Βικιπαίδεια

Θεωρίες συνωμοσίας για τη δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι

Θεωρίες συνωμοσίας
(Ανακατεύθυνση από Θεωρίες συνωμοσίας για την δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι)

Η Δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κέννεντυ στις 22 Νοεμβρίου 1963 και τα παρεπόμενά της, δηλαδή η δολοφονία του θύτη Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ από τον Τζακ Ρούμπι αλλά και ο θάνατος του Ρούμπυ προκάλεσαν πολλές θεωρίες συνωμοσίας.[1][2][3] Αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την συμμετοχή της CIA, της Μαφίας,[4] του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Λίντον Τζόνσον, του ηγέτη της Κούβας Φιντέλ Κάστρο, της KGB ή συνδυασμού των ανωτέρω.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι, η Τζάκι Κέννεντυ, η Νέλι Κόναλι και ο σύζυγός της Κυβερνήτης του Τέξας, Τζον Κόναλλι, λίγα λεπτά πριν από τη δολοφονία.

Σύμφωνα με τον καθηγητή και μελετητή του θέματος, Τζον Μακ Ανταμς, «η μεγαλύτερη όλων των θεωριών συνωμοσίας είναι η θεωρία της δολοφονίας του Κένεντι».[5] Άλλοι μελετητές την αναφέρουν και ως «μητέρα όλων των συνωμοσιών».[6][7]

Τα έγγραφα σύμφωνα με τον «Νόμο Συλλογής Αρχείων της Δολοφονίας του Προέδρου Τζον Φ. Κένεντι» του 1992, έπρεπε να δημοσιοποιηθούν εντός 25 ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου. Τα περισσότερα από αυτά δημοσιεύτηκαν την προκαθορισμένη χρονολογία, και συγκεκριμένα στις 26 Οκτωβρίου 2017.[8]
Για τα υπόλοιπα έγγραφα ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφάλειας και το ευαίσθητο των πληροφοριών που θα αποκαλύπτονταν, έκανε χρήση της διάταξης του νόμου του 1992 που επιτρέπει σε ένα Πρόεδρο να παρατείνει την προθεσμία, και αποφάσισε, την δημοσίευση των εγγράφων στις 26 Οκτωβρίου του 2021.[9]
Ο επόμενος Πρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν παράτεινε περαιτέρω την προθεσμία έως τις 15 Δεκεμβρίου 2022, επικαλούμενος καθυστερήσεις που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19.[10]

Τα συμβάντα Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κέννεντυ
 
Αφίσα που κυκλοφόρησε στο Ντάλας στις 21 Νοεμβρίου 1963, μία ημέρα πριν από τη δολοφονία, ενδεικτική του κλίματος που επικρατούσε κατά του Προέδρου από μερίδα ακροδεξιών του Νότου.

Ο Πρόεδρος Τζον Φ. Κέννεντι δολοφονήθηκε στο Ντάλας του Τέξας, στις 12:30 μ.μ. την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 1963, κατά τη διάρκεια διέλευσης της προεδρικής αυτοκινητοπομπής από το κέντρο της πόλης. Ο Πρόεδρος συνοδευόμενος από τη σύζυγό του και τον Κυβερνήτη του Τέξας με την δική του σύζυγο, επέβαινε σε ανοιχτή λιμουζίνα προκειμένου να χαιρετά τα πλήθη που είχαν μαζευτεί για να τον επευφημήσουν, όταν δέχτηκε τον μοιραίο πυροβολισμό στο κεφάλι από τον οποίο απεβίωσε μερικές ώρες αργότερα. Ο κυβερνήτης του Τέξας, Τζον Κόνελι, τραυματίστηκε επίσης από την ίδια σφαίρα που έπληξε τον Κέννεντι. Δυο ώρες μετά, συνελήφθη αρχικά για το φόνο του αστυνομικού Τζ. Ντ. Τίπιτ, ο Λη Χάρβεϊ Όσβαλντ. Στον Όσβαλντ απαγγέλθηκαν τελικά κατηγορίες και για την δολοφονία του Προέδρου.[11]

Την Κυριακή, 24 Νοεμβρίου, στις 11:21 π.μ., και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του στις φυλακές της πόλης ο ιδιοκτήτης κλαμπ στριπτιζ της περιοχής Τζακ Ρούμπι τον πυροβόλησε μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες που αναμετέδιδαν ζωντανά την μεταφορά του Όσβαλντ. Ο Όσβαλντ πέθανε λίγες ώρες μετά.

Ο δολοφόνος του Όσβαλντ, ο Τζακ Ρούμπι, συνελήφθη, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Οι συνήγοροι του Ρούμπυ έκανε έφεση κατά της απόφασης υποστηρίζοντας κακοδικία. Το Δικαστήριο Εφέσεων έκανε δεκτή την προσφυγή τους και επαναπροσδιόρισε νέα δίκη, ακυρώνοντας την ετυμηγορία της πρώτης. Ο Ρούμπυ πέθανε από πνευμονική εμβολή λόγω καρκίνου του πνεύμονα, λίγο πριν την έναρξη της δίκης, τέσσερα χρόνια (1967) μετά τις δολοφονίες.

Οι πρώτες φήμες περί συνωμοσίας ακούστηκαν σχεδόν αμέσως μετά το περιστατικό, όταν ραδιοφωνικοί σχολιαστές έκαναν λόγο για πιθανή ανάμειξη ακροδεξιών στοιχείων του Ντάλας. (χαρακτηριστικό παράδειγμα, η φωτογραφία της αφίσας πάνω δεξιά) Η δολοφονία του Όσβαλντ από τον Ρούμπυ αύξησε τις φήμες ακόμα περισσότερο. Ο δημοσιογράφος Μαρκ Λέην (Mark Lane) θεωρείται ο πρώτος που έκανε λόγο για ύπαρξη συνωμοσίας, στο άρθρο του, με τίτλο «Προς υπεράσπιση του Όσβαλντ» στην εφημερίδα "National Guardian" της Νέας Υόρκης, στο φύλλο της 13ης Δεκεμβρίου 1963. Το πρώτο βιβλίο που υποστήριζε την άποψη της συνωμοσίας, κυκλοφόρησε μόλις 6 μήνες μετά το συμβάν, τον Μάιο του 1964 και ήταν το «Ποιός σκότωσε τον Κέννεντι;» (Who Killed Kennedy?) του Τόμας Μπιουκάναν. [12]

Οι έρευνες των αρμόδιων Αρχών Επεξεργασία

Το 1964, η Επιτροπή Γουώρεν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Όσβαλντ ενήργησε μόνος του και ότι κανένα αξιόπιστο στοιχείο δεν υποστήριζε τον ισχυρισμό ότι συμμετείχε σε συνωμοσία για δολοφονία του Προέδρου. Η Επιτροπή ανέφερε επίσης ότι ο τότε υπουργός Εξωτερικών Ντιν Ρασκ, ο τότε υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα, ο τότε υπουργός Οικονομικών Σι Ντάγκλας Ντίλον, ο τότε Γενικός Εισαγγελέας Ρόμπερτ Κένεντι, ο τότε διευθυντής του FBI Τζέι Έντγκαρ Χούβερ, ο τότε διευθυντής της CIA, Τζον Μάκκον, και τότε ο επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας Τζέιμς Τζ. Ρόουλι, κατέληξαν ο καθένας τους ξεχωριστά στο ίδιο συμπέρασμα με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες.

Κατά τη διάρκεια της δίκης του Κλέι Σόου το 1969, ωστόσο, ο εισαγγελέας της Νέας Ορλεάνης Τζιμ Γκάρισον αμφισβήτησε τη θεωρία της μίας σφαίρας με αποδεικτικά στοιχεία από το Φιλμ Ζαπρούντερ. Ο εισαγγελέας ισχυρίστηκε ότι το φιλμ έδειχνε ότι μια τέταρτη βολή από τον παρακείμενο φράχτη ήταν η θανατηφόρα βολή στο κεφάλι του Κέννεντι.[13][14]

Το 1979, η Εξεταστική Επιτροπή Δολοφονιών των Ηνωμένων Πολιτειών (HSCA) συμφώνησε με την Επιτροπή Γουώρεν ότι ο Όσβαλντ δολοφόνησε στην πραγματικότητα τον Κέννεντι, αλλά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η έκθεση της Επιτροπής και η αρχική έρευνα του FBI ήταν σοβαρά ελαττωματικές.[15][16][17]Η HSCA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τουλάχιστον τέσσερις πυροβολισμοί έπεσαν με «υψηλή πιθανότητα» να προέρχονταν από δύο ενόπλους και ότι ήταν πιθανή μια συνωμοσία.[18][19][20] Η HSCA δήλωσε ότι η Επιτροπή Γουώρεν «απέτυχε να διερευνήσει επαρκώς την πιθανότητα συνωμοσίας για τη δολοφονία του Προέδρου». Οι ομάδες Ράμσεϊ Κλαρκ και η Επιτροπή Ροκφέλερ που συστήθηκαν επίσης για την διερεύνηση της υπόθεσης, υποστήριξαν τα συμπεράσματα της Επιτροπής Γουώρεν.

Αντίκτυπος στην κοινή γνώμη Επεξεργασία

Ο αριθμός βιβλίων που γράφτηκαν για τη δολοφονία του Κένεντυ εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 1.000 και 2.000. Σύμφωνα με τον Βίνσεντ Μπουγκλιόζι, το 95% αυτών των βιβλίων είναι «υπέρ της ύπαρξης συνωμοσία και κατά του πορίσματος της Επιτροπής Γουώρεν».
Δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί πιστεύουν ότι υπήρχε συνωμοσία. Σύμφωνα με την δημοσκόπηση του ινστιτούτου Γκάλοπ του 2003, το 75% των Αμερικανών δεν πιστεύει ότι ο Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ είχε ενεργήσει μόνος του.[21] Την ίδια χρονιά, μια άλλη δημοσκόπηση του ABC News διαπίστωσε ότι το 70% των ερωτηθέντων υποπτεύονταν ότι η δολοφονία αφορούσε περισσότερα από ένα άτομα.[22] Μια δημοσκόπηση του 2013 διαπίστωσε ότι το 61% των Αμερικανών, το χαμηλότερο ποσοστό σε σχεδόν 50 χρόνια, πίστευε ότι συμμετείχαν και άλλοι άνθρωποι εκτός του Όσβαλντ.[23]

Εκτός από τους ανώνυμους, την άποψη περί συνωμοσίας ενστερνίζεται και ο ανιψιός του Κένεντυ, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζ.[24] Ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζ. έχει δηλώσει ότι και ο πατέρας του, ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι αν και δημόσια υποστήριξε τα συμπεράσματα της Επιτροπής Γουώρεν, ιδιωτικά χαρακτήρισε τα αποτελέσματά της ως κακοτεχνία [25]

Θεωρίες συγκάλυψης Επεξεργασία

Έμμεσες αποδείξεις συγκάλυψης Επεξεργασία

Μετά το θάνατο του Όσβαλντ, ο διευθυντής του FBI Τζέι Έντγκαρ Χούβερ έγραψε ένα σημείωμα στο οποίο διευκρίνισε ότι η αστυνομία του Ντάλας δεν θα είχε αρκετά στοιχεία εναντίον του Όσβαλντ χωρίς τις πληροφορίες του FBI. Στη συνέχεια έγραψε: «Αυτό που με απασχολεί, όπως και τον [Αναπληρωτής Γενικός Εισαγγελέας] κ. Κάτζενμπαχ, είναι αν έχει εκδοθεί κάτι ώστε να πείσουμε το κοινό ότι ο Όσβαλντ είναι ο πραγματικός δολοφόνος».[26][27][28]

Ανώτατοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης και των μυστικών υπηρεσιών διαπίστωναν επίσης ότι, σύμφωνα με υποκλοπές της CIA, κάποιος είχε υποδυθεί τον Όσβαλντ σε τηλεφωνήματα και επισκέψεις στις σοβιετικές και κουβανικές πρεσβείες στην Πόλη του Μεξικού αρκετές εβδομάδες πριν από τη δολοφονία.[29]Τα επόμενα 40 χρόνια αυτό έγινε ένα από τα πιο καλά φυλαγμένα μυστικά της CIA για την υπόθεση Όσβαλντ.[30] Μια αξιωματικός καριέρας της CIA, η Ανν Γκουντπάστουρ, παραδέχτηκε σε ένορκη κατάθεση ότι είχε διαδώσει η ίδια τις κασέτες αυτών των τηλεφωνημάτων. Είχε αρνηθεί νωρίτερα στους ερευνητές του Κογκρέσου το 1970 ότι είχε οποιαδήποτε γνώση για ηχογραφήσεις των τηλεφωνικών κλήσεων του Όσβαλντ.[31]

Στις 23 Νοεμβρίου 1963, την επομένη της δολοφονίας, η προκαταρκτική ανάλυση της δολοφονίας του διευθυντή του FBI Τζέι Έντγκαρ Χούβερ περιελάμβανε τα εξής:

«Η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών ενημέρωσε ότι την 1η Οκτωβρίου 1963, μια εξαιρετικά ευαίσθητη πηγή είχε αναφέρει ότι ένα άτομο που αυτοπροσδιοριζόταν ως Λι Όσβαλντ επικοινώνησε με τη Σοβιετική Πρεσβεία στην Πόλη του Μεξικού για να ρωτήσει για τυχόν μηνύματα. Ειδικοί πράκτορες αυτού του Γραφείου, που έχουν συνομιλήσει με τον Όσβαλντ στο Ντάλας του Τέξας, παρατήρησαν φωτογραφίες του ατόμου που αναφέρεται παραπάνω και άκουσαν μια ηχογράφηση της φωνής του. Αυτοί οι ειδικοί πράκτορες είναι της γνώμης ότι το άτομο που αναφέρεται δεν ήταν ο Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ ».[32][33]

Την ίδια μέρα, ο Χούβερ είχε αυτή τη συνομιλία με τον Πρόεδρο Τζόνσον:

Τζόνσον: «Έχετε αποκαλύψει περισσότερα για την επίσκεψη [Όσβαλντ] στη Σοβιετική Πρεσβεία στο Μεξικό τον Σεπτέμβριο;»

Χούβερ: «Όχι, υπάρχει μια οπτική γωνία που προκαλεί σύγχυση για αυτόν τον λόγο. Έχουμε εδώ την κασέτα και τη φωτογραφία του άνδρα στη Σοβιετική Πρεσβεία, χρησιμοποιώντας το όνομα του Όσβαλντ. Αυτή η εικόνα και η κασέτα δεν αντιστοιχούν στη φωνή αυτού του ανθρώπου, ούτε με την εμφάνισή του. Φαίνεται δηλαδή ότι υπήρχε και δεύτερο άτομο που βρισκόταν στη Σοβιετική Πρεσβεία».[29][33]

Υπόνοιες για εκφοβισμό μαρτύρων Επεξεργασία

Ο Γουώρεν Ρέινολντς, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι είδε τον δολοφόνο του αστυνομικού JD Tippit και τον κυνήγησε, πυροβολήθηκε στο κεφάλι τον Ιανουάριο του 1964, δύο ημέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά με το FBI. Παρόλα αυτά επέζησε και κατέθεσε αργότερα στην Επιτροπή Γουόρεν ότι, τον Φεβρουάριο του 1964, κάποιος επιχείρησε να απαγάγει τη 10χρονη κόρη του.[34][35][α][36]

Περίεργοι θάνατοι μαρτύρων Επεξεργασία

Οι ισχυρισμοί για μυστηριώδεις ή ύποπτους θανάτους μαρτύρων που σχετίζονται με τη δολοφονία του Κένεντι προήλθαν από τον δημοσιογράφο Πεν Τζόουνς Τζούνιορ , [37][38] και καλύφθηκαν από το περιοδικό Ramparts τον Οκτώβριο του 1966 (η ιστορία ενημερώθηκε από το Reuters και πολλές εφημερίδες ανέφεραν εκείνη την εποχή). Το άρθρο του περιοδικού Ramparts ανέφερε 10 άτομα [β] που πέθαναν μέσα σε 3 χρόνια από τη δολοφονία, συμπεριλαμβανομένων των:

  • Τζιμ Κέτε (π. 21 Σεπτεμβρίου 1964), ένας από τους δύο ρεπόρτερ [γ] που, μπόρεσαν να μπούνε στο διαμέρισμα του Ρούμπι το βράδυ μετά την δολοφονία του Όσβαλντ από τον Ρούμπι. Ο Κέτε σκοτώθηκε στο δικό του διαμέρισμα από έναν εισβολέα (ή εισβολείς).
  • Μπιλ Χάντερ (π. 23 Απριλίου 1964), ο άλλος από τους δύο ρεπόρτερ που πήγαν στο διαμέρισμα του Ρούμπι. Σκοτώθηκε από έναν αστυνομικό σε αστυνομικό τμήμα και ο θάνατος του κρίθηκε τυχαίος.
  • Γουίλιαμ Γουάλεϊ (π. Δεκέμβριος 1965), ο οδηγός ταξί που πήρε τον Όσβαλντ από τον τόπο της δολοφονίας. Πέθανε σε τροχαίο, μαζί με τον οδηγό του αυτοκινήτου που έπεσε πάνω στο δικό του ταξί. Περιγράφεται από τον Πεν Τζόουνς Τζούνιορ ως «ο πρώτος οδηγός ταξί του Ντάλας που πέθανε στην υπηρεσία από το 1937».
  • Εϊρλιν Ρόμπερτς (π. Ιανουάριος 1966), σπιτονοικοκυρά του Όσβαλντ (ιδιοκτήτρια του ξενώνα όπου ζούσε ο Όσβαλντ). Πέθανε από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 60 ετών (δεν έγινε νεκροψία).
  • Τομ Χάουαρντ (π. Μάρτιος 1965), ένας από τους δικηγόρους του Ρούμπι (ο κύριος δικηγόρος, σύμφωνα με τον Πεν Τζόουνς Τζούνιορ). Ο Χάουαρντ πήγε επίσης στο διαμέρισμα του Ρούμπι με τον Κότε και τον Χάντερ το βράδυ αφότου ο Ρούμπι πυροβόλησε τον Όσβαλντ. Πέθανε από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 48 ετών, αφού συμπεριφέρθηκε περίεργα για λίγες μέρες και δεν αναγνώριζε τους φίλους του (δεν έγινε νεκροψία).
  • Λι Μπόουερς (π. Αύγουστος 1966), ένας μάρτυρας που βρισκόταν σε έναν πύργο που αλληλοσυνδέονταν με σιδηροδρομική γραμμή που έβλεπε την πλατεία Ντίλι τη στιγμή της δολοφονίας. Πέθανε όταν το αυτοκίνητό του προσέκρουσε σε μπάρα γέφυρας.
  • Χανκ Κίλαμ (π. Μάρτιος 1964), του οποίου η σύζυγος ήταν χορεύτρια στο κλαμπ του Ρούμπι. Ο Κίλαμ μετακόμισε αργότερα στη Φλόριντα και πέθανε εκεί, σε ένα κτίριο στο κέντρο της Πενσακόλα και «πήδηξε ή έπεσε» από το παράθυρο του πρώτου ορόφου και αιμορραγούσε μέχρι που υπέκυψε από κοψίματα στον λαιμό του, ανάμεσα σε κομμάτια σπασμένων γυαλιών, ύστερα από ένα τηλεφώνημα που δέχτηκε στις 4 τα ξημερώματα.[39]
  • Έντουαρντ Μπεναβίδης (π. Φεβρουάριος 1965), αδερφός του Ντομίνγκο Μπεναβίδης, βασικός μάρτυρας στη δολοφονία του Τζ. Ντ. Τίππιτ (Ο Ντομίνγκο Μπεναβίδης είδε τον δολοφόνο και μπήκε στο περιπολικό του Τίππιτ καλώντας στον ασύρματο για βοήθεια [δ]). Πέθανε από πυροβολισμό στο κεφάλι σε ένα μπαρ, όπου κανείς άλλος δεν σκοτώθηκε στο μπαρ. Ο Πεν Τζόουνς Τζούνιορ άφησε να εννοηθεί ότι επρόκειτο για κατά λάθος αναγνώριση προσώπου και ότι ο Ντομίνγκο Μπεναβίδης ήταν ο στόχος.
  • Νάνσυ Τζέιν Μούνεϊ, γνωστή και ως Μπέτι Μακ Ντόναλντ (π. Φεβρουάριος 1964), στρίπερ στο κλαμπ του Τζακ Ρούμπι. Η Μούνεϊ συνελήφθη επειδή τσακώθηκε με τη συγκάτοικό της και φέρεται να κρεμάστηκε στο κελί της φυλακής στο Ντάλας.[40]
  • Ο δέκατος θάνατος που καταγράφηκε ήταν αυτός της Ντόροθυ Κιλγκάλεν (βλ. παρακάτω)

