπερνάρ και Μπιάνκα: Κομμάντος της Σωτηρίας το 1977. Η ταινία κέρδισε δύο από τα βραβεία στις κατηγορίες Καλύτερου Τραγουδιού («Under the Sea» σε ερμηνεία του Σάμιουελ Ε. Ράιτ) και Καλύτερης Μουσικής. Η τρίτη υποψηφιότητα αφορούσε άλλο ένα τραγούδι («Kiss the Girl») το οποίο ήταν υποψήφιο στην ίδια κατηγορία με το «Under the Sea».[57][58] Η ταινία έλαβε επίσης τέσσερις υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα, συμπεριλαμβανομένης της υποψηφιότητας στην κατηγορία «Καλύτερης Ταινίας - Μιούζικαλ ή Κωμωδία», και κέρδισε στις κατηγορίες για το Καλύτερο Τραγούδι («Under the Sea») και Καλύτερη Μουσική. Η τέταρτη υποψηφιότητα αφορούσε το τραγούδι «Kiss the Girl», το οποίο ήταν υποψήφιο στην ίδια κατηγορία με το «Under the Sea».[59]

Επιπρόσθετα της εμπορικής και κριτικής επιτυχίας της ίδιας της ταινίας, το soundtrack της Γοργόνας έλαβε επίσης δύο βραβεία Grammy το 1991 στις κατηγορίες «Καλύτερο Άλμπουμ για Παιδιά» και «Καλύτερο Τραγούδι Ειδικά Γραμμένο για Ταινία ή Τηλεόραση» («Under the Sea»).[60][61] Στηριζόμενο στην επιτυχία της ταινίας και του soundtrack, τα βραβεία Όσκαρ, Χρυσές Σφαίρες και Γκράμι, το soundtrack άλμπουμ πιστοποιήθηκε από την Ένωση Βιομηχανίας Καταγραφής της Αμερικής ως διπλά πλατινένιο τον Σεπτέμβριο του 1990 έπειτα από πωλήσεις δύο εκατομμυρίων αντιτύπων, ένα ανήκουστο κατόρθωμα για ταινία κινουμένων σχεδίων εκείνη την εποχή.[62] Μέχρι σήμερα, το soundtrack έχει πιστοποιηθεί ως έξι φορές πλατινένιο.[62]

Η ταινία αναγνωρίζεται από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου στις ακόλουθες λίστες:

Αντιδράσεις Επεξεργασία

Όταν η ταινία πρωτοκυκλοφόρησε σε βίντεο, υπήρξαν αντιδράσεις σχετικά με την εικόνα του εξωφύλλου της VHS κασέτας, αφού μια πιο προσεκτική ματιά φανέρωνε ένα περίεργο σχήμα στο κάστρο, το οποίο έμοιαζε αρκετά με ανθρώπινο πέος.[68][69] Η Disney αλλά και ο σχεδιαστής του εξωφύλλου επέμεναν πως επρόκειτο περί ατυχήματος, ως αποτέλεσμα βιαστικής βραδινής δουλειάς ώστε να ολοκληρωθεί η εικόνα του εξωφύλλου. Το αμφισβητούμενο αντικείμενο δεν εμφανίζεται στο εξώφυλλο της κασέτας κατά τη δεύτερη κυκλοφορία της ταινίας.[68]

Ένας δεύτερος ισχυρισμός ήταν πως ένας κληρικός εμφανίζεται σε στύση κατά τη διάρκεια μιας σκηνής προς το τέλος της ταινίας.[70][71][72] Ο κληρικός είναι ένας κοντός άνθρωπος ντυμένος με ρούχα Επισκόπου και είναι ελαφρά αισθητή στο μάτι μια μικρή εξόγκωση σε μερικά καρέ της ταινίας. Αργότερα διαφαίνεται πως πρόκειται για τα γόνατα του χαρακτήρα, αλλά η εικόνα είναι πολύ μικρή και είναι δύσκολο να διακριθεί. Τα συνδυασμένα περιστατικά οδήγησαν μια γυναίκα από το Αρκάνσας να καταθέσει αγωγή εναντίον της Disney το 1995, αλλά δύο μήνες αργότερα απέσυρε την αγωγή.[71][72][73][74][75]

