Ιδομέν Κοστούρι
Ο Ιδομέν Τζοβάν Κοστούρι (αλβανικά: Idhomen Jovan Kosturi, 15 Μαΐου 1873 – 5 Νοεμβρίου 1943), επίσης γνωστός ως Ιδομένο Κοστούρι (αλβανικά: Idhomeno Kosturi), ήταν Αλβανός πολιτικός, αντιβασιλέας και για μία φορά υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Αλβανίας.[1] Ήταν ο δεύτερος εκπρόσωπος της αλβανικού ορθόδοξου πληθυσμού που έγινε επικεφαλής της αλβανικής κυβέρνησης, μετά τον Παντελί Εβανγκιέλι. Ο Κοστούρι συνέβαλε επίσης στην πρώτη παιδαγωγική σχολή της Αλβανίας, Shkolla Normale e Elbasanit, ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που ιδρύθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1909 στο Ελμπασάν.[2]
| Ιδομέν Κοστούρι | |
|---|---|
 Ο Ιδομέν Κοστούρι | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 15 Μαΐου 1873 Κορυτσά |
| Θάνατος | 5 Νοεμβρίου 1943 Δυρράχιο |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αλβανία |
| Θρησκεία | Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Εργοδότης | Aleksandër Xhuvani University in Elbasan |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Jovan Kosturi |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μέλος του κοινοβουλίου της Αλβανίας |
| Υπογραφή | |
.svg){kind=small} | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Κοστούρι, γιος του Αλβανού πατριώτη και ακτιβιστή Τζοβάν Τσίτσο Κοστούρι, γεννήθηκε στην Κορυτσά στη νοτιοανατολική Αλβανία (τότε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), στις 15 Μαΐου 1873. Ο Κοστούρι σπούδασε αμερικανική και γερμανική ιστορία στη Βοστώνη, όπου έμεινε για αρκετά χρόνια. Απέκτησε αμερικανική υπηκοότητα. Μετά την επιστροφή στην πατρίδα του, όντας πολύγλωσσος και διανοούμενος και με πατριωτικό οικογενειακό υπόβαθρο, ο Κοστούρι εντάχθηκε στους αλυτρωτικούς κύκλους των Αλβανών στο Βιλαέτι του Μοναστηρίου. Διετέλεσε αντιπρόεδρος της Μυστικής Επιτροπής για την Απελευθέρωση της Αλβανίας με έδρα τη Μπίτολα. Ήταν μέλος και ταμίας της εταιρείας "Dituria" (Γνώση) που ιδρύθηκε στην Κορυτσά με επικεφαλής τον Ορχάν Ποτζάνι. Μετά από μια επίσκεψη (1902) στο Βουκουρέστι, ο Κοστούρι δήλωσε στους Αλβανούς στην Κορυτσά ότι το κύριο μέλημα της Dituria ήταν να βελτιώσει την αλβανική σχολή αρρένων της πόλης με τη συμμετοχή μαθητών και σε μεγαλύτερες τάξεις, την επιλογή καλύτερων εκπαιδευτικών και την εισαγωγή νέων μαθημάτων.[3] Το 1909, συμμετείχε ως εκπρόσωπος της "Dituria" στο συνέδριο του Ελμπασάν, όπου αποφασίστηκε η έναρξη μαθημάτων στη Shkolla Normale e Elbasanit. Το 1912, το όνομά του εμφανίζεται και πάλι ως μέλος της βραχύβιας εταιρείας "Shoqëria shkollore" (Σχολική κοινωνία).[4] Ήταν ισχυρός υποστηρικτής της αυτοκέφαλης λειτουργίας της Αλβανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ενώ η πρώτη αλβανική εκκλησία άνοιξε στο Δυρράχιο το 1913. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου έμεινε στην Αλβανία, όπου ηγούνταν του δικού του σώματος τσέτα (αντάρτες μαχητές) από το 1914 έως το 1918.[5]
Συνέχισε την εμπλοκή του στην πολιτική στο νέο αλβανικό κράτος. Το 1919, ο Κοστούρι ήταν εκπρόσωπος στο Συνέδριο του Δυρραχίου, και αργότερα στο Συνέδριο της Λούσνια (1920). Το 1920, εξελέγη Υπουργός Ταχυδρομείων και Τηλεγράφων.[6] Κατά τη διάρκεια της θεσμικής κρίσης του 1921 στην Αλβανία, υπηρέτησε για μικρό διάστημα ως πρωθυπουργός της Αλβανίας, αντικαθιστώντας τη βραχύβια κυβέρνηση του Χασάν Πρίστινα. Εν τω μεταξύ, ο Κοστούρι είχε χτίσει τη φήμη και την οικονομική σταθερότητα του ως επιτυχημένος έμπορος.[7] Το 1922, υπέγραψε τη διαταγή για την απομάκρυνση του Έλληνα Επισκόπου Ιάκωβου (αντιπάλου της αυτοκεφαλίας των Αλβανών Ορθοδόξων) από την Κορυτσά.[8] Υπήρξε υποστηρικτής του Φαν Νόλι κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του Ιουνίου του 1924. Ο Κοστούρι ήταν αναπληρωτής πρωθυπουργός στην κυβέρνηση του Νόλι το 1924. Μετά την καταστολή της Επανάστασης του Ιουνίου και την άνοδο του Αχμέτ Ζόγου στην εξουσία, εξορίστηκε και εντάχθηκε στην Επαναστατική Εθνική Επιτροπή (KONARE) του Νόλι.[5]