Ο Τζιμ Μαρς παρουσίασε αργότερα μια λίστα με 103 άτομα που πίστευε ότι είχαν πεθάνει «βρίσκοντας βολικό θάνατο» κάτω από ύποπτες συνθήκες. Σημείωσε ότι οι θάνατοι ομαδοποιήθηκαν γύρω από έρευνες που διεξήχθησαν από την Επιτροπή Γουώρεν, τον εισαγγελέα της Νέας Ορλεάνης Τζιμ Γκάρισον, την Επιτροπή Πληροφοριών της Γερουσίας και την Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις δολοφονίες.[41] Ο Μαρς επεσήμανε ότι «αυτοί οι θάνατοι σίγουρα θα ήταν βολικοί για όποιον δεν επιθυμούσε να δημοσιοποιηθεί η αλήθεια της δολοφονίας του JFK». [42]Το 2013, ο Ρίτσαρντ Μπέλζερ δημοσίευσε το βιβλίο «Hit List: An In-Depth Investigation into the Mysterious Deaths of Witnesses to the JFK Assassination» που εξετάζει τους θανάτους 50 ατόμων που συνδέονται με τη δολοφονία και ισχυρίζεται ότι οι περισσότεροι από αυτούς δολοφονήθηκαν ως μέρος μιας συγκάλυψης.[43]

Περίπτωση Κιλγκάλεν Επεξεργασία

Ο Βίνσεντ Μπουγκλιόζι αφιέρωσε δύο σελίδες του βιβλίου του Reclaiming History: The Assassination of President John F. Kennedy στη δημοσιογράφο Ντόροθυ Κιλγκάλεν. Η Κιλγκάλεν είχε εκφράσει δημοσίως τον σκεπτικισμό της για την επίσημη εκδοχή της δολοφονίας του προέδρου Κένεντι και για τον θάνατο του Όσβαλντ από τον του Τζακ Ρούμπι. Το 1964 και το 1965 έγραψε πολλά άρθρα σε εφημερίδες για το θέμα και πολλά σχετικά σύντομα άρθρα στην καθημερινή της στήλη.[44][45] Στις 23 Φεβρουαρίου 1964, η εφημερίδα της New York Journal-American , όπου η Κιλγκάλεν είχε εργαστεί από την ίδρυσή της το 1937, δημοσίευσε το άρθρο της σχετικά με μια συνομιλία που είχε με τον Τζακ Ρούμπι, όταν καθόταν στο τραπέζι μαζί του κατά τη διάρκεια μιας διακοπής στη δίκη του για τη δολοφονία.

Το αν η Κιλγκάλεν και ο Ρούμπι είχαν μια δεύτερη συνομιλία σε ένα ιδιωτικό δωμάτιο στην κομητεία του Ντάλας του Τέξας, αρκετές ημέρες αργότερα, αμφισβητήθηκε. Αν το έκαναν, αυτό δεν δημοσιεύθηκε ποτέ.[46] Ένας από τους βιογράφους της Κιλγκάλεν, ο Μαρκ Σο, υποστηρίζει ότι ακόμα κι αν ο Ρούμπι δεν αποκάλυψε ευαίσθητες πληροφορίες στην Κιλγκάλεν σχετικά με τη δολοφονία, αυτήν θα μπορούσε να είχε μάθει ευαίσθητες πληροφορίες κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού που έκανε στη Νέα Ορλεάνη αρκετές εβδομάδες πριν πεθάνει.[47]

Το τελευταίο σύντομο άρθρο της Κιλγκάλεν για τη δολοφονία του Κένεντι, που δημοσιεύτηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1965, τελείωνε με αυτά τα λόγια: «Αυτή η ιστορία δεν πρόκειται να πεθάνει όσο υπάρχει ένας πραγματικός ζωντανός ρεπόρτερ - και υπάρχουν πολλοί από αυτούς ζωντανοί».[48][49]

Δύο μήνες αργότερα, στις 8 Νοεμβρίου 1965, η Κιλγκάλεν βρέθηκε νεκρή στο σπίτι της στο Μανχάταν. Ο θάνατός της προσδιορίστηκε ότι προκλήθηκε από θανατηφόρο συνδυασμό αλκοόλ και βαρβιτουρικών.[50] Ο Μπουγκλιόζι αναφέρθηκε στον θάνατο της Κιλγκάλεν το 1965 ως «ίσως τον πιο σημαντικό μυστηριώδη θάνατο» που αναφέρθηκε από ερευνητές δολοφονιών.[51] Πρόσθεσε ότι η παρουσία του συζύγου και του γιου της Κιλγκάλεν στο πενταόροφο αρχοντικό τους όλη τη νύχτα όταν πέθανε αποδεικνύει ότι δεν θα μπορούσε να είχε δολοφονηθεί. Ο Μπουγκλιόζι είπε ότι ένας εισβολέας θα είχε ξυπνήσει τον σύζυγό της ή τον εντεκάχρονο γιο της και μετά ο σύζυγος θα είχε καλέσει την αστυνομία.[52]

Ένας άλλος «ύποπτος θάνατος» που επικαλείται ο Τζιμ Μαρς ήταν αυτός του Τζόζεφ Μίλτερ, αρχηγού της Κου Κλουξ Κλαν της Τζόρτζια. Ο Μίλτερ μαγνητοσκοπήθηκε κρυφά δεκατρείς μέρες πριν από τη δολοφονία, λέγοντας στον πληροφοριοδότη της αστυνομίας του Μαϊάμι, Γουίλιαμ Σόμερσετ, ότι η δολοφονία του Κένεντι ήταν «στα σκαριά». Ο Μίλτερ πέθανε το 1974 όταν μια θερμάστρα εξερράγη στο σπίτι του. [53][54][55] Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις δολοφονίες ανέφερε το 1979 ότι οι πληροφορίες του Μίλτερ σχετικά με την απειλή προς τον Πρόεδρο «δόθηκαν [στους] πράκτορες που έκαναν τις εκ των προτέρων διευθετήσεις πριν από την επίσκεψη του Προέδρου» στο Μαϊάμι, αλλά ότι «η απειλή Μίλτερ αγνοήθηκε από το Προσωπικό της Μυστικής Υπηρεσίας στον προγραμματισμό του ταξιδιού στο Ντάλας. «Ο Ρόμπερτ Μπουκ, Ειδικός Πράκτορας του Τμήματος Προστασίας Έρευνας της Μυστικής Υπηρεσίας, κατέθεσε ότι «οι πληροφορίες για τις απειλές μεταδίδονταν από μια περιοχή της χώρας σε άλλη, εάν υπήρχαν συγκεκριμένα στοιχεία ότι αφορούσαν την περιοχή υποδοχής».[56]

Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες ερεύνησε τον ισχυρισμό «ότι ένας στατιστικά απίθανος αριθμός ατόμων με κάποια άμεση ή έμμεση σχέση με τη δολοφονία Κένεντι πέθαναν ως αποτέλεσμα αυτής της δολοφονίας, αυξάνοντας έτσι το φάσμα της συνωμοσίας».[37] Ο επικεφαλής της έρευνας της επιτροπής κατέθεσε: «Το τελικό συμπέρασμά μας για τον ισχυρισμό αυτό είναι ότι τα διαθέσιμα στοιχεία δεν αποδεικνύουν τίποτα σχετικά με τη φύση αυτών των θανάτων που να υποδεικνύουν ότι οι θάνατοι είχαν σχέση είτε άμεση είτε έμμεση με την δολοφονία και τις συνέπειές της».[37]

Ο συγγραφέας Τζέραλντ Πόσνερ ανέφερε ότι η λίστα του Μαρς ελήφθη από την ομάδα των περίπου 10.000 ατόμων που συνδέονται ακόμη και με τον πιο αδύναμο τρόπο με τη δολοφονία, συμπεριλαμβανομένων ατόμων που προσδιορίστηκαν στις επίσημες έρευνες, καθώς και στην έρευνα των θεωρητικών συνωμοσίας. Ο Πόσνερ είπε επίσης ότι θα ήταν έκπληξη εάν 100 άνθρωποι στους δέκα χιλιάδες δεν πέθαιναν με «αφύσικούς τρόπους». Σημείωσε ότι πάνω από τα μισά άτομα στη λίστα του Μαρς δεν πέθαναν μυστηριωδώς, αλλά από φυσικά αίτια, όπως ο πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών Ρόι Κέλερμαν, ο οποίος πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια σε ηλικία 69 ετών το 1984, πολύ μετά τη δολοφονία του Κένεντι, αλλά βρίσκεται στην λίστα του Μαρς, αναφέρετε ως κάποιον του οποίου η αιτία θανάτου είναι «άγνωστη». Ο Πόσνερ επεσήμανε επίσης ότι πολλοί εξέχοντες μάρτυρες και ερευνητές συνωμοσίας συνεχίζουν να ζουν ακόμη.[57]

Απόκρυψη αποδεικτικών στοιχείων Επεξεργασία

Κατασχεμένα φιλμ και φωτογραφίες Επεξεργασία

Άλλοι ερευνητές ανέφεραν ότι οι μάρτυρες που απαθανάτισαν τη δολοφονία μέσω φωτογραφιών ή φιλμ κατασχέθηκαν οι κάμερές τους από την αστυνομία ή άλλες αρχές. Ο συγγραφέας Τζιμ Μαρς και ο παραγωγός ντοκιμαντέρ Νάιτζελ Τέρνερ παρουσίασαν και οι δύο την αφήγηση του Γκόρντον Άρνολντ που ανέφερε ότι η ταινία του με την αυτοκινητοπομπή υπεξαιρέθηκε από δύο αστυνομικούς λίγο μετά τη δολοφονία.[58][59] Μια άλλη μάρτυρας, που ονομαζόνταν Μπέβερλι Ολίβερ, εμφανίστηκε το 1970 και είπε ότι ήταν η «Κυρία Μπαμπούσκα» που εμφανίζεται στο φιλμ Ζαπρούντερ, κινηματογραφώντας την αυτοκινητοπομπή. Είπε επίσης ότι μετά τη δολοφονία, επικοινώνησαν μαζί της στη δουλειά δύο άνδρες που νόμιζε ότι «...ήταν πράκτορες του FBI ή των μυστικών υπηρεσιών». Σύμφωνα με την Όλιβερ, οι άνδρες της είπαν ότι ήθελαν να πάρουν την ταινία της, να την αναπτύξουν και μετά να της την επιστρέψουν εντός δέκα ημερών. Οι πράκτορες πήραν την ταινία της, αλλά δεν την επέστρεψαν ποτέ.[60][59]

Παρακρατημένα έγγραφα Επεξεργασία

Ο Ρίτσαρντ Μπάγερ και άλλοι έχουν παραπονεθεί ότι πολλά έγγραφα σχετικά με τη δολοφονία έχουν κρυφτεί όλα αυτά τα χρόνια, συμπεριλαμβανομένων εγγράφων από έρευνες που έγιναν από την Επιτροπή Γουώρεν, την Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες και την Επιτροπή Τσερτς.[61] Αυτά τα έγγραφα περιελάμβαναν μεμονωμένα τα αρχεία νεκροψίας του Προέδρου. Ορισμένα έγγραφα δεν έχουν ακόμη προγραμματιστεί να κυκλοφορήσουν μέχρι το 2029. Πολλά έγγραφα κυκλοφόρησαν από τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990 από το Συμβούλιο Αναθεώρησης των Αρχείων Δολοφονίας (ARRB) σύμφωνα με το President John F. Kennedy Assassination Records Collection Act of 1992 . Ωστόσο, μέρος του υλικού που κυκλοφόρησε περιέχει ανανεωμένα αρχεία. Τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, που εντόπιζαν εργοδότες και πηγές εισοδήματος, δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί.[62]

Η ύπαρξη αρκετών απόρρητων εγγράφων που σχετίζονται με τη δολοφονία, καθώς και η μακρά περίοδος μυστικότητας, υποδηλώνουν σε κάποιους το ενδεχόμενο συγκάλυψης. Ένας ιστορικός σημείωσε, «Υπάρχει ευρέως διαδεδομένη υποψία για τη διάθεση της κυβέρνησης σχετικά με τα αρχεία δολοφονίας του Κένεντι, που πηγάζει από τις πεποιθήσεις ότι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι πως:

  • Δεν έχουν καταστήσει διαθέσιμα όλα τα αρχεία δολοφονιών της κυβέρνησης (ακόμη και στην Επιτροπή Γουόρεν, την Επιτροπή Τσερτς, την Εξεταστική Επιτροπή Δολοφονιών της Βουλής)
  • Διέγραψαν σε μεγάλο βαθμό τα αρχεία που κυκλοφόρησαν στο πλαίσιο της FOIA προκειμένου να καλύψουν απαίσιες συνωμοσίες.[63] Σύμφωνα με το ARRB, «Όλα τα αρχεία της Επιτροπής Γουώρεν, εκτός από εκείνα τα αρχεία που περιέχουν πληροφορίες φορολογικών δηλώσεων, είναι (τώρα) διαθέσιμα στο κοινό με μικρές μόνο τροποποιήσεις.»[64] Σε απάντηση στο αίτημα για τον Νόμο της Ελευθερίας της Πληροφορίας που υπέβαλε ο δημοσιογράφος Τζέφερσον Μόρλεϊ, η CIA δήλωσε το 2010 ότι είχε πάνω από 1.100 έγγραφα σε σχέση με τη δολοφονία, περίπου 2.000 σελίδες συνολικά, που δεν έχουν δημοσιευτεί λόγω ανησυχιών που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια.[65]

Παραποίηση αποδεικτικών στοιχείων Επεξεργασία

Ορισμένοι ερευνητές έχουν ισχυριστεί ότι έχουν παραβιαστεί διάφορα στοιχεία φυσικών αποδεικτικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της «μονής σφαίρας» (γνωστή και ως «μαγική σφαίρα» από ορισμένους επικριτές των επίσημων εξηγήσεων), διάφορα φυσίγγια και θραύσματα σφαίρας, το παρμπρίζ της προεδρικής λιμουζίνας , η χάρτινη σακούλα στην οποία η Επιτροπή Γουώρεν είπε ότι ο Όσβαλντ έκρυψε το τουφέκι, τις λεγόμενες φωτογραφίες της «πίσω αυλής» που απεικονίζουν τον Όσβαλντ να κρατά το τουφέκι, το φιλμ Ζαπρούντερ, τις φωτογραφίες και τις ακτινογραφίες που ελήφθησαν στην νεκροψία του Κένεντι και το ίδιο το νεκρό σώμα του προέδρου..[66]

Φωτογραφίες Επεξεργασία

 
Ο Όσβαλντ, κρατώντας ένα τουφέκι στην αυλή του.

