Ο Θατσερισμός (αγγλικά: Thatcherism) είναι φιλελεύθερη ιδεολογία και πολιτική πρακτική που έλαβε το όνομά της από την Μάργκαρετ Θάτσερ, ηγέτη του βρετανικού Συντηρητικού Κόμματος και πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, από τις γενικές εκλογές του 1979 έως την παραίτησή της το 1990. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τόσο το πολιτικό της πρόγραμμα και τις πολιτικές που εφάρμοσε, όσο και τον προσωπικό της χαρακτήρα και στυλ διαχείρισης κατά την διάρκεια των κυβερνήσεών της. Πέρα από τις βασικές πολιτικές της Μάργκαρετ Θάτσερ, ο όρος περιγράφει επίσης τις αρχές που ακολούθησαν οι μετέπειτα ηγέτες του Συντηρητικού Κόμματος, όπως ο Τζον Μέιτζορ και ο Ντέιβιντ Κάμερον στην δεκαετία του 1990 και 2010.[1]

Μάργκαρετ Θάτσερ (1925 - 2013)

Σε διεθνές επίπεδο, οι υποστηρικτές του Θατσερισμού έχουν περιγραφεί ως μέλη του γενικότερου κοινωνικο-πολιτικού κινήματος του Νεοφιλελευθερισμού, με διάφορες χώρες πέρα από το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως τις Ηνωμένες Πολιτείες, να μοιράζονται αντίστοιχες ιδέες αναφορικά με την επέκταση του Καπιταλισμού.[2] Θεωρείται συγγενική ιδεολογία με τον Ρηγκανισμό των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο Θατσερισμός αντιπροσωπεύει την συστηματική και αποφασιστική ανατροπή της μεταπολεμικής τάσης αναφορικά με την διακυβέρνηση στην Μεγάλη Βρετανία, όταν τα κύρια πολιτικά κόμματα σε μεγάλο βαθμό συμφωνούσαν με τις βασικές αρχές του Κεϋνσιανισμού, του κράτους πρόνοιας, της εθνικοποιημένης βιομηχανίας και τον στενό έλεγχο της Βρετανικής οικονομίας πριν από την άνοδο της Θάτσερ στην εξουσία. Μια σημαντική εξαίρεση υπό την διακυβέρνησή της υπήρξε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στον Βρετανικό λαό. Το 1982 η Θάτσερ δήλωσε στο ετήσιο συνέδριο του κόμματος πως το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα ήταν ασφαλές κατά την διακυβέρνησή της.[3]

Θέσεις Επεξεργασία

Η ιδεολογία του Θατσερισμού, επιχειρεί να προωθήσει την πολιτική των ελεύθερων αγορών, του δημοσιονομικού συντηρητισμού των ιδιωτικοποίησεων, του «μικρού κράτους» και είναι είναι υπέρ του μονεταρισμού, της απορρύθμισης και των οικονομικών της προσφοράς.[4] Επίσης, ο Θατσερισμός επιδιώκει να προωθήσει τον χαμηλό πληθωρισμό, τον συνεχή έλεγχο των δημοσίων δαπανών και να περιορίσει την επιρροή των εργατικών σωματείων.[5] Σε μία γενική κλίμακα, ο Θατσερισμός αποτελεί μέρος της ιδεολογίας του οικονομικού φιλελευθερισμού, του λιμπερταριανισμού και του κλασικού φιλελευθερισμού.[6][7]

Από κοινωνική άποψη, ο Θατσερισμός τηρεί αρκετά συντηρητική στάση απέναντι στην ηθική.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Gallas, Alexander (2017). The Thatcherite Offensive: A Neo-Poulantzasian Analysis. Brill. ISBN 978-1-60846-697-9.
  2. Gittins, Ross (18 July 2017). "The neoliberalism of Margaret Thatcher and Ronald Reagan has run its course". The Sydney Morning Herald. Retrieved 6 December 2022.
  3. Klein, Rudolph (1985-01-01). «Why Britain's Conservatives Support a Socialist Health Care System». Health Affairs 4 (1): 41–58. doi:10.1377/hlthaff.4.1.41. ISSN 0278-2715. https://www.healthaffairs.org/doi/10.1377/hlthaff.4.1.41. 
  4. «What is Thatcherism?» (στα αγγλικά). BBC News. 2013-04-09. https://www.bbc.com/news/uk-politics-22079683. Ανακτήθηκε στις 2022-12-23. 
  5. «Thatcherism | Definition, Policies, Neoliberalism, & Reaganism | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022. 
  6. Jackson, James (21 Απριλίου 2013). «Thatcher the Libertarian?». The Mancunion (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2022. 
  7. Leach, Robert F (1983-02). «Thatcherism, Liberalism, and Tory Collectivism» (στα αγγλικά). Politics 3 (1): 9–14. doi:10.1111/j.1467-9256.1983.tb00149.x. ISSN 0263-3957. http://journals.sagepub.com/doi/10.1111/j.1467-9256.1983.tb00149.x.