Θεωρία του σκοπού
Η θεωρία του σκοπού (γερμανικά: Skopostheorie) ανήκει στον τομέα της μεταφρασεολογίας. Παρέχει μια εικόνα για τη φύση της μετάφρασης ως σκόπιμη δραστηριότητα, η οποία εφαρμόζεται άμεσα σε κάθε μεταφραστικό έργο. Καθιερώθηκε από τους Γερμανούς γλωσσολόγους Χανς Βερμέερ και Καταρίνα Ράις και αποτελείται από την ιδέα ότι η μετάφραση και η διερμηνεία θα πρέπει πρωτίστως να λαμβάνουν υπόψη τη λειτουργία του κειμένου-στόχου.
Στόχος και κοινό Επεξεργασία
Η θεωρία του σκοπού ασχολείται με τη μετάφραση ως μια δραστηριότητα με στόχο ή σκοπό, και εστιάζει στον επιδιωκόμενο αποδέκτη ή κοινό της μετάφρασης. Μετάφραση είναι η παραγωγή ενός κειμένου-στόχου σε ένα περιβάλλον-στόχο για ένα συγκεκριμένο σκοπό και για συγκεκριμένους αποδέκτες κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Στη θεωρία του σκοπού, το κείμενο-πηγή κρίνεται κατώτερο από ό, τι σε ανάλογες μεταφραστικές θεωρίες. Η πηγή θεωρείται μια «προσφορά πληροφοριών», την οποία ο μεταφραστής μετατρέπει σε μια «προσφορά πληροφοριών» για το κοινό-στόχο.[1]
Ο Πολ Κούσμαλ ερμηνεύει αυτή την θεωρία ως: «μια λειτουργική προσέγγιση η οποία έχει μεγάλη σχέση με τη θεωρία του σκοπού». Η λειτουργία της μετάφρασης εξαρτάται από τις γνώσεις, τις προσδοκίες, τις αξίες και τις κοινωνικές συμβάσεις των αναγνωστών-στόχων, οι οποίοι και πάλι επηρεάζονται από την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και από τον πολιτισμό. Αυτοί οι παράγοντες καθορίζουν αν η λειτουργία του κειμένου-πηγή ή των αποσπασμάτων του κείμενου-πηγή μπορεί να διατηρηθεί ή πρέπει να τροποποιηθεί ή ακόμα και να αλλάξει.[2]
Οι κανόνες της θεωρίας του σκοπού περιλαμβάνουν:
- το κείμενο-στόχος πρέπει να έχει εσωτερική συνοχή
- το κείμενο-στόχος πρέπει να σχετίζεται με το κείμενο-πηγή
- το κείμενο-στόχος καθορίζεται από το σκοπό του.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Θεμελίωση μιας Γενικής Θεωρίας της Μετάφρασης, Katharina Reiß & Hans J. Vermeer, Δίαυλος, 2021, ISBN 9789605314743