Μεταξύ των αποδεικτικών στοιχείων εναντίον του Όσβαλντ είναι φωτογραφίες του που κρατά ένα τουφέκι Καρκάνο στην πίσω αυλή του, οι οποίες προσδιορίστηκαν από την Επιτροπή Γουώρεν ως το όπλο της δολοφονίας. Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι φωτογραφίες του Όσβαλντ είναι αυθεντικές[67] και η σύζυγος του Όσβαλντ, Μαρίνα, ανέφερε ότι αυτήν τις τράβηξε.[68] Το 2009, το περιοδικό Perception δημοσίευσε τα ευρήματα του Χάνι Φαρίντ, καθηγητή στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών στο Κολλέγιο Ντάρτμουθ που χρησιμοποίησε λογισμικό τρισδιάστατης ανάλυσης για να αναλύσει μία από τις φωτογραφίες.[69][70] Έδειξε ότι μια μόνο πηγή φωτός θα μπορούσε να δημιουργήσει φαινομενικά ασύμβατες σκιές και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φωτογραφία δεν αποκάλυψε στοιχεία παραβίασης.[69][70] Πολλοί ερευνητές, συμπεριλαμβανομένου του Ρόμπερτ Γκρόντεν, ισχυρίζονται ότι αυτές οι φωτογραφίες είναι ψεύτικες.[71]

Ο Γκρόντεν είπε το 1979 ότι τέσσερις φωτογραφίες της νεκροψίας που έδειχναν το πίσω μέρος του κεφαλιού του Κένεντι πλαστογραφήθηκαν για να κρύψουν μια πληγή που πυροβολήθηκε από έναν δεύτερο δολοφόνο.[72] Σύμφωνα με τον Γκρόντεν, μια φωτογραφία του κεφαλιού ενός πτώματος τοποθετήθηκε πάνω από μια άλλη που απεικονίζει μια μεγάλη πληγή εξόδου στο πίσω μέρος του κεφαλιού του προέδρου.[72] Ο επικεφαλής σύμβουλος της Εξεταστικής Επιτροπής για τις Δολοφονίες Τζ. Ρόμπερτ Μπλέικι δήλωσε ότι «η θεωρία ότι η επιτροπή θα συμμετείχε σε μια συγκάλυψη είναι παράλογη»[73] και ότι ο Γκρόντεν «δεν ήταν αρμόδιος να κρίνει εάν μια φωτογραφία έχει αλλοιωθεί».[74] Ο Μπλέικι δήλωσε ότι η ομάδα φωτογραφικής ανάλυσης για την Επιτροπή είχε εξετάσει τις φωτογραφίες και ότι «εξέτασαν όλα όσα είχε να πει ο Γκρόντεν και τα απέρριψαν».[73][74]

Φιλμ Ζαπρούντερ Επεξεργασία

Η Εξεταστική Επιτροπή Δολοφονιών της Βουλής περιέγραψε το Φιλμ Ζαπρούντερ ως «την καλύτερη διαθέσιμη φωτογραφική απόδειξη του αριθμού και του χρόνου των πυροβολισμών που έπληξαν τους επιβαίνοντες της προεδρικής λιμουζίνας».[75] Το Συμβούλιο Αναθεώρησης των Αρχείων Δολοφονίας είπε ότι «είναι ίσως το πιο σημαντικό αρχείο δολοφονίας». [76] Σύμφωνα με τον Βίνσεντ Μπουγκλιόζι, η ταινία «διαφημιζόταν αρχικά από τη συντριπτική πλειοψηφία των θεωρητικών συνωμοσίας ως αδιαμφισβήτητη απόδειξη» μιας συνωμοσίας, αλλά τώρα θεωρείται από πολλούς θεωρητικούς συνωμοσίας ότι είναι μια «εξελιγμένη πλαστογραφία». [77][ε] Ο Τζακ Γουάιτ, σύμβουλος φωτογραφίας στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες, ισχυρίστηκε ότι υπήρχαν ανωμαλίες στο φιλμ του Ζαπρούντερ, συμπεριλαμβανομένης μιας «αφύσικης σπασμωδικής κίνησης ή αλλαγής εστίασης…σε ορισμένες ακολουθίες των καρέ».[77] Το 1996, το Συμβούλιο Αναθεώρησης των Αρχείων Δολοφονίας ζήτησε από τον μηχανικό προϊόντων της Kodak Ρόλαντ Ζαβάντα να αναλάβει μια ενδελεχή τεχνική μελέτη του φιλμ Ζαπρούντερ.[79] Ο Ζαβάντα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχαν ανιχνεύσιμα στοιχεία χειραγώγησης ή αλλοίωσης εικόνας στην αρχική έκδοση της ταινίας.[80]

Ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος στο Εθνικό Κέντρο Φωτογραφικής Ερμηνείας της CIA, Ντίνο Μπρουτζιόνι ανέφερε ότι αυτός και η ομάδα του εξέτασαν το φιλμ Ζαπρούντερ των 8 χιλιοστών της δολοφονίας του Κένεντι το βράδυ του Σαββάτου 23 Νοεμβρίου 1963 και το πρωί της Κυριακής 24 Νοεμβρίου 1963. Σε μια συνέντευξη του 2011 με τον Ντάγκλας Χορν του Συμβουλίου Αναθεώρησης των Αρχείων Δολοφονίας, ο Μπρουτζιόνι είπε ότι το φιλμ Ζαπρούντερ στα Εθνικά Αρχεία σήμερα, και είναι διαθέσιμο στο κοινό, έχει τροποποιηθεί από την έκδοση της ταινίας που είδε και συνεργάστηκε στις 23-24 Νοεμβρίου. Ο Μπρουτζιόνι θυμάται ότι είδε ένα «λευκό σύννεφο» εγκεφαλικής ύλης, τρία ή τέσσερα πόδια πάνω από το κεφάλι του Κένεντι, και λέει ότι αυτός ο «ψεκασμός» κράτησε για περισσότερα από ένα καρέ του φιλμ. Η έκδοση του φιλμ Ζαπρούντερ που είναι διαθέσιμο στο κοινό απεικονίζει το μοιραία σφαίρα μόνο σε ένα καρέ της ταινίας, το καρέ 313. Επιπλέον, ο Μπρουτζιόνι είναι βέβαιος ότι το σύνολο των στοιχείων ενημέρωσης που είναι διαθέσιμα στο κοινό στα Εθνικά Αρχεία δεν είναι το σύνολο που παρήγαγε ο ίδιος και η ομάδα του στις 23–24 Νοεμβρίου 1963.[81]

Κατασκευή αποδεικτικών στοιχείων Επεξεργασία

Φονικό όπλο Επεξεργασία

Σφαίρες και θραύσματα Επεξεργασία

Με το θάνατο του Κόναλι το 1993, ο ιατροδικαστής Δρ. Σίριλ Βεχτ και το Assassination Archives and Research Center προσέφυγαν στην Γενική Εισαγγελέα Τζάνετ Ρένο προκειμένου να ανακτήσουν τα υπόλοιπα θραύσματα από την σφαίρα στο σώμα του Κόναλι, υποστηρίζοντας ότι τα θραύσματα θα διαψεύσουν την Επιτροπή Γουώρεν και το συμπέρασμα της για την μοναδική σφαίρα. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης απάντησε ότι «...δεν θα είχε καμία νομική εξουσία να ανακτήσει τα θραύσματα εκτός και αν η οικογένεια του Κόναλι, έδινε την άδεια [να το κάνει]». Η οικογένεια του Κόναλι αρνήθηκε την άδεια.[82]

Αριθμός πυροβολισμών Επεξεργασία

Με βάση τη «συναίνεση μεταξύ των μαρτύρων στη σκηνή» και «ιδιαίτερα τα τρία χρησιμοποιημένα φυσίγγια» που βρέθηκαν κοντά σε ένα ανοιχτό παράθυρο στον έκτο όροφο του Αποθετηρίου Βιβλίων, η Επιτροπή Γουώρεν αποφάσισε ότι «η υπεροχή των αποδεικτικών στοιχείων έδειχνε ότι τρεις πυροβολισμοί έπεσαν».[83] Το 1979, η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρχαν τέσσερις πυροβολισμοί, ένας από τους οποίους προερχόταν από το φράχτη.[20][84]

Η Επιτροπή Γουώρεν, και αργότερα η Εξεταστική Επιτροπή Δολοφονιών της Βουλής, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια από την σφαίρα χτύπησε τον Πρόεδρο Κένεντι «στο πίσω μέρος του λαιμού του», βγήκε από εκεί και χτύπησε τον Κυβερνήτη Κόναλι στην πλάτη, όπου βγήκε από το στήθος του Κυβερνήτη, πέρασε στον δεξιό καρπό και καρφώθηκε στον αριστερό μηρό του.[85] Αυτό το συμπέρασμα έγινε γνωστό ως «θεωρία μιας σφαίρας».[86]

Η Μαίρη Μόρμαν είπε σε τηλεοπτική συνέντευξη αμέσως μετά τη δολοφονία ότι υπήρχαν είτε τρεις είτε τέσσερις πυροβολισμοί κοντά, και ότι εξακολουθούσαν να ακούγονται πυροβολισμοί μετά την θανατηφόρα σφαίρα που χτύπησε τον Κέντεντι και ότι βρισκόταν στη γραμμή των πυρών.[87] Το 1967, ο Τζόσαΐα Τόμσον κατέληξε στο συμπέρασμα από μια προσεκτική μελέτη του φιλμ Ζαπρούντερ και άλλων ιατροδικαστικών στοιχείων, που επιβεβαιώθηκαν από αυτόπτες μάρτυρες, ότι τέσσερις πυροβολισμοί έπεσαν στην πλατεία Ντίλι, με μια σφαίρα να τραυματίζει τον Κόναλι και τρεις να χτυπούν τον Κένεντι.[88]

Την ημέρα της δολοφονίας, η Νέλυ Κόναλι καθόταν στην προεδρική λιμουζίνα δίπλα στον σύζυγό της, κυβερνήτη του Τέξας, Τζον Κόναλι. Στο βιβλίο της From Love Field: Our Final Hours, αναφέρει ότι πίστευε ότι ο σύζυγός της τραυματίστηκε από μια σφαίρα χωριστά από τις δύο που χτύπησαν τον Κένεντι.[89]

Μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων Επεξεργασία

Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, ο φράχτης αναγνωρίστηκε από τους περισσότερους μάρτυρες ως η περιοχή από την οποία ακούστηκαν πυροβολισμοί.[58][90] Τον Μάρτιο του 1965, ο Χάρολντ Φέλντμαν έγραψε ότι υπήρχαν 121 μάρτυρες της δολοφονίας που αναφέρονται στην Έκθεση Γουώρεν, 51 από τους οποίους ανέφεραν ότι οι σφαίρες που σκότωσαν τον Κένεντι προέρχονταν από τον φράχτη, ενώ 32 είπαν ότι οι πυροβολισμοί προήλθαν από το αποθετήριο σχολικών βιβλίων του Τέξας..[90] Το 1967, ο Τζόσαΐα Τόμσον εξέτασε τις καταθέσεις 64 μαρτύρων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 33 από αυτούς πίστευαν ότι οι πυροβολισμοί προέρχονταν από τον φράχτη.[91]

Το 1966, το περιοδικό Esquire απέδωσε στον Φέλντμαν την «προώθηση της θεωρίας ότι υπήρχαν δύο δολοφόνοι: ένας στον φράχτη και ένας στο Αποθετήριο Σχολικών Βιβλίων».[92] Ο Τζιμ Μαρς έγραψε επίσης ότι το βάρος των αποδεικτικών στοιχείων υποδηλώνει ότι οι πυροβολισμοί προέρχονταν τόσο από το οικόπεδο όσο και από το Αποθετήριο Σχολικών Βιβλίων του Τέξας.[58]

Ο Λι Μπάουερς υπηρετούσε σε έναν πύργο σιδηροδρομικής κυκλοφορίας που έβλεπε στο πάρκινγκ στη βόρεια πλευρά του φράχτη.[93] Όταν έδωσε κατάθεση στην Επιτροπή Γουώρεν το 1964, ανέφερε ότι είδε δύο άντρες πίσω από τον φράχτη της αυλής του οικοπέδου πριν από τους πυροβολισμούς. Οι άνδρες δεν φάνηκε να ενεργούν μαζί ή να κάνουν κάτι ύποπτο. Μετά τους πυροβολισμούς, ο Μπάουερς είπε ότι ένας από τους άνδρες παρέμεινε πίσω από τον φράχτη και έχασε τα ίχνη του δεύτερου άνδρα του οποίου τα ρούχα χάθηκαν στο φύλλωμα. Όταν του πήραν συνέντευξη οι Μαρκ Λέιν και Εμίλ ντε Αντόνιο το 1966 για το ντοκιμαντέρ τους Rush to Judgment, ο Μπάουερς σημείωσε ότι είδε κάτι που τράβηξε την προσοχή του, είτε μια λάμψη φωτός είτε καπνός από το φράχτη, επιτρέποντάς του να πιστέψει ότι «κάτι ασυνήθιστο» είχε συμβεί εκεί. Ο Μπάουερς είπε στον Λέιν ότι άκουσε τρεις πυροβολισμούς, τους δύο τελευταίους διαδοχικά.[94]

 
Ο Μπιλ και η Τζιν Νιούμαν πέφτουν στο γρασίδι και καλύπτουν τα παιδιά τους. Οι Νιούμαν είπαν ότι νόμιζαν ότι ο μοιραίος πυροβολισμός ήρθε από τον «κήπο» πίσω τους.[ζ]

Ο Τζέσε Πράις ήταν ο μηχανικός κτιρίου για το Terminal Annex Building, το οποίο βρίσκεται απέναντι από το Αποθετήριο Σχολικών Βιβλίων του Τέξας στην απέναντι πλευρά της πλατείας Ντίλι. Εκεί είδε την προεδρική αυτοκινητοπομπή από την οροφή του κτηρίου του. Σε μια συνέντευξη με τον Μαρκ Λέιν, ο Πράις είπε ότι πίστευε ότι οι πυροβολισμοί προήλθαν «ακριβώς πίσω από τον φράχτη όπου ενώνεται με την [τριπλή] υπόγεια διάβαση».[96]

Φυσικά στοιχεία Επεξεργασία

Αρκετές θεωρίες συνωμοσίας υποστηρίζουν ότι τουλάχιστον ένας ένοπλος εντοπίστηκε στο κτήριο Dal-Tex , που βρίσκεται απέναντι από το Αποθετήριο Σχολικών Βιβλίων του Τέξας.[97] Σύμφωνα με τον Λ. Φλέτσερ Προύτυ, η φυσική τοποθεσία του Τζέιμς Ταγκ όταν τραυματίστηκε από ένα θραύσμα σφαίρας δεν συνάδει με την τροχιά μιας χαμένης βολής από το Αποθετήριο Σχολικών Βιβλίων, οδηγώντας τον Προύτυ στη θεωρία ότι ο Ταγκ τραυματίστηκε από μια χαμένη βολή από τον δεύτερο όροφο του κτηρίου Dal-Tex.[98]

Ορισμένοι ερευνητές ισχυρίζονται ότι οι φωτογραφίες του FBI της προεδρικής λιμουζίνας δείχνουν μια τρύπα από σφαίρα στο παρμπρίζ της πάνω από τον καθρέφτη οπισθοπορείας και μια ρωγμή στο ίδιο το παρμπρίζ. Όταν ο Ρόμπερτ Γκρόντεν, συγγραφέας του The Killing of a President, ζήτησε εξηγήσεις, το FBI απάντησε ότι αυτό που πίστευε ο Γκρόντεν, ήταν μια τρύπα από σφαίρα που «συνέβη πριν από το Ντάλας».[99]Το 1993, ο Τζορτζ Γουίτακερ, διευθυντής στο εργοστάσιο Rouge της Ford Motor Company στο Ντιτρόιτ, είπε στον δικηγόρο και καθηγητή ποινικής δικαιοσύνης Νταγκ Γουέλντον ότι αφού παρουσιάστηκε στην εργασία του στις 25 Νοεμβρίου 1963, εντόπισε την προεδρική λιμουζίνα να είναι στο κτίριο B του εργοστασίου Rouge χωρίς το παρμπρίζ. Ο Γουίτακερ ανέφερε ότι το παρμπρίζ της λιμουζίνας που αφαιρέθηκε είχε μια τρύπα από σφαίρα από το μπροστινό μέρος. Επίσης είπε ότι έλαβε οδηγίες από έναν από τους αντιπροέδρους της Ford να χρησιμοποιήσει το παρμπρίζ ως πρότυπο για να κατασκευάσει ένα νέο παρμπρίζ για να εγκαταστήσει στη λιμουζίνα. Ο Γουίτακερ είπε επίσης ότι του είπαν να καταστρέψει το παλιό παρμπρίζ.[100][101]

Φιλμ και φωτογραφικά τεκμήρια Επεξεργασία

Τα κινηματογραφικά και φωτογραφικά στοιχεία της δολοφονίας έχουν οδηγήσει πολλούς σε διαφορετικά συμπεράσματα σχετικά με την προέλευση των πλάνων. Όταν χτύπησε η μοιραία σφαίρα, το κεφάλι και το άνω μέρος του σώματος του Προέδρου κινήθηκαν προς τα πίσω – υποδεικνύοντας, σε πολλούς παρατηρητές, έναν πυροβολισμό από το δεξί μέτωπο. Η Σέρι Γκουτιέρεζ, πιστοποιημένη αναλύτρια μοτίβων σκηνών εγκλήματος και κηλίδων αίματος, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «ο τραυματισμός στο κεφάλι του προέδρου Κένεντι ήταν αποτέλεσμα ενός και μόνο πυροβολισμού από το δεξί μέτωπο του Προέδρου». [102]Ο Πωλ Τσάμπερς πιστεύει ότι η θανατηφόρα σφαίρα που χτύπησε το κεφάλι συνάδει με ένα τουφέκι υψηλής ταχύτητας (περίπου 1.200 m/s, 4.000 ft/sec) παρά με το μεσαίας ταχύτητας (600 m/s, 2.000 ft/sec) Μανλίκερ – Καρκάνο.[103] Αν και έχει θεωρηθεί[104] ότι τα καρέ του φιλμ Ζαπρούντερ 312 και 313 δείχνουν το κεφάλι του Κένεντυ να κινείται προς τα εμπρός πριν κινηθεί αυτό προς τα πίσω, η προσεκτική επιθεώρηση των καρέ δείχνει ότι το κεφάλι περιστρέφεται πραγματικά προς τα κάτω. Ο Άντονι Μαρς προτείνει ότι ήταν η επιβράδυνση του αυτοκινήτου από τον οδηγό Γουίλιαμ Γκριρ που έκανε το κεφάλι του Κένεντι να κινηθεί με αυτόν τον τρόπο, ακριβώς τη στιγμή που χτυπήθηκε από μπροστά,[105] ενώ άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των Τζόσαια Τόμσον, Ρόμπερτ Γκρόντεν και Σίριλ Βεχτ, υποδηλώνουν ότι το κεφάλι του χτυπήθηκε από δύο σχεδόν ταυτόχρονες σφαίρες: η μία από πίσω και η άλλη από μπροστά δεξιά.[106][107][108]

Ακουστικά στοιχεία Επεξεργασία

Το 1979, η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες ανέλυσε μια ηχογράφηση της συσκευής των ραδιοφωνικών συχνοτήτων του Αστυνομικού Τμήματος του Ντάλας από την ημέρα της δολοφονίας για να «λύσει ερωτήματα σχετικά με τον αριθμό, το χρόνο και την προέλευση των πυροβολισμών στην πλατεία Ντίλι».[109] Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πηγή της ηχογράφησης ήταν από ένα ανοιχτό μικρόφωνο στη μοτοσικλέτα του αστυνομικού του Ντάλας HB Μακλέιν που συνόδευε την αυτοκινητοπομπή [110] και ότι «τα επιστημονικά ακουστικά στοιχεία αποδεικνύουν μεγάλη πιθανότητα ότι δύο ένοπλοι πυροβόλησαν στον Πρόεδρο Τζον Φ. Κένεντι».[111] Ωστόσο, η ακουστική ανάλυση που παρουσίασε η Επιτροπή ως αποδεικτικό στοιχείο για δύο ένοπλους έχει από τότε απαξιωθεί.[112][15][113][16][17][114] Οι ειδικοί στην ακουστική είπαν ότι τα στοιχεία της συσκευής προέρχονταν από τον αστυνομικό Μακλέιν.[115][116] Ωστόσο, ο Μακλέιν δήλωσε ότι δεν βρισκόταν ακόμη στην πλατεία Ντίλι όταν συνέβη η δολοφονία.[117] Ένας δύσπιστος ΜακΛέιν ρώτησε την Επιτροπή: «Αν ήταν η συσκευή στη μοτοσικλέτα μου, γιατί δεν κατέγραψε την άνοδο των στροφών με υψηλή ταχύτητα συν τη σειρήνα μου όταν τρέξαμε αμέσως για το νοσοκομείο Πάρκλαντ;»[118]

