Η πριγκίπισσα της Ήλιδας
Η πριγκίπισσα της Ήλιδας (γαλλικός τίτλος: La Princesse d'Élide) είναι πεντάπρακτη κωμωδία-μπαλέτο του Μολιέρου, με μουσική του Ζαν-Μπατίστ Λυλί, η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις Βερσαλλίες στις 8 Μαΐου 1664 ως μέρος βασιλικής πολυτελούς γιορτής. Στη συνέχεια παρουσιάσθηκε στο κοινό στο θέατρο του Παλαί Ρουαγιάλ τον Νοέμβριο 1664 από τον θίασο του Μολιέρου, που τότε ήταν γνωστός ως ο θίασος του Κυρίου, μοναδικού αδελφού του βασιλιά.[1]
 Εξώφυλλο της έκδοσης του 1665 | |
| Συγγραφέας | Μολιέρος |
|---|---|
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1664 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1664 |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
| δεδομένα () | |
Το θέμα περιστρέφεται γύρω από το τέχνασμα που επινόησε ένας πρίγκιπας για να κάνει μια ψυχρή και αδιάφορη πριγκίπισσα να τον ερωτευθεί.[2]
Η Αρμάντ Μπεζάρ έπαιζε τον ρόλο της πριγκίπισσας και ο Μολιέρος τον ρόλο του Μόρωνα, του γελωτοποιού της. Η Αρμάντ Μπεζάρ γνώρισε μεγάλη προσωπική επιτυχία, εντυπωσιάζοντας τους ευγενείς της αυλής με τη χάρη και τα αστραφτερά και κομψά φορέματά της.
Συγγραφή Επεξεργασία
Η πρώτη πράξη του έργου και τμήμα της δεύτερης είναι σε στίχους, καθώς ο Μολιέρος σκόπευε να γράψει ολόκληρο το έργο έμμετρο. Με εντολή του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄, ο συγγραφέας αναγκάστηκε να επισπεύσει, τελειώνοντας το έργο σε πεζό και δεν το διόρθωσε όταν το ανέβασε πάλι το φθινόπωρο: «Εργαζόταν, είναι αλήθεια, σε τρία έργα: τον Μισάνθρωπο, που είχε ήδη αρχίσει να γράφει, τον Ταρτούφο, που σκεφτόταν να γράψει αλλά δεν είχε αρχίσει ακόμη, και τον Δον Ζουάν, που έκανε πρεμιέρα τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους.»[3]
Κατά τη διάρκεια της ζωής του Μολιέρου, το έργο δεν αποτέλεσε αντικείμενο ξεχωριστής έκδοσης, αλλά συμπεριλήφθηκε στον επίσημο απολογισμό των εορτασμών των Βερσαλλιών που τυπώθηκε το φθινόπωρο του 1664 και επανεκδόθηκε αρκετές φορές. Σαν αυτόνομη έκδοση εκτυπώθηκε έναν αιώνα αργότερα.
Πρόσωπα Επεξεργασία
- Η πριγκίπισσα της Ήλιδας
- Αγλάντη, ξαδέρφη της πριγκίπισσας
- Σύνθια, ξαδέρφη της πριγκίπισσας
- Φίλις, συνοδός της πριγκίπισσας
- Ιφίτας, πατέρας της πριγκίπισσας
- Ευρυάλης, πρίγκιπας της Ιθάκης
- Αριστομένης, πρίγκιπας της Μεσσήνης
- Θεοκλής, πρίγκιπας της Πύλου
- Αρβάτης, δάσκαλος του πρίγκιπα της Ιθάκης
- Μόρων, γελωτοποιός της πριγκίπισσας
- Υπηρέτες
Υπόθεση Επεξεργασία
Το έργο διαδραματίζεται στην αρχαία Ελλάδα.
Ο ηγεμόνας της Ήλιδας Ιφίτας θέλει να παντρέψει την κόρη του και την αφήνει ελεύθερη να επιλέξει. Όμορφη, νέα, σαγηνευτική αλλά αδιάφορη στον έρωτα, η πριγκίπισσα της Ήλιδας περιβάλλεται από τρεις Έλληνες πρίγκιπες υποψήφιους μνηστήρες: τον Αριστομένη, τον Θεοκλή και τον Ευρύαλο. Η περήφανη καλλονή αρνείται τους δύο πρώτους πρίγκιπες που παρουσιάζονται αρχικά και τη φλερτάρουν για να τη διεκδικήσουν. [4]
Η πριγκίπισσα μιλάει με τις δύο ξαδέρφες της, Αγλάντη και Σύνθια, που την κατακρίνουν για την ψυχρότητά της απέναντι στους μνηστήρες και τον ίδιο τον έρωτα. Η πριγκίπισσα απαντά ότι ο έρωτας είναι αδυναμία και ότι ο γάμος είναι ένα είδος δεσμού, όπου ο σύζυγος ασκεί την τυραννία του. Οι ξαδέρφες, αντίθετα, πιστεύουν ότι ο έρωτας είναι ένα πολύ ισχυρό συναίσθημα που υποδουλώνει ακόμη και θεούς και ότι είναι αδύνατο να αντισταθείς.