Συνέχειες και spin-offs Επεξεργασία

  • Μια πρίκουελ τηλεοπτική σειρά κινουμένων σχεδίων βασισμένη στην ταινία έκανε πρεμιέρα τον Σεπτέμβριο του 1992 στο CBS, ακολουθώντας τις περιπέτειες της Άριελ πριν λάβουν χώρα τα γεγονότα της ταινίας. Η σειρά ολοκληρώθηκε έπειτα από 31 επεισόδια, με το τελευταίο επεισόδιο να προβάλλεται τον Νοέμβριο του 1994.
  • Μια σειρά σύντομων επεισοδίων με πρωταγωνιστή τον Σεμπάστιαν μεταδόθηκε ως μέρος της σειράς κινουμένων σχεδίων της Disney, Marsupilami.
  • Μια απευθείας σε βίντεο συνέχεια με τον τίτλο Η Μικρή Γοργόνα ΙΙ: Επιστροφή στη Θάλασσα κυκλοφόρησε στις 19 Σεπτεμβρίου 2000. Η πλοκή της ταινίας επικεντρώνεται στην κόρη της Άριελ, Μέλοντι, που επιθυμεί να ζήσει και να είναι μέρος του θαλάσσιου κόσμου.
  • Μια απευθείας σε βίντεο πρίκουελ με τον τίτλο Η Μικρή Γοργόνα 3: Τα πρώτα χρόνια της Άριελ κυκλοφόρησε στις 26 Αυγούστου 2008. Η ιστορία τοποθετείται πριν τα γεγονότα της πρώτης ταινίας, όπου ο Βασιλιάς Τρίτωνας απαγόρευε τη μουσική στην Ατλάντικα.
  • Η Άριελ, ο Σεμπάστιαν, ο Φούσκας, ο Βασιλιάς Τρίτωνας, η Ούρσουλα, ο Πρίγκιπας Έρικ, ο Γλάρος, ο Γκρίμσμπυ και ο Σεφ Λουί εμφανίζονται ως γκεστ στην τηλεοπτική σειρά κινουμένων σχεδίων, House of Mouse. Η Ούρσουλα εμφανίζεται επίσης ως μία από τις βασικές κακιές στην απευθείας σε βίντεο ταινία κινουμένων σχεδίων Mickey's House of Villains. Οι Άριελ, Πρίγκιπας Έρικ και Ούρσουλα εμφανίζονται και στην απευθείας σε βίντεο ταινία κινουμένων σχεδίων Mickey's Magical Christmas: Snowed in at the House of Mouse.
  • Στο βιντεοπαιχνίδι Kingdom Hearts, υπάρχει ένας κόσμος με το όνομα Ατλάντικα, ο οποίος βασίζεται στη Μικρή Γοργόνα. Οι χαρακτήρες που εμφανίζονται στο παιχνίδι είναι αυτοί των Άριελ, Σεμπάστιαν, Φούσκα, Βασιλιά Τρίτωνα, Πρίγκιπα Έρικ, Ούρσουλα, Φλότσαμ και Τζέτσαμ.