Επίσης, το 1982, μια ομάδα 12 επιστημόνων που διορίστηκαν από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών , συμπεριλαμβανομένων των βραβευθέντων με Νόμπελ Νόρμαν Ράμσεϊ και Λουί Αλβάρεζ, κατέληξε ομόφωνα ότι τα ακουστικά στοιχεία της Επιτροπής ήταν «σοβαρά ελαττωματικά». Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ηχογράφηση έγινε αφού ο Πρόεδρος είχε ήδη πυροβοληθεί και ότι η ηχογράφηση δεν έδειχνε επιπλέον πυροβολισμούς.[119] Τα συμπεράσματά τους δημοσιεύτηκαν αργότερα στο περιοδικό Science.[120]

Σε ένα άρθρο του 2001 στο Science & Justice ο Τόμας, από μια δημοσίευση της Βρετανικής Εταιρείας Εγκληματολογικών Επιστημών, έγραψε ότι η ίδια η έρευνα της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών ήταν εσφαλμένη. Ο Τόμας ανέλυσε ηχογραφήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της δολοφονίας και κατέληξε στο συμπέρασμα με βεβαιότητα 96% ότι ένας πυροβολισμός ακούστηκε από τον φράχτη μπροστά και στα δεξιά της λιμουζίνας του Προέδρου.[121][122][123] Το 2005, τα συμπεράσματα του Τόμας διαψεύστηκαν στο ίδιο περιοδικό. Ο Ραλφ Λίνσκερ και πολλά μέλη της αρχικής ομάδας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών επανεξέτασαν τις ηχογραφήσεις και επιβεβαίωσαν το προηγούμενο συμπέρασμα της έκθεσης της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών ότι οι υποτιθέμενοι ήχοι πυροβολισμών ηχογραφήθηκαν περίπου ένα λεπτό μετά τη δολοφονία.[124] Σε ένα βιβλίο του 2010, ο Τόμας αμφισβήτησε το άρθρο του στο Science & Justice το 2005 και επανέλαβε το συμπέρασμά του ότι στην πραγματικότητα υπήρχαν δύο ένοπλοι.[125]

Ιατρικές αποδείξεις Επεξεργασία

Ορισμένοι ερευνητές έχουν επισημάνει τον μεγάλο αριθμό γιατρών και νοσηλευτών του νοσοκομείου Πάρκλαντ που ανέφεραν ότι ένα μεγάλο μέρος του πίσω μέρους του κεφαλιού του Προέδρου είχε διαλυθεί. [126][127] Το 1979, η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες σημείωσε: «Οι διάφορες αναφορές για τη φύση των τραυμάτων στον Πρόεδρο ... όπως περιγράφονται από το προσωπικό του νοσοκομείου Πάρκλαντ, διέφεραν επίσης από αυτές στην έκθεση νεκροψίας του Βηθεσδά, όπως από ό,τι φαίνεται στις φωτογραφίες της νεκροτομής και στις ακτινογραφίες». Η Εξεταστική Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πιο πιθανή εξήγηση για την ασυμφωνία μεταξύ των καταθέσεων των γιατρών του Πάρκλαντ και των μαρτύρων αυτοψίας του Βηθεσδά ήταν «ότι οι παρατηρήσεις των γιατρών του Πάρκλαντ [ήταν] λανθασμένες».[128]

Μερικοί επικριτές οι οποίοι είναι δύσπιστοι για την επίσημη «θεωρία της μοναδικής σφαίρας» έχουν δηλώσει ότι η τροχιά της σφαίρας, η οποία χτύπησε τον Κένεντι πάνω από τη δεξιά ωμοπλάτη και πέρασε από το λαιμό του (σύμφωνα με την αυτοψία), θα έπρεπε να αλλάξει πορεία για να περάσει από το θώρακα του Κόναλλι, και στη συνέχεια να σπάσει τον καρπό του.[129] Το πιστοποιητικό θανάτου του Κένεντι, το οποίο υπέγραψε ο προσωπικός του γιατρός Τζορτζ Μπέρκλεϊ, εντοπίζει τη σφαίρα «στο επίπεδο του τρίτου θωρακικού σπονδύλου» – το οποίο ορισμένοι ισχυρίζονται ότι δεν ήταν αρκετά υψηλό για να βγει από το λαιμό του.[130][131] Επιπλέον, δεδομένου ότι ο δολοφόνος βρισκόταν σε παράθυρο του έκτου ορόφου του κτιρίου του Αποθετηρίου Σχολικών Βιβλίων, η σφαίρα ταξίδεψε προς τα κάτω. Το φύλλο αυτοψίας εμφανίζει ένα διάγραμμα του σώματος του Προέδρου με την ίδια χαμηλή τοποθέτηση στον τρίτο θωρακικό σπόνδυλο.[132]

Υπάρχει αντικρουόμενη μαρτυρία σχετικά με τη νεκροψία που έγινε στο σώμα του Κένεντι, ιδιαίτερα κατά την εξέταση στον εγκέφαλό του και αν οι φωτογραφίες που υποβλήθηκαν ως αποδεικτικά στοιχεία είναι ή όχι ίδιες με αυτές που τραβήχτηκαν κατά την εξέταση. Ο Ντάγκλας Χορν, επικεφαλής αναλυτής για στρατιωτικά αρχεία του Συμβουλίου Αναθεώρησης Αρχείων Δολοφονίας, είπε ότι ήταν «από 90 έως 95% σίγουρος» ότι οι φωτογραφίες στα Εθνικά Αρχεία δεν είναι πραγματικές του εγκεφάλου του Κένεντι.[133]

Ο Πώλ ΟΚόνορ, ένας τεχνολόγος εργαστηρίου που βοήθησε στην αυτοψία του Προέδρου, ισχυρίστηκε ότι η αυτοψία στο Ναυτικό Νοσοκομείο Βηθεσδά διεξήχθη κατ' εντολή από υψηλά κλιμάκια [134][54] και ότι σχεδόν όλος ο εγκέφαλος του Κένεντι είχε ήδη χαθεί πριν την αυτοψία στο νοσοκομείο Βηθεσδά.[135][136]

Στο βιβλίο του JFK and the Unspeakable, ο Τζέιμς Ντάγκλας παραθέτει τη μαρτυρία του γιατρού της αυτοψίας Πιερ Φινκ στο δίκη του Κλέι Σόου ως απόδειξη ότι ο Φινκ ήταν «... απρόθυμος μάρτυρας του στρατιωτικού προσωπικού στην εξέταση του σώματος του προέδρου από τους γιατρούς».[137][138]

Ένα θραύσμα από οστό που βρέθηκε στην πλατεία Ντίλι από τον Γουίλιαμ Χάρπερ την επόμενη μέρα της δολοφονίας αναφέρθηκε από την Ιατροδικαστική Παθολογική Επιτροπή της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής για τις Δολοφονίες, ότι ήταν από το κρανίο του Κένεντι.[139] Μερικοί επικριτές της θεωρίας του μοναχικού δολοφόνου, συμπεριλαμβανομένων των Τζέιμς Ντάγκλας, Ντέιβιντ Λίφτον και Ντέιβιντ Μάντικ, υποστηρίζουν ότι το θραύσμα οστού που βρήκε ο Χάρπερ δεν είναι κρανιακό οστό, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα κομμάτι του ινιακού οστού του Κένεντι που εκτινάχθηκε από το πίσω μέρος του κεφαλιού του.[140] Ισχυρίζονται ότι αυτό το εύρημα αποτελεί απόδειξη συγκάλυψης, καθώς αποδεικνύει ότι οι ακτινογραφίες κρανίου που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της αυτοψίας, οι οποίες δεν δείχνουν σημαντική οστική απώλεια στην ινιακή περιοχή, δεν είναι αυθεντικές.[140]

Σκοπευτική ικανότητα του Όσβαλντ Επεξεργασία

Η Επιτροπή Γουώρεν εξέτασε τις δυνατότητες του τουφεκιού Καρκάνο και των πυρομαχικών της, καθώς και τη στρατιωτική εκπαίδευση και την μεταστρατιωτική εμπειρία του Όσβαλντ, και διαπίστωσε ότι αυτός είχε την ικανότητα να πραγματοποιήσει τρεις βολές σε χρονικό διάστημα 4,8 έως 5,6 δευτερολέπτων. [141] Σύμφωνα με την έκθεσή τους, ένας ειδικός του στρατού που χρησιμοποιούσε το τουφέκι του Όσβαλντ μπόρεσε να αντιγράψει το κατόρθωμα και μάλιστα βελτιώθηκε στο χρόνο. Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι η δοκιμή του Κλάδου Αξιολόγησης Όπλων Πεζικού του Στρατού πυροβόλησε με το τουφέκι του Όσβαλντ 47 φορές και διαπίστωσε ότι ήταν «αρκετά ακριβές», συγκρίνοντάς το με την ακρίβεια ενός τυφεκίου M14. Στην έκθεση της Επιτροπής περιέχεται επίσης μαρτυρία του Τ αγματάρχη του Σώματος Πεζοναυτών Εουτζίν Άντερσον που επιβεβαιώνει ότι τα στρατιωτικά αρχεία του Όσβαλντ δείχνουν ότι χαρακτηρίστηκε ως «σκοπευτής» το 1956.

Σύμφωνα με τα επίσημα αρχεία του Σώματος Πεζοναυτών, ο Όσβαλντ δοκιμάστηκε στη σκοποβολή τον Δεκέμβριο του 1956, σημειώνοντας βαθμολογία 212 (λίγο πάνω από το ελάχιστο για τα προσόντα ως σκοπευτής - η ενδιάμεση κατηγορία), αλλά τον Μάιο του 1959, σημείωσε 191 βαθμούς (κερδίζοντας τον χαμηλότερο χαρακτηρισμό του σκοπευτή). [142] Η υψηλότερη κατηγορία σκοποβολής στο Σώμα Πεζοναυτών είναι ο «Ειδικός» με 220 βαθμούς.[143]

Παρά την επιβεβαιωμένη σκοπευτική ικανότητα του Όσβαλντ στο USMC, θεωρητικοί συνωμοσίας όπως ο Γουόλτ Μπράουν και συγγραφείς όπως ο Ρίτσαρντ Πόπκιν υποστηρίζουν ότι ο Όσβαλντ ήταν ένας πολύ κακός σκοπευτής, ότι το τουφέκι του ήταν ανακριβές και ότι καμία ανακατασκευή του γεγονότος δεν μπόρεσε ποτέ να αναπαραγάγει την ικανότητα να ρίξει τρεις σφαίρες εντός του χρονικού πλαισίου που έδωσε η Επιτροπή Γουώρεν.[144][145]

Ρόλος του Όσβαλντ Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Λη Χάρβεϊ Όσβαλντ

Αν και η Επιτροπή Γουώρεν συμπέρανε ότι δεν υπάρχουν ικανά στοιχεία που να συνδέουν τον Όσβαλντ, με οποιαδήποτε συνωμοσία κατά την ζωής του Προέδρου, ωστόσο αρκετοί ήταν οι ερευνητές που αμφισβήτησαν το συμπέρασμα της Επιτροπής. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το προφίλ που καλλιέργησε ο Όσβαλντ όλα αυτά τα χρόνια ήταν σχεδιασμένο ώστε να αποκρύψει τον πραγματικό του ρόλο, και τις διασυνδέσεις του, με κύκλους που οργάνωναν τη δολοφονία.

Ο ίδιος στην κατάθεση που έδωσε στους αστυνομικούς, αρνήθηκε ότι πυροβόλησε όχι μόνο τον Πρόεδρο αλλά και τον Τζ. Ντ. Τίππιτ και ισχυρίστηκε ότι χρησιμοποιήθηκε εν αγνοία του, από ανθρώπους που τον παγίδευσαν.[146]

Εναλλακτικοί δολοφόνοι Επεξεργασία

Εκτός από τον Όσβαλντ, ο Τζέρομ Κροθ έχει κατονομάσει 26 άτομα ως «Πιθανούς Δολοφόνους στην πλατεία Ντίλι».[147] Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι:

  • Ορλάντο Μπος, [147]
  • Τζέιμς Φάιλς,[147][148]
  • Ντάσμοντ Φιτζέραλντ, [147]
  • Τσαρλς Χάρελσον,[147][149]
  • Τζέρι Χέμινγκ, [147]
  • Τσάνσει Χολτ,[147]
  • Χάουαρντ Χαντ, [147]
  • Τσαρλς Νικολέτι, [147][149]
  • Τσαρλς Ρότζερς, [147]
  • Τζον Ροσσέλι,[147]
  • Λούσιεν Σάρτι,[147][149]
  • Φρανκ Στάρτζις.[147]

Τρεις αλήτες Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Τρεις αλήτες
 
Οι Τρεις Αλήτες

Ο Βίνσεντ Μπουγκλιόζι παρέχει μια «μερική λίστα με δολοφόνους ... τους οποίους ένας ή περισσότεροι θεωρητικοί συνωμοσίας έχουν πράγματι κατονομάσει και ταυτοποιήσει ότι δολοφόνησαν τον Κένεντι» στο βιβλίο του Reclaiming History.[150] Αναφέρει επίσης τους τρεις αλήτες, που φωτογραφήθηκαν από αρκετές εφημερίδες της περιοχής του Ντάλας υπό τη συνοδεία της αστυνομίας κοντά στο Αποθετήριο Σχολικών Βιβλίων του Τέξας λίγο μετά τη δολοφονία. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, έχουν γίνει διάφοροι ισχυρισμοί σχετικά με την ταυτότητα των ανδρών και τη συμμετοχή τους σε μια συνωμοσία για τη δολοφονία του Κένεντι. Τα αρχεία που κυκλοφόρησαν από το αστυνομικό τμήμα του Ντάλας το 1989 ταυτοποίησαν τους άνδρες ως Γκας Άμπραμς, Χάρολντ Ντόιλ και Τζον Γκέντνεϊ.[151]

Θεωρίες συνωμοσίας Επεξεργασία

Ανάμεσα στις διάφορες θεωρίες συνωμοσίας που έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς, οι πιο συχνές αναφέρουν ως συνωμότες: την CIA[152][153] - το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα των ΗΠΑ[152][153] - το οργανωμένο έγκλημα[152][153][154] - τον Φιντέλ Κάστρο και την κυβέρνηση της Κούβας[153][154][155] - Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ - τους Κουβανούς εξόριστους στις νότιες πολιτείες των ΗΠΑ - την αμερικανική ακροδεξιά.
Δευτερεύουσες θεωρίες αναφέρουν ως συνωμότες: τον μετέπειτα Πρόεδρο, Λύντον Τζόνσον - τον Τζορτζ Μπους, τον Σαμ Τζιανκάνα[155] - τον Κάρλος Μαρτσέλο[156] - τον Τζέι Έντγκαρ Χούβερ[154] - τον Ερλ Γουώρεν[153] - το FBI[153] - τις Μυστικές Υπηρεσίες των ΗΠΑ[153][154] και πολλούς άλλους...

Συνωμοσία της Νέας Ορλεάνης Επεξεργασία

Λίγο μετά τη δολοφονία του Προέδρου Κένεντι, οι δραστηριότητες του Όσβαλντ στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα, την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1963, τέθηκαν υπό έλεγχο. Τρεις ημέρες μετά τη δολοφονία, στις 25 Νοεμβρίου 1963, ο δικηγόρος της Νέας Ορλεάνης Ντιν Άντριους ανέφερε στο FBI ότι έλαβε ένα τηλεφώνημα από έναν άνδρα που ονομαζόταν Κλέι Μπέρτραντ, την ημέρα της δολοφονίας, ζητώντας του να υπερασπιστεί τον Όσβαλντ.[157][158] Ο Άντριους θα επανέλαβε αργότερα αυτόν τον ισχυρισμό σε κατάθεσή του στην Επιτροπή Γουώρεν.[159]

Επίσης, στα τέλη Νοεμβρίου 1963, ένας υπάλληλος του ιδιωτικού ερευνητή της Νέας Ορλεάνης, Γκάι Μπάνιστερ, ονόματι Τζακ Μάρτιν, άρχισε να κατηγορεί ότι ο συνάδελφος υπάλληλος του Μπάνιστερ Ντέιβιντ Φέρι συμμετείχε στη δολοφονία του Κένεντι. Ο Μάρτιν ανέφερε στην αστυνομία ότι ο Φέρι «υποτίθεται ότι ήταν ο πιλότος διαφυγής μετά την δολοφονία».[160] Ανέφερε ότι ο Φέρι είχε περιγράψει σχέδια για να δολοφονήσει τον Κένεντι και ότι μπορεί να είχε εκπαιδεύσει τον Όσβαλντ πώς να χρησιμοποιεί ένα τουφέκι με τηλεσκοπική διόπτρα. Ο Μάρτιν ισχυρίστηκε επίσης ότι ο Φέρι γνώριζε τον Όσβαλντ από τις μέρες τους στην Πολιτική Αεροπορική Περιπολία της Νέας Ορλεάνης και ότι είχε δει μια φωτογραφία, στο σπίτι του Φέρι, του Όσβαλντ σε μια ομάδα Πολιτικής Αεροπορίας.[161] Ο Φέρι ωστόσο αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση με τον Όσβαλντ[162]

Αργότερα ανακαλύφθηκε ότι ο Φέρι είχε παρακολουθήσει τις συναντήσεις της Πολιτικής Αεροπορίας στη Νέα Ορλεάνη τη δεκαετία του 1950, στις οποίες συμμετείχε και ένας έφηβος ονόματι Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ.[163] Το 1993, η τηλεοπτική εκπομπή Frontline του PBS απέκτησε μια φωτογραφία που τραβήχτηκε το 1955 (οκτώ χρόνια πριν από τη δολοφονία) που δείχνει τον Όσβαλντ και τον Φέρι σε μια εκδήλωση της Πολιτικής Αεροπορίας με άλλους δόκιμους της. [163] Το αν η παρουσία του Όσβαλντ και τον Φέρι στην Πολιτική Αεροπορική Περίπολο το 1955 είναι σχετική με τη μετέπειτα πιθανή συσχέτισή τους το 1963 είναι θέμα συζήτησης.[163][164]