Ο Κοστούρι επέστρεψε στην αλβανική πολιτική ζωή την 1η Οκτωβρίου 1943, ως εκπρόσωπος της περιφέρειας της Κορυτσάς και το ίδιο έτος εκλέχτηκε να ηγηθεί της επιτροπής για την έγκριση των αποτελεσμάτων και αργότερα πρόεδρος της Συνταγματικής Συνέλευσης της Αλβανίας στις 25 Οκτωβρίου 1943. Ως πρόεδρος, ακύρωσε όλους τους νόμους και νομικές πράξεις που εγκρίθηκαν μεταξύ 7 Απριλίου 1939 και Σεπτεμβρίου του 1943. Έτσι, η «προσωπική ένωση» μεταξύ Αλβανίας και Ιταλίας (η οποία ξεκίνησε από τις 12 Απριλίου 1939) έληξε. Δήλωσε την επίσημη αλβανική ουδετερότητα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.[5]
Δολοφονήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 1943 στο Δυρράχιο, μόλις βγήκε από την οικία του. Υπεύθυνη για αυτό ήταν η τοπική κομμουνιστική αντάρτικη μονάδα. Η ενέργεια πραγματοποιήθηκε από έναν νεαρό κομμουνιστή, τον Κόλα Λάκου. Όταν ο μετέπειτα πρωθυπουργός της Αλβανίας Ρετζέπ Μιτρόβιτσα έλαβε την ψήφο εμπιστοσύνης στο Κοινοβούλιο, πρότεινε στη Συνέλευση να δηλώσει ημέρα εθνικού πένθους. Ο Κόλα Λάκου έγινε γνωστός όταν συνελήφθη στις 24 Φεβρουαρίου 1944 και κρεμάστηκε.[5]
Για τα προτερήματά του στην αλβανική πολιτική ζωή και τις κρατικές και οργανωτικές συνεισφορές του στην Αλβανία, ο Μιχάλ Ζάλλαρι (μέλος της Αντιβασιλείας) πρότεινε όπως η πλατεία μπροστά από το κτίριο της πρώην Συνέλευσης της Αλβανίας θα έπρεπε να μετονομαστεί από «Κοστάντζο Τσιάνο» σε «Ιδομένο Κοστούρι».[5]
Με την άνοδο του κομμουνισμού στην Αλβανία, η πατριωτική, πολιτική και οικονομική του[9] εισφορά εκμηδενίστηκαν. Αναφερόταν ως «προδότης» ή ακόμα και «πράκτορας της Γκεστάπο».[10]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Roselli, Alessandro (2006), Italy and Albania: Financial Relations in the Fascist Period, Library of International Relations, 29, I. B. Tauris, σελ. Preface:vxi, ISBN 978-1845112547, https://books.google.com/books?id=6-8BAwAAQBAJ&pg=PR26&dq=idhomene+kosturi&hl=en&sa=X&ei=k5OXVMf3ApPfggTRroPwBg&ved=0CC0Q6AEwAw#v=onepage&q=idhomene%20kosturi&f=false
- ↑ Lloshi, Xhevat (2008). Rreth ALFABETIT Të Shqipes. Tirana: Logos-A. σελ. 76. ISBN 978-9989-58-268-4.
- ↑ Skendi, Stavro (1967). The Albanian national awakening. Princeton: Princeton University Press. σελ. 147. ISBN 9781400847761.
- ↑ Hasani, Vepror (2019-08-19), Ja si u vra Pandeli Sotiri nga gruaja e tij në bashkëpunim me Patriarkanën, Dielli, http://gazetadielli.com/ja-si-u-vra-pandeli-sotiri-nga-gruaja-e-tij-ne-bashkepunim-me-patriarkanen/
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Bashkim Kadiu (2013-09-13), Atentatori komunist që i mori jetën pabesisht qeveritarit Idhomen Kosturi, Gazeta Bulevard Online, http://www.radiandradi.com/atentatori-komunist-qe-i-mori-jeten-pabesisht-qeveritarit-idhomen-kosturi-bashkim-kadiu/testata-kryesore/gazeta/, ανακτήθηκε στις 2019-08-19
- ↑ Pearson, Owen (2006), Albania in the Twentieth Century, A History, Volume I: Albania and King Zog, 1908-39, I. B. Tauris, σελ. 139, ISBN 978-1845110130, https://books.google.com/books?id=3_Sh3y9IMZAC&pg=PA182&dq=idhomene+kosturi&hl=en&sa=X&ei=k5OXVMf3ApPfggTRroPwBg&ved=0CCIQ6AEwAQ#v=onepage&q=idhomene%20kosturi&f=false
- ↑ Pearson, Owen (2006), Albania in the Twentieth Century, A History, Volume I: Albania and King Zog, 1908-39, I. B. Tauris, σελ. 182, ISBN 978-1845110130, https://books.google.com/books?id=3_Sh3y9IMZAC&pg=PA182&dq=idhomene+kosturi&hl=en&sa=X&ei=k5OXVMf3ApPfggTRroPwBg&ved=0CCIQ6AEwAQ#v=onepage&q=idhomene%20kosturi&f=false
- ↑ Baleta, Abdi (1995), Shqiptarët përballë shovinizmit serbo-grek, Shtëpia Botuese KOHA, σελ. 327, OCLC 39671387
- ↑ Monika Shoshori Stafa (2012-11-24), Punetori i Pavaresise, Gazeta Shqip Online, http://gazeta-shqip.com/lajme/2012/10/24/punetori-i-pavaresise/, ανακτήθηκε στις 2019-08-19
- ↑ Islami, Selim (1959), Historia e Shqipërisë, Tirana: Universiteti Shtetëror. Instituti i Historisë e Gjuhësisë, σελ. 761, OCLC 8423034, https://books.google.com/books?id=OPU9AQAAIAAJ&q=idhomene+kosturi&dq=idhomene+kosturi&hl=en&sa=X&ei=6ZaXVNbUGYScgwSY0YLQCA&ved=0CBwQ6AEwADgU