Ο τρίτος υποψήφιος, ο πρίγκιπας της Ιθάκης Ευρύαλος, είναι ερωτευμένος με την πριγκίπισσα και αποφασίζει να κερδίσει την καρδιά της δοκιμάζοντας μια νέα στρατηγική: έχει την ιδέα να κρύψει τα αισθήματά του και να της δείξει μια παγερή αδιαφορία παρόμοια με τη δική της. Στο τέχνασμα τον βοηθά ο γελωτοποιός της πριγκίπισσας, ο Μόρων - ρόλο τον οποίο έπαιζε στην εποχή του ο ίδιος ο Μολιέρος. Αυτή η ψυχρότητα εκπλήσσει την πριγκίπισσα και ξυπνά το ενδιαφέρον της. Εξομολογείται στον Μόρωνα ότι στενοχωριέται πολύ για την αδιαφορία του Ευρύαλου και θέλει να τον τιμωρήσει οπωσδήποτε με κάθε τρόπο. Λίγο μετά, η πριγκίπισσα καλεί τον Μόρωνα κοντά της, ρωτώντας πάλι για τον πρίγκιπα και του εκμυστηρεύεται ότι θέλει να κερδίσει την καρδιά του και μετά να τον απορρίψει. Ο γελωτοποιός ενημερώνει τον Ευρύαλο.[1]
Η πριγκίπισσα καλεί τον Ευρύαλο και αρχίζουν μια συζήτηση για τον έρωτα. Ο πρίγκιπας, ακολουθώντας τις συμβουλές του Μόρωνα, της λέει ότι δεν βρήκε ποτέ καμία αντάξιά του και, όπως και η ίδια, δεν πιστεύει στον έρωτα. Η πριγκίπισσα του απαντά ότι η αδιαφορία είναι μια σωστή γυναικεία αρετή, η οποία όμως γίνεται άσχημη και ασυνήθιστη σε έναν άντρα, σε σημείο να αντιπροσωπεύει προσβολή. Ο Ευρύαλος τη ρωτάει πώς μια γυναίκα σαν αυτήν που δεν ενδιαφέρεται πολύ να ερωτευτεί μπορεί να προσέξει τέτοιου είδους προσβολές. Αυτή του απαντά ότι μπορεί κανείς να μην επιθυμεί να ερωτευτεί, αλλά οπωσδήποτε χαίρεται να τον αγαπούν. Ο Ευρύαλος δεν συμφωνεί και μετά από στιχομυθίες σχετικά με τον έρωτα καταλήγει λέγοντάς της ότι του είναι αδύνατο να ερωτευτεί.
Η πριγκίπισσα εκμυστηρεύεται στον Ευρύαλο ότι τελικά ερωτεύτηκε τον πρίγκιπα Αριστομένη. Αρχικά ο Ευρύαλος εμφανίζεται σοκαρισμένος, αλλά συνειδητοποιώντας ότι είναι μια προσπάθεια να τον κάνει να ζηλέψει, της ανταποδίδει με το ίδιο νόμισμα, συγχαίροντας την για το ευτυχές γεγονός και εφευρίσκοντας επί τόπου ότι και αυτός είχε την ίδια μοίρα: ερωτεύθηκε την ξαδέρφη της Αγλάντη.
Η πριγκίπισσα ζηλεύει, έχει καταλήξει να τον ερωτευθεί. Ο Ευρύαλος ζητά το χέρι της ξαδέρφης της αλλά η πριγκίπισσα, πληγωμένη από την περιφρόνησή του και ζηλεύοντας, ζητά από τον πατέρα της να αποτρέψει τον γάμο. Ο Ιφίτας εκπληρώνει το αίτημα της κόρης του, ο Ευρύαλος της εξομολογείται τον έρωτά του, η πριγκίπισσα αντιλαμβάνεται ότι και η ίδια τον αγαπά και παντρεύονται. Οι δύο άλλοι πρίγκιπες παντρεύονται τις δύο ξαδέρφες της πριγκίπισσας.[5]
Μετάφραση στα Ελληνικά Επεξεργασία
- Η πριγκίπισσα της Ήλιδας, μετάφραση: Δημήτρης Φίλιας, εκδόσεις Κέδρος, 2007. [6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 . «operabaroque.fr/La Princesse d'Élide».
- ↑ . «cosmovisions.com/textPrincesseElide».
- ↑ Georges Forestier et Claude Bourqui, Molière : Œuvres complètes, t. 2, Paris, Gallimard (no 9), 2010, 1792 p., p. 1396.
- ↑ . «theatreonline.com/Spectacle/La-Princesse-d-Elide/».
- ↑ . «babelio.com/livres/Moliere-La-princesse-dlide».
- ↑ . «kedros.gr/product/prigkipissa-ilidas».