Σύμφωνα με αρκετούς μάρτυρες, το 1963, τόσο ο Φέρι όσο και ο Μπάνιστερ εργάζονταν για τον δικηγόρο Τζ. Ρέι Τζιλλ και για λογαριασμό του πελάτη του Τζιλλ, του αφεντικού της Μαφίας της Νέας Ορλεάνης Κάρλος Μάρτσελο, σε μια προσπάθεια να εμποδίσουν την απέλαση του Μάρτσελο στη Γουατεμάλα. [165][166] Το απόγευμα της 22ας Νοεμβρίου 1963 – την ημέρα που δολοφονήθηκε ο Τζον Κένεντι και την ημέρα που ο Κάρλος Μάρτσελο αθωώθηκε για την υπόθεση απέλασής του – ο ιδιωτικός ερευνητής της Νέας Ορλεάνης Γκάι Μπάνιστερ και ο υπάλληλος του, Τζακ Μάρτιν, έπιναν μαζί σε ένα τοπικό μπαρ. Κατά την επιστροφή τους στο γραφείο του Μπάνιστερ, οι δύο άντρες διαπληκτίστηκαν έντονα. Σύμφωνα με τον Μάρτιν, ο Μπάνιστερ είπε κάτι στο οποίο ο Μάρτιν απάντησε: «Τι θα κάνεις – θα με σκοτώσεις όπως έκανες με τον Κένεντι;». Ο Μπάνιστερ τράβηξε το περίστροφό του και τον χτύπησε με το όπλο τον Μάρτιν αρκετές φορές. Ο Μάρτιν, βαριά τραυματισμένος, πήγε με ασθενοφόρο στο Φιλανθρωπικό Νοσοκομείο.[167]

Νωρίτερα, την άνοιξη του 1963, ο Όσβαλντ είχε γράψει στα κεντρικά γραφεία της επιτροπής Fair Play for Cuba υπέρ του Κάστρο στην πόλη της Νέας Υόρκης , προτείνοντας να νοικιάσει «ένα μικρό γραφείο με δικά του έξοδα για τη δημιουργία ενός υποκαταστήματος στη Νέα Ορλεάνη».[168] Ως το μοναδικό μέλος του παραρτήματος της Νέας Ορλεάνης της Επιτροπής Fair Play για την Κούβα, ο Όσβαλντ παρήγγειλε 1.000 φυλλάδια με τον τίτλο "Hands Off Cuba" από έναν τοπικό τυπογράφο.[169] Στις 16 Αυγούστου 1963, ο Όσβαλντ μοίρασε φυλλάδια Fair Play για την Κούβα μπροστά από το International Trade Mart στη Νέα Ορλεάνη.[170]

Ένα από τα φυλλάδια του Όσβαλντ είχε τη διεύθυνση της οδού Καμπ 544, προφανώς από τον ίδιο τον Όσβαλντ.[171] Η ομιλία ήταν στο κτήριο Νιούμαν, το οποίο από τον Οκτώβριο του 1961 έως τον Φεβρουάριο του 1962 στέγαζε το Κουβανικό Επαναστατικό Συμβούλιο, μια εξόριστη ομάδα κατά του Κάστρο.[172][173] Στη γωνία, αλλά στο ίδιο κτίριο, με διαφορετική είσοδο, βρισκόταν η διεύθυνση της οδού Λαφαγιέτ 531 – η διεύθυνση του «Guy Banister Associates», του ιδιωτικού γραφείου ντετέκτιβ που διεύθυνε ο Γκάι Μπάνιστερ. Το γραφείο του Μπάνιστερ συμμετείχε σε δραστηριότητες κατά του Κάστρο και ιδιωτικών ερευνών στην περιοχή της Νέας Ορλεάνης. (Ένας φάκελος της CIA ανέφερε ότι τον Σεπτέμβριο του 1960, η CIA είχε σκεφτεί να «χρησιμοποιήσει το γραφείο Guy Banister Associates για τη συλλογή ξένων πληροφοριών, αλλά τελικά αποφάσισε να μην το κάνει».)[174][175][176]

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες ερεύνησε την πιθανή σχέση του Όσβαλντ με το γραφείο του Μπάνιστερ. Ενώ η επιτροπή δεν μπόρεσε να πάρει συνέντευξη από τον Γκάι Μπάνιστερ (πέθανε το 1964), η επιτροπή πήρε συνέντευξη από τον αδελφό του, Ρος Μπάνιστερ. Ο Ρος ανέφερε στην επιτροπή ότι ο αδελφός του είχε πει ότι είδε τον Όσβαλντ να μοιράζει φυλλάδια Fair Play για την Κούβα σε μια περίπτωση. Ο Ρος θεώρησε ότι «ο Όσβαλντ είχε χρησιμοποιήσει τη διεύθυνση οδού Καμπ 544 στα έντυπά του για να φέρει σε δύσκολη θέση τον Γκάι.»[177]

Το 1966, ο εισαγγελέας της Νέας Ορλεάνης Τζιμ Γκάρισον ξεκίνησε μια έρευνα για τη δολοφονία του προέδρου Κένεντι. Η έρευνα του Γκάρισον τον οδήγησε στο συμπέρασμα ότι μια ομάδα δεξιών εξτρεμιστών, συμπεριλαμβανομένων των Ντέιβιντ Φέρι και Γκάι Μπάνιστερ, ενεπλάκησαν με παράγοντες της CIA σε μια συνωμοσία για τη δολοφονία του Κένεντι. Ο Γκάρισον θα ισχυριστεί αργότερα ότι το κίνητρο της δολοφονίας ήταν η οργή για τις προσπάθειες του Κένεντι να επιτύχει μια ειρηνευτική διευθέτηση τόσο στην Κούβα όσο και στο Βιετνάμ.[13][178] Ο Γκάρισον κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι ο επιχειρηματίας της Νέας Ορλεάνης Κλέι Σόου ήταν μέρος της συνωμοσίας και ότι χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο "Κλέι Μπέρτραντ".[179] Ο Γκάρισον πίστευε ότι ο Σόου, ο Μπάνιστερ και ο Φέρι συνωμότησαν για να τοποθετήσουν τον Όσβαλντ ως πιόνι στη δολοφονία του Κέντεντι.[180] Την 1η Μαρτίου 1967, ο Γκάρισον συνέλαβε και κατηγόρησε τον Σόου για συνωμοσία για τη δολοφονία του προέδρου Κένεντι. Στις 29 Ιανουαρίου 1969, ο Κλέι Σόου οδηγήθηκε σε δίκη για αυτές τις κατηγορίες και το δικαστήριο τον έκρινε αθώο.

Συνωμοσία της CIA Επεξεργασία

Αντιμετωπίζοντας τις εικασίες ότι ο Όσβαλντ ήταν πράκτορας της CIA ή είχε κάποια σχέση με την Υπηρεσία, η Επιτροπή Γουώρεν δήλωσε το 1964 ότι η έρευνά της «δεν αποκάλυψε στοιχεία ότι ο Όσβαλντ είχε ποτέ απασχοληθεί από την CIA με οποιαδήποτε ιδιότητα».[181] Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες ανέφερε παρομοίως το 1979 ότι «δεν υπήρχε καμία ένδειξη στο φάκελο της CIA του Όσβαλντ ότι είχε ποτέ επαφή με την Υπηρεσία» και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η CIA δεν είχε ανάμειξη στη δολοφονία του Κένεντι.[182]

Ο Γκαετόν Φόνζι, ένας ερευνητής για την Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες, έγραψε ότι οι ερευνητές πιέστηκαν να μην εξετάσουν τη σχέση μεταξύ του Όσβαλντ και της CIA. Δήλωσε ότι ο πράκτορας της CIA Ντέιβιντ Άτλι Φίλιπς, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο "Μορίς Μπίσοπ", είχε εμπλακεί με τον Όσβαλντ πριν από τη δολοφονία του Κένεντι σε σχέση με κουβανικές ομάδες κατά του Κάστρο.[183]

Το 1995, ο πρώην αξιωματικός των Πληροφοριών του Στρατού των ΗΠΑ και εκτελεστικός βοηθός της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας Τζον Μ. Νιούμαν δημοσίευσε στοιχεία ότι τόσο η CIA όσο και το FBI σκόπιμα παραβίασαν τα αρχεία τους για τον Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ τόσο πριν όσο και μετά τη δολοφονία. Επιπλέον, διαπίστωσε ότι και οι δύο υπηρεσίες απέκρυψαν πληροφορίες που θα μπορούσαν να είχαν ειδοποιήσει τις αρχές στο Ντάλας ότι ο Όσβαλντ αποτελούσε πιθανή απειλή για τον Πρόεδρο. Στη συνέχεια, ο Νιούμαν εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο επικεφαλής της αντικατασκοπείας της CIA Τζέιμς Άνγκλετον ήταν πιθανότατα το βασικό πρόσωπο της δολοφονίας. Σύμφωνα με τον Νιούμαν, μόνο ο Άνγκλετον «είχε την πρόσβαση, την εξουσία και το διαβολικά έξυπνο μυαλό να διαχειριστεί αυτή την εκλεπτυσμένη πλοκή». Ωστόσο, ο Νιούμαν υπέθεσε ότι η επιχείρηση κάλυψης δεν ήταν υπό τον Τζέιμς Άνγκλετον, αλλά υπό τον Άλεν Ντάλες (τον πρώην διευθυντή της CIA και αργότερα μέλος της Επιτροπής Γουώρεν, που είχε απολυθεί από τον Κένεντι μετά την αποτυχημένη εισβολή στον κόλπο των χοίρων).[184]

Το 1977, το FBI κυκλοφόρησε 40.000 αρχεία σχετικά με τη δολοφονία του Κένεντι, συμπεριλαμβανομένου ενός μνημονίου της 3ης Απριλίου 1967 από την αναπληρώτρια διευθύντρια Κάρθα ΝτεΛοτς προς τον αναπληρωτή διευθυντή Κλάιντ Τόλσον που γράφτηκε σε λιγότερο από ένα μήνα αφότου ο Πρόεδρος Τζόνσον έμαθε από τον Χούβερ για τη CIA ότι σχεδιάζε να σκοτώσει τον Φιντέλ Κάστρο.[185][186] Το υπόμνημα αναφέρει: «Ο Μάρβιν Γουάτσον [σύμβουλος του Προέδρου Τζόνσον] με τηλεφώνησε αργά χθες το βράδυ και είπε ότι ο πρόεδρος του είχε πει, σε μια στιγμή, ότι ήταν πλέον πεπεισμένος ότι υπήρχε συνωμοσία σε σχέση με τη δολοφονία [Κένεντι]. Ο Γουάτσον δήλωσε ότι ο πρόεδρος ένιωθε ότι η CIA είχε κάποια σχέση με τη συνωμοσία».[185][187][188][189][190] Αργότερα, η Κάρθα ΝτεΛοτς κατέθεσε στην Επιτροπή Τσερτς ότι «αισθάνθηκε ότι αυτό ήταν σκέτη εικασία».[191]

Στρατιωτικό–βιομηχανικό σύμπλεγμα Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Στρατιωτικό–βιομηχανικό σύμπλεγμα των ΗΠΑ

Στην αποχαιρετιστήρια ομιλία που έδωσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ πριν αποχωρήσει από το προεδρικό αξίωμα στις 17 Ιανουαρίου 1961, προειδοποίησε τον Αμερικανικό λαό για τη δύναμη του στρατιωτικού κατεστημένου και της βιομηχανίας όπλων. «Στα κυβερνητικά συμβούλια, πρέπει να προφυλαχθούμε από την απόκτηση αδικαιολόγητης επιρροής, είτε επιδιωκόμενης είτε μη, από το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Η πιθανότητα για την καταστροφική άνοδο αυτής της σχέσης υπάρχει και θα συνεχιστεί.»[192] Μερικοί θεωρητικοί συνωμοσίας έχουν υποστηρίξει ότι ο Κένεντι σχεδίαζε να τερματίσει την εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών στο Βιετνάμ, και ως εκ τούτου στοχοποιήθηκε από εκείνους που είχαν συμφέρον από συνεχή στρατιωτική σύγκρουση, συμπεριλαμβανομένου του Πενταγώνου και των αμυντικών βιομηχανιών.[193]

Ο πρώην γερουσιαστής του Τέξας Ραλφ Γιάρμπορο το 1991 δήλωσε: «Αν ζούσε ο Κένεντι, νομίζω ότι δεν θα είχαμε πόλεμο στο Βιετνάμ, με όλες τις τραυματικές και διχαστικές επιρροές του στην Αμερική. Νομίζω ότι θα το είχαμε γλιτώσει.»[194]Σύμφωνα με τον συγγραφέα Τζέιμς Ντάγκλας ο Κένεντι δολοφονήθηκε επειδή απομακρυνόταν από τον Ψυχρό Πόλεμο και αναζητούσε μια ειρήνη με τη Σοβιετική Ένωση κατόπιν διαπραγματεύσεων.[195] Ο Ντάγκλας υποστήριξε ότι αυτό «δεν ήταν το είδος της ηγεσίας που ήθελε η CIA, ο Αρχηγός του Μικτού Επιτελείου και το στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα στον Λευκό Οίκο».[196][197]

Η ταινία του Όλιβερ Στόουν, JFK, διερεύνησε την πιθανότητα ο Κένεντι να σκοτώθηκε από μια συνωμοσία που αφορούσε το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα.[198] Ο Λ. Φλέτσερ Προύτυ, Αρχηγός Ειδικών Επιχειρήσεων για το Μικτό Επιτελείο Άμυνας υπό τον Κένεντι, και το πρόσωπο που ενέπνευσε τον χαρακτήρα "Mr. X" στην ταινία του Στόουν, έγραψε ότι η δολοφονία του Κένεντι ήταν στην πραγματικότητα ένα πραξικόπημα.[199]

Συνωμοσία οργανωμένου εγκλήματος Επεξεργασία

Το 1964, η Επιτροπή Γουώρεν δεν βρήκε κανένα στοιχείο που να συνδέει τη δολοφονία του Όσβαλντ από τον Ρούμπι με κάποια ευρύτερη συνωμοσία για τη δολοφονία του Προέδρου Κένεντι.[200] Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα: «Βάσει της αξιολόγησής της, η Επιτροπή πιστεύει ότι τα στοιχεία δεν αποδεικνύουν σημαντική σχέση μεταξύ του Ρούμπι και του οργανωμένου εγκλήματος. Τόσο οι κρατικοί όσο και οι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι έχουν υποδείξει ότι ο Ρούμπι δεν είχε σχέση με οργανωμένη εγκληματική δραστηριότητα.»[201]

Ωστόσο, το 1979, η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες έγραψε: «Η επιτροπή πιστεύει, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει, ότι το εθνικό συνδικάτο του οργανωμένου εγκλήματος, ως ομάδα, δεν συμμετείχε στη δολοφονία του Προέδρου Κένεντι, αλλά ότι τα διαθέσιμα στοιχεία δεν αποκλείουν την πιθανότητα να έχουν εμπλακεί μεμονωμένα μέλη».[182] Ο Ρόμπερτ Μπλέικι, ο οποίος ήταν επικεφαλής σύμβουλος της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής για τις Δολοφονίες, θα καταλήξει αργότερα στο βιβλίο του, The Plot to Kill the President, ότι το αφεντικό της Μαφίας της Νέας Ορλεάνης Κάρλος Μαρτσέλο πιθανότατα ήταν μέρος μιας συνωμοσίας της Μαφίας πίσω από τη δολοφονία και ότι η Μαφία είχε τα μέσα και την ευκαιρία που απαιτούνταν για να το πραγματοποιήσει.[202][203]

Σε ένα άρθρο της Washington Post το 1993, ο Μπλέικι πρόσθεσε: «Είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί η καταγωγή του Τζακ Ρούμπι από τον υπόκοσμο, αν και η Επιτροπή Γουώρεν το έκανε το 1964. Ο συγγραφέας Τζέραλντ Πόσνερ αναφέρει ομοίως τους δεσμούς του Ρούμπι με τον Τζόζεφ Σιβέλλο, το αφεντικό του οργανωμένου εγκλήματος στο Ντάλας. Η σχέση του με τον Τζόζεφ Καμπίσι, υπαρχηγό της μαφίας στο Ντάλας, είναι ακόμη πιο δύσκολο να αγνοηθεί. Στην πραγματικότητα, ο Καμπίσι και ο Ρούμπι ήταν στενοί φίλοι, και είχαν πραγματοποιήσει δείπνο μαζί στο εστιατόριο του Καμπίσι, το βράδυ πριν από τη δολοφονία. Αφού ο Ρούμπι φυλακίστηκε για τη δολοφονία του Όσβαλντ, ο Καμπίσι τον επισκεπτόταν τακτικά. Η Εξεταστική επιτροπή θεώρησε ότι η σύνδεση του Καμπίσι με τον Μαρτσέλο ήταν ενδεικτική.[204]

Κυβερνητικά έγγραφα αποκάλυψαν ότι ορισμένα μέλη της Μαφίας συνεργάστηκαν με την CIA σε απόπειρες δολοφονίας κατά του κουβανού ηγέτη Φιντέλ Κάστρο. [205] Το καλοκαίρι του 1960, η CIA στρατολόγησε τον πρώην πράκτορα του FBI Ρόμπερτ Μέιχιου για να προσεγγίσει τον εκπρόσωπο της δυτικής ακτής του μαφίας του Σικάγο, Τζον Ροσέλλι.[206] Όταν ο Μέιχιου επικοινώνησε με τον Ροσέλλι, του απέκρυψε το γεγονός ότι στάλθηκε από τη CIA, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως συνήγορο των διεθνών εταιρειών. Προσφέρθηκε να πληρώσει 150.000 δολάρια για να σκοτώσει τον Κάστρο, αλλά ο Ροσέλλι αρνήθηκε οποιαδήποτε αμοιβή.