Live-action προσαρμογή Επεξεργασία

Τον Μάιο του 2016, το διαδικτυακό περιοδικό Deadline Hollywood ανέφερε πως η Disney βρίσκεται στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης μιας live-action προσαρμογής της ταινίας,[76] σε σκηνοθεσία Ρομπ Μάρσαλ και σενάριο των Ντέιβιντ Μάγκι και Τζέιν Γκόλντμαν, ενώ η ιστορία της ταινίας θα γραφτεί από Μάγκι, Μάρσαλ και Τζον ΝτεΛούκα.[77] Ο Άλαν Μένκεν θα επιστρέψει ως ο συνθέτης της ταινίας, γράφοντας καινούρια τραγούδια μαζί με τον Λιν-Μανουέλ Μιράντα, ο οποίος θα είναι επίσης συμπαραγωγός της ταινίας μαζί με τους Μαρκ Πλατ, Μάρσαλ και ΝτεΛούκα.[78][77] Η Χάλι Μπέιλι θα πρωταγωνιστήσει στην ταινία ως Άριελ, με συμπρωταγωνιστές τους Τζόνα Χάουερ-Κινγκ, Χαβιέρ Μπαρδέμ και Μελίσα ΜακΚάρθι, ενώ οι Ντέιβιντ Ντιγκς, Τζέικομπ Τρέμπλεϊ και Awkwafina θα χαρίσουν τις φωνές τους σε χαρακτήρες.[79] Τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν τον Ιούλιο του 2021[80] και η ταινία κυκλοφόρησε στις 26 Μαΐου 2023.[81]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «THE LITTLE MERMAID (U)». British Board of Film Classification. 28 Δεκεμβρίου 1989. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  2. Stewart, James B. (2005). DisneyWar, p. 104. (ISBN 0-684-80993-1). Simon & Schuster. Ανακτήθηκε 4 Ιουνίου 2007.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «The Little Mermaid». Box Office Mojo. http://boxofficemojo.com/movies/?id=littlemermaid.htm. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  4. «The Little Mermaid (1989) - Release Summary - Box Office Mojo». boxofficemojo.com. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  5. Pallant, Chris (2011). Demystifying Disney: A History of Disney Feature Animation. New York: Continuum Publishing. σελ. 89. ISBN 9781441150462. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  6. Kachka, Boris (26 Φεβρουαρίου 2006). «Q&A With Grey Gardens Playwright Doug Wright—New York Magazine». Newyorkmetro.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  7. Buckley, Michael (6 Ιανουαρίου 2006). «Playbill Features: STAGE TO SCREENS: Chatting with Grey Gardens and Little Mermaid Librettist Doug Wright». Playbill. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  8. Gans, Andrew (8 Ιανουαρίου 2009). «The Little Mermaid to Celebrate First Broadway Anniversary January 10». Playbill. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  9. Gans, Andrew (3 Νοεμβρίου 2017). «From Little Mermaid to Phantom of the Opera, Sierra Boggess' 6 Most Memorable Nights Onstage». Νέα Υόρκη: Playbill.com. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  10. «Sierra Boggess Cast as Ariel in Disney's The Little Mermaid». Νέα Υόρκη: Broadway.com. 22 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  11. «The Little Mermaid on Internet Broadway Database». The Broadway League. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  12. Η Άριελ λέει «είμαι δεκαέξι χρονών - δεν είμαι παιδί πια» κατά τη διάρκεια της ταινίας
  13. 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 (2006) Audio Commentary by John Musker, Ron Clements, and Alan Menken Bonus material from The Little Mermaid: Platinum Edition [DVD]. Walt Disney Home Entertainment.
  14. Tattoli, Chantel (2 Μαΐου 2014). «Disney's animated zombies: How classic stories are lost in reinvention». salon.com. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2018. 
  15. 15,0 15,1 «Making Of... The Little Mermaid Behind The Scenes». The 80s Movies Rewind. Fast-Rewind.com. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2018. 
  16. 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 (2006) Treasures Untold: The Making of Disney's 'The Little Mermaid [Documentary featurette]. Bonus material from The Little Mermaid: Platinum Edition DVD. Walt Disney Home Entertainment.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 17,6 17,7 17,8 Hahn, Don (2009). Waking Sleeping Beauty (Documentary film). Burbank, California: Stone Circle Pictures/Walt Disney Studios Motion Pictures
  18. 18,0 18,1 18,2 Moore, Roger (20 Ιουνίου 2004), «After the Magic ; Scores of former Disney animators and their collegues have dispersed to launch their own studios, seek new careers and discover new identities – Determined to land on their feet», Orlando Sentinel: F1, https://pqasb.pqarchiver.com/orlandosentinel/access/653286501.html?FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&date=Jun+20%2C+2004&author=Roger+Moore%2C+Sentinel+Movie+Critic&pub=Orlando+Sentinel&edition=&startpage=F.1&desc=AFTER+THE+MAGIC+%3B+SCORES+OF+FORMER+DISNEY+ANIMATORS+AND+THEIR+COLLEAGUES+HAVE+DISPERSED+TO+LAUNCH+THEIR+OWN+STUDIOS%2C+SEEK+NEW+CAREERS+AND+DISCOVER+NEW+IDENTITIES+--+DETERMINED+TO+LAND+ON+THEIR+FEET., ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2010 
  19. 19,0 19,1 (2013) The Real Little Mermaid: Live Action Reference Model [Documentary featurette]. Bonus material from The Little Mermaid: Diamond Edition Blu-Ray. Walt Disney Home Entertainment.
  20. (2004) Interview with Glen Keane. Bonus material from Ποκαχόντας: 10η Επετειακή Έκδοση [DVD]. Walt Disney Home Entertainment.