Ο Ροσέλλι σύστησε τον Μέιχιου σε δύο άντρες που τους ανέφερε ως «Σαμ Γκόλντ» και «Τζο». Ο "Σαμ Γκόλντ" ήταν ο Σαμ Τζιανκάνα και ο "Τζο" ήταν ο Σάντο Τραφικάντε, αφεντικό της μαφίας στην Τάμπα της Φλόριντα και ένας από τους πιο ισχυρούς μαφιόζους στην προεπαναστατική Κούβα.[207][208] Ο Γκλεν Κέσλερ της Washington Post εξήγησε: «Όταν ο Φιντέλ Κάστρο οδήγησε μια επανάσταση που ανέτρεψε μια φιλική κυβέρνηση το 1959, η CIA ήθελε απεγνωσμένα να τον εξοντώσει. Έτσι η υπηρεσία αναζήτησε έναν εταίρο που ανησυχούσε εξίσου για τον Κάστρο - την Μαφία, που είχε προσοδοφόρες επενδύσεις σε κουβανέζικα καζίνο».[209]

Στα απομνημονεύματά του, Bound by Honor, ο Μπιλ Μπονάνο, γιος του αφεντικού της μαφίας της Νέας Υόρκης Τζόζεφ Μπονάνο, αποκάλυψε ότι αρκετές οικογένειες της Μαφίας είχαν μακροχρόνιους δεσμούς με τους Κουβανούς κατά του Κάστρο μέσω των καζίνο της Αβάνας που λειτουργούσε η Μαφία πριν από την Κουβανική Επανάσταση. Πολλοί Κουβανοί εξόριστοι και αφεντικά της Μαφίας αντιπαθούσαν τον Πρόεδρο Κένεντι, κατηγορώντας τον για την αποτυχημένη Εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων.[210] Αντιπαθούσαν επίσης τον αδερφό του, τον τότε Γενικό Εισαγγελέα των Ηνωμένων Πολιτειών Ρόμπερτ Φ. Κένεντι, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει μια άνευ προηγουμένου επίθεση στο οργανωμένο έγκλημα.[211][212] Αυτό ήταν ιδιαίτερα προκλητικό επειδή αρκετές «οικογένειες» της Μαφίας φέρεται να είχαν συνεργαστεί με τον πατέρα του Τζον Κένεντι, Τζόζεφ για να εκλεγεί ο γιος του στην προεδρία της χώρας.[213] Τόσο η Μαφία όσο και οι Κουβανοί κατά του Κάστρο ήταν ειδικοί στις δολοφονίες – οι Κουβανοί είχαν εκπαιδευτεί από τη CIA.[214] Ο Μπονάνο ανέφερε ότι αναγνώριζε τον μεγάλο βαθμό εμπλοκής άλλων οικογενειών της Μαφίας όταν ο Τζακ Ρούμπι σκότωσε τον Όσβαλντ, καθώς ο Μπονάνο γνώριζε ότι ο Ρούμπι ήταν συνεργάτης του μαφιόζου του Σικάγο Σαμ Τζιανκάνα.[215]

Ορισμένοι ερευνητές συνωμοσίας έχουν ισχυριστεί ότι μια συνωμοσία εμπλέκει στοιχεία της Μαφίας, της CIA και των Κουβανών κατά του Κάστρο, συμπεριλαμβανομένου του Άντονι Σάμερς, ο οποίος δήλωσε: «Μερικές φορές οι άνθρωποι μπερδεύονται με την ιδέα ότι η μαφία και η αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών και η αντι- ακτιβιστές του Κάστρο συμμετείχαν μαζί στη δολοφονία του προέδρου Κένεντι. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καμία αντίφαση. Αυτές οι τρεις ομάδες ήταν όλες μαζί ενωμένες εκείνη την εποχή και είχαν αγωνιστεί για αρκετά χρόνια για την ανατροπή του Φιντέλ Κάστρο».[216] Ο δημοσιογράφος Ρούμπεν Καστανέντα έγραψε το 2012: «Με βάση τα στοιχεία, είναι πιθανό ο Τζον Κένεντι να σκοτώθηκε από έναν συνασπισμό Κουβανών κατά του Κάστρο, της μαφίας και παραγόντων της CIA».[217] Στο βιβλίο του, They Killed Our President ο πρώην κυβερνήτης της Μινεσότα Τζέσε Βεντούρα κατέληξε: «Ο Τζον Κένεντι δολοφονήθηκε από μια συνωμοσία που περιελάμβανε δυσαρεστημένους πράκτορες της CIA, Κουβανούς κατά του Κάστρο και μέλη της Μαφίας, όλοι τους ήταν εξαιρετικά θυμωμένοι με αυτό που θεωρούσαν ως κατευναστική πολιτική του Κένεντι προς την κομμουνιστική Κούβα και την Σοβιετική Ένωση.»[218]

Ο Κάρλος Μαρτσέλο φέρεται να απείλησε να δολοφονήσει τον Πρόεδρο για να εγκλωβίσει τον μικρότερο αδερφό του, τον Γενικό Εισαγγελέα Ρόμπερτ Κένεντι, ο οποίος ήταν επικεφαλής της σταυροφορίας της κυβέρνησης κατά της μαφίας.[219][220] Πληροφορίες που κυκλοφόρησαν το 2006 από το FBI οδήγησαν ορισμένους στο συμπέρασμα ότι ο Κάρλος Μαρτσέλο ομολόγησε στον συγγενή του στο Τέξας, Τζακ Βαν Λάνινγκχαμ, πληροφοριοδότη του FBI, χρησιμοποιώντας ένα ραδιόφωνο που είχε παραβιαστεί από το FBI, ότι είχε οργανώσει τη δολοφονία του Κένεντι και ότι το FBI συγκάλυψε αυτές τις πληροφορίες που είχε στην κατοχή του.[221]

Το βιβλίο Ultimate Sacrifice, των Λάμαρ Γουάλντρον και Θον Χάρτμαν, επιχείρησε να συνθέσει αυτές τις θεωρίες με νέα στοιχεία. Οι συγγραφείς υποστήριξαν ότι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ένιωθαν υποχρεωμένοι να βοηθήσουν τους δολοφόνους να συγκαλύψουν την αλήθεια επειδή η συνωμοσία της δολοφονίας είχε άμεσους δεσμούς με σχέδια της αμερικανικής κυβέρνησης για τη δολοφονία του Κάστρο. Εξοργισμένοι με την επίθεση του Ρόμπερτ Κένεντι στο οργανωμένο έγκλημα, οι ηγέτες της μαφίας δολοφόνησαν τον Πρόεδρο Κένεντι για να απομακρύνουν τον αδελφό του από την εξουσία. Μια κυβερνητική έρευνα για το σχέδιο ματαιώθηκε, όπως ισχυρίζονται οι συγγραφείς, επειδή θα είχε αποκαλύψει ντροπιαστικά στοιχεία εμπλοκής της αμερικανικής κυβέρνησης με το οργανωμένο έγκλημα σε συνωμοσίες δολοφονίας του Κάστρο.[222]

Συνωμοσία της κουβανικής κυβέρνησης Επεξεργασία

Στην έκθεσή της, η Επιτροπή Γουώρεν δήλωσε ότι είχε ερευνήσει «δεκάδες ισχυρισμούς για συνωμοτικές επαφές μεταξύ του Όσβαλντ και των πρακτόρων της κουβανικής κυβέρνησης» και δεν βρήκε στοιχεία για συμμετοχή της Κούβας στη δολοφονία του προέδρου Κένεντι.[223] Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες δήλωσε επίσης: «Η επιτροπή πιστεύει, με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της, ότι η κουβανική κυβέρνηση δεν συμμετείχε στη δολοφονία του προέδρου Κένεντι».[182] Ωστόσο, ορισμένοι θεωρητικοί συνωμοσίας συνεχίζουν να ισχυρίζονται ότι ο Φιντέλ Κάστρο διέταξε τη δολοφονία του Κένεντι ως αντίποινα για τις προηγούμενες απόπειρες της CIA να τον δολοφονήσει.[212]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, η Κλερ Μπουθ Λούτσε, σύζυγος του εκδότη του Time-Life, Χένρι Λούτσε, ήταν από τους επιφανείς Αμερικανούς που υποστήριξαν ομάδες κατά του Κάστρο. Αυτή η υποστήριξη περιλάμβανε χρηματοδότηση εξόριστων σε επιδρομές ειδικών δυνάμεων κατά της Κούβας. Το 1975, η Κλερ Λούτσε είπε ότι τη νύχτα της δολοφονίας, έλαβε μια κλήση από ένα μέλος μιας ομάδας ανταρτών που είχε υποστηρίξει. Σύμφωνα με την Λούτσε, το όνομα του καλούντος ήταν «κάτι σαν» Χούλιο Φερνάντεζ και ισχυρίστηκε ότι την καλούσε από τη Νέα Ορλεάνη.[224][225] Σύμφωνα με την Λούτσε, ο Φερνάντεζ της είπε ότι ο Όσβαλντ είχε προσεγγίσει την ομάδα του με μια πρόταση να βοηθήσει στη δολοφονία του Κάστρο. Ο Φερνάντεζ υποστήριξε περαιτέρω ότι αυτός και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν τελικά ότι ο Όσβαλντ ήταν κομμουνιστής και υποστηρικτής του Κάστρο. Ανέφερε ότι με αυτή τη νέα γνώση, η ομάδα του παρακολουθούσε στενά τον Όσβαλντ μέχρι που ξαφνικά ο Όσβαλντ βρήκε χρήματα και πήγε στην Πόλη του Μεξικού και μετά στο Ντάλας.[226] Τέλος, σύμφωνα με την Λούτσε, ο Φερνάντεζ της είπε, «Υπάρχει μια ομάδα δολοφόνων Κουβανών κομμουνιστών και ο Όσβαλντ ήταν το μισθωμένο όπλο τους.»[227]

Η Λούτσε ισχυρίστηκε ότι είπε στον καλούντα να δώσει τις πληροφορίες του στο FBI. Στη συνέχεια, η Λούτσε θα αποκάλυπτε τις λεπτομέρειες του περιστατικού και στην Επιτροπή Τσερτς όσο και στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για της Δολοφονίες. Ωστόσο και οι δύο επιτροπές ερεύνησαν το περιστατικό, αλλά δεν μπόρεσαν να αποκαλύψουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν αυτούς τους ισχυρισμούς.[228]

Τον Μάιο του 1967, ο διευθυντής της CIA Ρίτσαρντ Χελμς ανέφερε στον Πρόεδρο Λίντον Τζόνσον ότι η CIA είχε προσπαθήσει να δολοφονήσει τον Κάστρο. Ο Χελμς δήλωσε περαιτέρω ότι η CIA είχε απασχολήσει μέλη της Μαφίας σε αυτή την προσπάθεια και «...ότι η CIA σχεδιάζει να δολοφονήσει τον Φιντέλ Κάστρο από τον Αύγουστο του 1960 – στην κυβέρνηση του Αϊζενχάουερ». Ο Χελμς είπε επίσης ότι οι συνωμοσίες εναντίον του Κάστρο συνεχίστηκαν στην κυβέρνηση Κένεντι και ότι ο Γενικός Εισαγγελέας Ρόμπερτ Κένεντι γνώριζε τόσο για τις συνωμοσίες όσο και για την ανάμειξη της Μαφίας.[229]

Σε διαφορετικές περιπτώσεις, ο Τζόνσον είπε σε δύο εξέχοντες τηλεοπτικούς δημοσιογράφους ότι πίστευε ότι η δολοφονία του Τζον Κένεντι είχε οργανωθεί από τον Κάστρο ως αντίποινα για τις προσπάθειες της CIA να σκοτώσει τον Κάστρο. Τον Οκτώβριο του 1968, ο Τζόνσον είπε στον βετεράνο δημοσιογράφο Χάουαρντ Κ. Σμιθ του ABC ότι «ο Κένεντι προσπαθούσε να φτάσει στον Κάστρο, αλλά ο Κάστρο το έκανε πρώτος». Τον Σεπτέμβριο του 1969, σε μια συνέντευξη με τον Γουόλτερ Κρόνκαιτ του CBS, ο Τζόνσον είπε σχετικά με τη δολοφονία, «[δεν μπορούσα] να πω ειλικρινά ότι ποτέ δεν είχα ανακουφιστεί πλήρως από το γεγονός ότι μπορεί να υπήρχαν διεθνείς διασυνδέσεις». Τελικά, το 1971, ο Τζόνσον δήλωσε στον πρώην συντάκτη του περιοδικού Time ότι «ποτέ δεν πίστεψε ότι ο Όσβαλντ έδρασε μόνος».[229]

Το 1977, ο Κάστρο έδωσε συνέντευξη στον δημοσιογράφο Μπιλ Μόγερς. Ο Κάστρο αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στον θάνατο του Κένεντι, λέγοντας:

«Θα ήταν απόλυτη παραφροσύνη από την Κούβα... Θα ήταν πρόκληση. Περιττό να πούμε ότι θα υπήρχε ο κίνδυνος να καταστραφεί η χώρα μας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κανείς που δεν είναι τρελός δεν θα μπορούσε να σκεφτεί [να σκοτώσει τον Κένεντι ως αντίποινα]».[214][230]

Όταν ο Κάστρο έδωσε συνέντευξη αργότερα το 2013 στον εκδότη του Atlantic, Τζέφρι Γκόλντμπεργκ, είπε:

«Υπήρχαν άνθρωποι στην αμερικανική κυβέρνηση που νόμιζαν ότι ο Κένεντι ήταν προδότης επειδή δεν εισέβαλε στην Κούβα όταν είχε την ευκαιρία. Αυτό δεν του το συγχώρεσαν ποτέ.»[231]

Συνωμοσία της σοβιετικής κυβέρνησης Επεξεργασία

Η Επιτροπή Γουώρεν ανέφερε ότι δεν βρήκε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η Σοβιετική Ένωση συμμετείχε στη δολοφονία του προέδρου Κένεντι.[200] Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες δήλωσε επίσης: «Η επιτροπή πιστεύει, με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της, ότι η Σοβιετική Κυβέρνηση δεν ενεπλάκη στη δολοφονία του Προέδρου Κένεντι».[182] Σύμφωνα με ορισμένους θεωρητικούς συνωμοσίας, η Σοβιετική Ένωση, υπό την ηγεσία του Νικίτα Χρουστσόφ, ήταν υπεύθυνη για τη δολοφονία, με κίνητρο την ταπείνωση καθώς έπρεπε να υποχωρήσει κατά τη διάρκεια της κουβανικής κρίσης πυραύλων.[212]

Σύμφωνα με ένα έγγραφο του FBI του 1966, ο συνταγματάρχης Μπόρις Ιβάνοφ – επικεφαλής της έδρας της KGB στη Νέα Υόρκη την εποχή της δολοφονίας – δήλωσε ότι ήταν προσωπική του άποψη ότι η δολοφονία είχε σχεδιαστεί από μια οργανωμένη ομάδα και όχι από ένα μοναχικό άτομο. Το ίδιο έγγραφο ανέφερε, «... αξιωματούχοι του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης πίστευαν ότι υπήρχε κάποια καλά οργανωμένη συνωμοσία από την πλευρά των «υπερδεξιών» στις Ηνωμένες Πολιτείες για να πραγματοποιηθεί ένα πραξικόπημα»[232]

Πολύ αργότερα, ο υψηλόβαθμος αποστάτης του Σοβιετικού Μπλοκ, υποστράτηγος Ιον Μιχάι Πατσέπα, ανέφερε ότι είχε μια συνομιλία με τον Νικολάε Τσαουσέσκου ο οποίος του είπε για «δέκα διεθνείς ηγέτες του Κρεμλίνου που σκότωσε ή προσπάθησε να σκοτώσει», συμπεριλαμβανομένου του Κένεντι. Υποστήριξε ότι «μεταξύ των ηγετών των δορυφορικών υπηρεσιών πληροφοριών της Μόσχας υπήρξε ομόφωνη συμφωνία ότι η KGB είχε εμπλακεί στη δολοφονία του προέδρου Κένεντι».[233] Ο Πατσέπα κυκλοφόρησε αργότερα το βιβλίο, Programmed to Kill: Lee Harvey Oswald, the Soviet KGB, and the Kennedy Assassination, το 2007. Παρόμοιες απόψεις για τη δολοφονία του Τζον Κένεντι εξέφρασε ο Ρόμπερτ Χολμς πρώην Πρώτος Γραμματέας της Βρετανικής Πρεσβείας στη Μόσχα, στο βιβλίο του Spy Like No Other το 2012.

Συνομωσία του Λίντον Τζόνσον Επεξεργασία

Ο Αντιπρόεδρος Λίντον Τζόνσον, ο οποίος φέρεται να οργάνωσε ή συμμετείχε στη δολοφονία. Ο Τζόνσον είναι ένας από τους ανθρώπους που είχαν τα περισσότερα κέρδη από τον θάνατο του προέδρου, καθώς τον έκαναν νέο πρόεδρο. Ο Τζόνσον μερικές φορές περιγράφεται ως ένας άνθρωπος που βρισκόταν σε τρομερό αδιέξοδο πριν από τη δολοφονία: Ο Κένεντι λέγεται ότι δεν τον υπολόγιζε πλέον ως υποψήφιο αντιπρόεδρο του για τις εκλογές του 1964, ιδίως λόγω των ποινικών ερευνών που τον στόχευαν (για επιρροή, υπεξαίρεση κεφαλαίων, ξέπλυμα χρήματος και διαφθορά), οι οποίες σταμάτησαν ή εγκαταλείφθηκαν μετά την προεδρία του Τζόνσον.[234] Ένα άλλο επιχείρημα υπέρ αυτής της συνομωσίας: Ο Τζόνσον κατάγεται από το Τέξας, την πολιτεία όπου δολοφονήθηκε ο Κένεντι. όλες οι υποθέσεις στις οποίες συμμετείχε άμεσα ή έμμεσα έλαβαν χώρα στο Τέξας ή στις παρακείμενες πολιτείες (ειδικότερα στο Νέο Μεξικό). Σύμφωνα με αυτές τις θεωρίες, ο Τζόνσον μπορεί να μην ήταν ο συνωμότης από την αρχή μέχρι το τέλος, αλλά είναι πιθανό ότι συνεργάστηκε με τη νότια ακροδεξιά, τη Μαφία και τη CIA για να τους επιτραπεί να δολοφονήσουν τον πρόεδρο (ρόλος της μαφίας) και να συγκαλύψει την υπόθεση (ρόλος της CIA και ειδικά του Άλλεν Ντάλες). Η θεωρία μιας συνωμοσίας με επικεφαλής τον Τζόνσον υποστηρίζεται από αδημοσίευτες μαρτυρίες, μυστικά έγγραφα και κρυφές ηχογραφήσεις που αναφέρονται σε ένα ντοκιμαντέρ του 2003 που σκηνοθετήθηκε από τον Γουίλιαμ Ρέιμοντ και τον Μπέρναρντ Νίκολας, στο οποίο εντοπίζεται ένας δεύτερος δολοφόνος, που ονομάζεται Μάλκολμ Γουάλας. Αυτή η θεωρία περιγράφεται επίσης λεπτομερώς στο βιβλίο best seller του Μπαρ ΜακΛίλαν που δημοσιεύθηκε το 2003, Blood, Money & Power: How LBJ Killed JFK[235], καθώς και σε αυτό του Γουίλιαμ Ρέιμοντ, που δημοσιεύθηκε το 2004, JFK: autopsy of a state crime. Η θεωρία του Michael Collins Piper στο βιβλίο Το Final Judgment αναφέρει τον Λίντον Τζόνσον ως συμμετέχοντα στη συνωμοσία, χωρίς να είναι το κέντρο. Τέλος, μια γαλλική έκθεση, που προέκυψε από έρευνα δύο αξιωματικών με τη σύμφωνη γνώμη του Σαρλ ντε Γκολ, δείχνει έντονες υποψίες για τον Λίντον Τζόνσον.

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ↑ The Warren Commission never asked Reynolds what the man he saw was wearing, despite Reynolds saying he later learned that the man left his "coat" in a parking lot (in fact, a zipper jacket was found there.
  2. ↑ Jones Jr. named 10 specific people whose deaths he said he researched, but said at the time that there were 16 or 17 suspicious deaths in total.
  3. ↑ These two reporters, who were killed in 1964, were assisted by a photographer, William "Willie" Allen, who was still alive decades later.
  4. ↑ Benavides later testified the following about the shooter's hairstyle: I remember the back of his head seemed like his hairline was sort of – looked like his hairline sort of went square instead of tapered off, and he looked like he needed a haircut for about 2 weeks, but his hair didn't taper off, it kind of went down and squared off and made his head look flat in back.
  5. ↑ Among those who believe that the Zapruder film has been altered are John Costella,[77] James H. Fetzer,[77] David Lifton,[77] David Mantik,[77] Jack White,[77] Noel Twyman,[78] and Harrison Livingstone, who has called it "the biggest hoax of the 20th century".[77]
  6. ↑ In Bill Newman's voluntary statement to the Sheriff's Department, signed and notarized on November 22, 1963, he wrote that the gunshot "had come from the garden directly behind me, that was on an elevation from where I was as I was right on the curb. I do not recall looking toward the Texas School Book Depository. I looked back in the vacinity of the garden."[95]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Findings». National Archives (στα Αγγλικά). 15 Αυγούστου 2016. 
  2. ↑ HSCA Appendix to Hearings, vol. 9, p. 336, par. 917, Joseph Campisi. Ancestry.com, Social Security Death Index [database on-line], Provo, Utah, USA: The Generations Network, Inc., 2007. Ancestry.com, Texas Death Index, 1903–2000 [database on-line], Provo, UT, USA: The Generations Network, Inc., 2006.
  3. ↑ Summers, Anthony. Not in Your Lifetime, (New York: Marlowe & Company, 1998), p. 346. (ISBN 1-56924-739-0)
  4. ↑ Blakey, G. Robert (7 Νοεμβρίου 1993). «Murdered By The Mob?». Washington Post. 
  5. ↑ Krajicek, David. «JFK Assassination». truTV.com. Turner Broadcasting System, Inc. σελ. 1. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2012. 
  6. ↑ Broderick, James F.· Miller, Darren W. (2008). «Chapter 16: The JFK Assassination». Web of Conspiracy: A Guide to Conspiracy Theory Sites on the Internet. Medford, New Jersey: Information Today, Inc./CyberAge Books. σελ. 203. ISBN 978-0-910965-81-1. 
  7. ↑ Perry, James D. (2003). Peter, Knight, επιμ. Conspiracy Theories in American History: An Encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO, Inc. σελ. 383. ISBN 1-57607-812-4. 
  8. ↑ «National Archives Releases JFK Assassination Records». 26 Οκτωβρίου 2017. 
  9. ↑ «Presidential Memorandum for the Heads of Executive Departments and Agencies». whitehouse.gov – μέσω NARA. 
  10. ↑ Bender, Brian (24 Οκτωβρίου 2021). «What Biden is keeping secret in the JFK files». POLITICO (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2021. 
  11. ↑ Warren Commission Report, Chapter 5: Detention and Death of Oswald, Chronology. p. 198.
  12. ↑ Barna William Donovan: "Conspiracy Films: A Tour of Dark Places in the American Conscious" https://books.google.gr/books?id=bJkhqU1IXHAC&redir_esc=y
  13. ↑ 13,0 13,1 Eric Norden (Οκτώβριος 1967). «Jim Garrison Interview». Playboy magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2019. 
  14. ↑ Garrison, Jim. On The Trail of the Assassins, (New York: Sheridan Square Press, 1988), pp. 12–13, 43, 176–178, 277, 293. (ISBN 0-941781-02-X)
  15. ↑ 15,0 15,1 Campbell, Ballard C. (2008). Disasters, Accidents, and Crises in American History: A Reference Guide to the Nation's Most Catastrophic Events. Infobase Publishing. σελ. 1936. ISBN 978-1-4381-3012-5. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2013. 
  16. ↑ 16,0 16,1 Martin, John (September 2011). «The Assassination of John F. Kennedy—48 Years On». Irish Foreign Affairs. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Knight, Peter (2007). The Kennedy Assassination. University Press of Mississippi. σελ. 72. ISBN 978-1-934110-32-4. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2013. 
  18. ↑ «Findings». National Archives (στα Αγγλικά). 15 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019. 
  19. ↑ «Summary of Findings and Recommendations». Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 1979. σελ. 3. 
  20. ↑ 20,0 20,1 House Select Committee on Assassinations Final Report, pp. 65–75.
  21. ↑ Saad, Lydia (November 21, 2003). «Americans: Kennedy Assassination a Conspiracy». Gallup, Inc. http://www.gallup.com/poll/9751/americans-kennedy-assassination-conspiracy.aspx. 
  22. ↑ Langer, Gary (16 Νοεμβρίου 2003). «John F. Kennedy's Assassination Leaves a Legacy of Suspicion» (PDF). ABC News. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2010. 
  23. ↑ «Majority in U.S. Still Believe JFK Killed in a Conspiracy: Mafia, federal government top list of potential conspirators». Gallup, Inc. 15 Νοεμβρίου 2013. 
  24. ↑ «RFK Jr: Dad believed Warren Commission 'shoddy'». CBS News. Associated Press. January 12, 2013. https://www.cbsnews.com/news/rfk-jr-dad-believed-warren-commission-shoddy/. Ανακτήθηκε στις December 19, 2020. 
  25. ↑ Shenon, Philip (12 Οκτωβρίου 2014). «Was RFK a JFK Conspiracy Theorist?». Politico. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2020. 
  26. ↑ «JFK files show Hoover wanted the public convinced Oswald acted alone». NBC News. https://www.nbcnews.com/storyline/jfk-assassination-files/jfk-files-j-edgar-hoover-said-public-must-believe-lee-n814881. 
  27. ↑ «HSCA Hearings – Volume 3, pp. 471–473» – μέσω History Matters Archive. 
  28. ↑ «Read J. Edgar Hoover's Memo on Oswald's Death». The New York Times. 26 October 2017. https://www.nytimes.com/interactive/2017/10/26/us/politics/document-Hoover-on-Oswald-Death.html. 
  29. ↑ 29,0 29,1 Telephone Conversation Between President Johnson and J. Edgar Hoover, November 23, 1963, Declassified October 26, 1993.
  30. ↑ «Oswald, the CIA, and Mexico City». Frontline. https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/oswald-the-cia-and-mexico-city/. 
  31. ↑ Bender, Bryan. «Why the last of the JFK files could embarrass the CIA». Politico Magazine. https://www.politico.com/story/2015/05/why-last-of-jfk-files-could-embarrass-cia-118233. 
  32. ↑ Oswald, the CIA, and Mexico City ("Lopez Report"), 1996 Release.
  33. ↑ 33,0 33,1 Summers 2013, σελ. 276.
  34. ↑ Testimony of Warren Allen Reynolds, Warren Commission Hearings, vol. 11, pp. 434–442
  35. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021. 
  36. ↑ Marrs 1989, σελ. 342.
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 «Testimony of Jacqueline Hess». Hearings before the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives. IV. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 1979. σελίδες 454–468 – μέσω Mary Ferrell Foundation. 
  38. ↑ Bugliosi 2007, σελίδες 1012, 1276.
  39. ↑ «The Pensacola connection to JFK's assassination». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2021. 
  40. ↑ Commission Exhibit No. 2589, Warren Commission Hearings, Volume XXV
  41. ↑ Marrs 1989, σελίδες 555–566.
  42. ↑ Marrs, Jim· Schuster, Ralph (2002). «A Look at the Deaths of Those Involved». Assassination Research. 
  43. ↑ Elias, Marilyn (Winter 2013). «Conspiracy Act». Intelligence Report (Southern Poverty Law Center) (152). http://www.splcenter.org/get-informed/intelligence-report/browse-all-issues/2013/winter/conspiracy-act. Ανακτήθηκε στις December 22, 2014. 
  44. ↑ Harrison, Ken (November 10, 2015). «Justice sought for newspaper woman dead since 1965». San Diego Reader. http://www.sandiegoreader.com/news/2015/nov/10/stringers-justice-newspaper-woman-dead-1965/#. Ανακτήθηκε στις December 19, 2016. 
  45. ↑ «Editorial: Earl Warren's 'Lost Cause'». National Guardian (New York City). August 29, 1964. http://jfk.hood.edu/Collection/White%20Materials/White%20Assassination%20Clippings%20Folders/Ruby/Item%20312.pdf. «In the 'Journal American' it filled several pages over three days and was accompanied by revealing commentary by Miss Kilgallen who has reported on the assassination inquiry with a most unusual zeal. Her analysis of the testimony seemed accurate. "It is a fascinating document," she wrote. "fascinating for what it leaves unsaid, as well as for what it says." And, she might have added, fascinating for what was not asked of Ruby by the Chief Justice.» 
  46. ↑ Israel, Lee (1979). Kilgallen. Delacorte Press. σελ. 369. ISBN 0-440-04522-3. 
  47. ↑ Shaw, Mark (2018). Denial of Justice: Dorothy Kilgallen, Abuse of Power, and the Most Compelling JFK Assassination in History. New York: Simon & Schuster. σελίδες 309–311. ISBN 978-1-6429-3058-0. 
  48. ↑ Marrs 1989, σελίδες 424–425.
  49. ↑ Israel 1979, σελίδες 403–404.
  50. ↑ «Miss Kilgallen Death Ascribed to Mixture of Alcohol, Barbiturates». The Philadelphia Inquirer. Associated Press: σελ. 1. November 16, 1965. 
  51. ↑ Bugliosi 2007, σελ. 1014.
  52. ↑ Bugliosi 2007, σελίδες 1016–1017.
  53. ↑ Marrs 1989, σελ. 562.
  54. ↑ 54,0 54,1 Turner, Nigel (1991). «The Cover-Up». The Men Who Killed Kennedy. 
  55. ↑ HSCA Final Report (Report), p. 232. http://www.aarclibrary.org/publib/jfk/hsca/report/html/HSCA_Report_0131b.htm. 
  56. ↑ HSCA Final Report (Report), p. 233. http://www.aarclibrary.org/publib/jfk/hsca/report/html/HSCA_Report_0132a.htm. 
  57. ↑ Posner, Gerald (2003). Case Closed: Lee Harvey Oswald and the Assassination of JFK. Anchor Books. σελίδες 489–491. ISBN 978-1-4000-3462-8. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2013. 
  58. ↑ 58,0 58,1 58,2 Marrs 1989, σελ. 88.
  59. ↑ 59,0 59,1 Turner, Nigel (1991). «The Forces of Darkness». The Men Who Killed Kennedy. 
  60. ↑ Marrs 1989, σελ. 36.
  61. ↑ Buyer, Richard (2009). Why the JFK Assassination Still Matters: The Truth for My Daughter Kennedy and for Generations to Come. Tucson, Arizona: Wheatmark. σελ. 162. ISBN 978-1-60494-193-7. 
  62. ↑ «Final Report of the Assassination Records Review Board». Assassination Records Review Board. Σεπτεμβρίου 1998. 
  63. ↑ Athan G. Theoharis (1992). «Final Report of the Assassination Records Review Board, Chapter 1: The Problem of Secrecy and the Solution of the JFK Act». 
  64. ↑ «Final Report of the Assassination Records Review Board, Chapter 1: The Problem of Secrecy and the Solution of the JFK Act». 
  65. ↑ Morley, Jefferson (22 Νοεμβρίου 2010). «The Kennedy Assassination: 47 Years Later, What Do We Really Know?». The Atlantic. 
  66. ↑ «Evidence Tampering?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2013 – μέσω Mary Ferrell Foundation. 
  67. ↑ Findings. Archives.gov. Retrieved on July 15, 2013.
  68. ↑ Testimony of Mrs. Lee Harvey Oswald, Warren Commission Hearings, vol. 1, p. 15.
  69. ↑ 69,0 69,1 Farid, Hany (2009). «The Lee Harvey Oswald backyard photos: real or fake?». Perception 38 (11): 1731–1734. doi:10.1068/p6580. ISSN 1468-4233. PMID 20120271. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-09-24. https://web.archive.org/web/20150924071158/http://www.perceptionweb.com/perception/editorials/p6580.pdf. Ανακτήθηκε στις 2021-10-27. 
  70. ↑ 70,0 70,1 Ramer, Holly (November 5, 2009). «Lee Harvey Oswald photo not a fake, college professor says». The Times-Picayune (New Orleans, Louisiana). http://www.nola.com/news/index.ssf/2009/11/lee_harvey_oswald_photo_not_a.html. Ανακτήθηκε στις January 7, 2015. 
  71. ↑ Groden, Robert J. (1995). The Search for Lee Harvey Oswald: A Comprehensive Photographic Record. New York: Penguin Books. σελίδες 90–95. ISBN 978-0-670-85867-5. 
  72. ↑ 72,0 72,1 «Autopsy photographs of JFK were forged: Technician». Daily Reporter. UPI (Spencer, Iowa): σελ. 1, 3. July 9, 1979. https://news.google.com/newspapers?nid=1926&dat=19790703&id=7VcrAAAAIBAJ&pg=4096,406241. Ανακτήθηκε στις January 6, 2015. 
  73. ↑ 73,0 73,1 «JFK Autopsy Photos Fake?». Observer-Reporter. AP (Washington, Pennsylvania): σελ. A-6. July 10, 1979. https://news.google.com/newspapers?nid=2519&dat=19790710&id=-vRdAAAAIBAJ&pg=3279,1121132. 
  74. ↑ 74,0 74,1 «Forgery Claim On JFK Photos Called 'False'». The Washington Post (Washington, D.C.). July 10, 1979. http://jfk.hood.edu/Collection/White%20Materials/White%20Magazines%20And%20Articles/Washington%20Post%2007-10-74/Item%2001.pdf. Ανακτήθηκε στις January 6, 2015. 
  75. ↑ «I.A.». Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 1979. σελ. 45. 
  76. ↑ «Chapter Six, Part II: Clarifying the Federal Record» (PDF). Final Report of the Assassination Records Review Board. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 30 Σεπτεμβρίου 1998. σελ. 124. 
  77. ↑ 77,0 77,1 77,2 77,3 77,4 77,5 77,6 77,7 Bugliosi 2007, σελίδες 504–512.
  78. ↑ Twyman, Noel (1997). Bloody Treason: On Solving History's Greatest Murder Mystery, The Assassination of John F. Kennedy. Rancho Santa Fe, CA: Laurel Pub. ISBN 0-9654399-0-9. 
  79. ↑ «Final Report of the Assassination Records Review Board, Chapter 6, Part II». fas.org. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2020. 
  80. ↑ Roland Zavada. "Analysis of Selected Motion Picture Photographic Evidence" September 7, 1998. study I.
  81. ↑ Janney, Peter (Οκτωβρίου 2016) [2013]. Mary's Mosaic: The CIA Conspiracy to Murder John F. Kennedy, Mary Pinchot Meyer, and Their Vision for World Peace (3 έκδοση). New York: Skyhorse Publishing, Inc. σελ. 292. ISBN 978-1-51070-8921. 
  82. ↑ Matthew P. Smith, Pittsburgh Post-Gazette, A-5, June 19, 1993.
  83. ↑ Warren Commission 1964, "Chapter 3".
  84. ↑ «Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives». United States National Archives. 1979. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2010. 
  85. ↑ Warren Report, chapter 1, p. 19.
  86. ↑ Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives, Chapter I, Section A 1979, σελ. 44.
  87. ↑ «Was Mary Moorman In The Street?». JFK Lancer. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2021. 
  88. ↑ «'3 Gunmen Involved in JFK's Slaying; 4 Bullets Fired'». St. Joseph Gazette. UPI (St. Joseph, Missouri): σελ. 1A–2A. 1967-11-16. https://news.google.com/newspapers?id=4xNdAAAAIBAJ&pg=1431%2C2577977. Ανακτήθηκε στις 2012-03-08. 
  89. ↑ Nellie Connally's statement bbc.co.uk: September 3, 2006.
  90. ↑ 90,0 90,1 Feldman, Harold (Μάρτιος 1965). Arnoni, Menachem, επιμ. «Fifty-one Witnesses: The Grassy Knoll». The Minority of One. 64 (Menachem Arnoni) 7 (3): 16–25. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-02-04. https://web.archive.org/web/20120204042215/http://spot.acorn.net/jfkplace/09/fp.back_issues/12th_Issue/51_wits.html. Ανακτήθηκε στις 2021-10-28. 
  91. ↑ Bugliosi 2007, σελ. 847.
  92. ↑ «A Primer of Assassination Theories: The Whole Spectrum of Doubt, from the Warren Commissioners to Ousman Ba». Esquire: 205 ff. December 1966. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-02-14. https://web.archive.org/web/20120214235845/http://karws.gso.uri.edu/jfk/Conspiracy_theories/Primer/Primer_of_assassination_theories.html. Ανακτήθηκε στις 2021-10-28. 
  93. ↑ Warren Commission Hearings, vol. 7, p. 287–288, Testimony of Lee E. Bowers, Jr., April 2, 1964.
  94. ↑ Mark Lane, Rush to Judgment, Holt, Rinehart & Winston, 1966[Χρειάζεται σελίδα]
  95. ↑ «Decker Ex 5323 – Dallas County Sheriff's Office record of the events surrounding the assassination». Warren Commission Hearings. XIX. 1964. σελ. 490 – μέσω Mary Ferrell Foundation. 
  96. ↑ Marrs 1989, σελ. 39.
  97. ↑ «A Second Primer of Assassination Theories». Esquire: 104 ff. May 1967. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-10-07. https://web.archive.org/web/20111007101304/http://karws.gso.uri.edu/jfk/conspiracy_theories/Second_Primer/Second_primer.html. Ανακτήθηκε στις 2021-10-28. 
  98. ↑ Prouty, L. Fletcher (2011) [2005]. JFK: The CIA, Vietnam, and the Plot to Assassinate John F. Kennedy. New York: Skyhorse Publishing. ISBN 978-1-61608-291-8. 
  99. ↑ Groden, Robert (1993). The Killing of a President. σελίδες 142–144. 
  100. ↑ «Review of Murder in Dealey Plaza from The Citizens' Voice». Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2014. 
  101. ↑ Turner, Nigel (2003). «The Smoking Guns». The Men Who Killed Kennedy. 
  102. ↑ Fiester, Sherry Pool Gutierrez (Winter 1996). «What the Blood Tells Us». KenRahn.Com (originally published by "The Kennedy Assassination Chronicles"). Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2014. 
  103. ↑ G Paul Chambers. Head Shot. The Science Behind the JFK Assassination. Prometheus Books NY 2012 p 207.
  104. ↑ Richard B. Trask, Pictures of the Pain (Danvers, Mass.: Yeoman, 1994), p. 124.
  105. ↑ Circumstantial Evidence of a Head Shot From The Grassy Knoll W. Anthony Marsh, Presented at The Third Decade conference June 18–20, 1993
  106. ↑ Bugliosi 2007, σελ. 994.
  107. ↑ Simon, Art (1996). «Chapter 1: The Zapruder Film». Dangerous Knowledge: The JFK Assassination in Art and Film. Culture and the Moving Image. Philadelphia: Temple University Press. ISBN 978-1-56639-379-9. 
  108. ↑ Krajicek, David. «JFK Assassination». truTV.com. Turner Broadcasting System, Inc. σελ. 11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2012. 
  109. ↑ «I.B.». Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 1979. σελ. 66. 
  110. ↑ Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives, Chapter I, Section B 1979, σελ. 78.
  111. ↑ Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives, Chapter I, Section B 1979, σελ. 93.
  112. ↑ Bugliosi 2007, σελ. 377.
  113. ↑ Holland, Max (Ιούνιος 1994). «After Thirty Years: Making Sense of the Assassination». Reviews in American History 22 (2): 191–209. doi:10.2307/2702884. https://archive.org/details/sim_reviews-in-american-history_1994-06_22_2/page/191. 
  114. ↑ Olmsted, Kathryn S. (2011). Real Enemies: Conspiracy Theories and American Democracy, World War I to 9/11. Oxford University Press. σελίδες 169–170. ISBN 978-0-19-975395-6. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2013. 
  115. ↑ Testimony of Mark Weiss and Ernest Aschkenasy, 5 HSCA 617.
  116. ↑ G. Robert Blakey and Richard N. Billings, The Plot to Kill the President, Times Books, 1981, p. 103. (ISBN 978-0-8129-0929-6).
  117. ↑ Greg Jaynes. «Afterward». The Scene of the Crime. 
  118. ↑ «Separate Views of Hons. Samuel L. Devine and Robert W. Edgar». HSCA Report. σελίδες 492–493. 
  119. ↑ Report of the Committee on Ballistic Acoustics. Nap.edu. 1982. doi:10.17226/10264. ISBN 978-0-309-25372-7. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2012. 
  120. ↑ Committee on Ballistic Acoustics, National Research Council (October 1982). «Reexamination of Acoustic Evidence in the Kennedy Assassination». Science 218 (8): 127–133. doi:10.1126/science.6750789. 
  121. ↑ George Lardner Jr. (March 26, 2001). «Study Backs Theory of 'Grassy Knoll'». The Washington Post: σελ. A03. http://whatreallyhappened.com/RANCHO/POLITICS/JFK/bbcgrassy.htm. 
  122. ↑ Pellegrini, Frank (March 26, 2001). «The Grassy Knoll Is Back». Time Magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις April 13, 2001. https://web.archive.org/web/20010413115021/http://www.time.com/time/nation/article/0,8599,103958,00.html. 
  123. ↑ «Echo Correlation Analysis and the Acoustic Evidence in the Kennedy Assassination Revisited». Science & Justice 41 (1): 21–32. 2001. doi:10.1016/S1355-0306(01)71845-X. PMID 11215295. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-02-15. https://web.archive.org/web/20100215120911/http://pages.prodigy.net/whiskey99/thomas.pdf. Ανακτήθηκε στις 2021-10-28. 
  124. ↑ «Synchronization of the acoustic evidence in the assassination of President Kennedy». Science & Justice 45 (4): 207–226. 2005. doi:10.1016/S1355-0306(05)71668-3. PMID 16686272. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-13. https://web.archive.org/web/20131013231553/http://jfk-records.com/ScienceAndJustice_45%284%29_207-226%282005%29.pdf. Ανακτήθηκε στις 2021-10-28. 
  125. ↑ Thomas, Donald Byron (2010). Hear No Evil: Social Constructivism and the Forensic Evidence in the Kennedy Assassination. ISBN 978-0980121391. 
  126. ↑ Summers 2013, σελίδες 31–.
  127. ↑ Marrs 1989, σελίδες 55–89.
  128. ↑ «HSCA Appendix to Hearings – Volume 7, pp. 37–39» – μέσω History Matters Archive. 
  129. ↑ Newton, Michael· French, John L. (2007). «Magic Bullet Theory». The Encyclopedia of Crime Scene Investigation. Infobase Publishing. σελ. 173. ISBN 978-1438129839. 
  130. ↑ «MD 6 – White House Death Certificate (Burkley – 11/23/63)». σελ. 2. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013 – μέσω History Matters Archive. 
  131. ↑ «Gerald Ford's Terrible Fiction». JFK Lancer. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2021. 
  132. ↑ Autopsy Descriptive Sheet (commonly called "Face Sheet"), Assassinations Records Review Board, MD 1, p. 1.
  133. ↑ George Lardner Jr. (November 10, 1998). «Archive Photos Not of JFK's Brain, Concludes Aide to Review Board». The Washington Post: σελ. A03. https://www.washingtonpost.com/wp-srv/national/longterm/jfk/jfk1110.htm. 
  134. ↑ Douglass, James W. (2010) [2008]. JFK and the Unspeakable: Why He Died and Why It Matters. New York: Touchstone/Simon & Schuster. σελ. 313. ISBN 978-1-4391-9388-4. 
  135. ↑ «On Trial: Lee Harvey Oswald (Part 18)». David Von Pein's JFK Channel. 2 Σεπτεμβρίου 2013 – μέσω YouTube. 
  136. ↑ Lifton, David. Best Evidence: Disguise and Deception in the Assassination of John F. Kennedy, (New York: Carroll & Graf Publishers, 1988), p. 604. (ISBN 0-88184-438-1)
  137. ↑ Douglass 2010, σελίδες 311–312.
  138. ↑ The Clay Shaw Trial Testimony of Pierre Finck, State of Louisiana vs. Clay L. Shaw, February 24, 1969.
  139. ↑ «Exit (outshoot) wound of the side of the head». Appendix to Hearings before the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives. VII. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. Μαρτίου 1979. σελίδες 122–124 – μέσω Mary Ferrell Foundation. 
  140. ↑ 140,0 140,1 Douglass 2010, σελίδες 283–284, 461.
  141. ↑ Warren Commission 1964, "Chapter 4", σελ. 195.
  142. ↑ Warren Commission 1964, "Chapter 4", σελ. 191.
  143. ↑ «Marine Corps Weapons Qualification Course». 13 Απριλίου 2021. 
  144. ↑ Aaronovitch, David (2010). Voodoo Histories: The Role of the Conspiracy Theory in Shaping Modern History. Penguin. σελίδες 107–. ISBN 978-1-59448-895-5. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2012. 
  145. ↑ Bugliosi 2007, σελ. xxxviii.
  146. ↑ http://www.oakcliffpress.com/book.htm
  147. ↑ 147,00 147,01 147,02 147,03 147,04 147,05 147,06 147,07 147,08 147,09 147,10 147,11 147,12 Kroth, Jerome A. (2003). Conspiracy in Camelot: The Complete History of the Assassination of John Fitzgerald Kennedy. Algora Publishing. σελ. 195. ISBN 0-87586-247-0. 
  148. ↑ Fishel, Chris (2005) [1977]. «Chapter 10: Crime – 11 Possible Alternative Gunmen in the Assassination of John F. Kennedy». Στο: Wallechinsky, David· Wallace, Amy. The New Book of Lists: The Original Compendium of Curious Information. New York: Canongate. σελίδες 309–312. ISBN 1-84195-719-4. 
  149. ↑ 149,0 149,1 149,2 Fishel 2005, σελίδες 309–312.
  150. ↑ Bugliosi 2007, σελίδες 1495–1498.
  151. ↑ Bugliosi 2007, σελ. 933.
  152. ↑ 152,0 152,1 152,2 Benson 2003, σελ. xiv.
  153. ↑ 153,0 153,1 153,2 153,3 153,4 153,5 153,6 Meagher, Michael· Gragg, Larry D. (2011). John F. Kennedy: A Biography. Greenwood Press. ISBN 978-0-313-35416-8. 
  154. ↑ 154,0 154,1 154,2 154,3 Kurtz, Michael L. (1993) [1982]. Crime of the Century: The Kennedy Assassination from a Historian's Perspective (2nd έκδοση). Knoxville, Tennessee: University of Tennessee Press. σελ. x. ISBN 978-0-87049-824-4. 
  155. ↑ 155,0 155,1 Broderick & Miller 2008, σελ. 203.
  156. ↑ Vaccara, Stefano. Carlos Marcello: The Man Behind the JFK Assassination. [[Enigma Books]. 
  157. ↑ Commission Exhibit No. 1931, Warren Commission Hearings, vol. 23, p. 726.
  158. ↑ Commission Exhibit No. 3094, Warren Commission Hearings, vol. 26, pp. 704–705.
  159. ↑ Testimony of Dean Andrews, Warren Commission Hearings, vol. 11, pp. 331–334.
  160. ↑ David Ferrie, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, Volume 10, 12, pp. 112–113.
  161. ↑ FBI Interview of Jack S. Martin, November 25, 1963 & November 27, 1963, Warren Commission Document 75, pp. 217–218, 309–311 – via Mary Ferrell Foundation.
  162. ↑ FBI Interview of David Ferrie, November 25, 1963, Warren Commission Document 75, p. 286 – via Mary Ferrell Foundation.
  163. ↑ 163,0 163,1 163,2 PBS Frontline "Who Was Lee Harvey Oswald", broadcast on PBS stations, November 1993 (various dates).
  164. ↑ Summers 2013, σελίδες 284–285.
  165. ↑ David Ferrie, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, Volume 10, 12, p. 109.
  166. ↑ 544 Camp Street and Related Events, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, Volume 10, 13, p. 127.
  167. ↑ 544 Camp Street and Related Events, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, Volume 10, 13, p. 130.
  168. ↑ Lee (Vincent T.), Exhibit No. 2, Warren Commission Hearings, vol. 20, p. 512.
  169. ↑ FBI Report of Investigation of Lee Harvey Oswald's Activities for Fair Play for Cuba Committee in New Orleans, Warren Commission Hearings, vol. 25, pp. 770, 773.
  170. ↑ Summers 2013, σελίδες 247–.
  171. ↑ 544 Camp Street and Related Events, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, vol. 10, 13, p. 123.
  172. ↑ 544 Camp Street and Related Events, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, vol. 10, 13, pp. 123–124.
  173. ↑ Marrs 1989, σελ. 235.
  174. ↑ Marrs 1989, σελίδες 100, 236.
  175. ↑ 544 Camp Street and Related Events, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, vol. 10, 13, pp. 126–127.
  176. ↑ Summers 1998, σελ. 230.
  177. ↑ 544 Camp Street and Related Events, House Select Committee on Assassinations – Appendix to Hearings, vol. 10, 13, p. 128.
  178. ↑ Garrison 1988, σελίδες 12–13, 43, 176–178, 277, 293.
  179. ↑ Garrison 1988, σελίδες 85–86.
  180. ↑ Garrison 1988, σελίδες 26–27, 62, 70, 106–110, 250, 278, 289.
  181. ↑ Warren Commission 1964, "Appendix 12", σελίδες 659–660.
  182. ↑ 182,0 182,1 182,2 182,3 «I.C. The committee believes, on the basis of the evidence available to it, that President John F. Kennedy was probably assassinated as a result of a conspiracy. The committee was unable to identify the other gunmen or the extent of the conspiracy». Report of the Select Committee on Assassinations of the U.S. House of Representatives. Washington, D.C.: United States Government Printing Office. 1979. 
  183. ↑ Fonzi, Gaeton (2008). The Last Investigation. The Mary Ferrell Foundation. σελίδες 126, 141–145, 164–170, 266, 284. ISBN 978-0-9801213-5-3. 
  184. ↑ Newman, John M. (2008). Oswald and the CIA: The Documented Truth About the Unknown Relationship Between the U.S. Government and the Alleged Killer of JFK. New York: Skyhorse Publishing. ISBN 978-1-60239-253-3. 
  185. ↑ 185,0 185,1 «LBJ Reportedly Suspected CIA Link in JFK's Death». The Washington Post: σελ. A10. December 13, 1977. 
  186. ↑ Kantor, Seth (November 16, 1988). «Connally didn't believe Warren Commission verdict». Times-News. Cox News Service (Henderson, North Carolina) 113 (322): σελ. 23. https://news.google.com/newspapers?nid=1665&dat=19881116&id=SXBPAAAAIBAJ&pg=6660,3698532. Ανακτήθηκε στις January 3, 2015. 
  187. ↑ DeLoach to Tolson, FBI document 62-1090060-5075, April 4, 1967, p. 3.
  188. ↑ «Lyndon Convinced of JFK Death Plot, FBI Files Show». Chicago Tribune: section 1, p. 2. January 19, 1978. http://archives.chicagotribune.com/1978/01/19/page/2/article/lyndon-convinced-of-jfk-death-plot-fbi-files-show. 
     • «Lyndon Convinced of JFK Death Plot, FBI Files Show». Chicago Tribune: section 1, page 2. January 19, 1978. https://chicagotribune.newspapers.com/image/385605782/. 
  189. ↑ Marrs 1989, σελ. 298.
  190. ↑ Schlesinger, Arthur. Robert Kennedy and His Times, Houghton Mifflin Harcourt: 1978, p. 616. (ISBN 0618219285).
  191. ↑ Testimony of Courtney Evans and Cartha DeLoach, Church Committee Reports, vol. 6, Federal Bureau of Investigation, p. 182.
  192. ↑ «Ike's Warning Of Military Expansion, 50 Years Later». Morning Edition (NPR). January 17, 2011. https://www.npr.org/2011/01/17/132942244/ikes-warning-of-military-expansion-50-years-later. 
  193. ↑ Broderick & Miller 2008, σελ. 207.
  194. ↑ Yarborough, Ralph; interviewed in the documentary The Men Who Killed Kennedy, Part 5, "The Witnesses"
  195. ↑ Anderson, George M. (17 Νοεμβρίου 2008). «Unmasking the Truth». America. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαΐου 2011. 
  196. ↑ Douglass, James W. (Νοεμβρίου–Δεκεμβρίου 2010a). «JFK, Obama, and the Unspeakable». Tikkun. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2010. 
  197. ↑ Douglass 2010, σελ. 384.
  198. ↑ Canby, Vincent (December 20, 1991). «J.F.K.; When Everything Amounts to Nothing». The New York Times. https://movies.nytimes.com/movie/review?res=9D0CE5DC1230F933A15751C1A967958260. 
  199. ↑ «JFK: The CIA, Vietnam, and the Plot to Assassinate John F. Kennedy». Publisher's Weekly. 31 Αυγούστου 1992. 
  200. ↑ 200,0 200,1 Warren Commission 1964, "Chapter 6", σελ. 374.
  201. ↑ Warren Commission 1964, "Appendix 16".
  202. ↑ Blakey, Robert (1981). The Plot to Kill the President. New York: Times Books. (ISBN 0812909291)
  203. ↑ PBS Frontline "Who Was Lee Harvey Oswald", Interview: G. Robert Blakey, November 19, 2013.
  204. ↑ Blakey, G. Robert (November 7, 1993). «Murdered By The Mob?». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/archive/opinions/1993/11/07/murdered-by-the-mob/590c014a-a3b4-4f6d-b5a2-189249cd5663/. 
  205. ↑ CIA offered money to Mafia. Retrieved December 3, 2006.
  206. ↑ Maier, Thomas (24 Φεβρουαρίου 2018). «Inside the CIA's Plot to Kill Fidel Castro – With Mafia Help». Politico Magazine. 
  207. ↑ Memorandum for the Director of Central Intelligence, Subject: Roselli, Johnny, November 19, 1970.
  208. ↑ Douglass 2010, σελ. 34.
  209. ↑ Kessler, Glenn (June 27, 2007). «Trying to Kill Fidel Castro». The Washington Post (Washington, D.C.). https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/06/26/AR2007062601467.html. Ανακτήθηκε στις May 23, 2013. 
  210. ↑ Summers 2013, σελίδες 205–.
  211. ↑ Summers 2013, σελίδες 224–.
  212. ↑ 212,0 212,1 212,2 Broderick & Miller 2008, σελ. 208.
  213. ↑ Kessler, Ronald. The Sins of the Father: Joseph P. Kennedy and the Dynasty He Founded, (New York: Warner Books, 1996), p. 376 (ISBN 0446518840)
  214. ↑ 214,0 214,1 Bill Moyers, "The CIA's Secret Army", CBS Reports, June 10, 1977.
  215. ↑ Bonanno, Bill. Bound by Honor: A Mafioso's Story, (New York: St Martin's Press, 1999), (ISBN 0-312-20388-8)
  216. ↑ Investigative Reports, cable TV program, interview by Bill Curtis, September 1991.
  217. ↑ Ruben Castaneda, "Nixon, Watergate, and the JFK Assassination", Baltimore Post-Examiner, July 2, 2012.
  218. ↑ Ventura, Jessie. They Killed Our President, (New York: Skyhorse Publishing, 2013), xii. (ISBN 1626361398)
  219. ↑ Thomas L. Jones. «Deep in the Heart of Texas». Carlos Marcello: Big Daddy in the Big Easy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2008. 
  220. ↑ The John F. Kennedy Assassination Information Center information on Carlos Marcello from congressional investigation, "The Assassination of President John F. Kennedy and Organized Crime, Report of Ralph Salerno, Consultant to the Select Committee on Assassinations".
  221. ↑ «A legacy of secrecy: the assassination of JFK». RN Book Show. ABCnet.au. 9 Δεκεμβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2010. 
  222. ↑ Ultimate Sacrifice: John and Robert Kennedy, the Plan for a Coup in Cuba, and the Murder of JFK (2005), by Lamar Waldron, with Thom Hartmann; Carroll & Graf. (ISBN 0-7867-1441-7).
  223. ↑ Warren Commission 1964, "Chapter 6", σελίδες 305, 374.
  224. ↑ Summers 2013, σελίδες 392–.
  225. ↑ Fonzi, Gaeton. The Last Investigation, (New York: Thunder's Mouth Press, 1993), pp. 53–54. (ISBN 1-56025-052-6)
  226. ↑ Fonzi, Gaeton. The Last Investigation, (New York: Thunder's Mouth Press, 1993), p. 54. (ISBN 1-56025-052-6)
  227. ↑ Summers 1998, σελ. 323.
  228. ↑ Findings of the Select Committee on Assassinations Appendix to Hearings, Vol. X, pp. 83–87.
  229. ↑ 229,0 229,1 The Assassination Tapes, by Max Holland The Atlantic Monthly, June 2004
  230. ↑ Marrs 1989, σελ. 154.
  231. ↑ Castro: 'Oswald Could Not Have Been the One Who Killed Kennedy', by Jeffrey Goldberg The Atlantic Monthly, November 2013
  232. ↑ «JFK Assassination Records Review Board Releases Top Secret Records». Indiana.edu. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2010. 
  233. ↑ "The Kremlin's Killing Ways" Αρχειοθετήθηκε August 8, 2007, στο Wayback Machine., Ion Mihai Pacepa, National Review Online, November 28, 2006
  234. ↑ Kroth, Dr. Jerry, Coup d'etat: The assassination of President John F. Kennedy, Genotype, 2013. ASIN: B00EXTGDS2
  235. ↑ McClellan, Barr, Blood, Money & Power: How L.B.J. Killed J.F.K., Hannover House 2003. (ISBN 0-9637846-2-5)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θεωρίες_συνωμοσίας_για_τη_δολοφονία_του_Τζον_Φ._Κένεντι&oldid=10356716"