  21. Under The Scene. The Little Mermaid Blu-Ray: Walt Disney Studios Home Entertainment. 2013.
  22. 22,0 22,1 22,2 «Harry Clayton-Wright interviews the directors of The Little Mermaid». YouTube. 2 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  23. 23,0 23,1 Neuwirth, Allan (2003). Makin' Toons: Inside the Most Popular Animated TV Shows and Movies. Allworth Communications, Inc. σελίδες 46–47. ISBN 1-58115-269-8. 
  24. Aladdin Platinum Edition, Disc 2: Alan Menken: Musical
  25. Smith, Grady (4 Οκτωβρίου 2011). «'Beauty and the Beast,' 'The Little Mermaid,' 'Finding Nemo,' 'Monsters, Inc.' get 3-D re-releases». Entertainment Weekly. http://www.ew.com/article/2011/10/04/disney-3d-beauty-beast-mermaid. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  26. Fritz, Ben (14 Ιανουαρίου 2013). «Disney cancels 'Little Mermaid 3-D,' dates 'Pirates 5' for 2015». The Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/2013/jan/14/entertainment/la-et-ct-disney-cancels-little-mermaid-3d-pirates-5-2015-20130114. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  27. 27,0 27,1 Hettrick, Scott (9 Φεβρουαρίου 2013). «Mermaid fall Blu 3D; no Disneynature». Hollywood in HI-Def. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  28. Rawden, Jessica (22 Απριλίου 2016). «More Details On October's Little Mermaid Blu-ray Set». Cinema Blend. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  29. Oliveros, Oliver (27 Αυγούστου 2013). «Hollywood's El Capitan Will Be the Only Theatre in the World to Screen THE LITTLE MERMAID 3D, 9/13-10/13». Broadway World. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  30. Arellano, Jennifer (10 Σεπτεμβρίου 2013). «'The Little Mermaid' returns to theaters with a new-millennium twist: iPads allowed». Entertainment Weekly. http://www.ew.com/article/2013/09/10/little-mermaid-second-screen-app. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  31. «The Little Mermaid». Festival de Cannes. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  32. «The Little Mermaid A Walt Disney Classic VHS». Amazon. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  33. Nichols, Peter M. (12 Σεπτεμβρίου 1993). «THE NEW SEASON: HOME ENTERTAINMENT; 'Beauty' Was Big, but Make Way for 'Aladdin'—New York Times». The New York Times. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F0CEEDC1039F931A2575AC0A965958260&n=Top%2fReference%2fTimes%20Topics%2fSubjects%2fR%2fRecords%20and%20Achievements. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  34. «The Little Mermaid Fully Restored VHS - Special Edition». Amazon. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  35. «Press Release Page». Mickey-mouse.com. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2009. 
  36. «VidNews Archives». OnVideo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2000. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2009. 
  37. «The Little Mermaid (Limited Issue): Jodi Benson, Samuel E. Wright, René Auberjonois, Christopher Daniel Barnes, Pat Carroll, Paddi Edwards, Buddy Hackett, Jason Marin, Kenneth Mars, Edie McClurg, Will Ryan, Ben Wright, John Musker, Ron Clements, Chris Hubbell, Gerrit Graham, Hans Christian Andersen, Howard Ashman: Movies & TV». Amazon. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  38. «The Little Mermaid (Two-Disc Platinum Edition): René Auberjonois, Christopher Daniel Barnes, Jodi Benson, Pat Carroll, Paddi Edwards, Buddy Hackett, Jason Marin, Kenneth Mars, Edie McClurg, Will Ryan, Ben Wright, Samuel E. Wright, Hamilton Camp, Kimmy Robertson, Mickie McGowan, Jim Cummings, Tim Curry, Jennifer Darling, Gerrit Graham, Malachi Pearson: Movies & TV». Amazon. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  39. «The Little Mermaid: Platinum Edition—DVD Press Release». UltimateDisney. 21 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  40. «Record Starts for X-Men and Mermaid—ComingSoon.net». Coming Soon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2009. 
  41. «Weekly Breakdown Sales For The Little Mermaid DVD». The-numbers.com. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  42. «The Little Mermaid Trilogy: The Little Mermaid: Ariel's Beginning, The Little Mermaid, The Little Mermaid II: Return To The Sea Special Edition, .: Movies & TV». Amazon. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  43. Rawden, Jessica (13 Φεβρουαρίου 2013). «Check Out The Little Mermaid's First Blu-ray Trailer». Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  44. Viagas, Robert (3 Ιουνίου 2016). «Sara Bareilles and Tituss Burgess Headline Little Mermaid at the Hollywood Bowl Tonight». Playbill. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  45. Caulfield, Keith (6 Ιουλίου 2016). «Disney's 'Little Mermaid in Concert' Caps Hollywood Bowl Run With Original Ariel, Jodi Benson». Billboard. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  46. Stanhope, Kate (16 Μαΐου 2017). «ABC Slates 'Little Mermaid' and Rolling Stone Live Musicals». The Hollywood Reporter. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  47. Levin, Gary (3 Αυγούστου 2017). «ABC drops plans for 'Little Mermaid' musical». USA Today. https://www.usatoday.com/story/life/tv/2017/08/03/abc-drops-plans-little-mermaid-musical/535299001/. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  48. «The Little Mermaid». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  49. Ίμπερτ, Ρότζερ (17 Νοεμβρίου 1989). «The Little Mermaid review». Chicago Sun-Times. http://www.rogerebert.com/reviews/the-little-mermaid-1989. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  50. «The Little Mermaid movie review». TV Guide. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  51. «The Little Mermaid movie review». Variety. 31 Δεκεμβρίου 1989. https://variety.com/1988/film/reviews/the-little-mermaid-1200427784/. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  52. Gilchrist, Todd (3 Οκτωβρίου 2006). «Double Dip Digest: The Little Mermaid». IGN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  53. «The Little Mermaid review». The Washington Post. 17 Νοεμβρίου 1997. https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/longterm/movies/review97/littlemermaidhin.htm. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  54. «The Little Mermaid». Empire. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2011. 
  55. «Making the Grade: Yahoo Users' Top Rated Animated Films photos on Yahoo! Summer Movie Guide (June 25, 2008)». Yahoo! Movies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2009. 
  56. Richard Corliss (23 Ιουνίου 2011). «The 25 All-TIME Best Animated Films – The Little Mermaid». TIME. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-10-17. https://web.archive.org/web/20161017114645/http://entertainment.time.com/2011/06/23/the-25-all-time-best-animated-films/slide/the-little-mermaid-1989/. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2018. 
  57. «THE 62ND ACADEMY AWARDS (1990)». Academy Awards. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  58. «1989 Academy Awards Nominations and Winners by Category». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  59. «The 47th Annual Golden Globe Awards (1952)». Hollywood Foreign Press Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2010. 
  60. «33rd Annual GRAMMY Awards (1990)». Grammy.com. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  61. AP (22 Ιανουαρίου 1990). «4 Golden Globe Awards To 'Born on 4th of July'». The New York Times. https://www.nytimes.com/1990/01/22/movies/4-golden-globe-awards-to-born-on-4th-of-july.html. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  62. 62,0 62,1 «"Gold and Platinum" search for "Little Mermaid"». RIAA.com. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  63. «AFI's 100 Years...100 Passions Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  64. «AFI's 100 Years...100 Heroes & Villains Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  65. «AFI's 100 Years...100 Songs Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  66. «AFI's Greatest Movie Musicals Nominees» (PDF). Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  67. «AFI's 10 Top 10 Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2016. 
  68. 68,0 68,1 «Little Mermaid Phallus». snopes.com. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  69. Viets, Elaine (24 Νοεμβρίου 1992). «Mermaid's Tower is Kettle of Fish». Everyday Magazine (St. Louis Post-Dispatch). 
  70. Smith, Russell W. (8 Σεπτεμβρίου 1995). «Sex Seen (by Some) in Films by Disney». Austin American-Statesman, σελ. d1. 
  71. 71,0 71,1 «Little Mermaid Minister». snopes.com. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  72. 72,0 72,1 Beck, Susan (5 Ιανουαρίου 1996). «Help the Needy; Help Yourself». The Recorder, σελ. 2. 
  73. Emery Jr., C. Eugene (Μάρτιος 1996). «When the Media Miss Real Messages in Subliminal Stories». Skeptical Inquirer, σελ. 16. 
  74. «Disney Catches Hell». Entertainment Weekly. 
  75. Omaha World-Herald "Filth' Found in Disney Movies Is a Stretch of the Imagination."
  76. Jaafer, Ali (25 Μαΐου 2016). «Disney Mulling Live-Action Version Of 'The Little Mermaid'». Deadline Hollywood. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  77. 77,0 77,1 Geisinger, Gabriella (2 Ιουλίου 2019). «The Little Mermaid cast: These stars in talks for the Disney remake – who will be in it?». Express.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 
  78. Snetiker, Marc (16 Αυγούστου 2016). «Lin-Manuel Miranda, Alan Menken team up for live-action Little Mermaid». Entertainment Weekly. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  79. Borys Kit (12 Νοεμβρίου 2019). «'Little Mermaid' Live-Action Remake Finds Its Prince Eric in Jonah Hauer-King». The Hollywood Reporter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 
  80. Kylie Hemmert (12 Ιουλίου 2021). «Little Mermaid: Halle Bailey Announces Filming Has Wrapped on Live-Action Movie». Comingsoon.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 
  81. Cameron Bonomolo (10 Σεπτεμβρίου 2021). «Disney's Live-Action The Little Mermaid Swims to 2023 Release Date». Comicbook.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία