Βικιπαίδεια

Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου

Η Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου έχει έδρα την πόλη της Λάρισας και περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του ομώνυμου Νομού.

Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου
Γενικές πληροφορίες
Ίδρυση324 μ.Χ. (4ος αιώνας)
ΙδρυτήςΆγιος Αχίλλιος ο Καππαδόκης
XώραΕλλάδα
ΥπαγωγήΕκκλησία της Ελλάδος
Αρχιερατικές περιφέρειες10
Μητροπολιτικός ναόςΑγίου Αχιλλίου Λαρίσης
Ιστοσελίδαimlarisis.gr
Ιεραρχία
ΜητροπολίτηςΙερώνυμος
ΠρωτοσύγκελλοςΑρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Μουρτζανός

Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Κωνσταντίνος Α΄ στις 4 Νοεμβρίου του 324 μ.Χ. ίδρυσε στη Λάρισα επισκοπή και αναγνώρισε ως πρώτο επίσκοπο, τον Άγιο Αχίλλιο τον Καππαδόκη, ο οποίος λαμβάνοντας μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο διέπρεψε με τους λόγους και τα θαύματά του εναντίον του Αρείου και της αίρεσης του. Την ίδια περίοδο και από τον ίδιο τον ιδρυτή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η επισκοπή της Λάρισας ανυψώνεται σε αρχιεπισκοπή με όλα τα δικαιώματα της αυτονομίας, ανάμεσα στο πλήθος των επισκοπών της Θεσσαλίας. Ενώ περίπου διακόσια χρόνια αργότερα, το 531 μ.Χ., μετά από τοπική σύνοδο των θεσσαλικών επισκοπών η Λάρισα ανυψώνεται σε Μητρόπολη.

Μέχρι τα χρόνια των Οθωμανικών επιδρομών η Λάρισα ήταν η πρωτεύουσα της Θεσσαλίας οπότε και η πρωτεύουσα Μητρόπολη όλων των Επισκοπών της. Στα χρόνια όμως του Βαγιαζήτ Α΄ και από το 1391, η Λάρισα λόγω των επιδρομών και των διώξεων κατέστη πόλη δίχως Χριστιανούς, οπότε και η έδρα της Μητροπόλεως μεταφέρεται στα Τρίκαλα. Μετά από τέσσερις αιώνες επέστρεψε η έδρα της Μητροπόλεως ξανά στη Λάρισα, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Νεόφυτος Γ΄ το 1739, με συνοδικό πατριαρχικό γράμμα του, επανασύστησε την Επισκοπή Τρίκκης. Έτσι ο Μητροπολίτης Λαρίσης Ιάκωβος Β΄ επανήλθε στην πόλη της Λάρισας. Από τότε η Λάρισα είναι η καθέδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου όπως οριστικά ονομάζεται από το 1734 έως και σήμερα.

Ανάμεσα στον κατάλογο των Αρχιεπισκόπων και Μητροπολιτών περιλαμβάνονται ονόματα αγίων και μαρτύρων, όπως οι Θωμάς ο Χωριάτης, Κυπριανός ο θαυματουργός, Αντώνιος ο Νέος Θεολόγος, Βησσαρίων ο πρώην, Διονύσιος ο Ελεήμων Μάρκος ο Ησυχαστής και Βησσαρίων του Σωτήρος. Επίσης ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος που μαρτύρησε στα Ιωάννινα το 1601, ο από Λαρίσης μητροπολίτης Εφέσου Διονύσιος Καλλιάρχης ο οποίος απαγχονίστηκε το 1821, όπως ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄.[1]

20ός-21ος αιώνας Επεξεργασία

 
Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Αχιλλίου Λαρίσης.

Την περίοδο 1922-1924 εγκαθίστανται στην περιοχή της Λάρισας - όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα - οικογένειες Ελλήνων Μικρασιατών προσφύγων που έφεραν μαζί τους παραδόσεις και κειμήλια εμπλουτίζοντας την τοπική Εκκλησία πνευματικά και πολιτισμικά.

Από το 1935 έως το 1956 Μητροπολίτης Λαρίσης και Πλαταμώνος διετέλεσε ο λόγιος Δωρόθεος Κοταράς, ο οποίος εξελέγη το 1956 Αρχιεπίσκοπος Αθηνών.

Το 1965 ο Μητροπολίτης Λαρίσης και Πλαταμώνος Ιάκωβος Σχίζας τέλεσε τα εγκαίνια του νέου Ιερού Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Αχιλλίου Λαρίσης. Το 1968 ο Μητροπολίτης Ιάκωβος Σχίζας διώχθηκε από το Δικτατορικό Καθεστώς και εξαναγκάστηκε σε παραίτηση λόγω του χουντικού νόμου της «απώλειας της έξωθεν καλής μαρτυρίας» αν και επρόκειτο περί ενός αγνώστου στους Ιερούς Κανόνες και την εκκλησιαστική παράδοση ιδιωνύμου αδικήματος καθώς, όπως εξηγείται σχετικώς, η αναφερομένη εις την Προς Τιμόθεον Επιστολή του Αποστόλου Παύλου «έξωθεν καλή μαρτυρία» αφορά όχι στους Επισκόπους, αλλά στους λαϊκούς οι οποίοι επιθυμούν να εισέλθουν στον κλήρο[2]. Ακολούθως με εντολή του πραξικοπηματία Ζωιτάκη τοποθετήθηκε Μητροπολίτης Λαρίσης ο Θεολόγος Πασχαλίδης, από την αντικανονική (αριστίνδην) Σύνοδο που ελεγχόταν από τη Δικτατορία. Για τον λόγο αυτό μετά την πτώση της Δικτατορίας ο Θεολόγος Πασχαλίδης κηρύχθηκε έκπτωτος ως αντικανονικός και λόγω διαταράξεως της ειρήνης και της ενότητας της Εκκλησίας[3][α].

Από το 1974 έως το 1989 Μητροπολίτης ήταν ο Σεραφείμ Ορφανός ο οποίος πραγματοποίησε την επανακομιδή λειψάνων του Αγίου Αχιλλίου στη Λάρισα μετά από 1000 χρόνια.[3]

 
Χειροτονία Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου Ιερωνύμου.

Το 1989 νέος Μητροπολίτης εξελέγη από την κανονική Ιερά Σύνοδο ο Δημήτριος Μπεκιάρης. Όμως ενέργειες παραθρησκευτικών οργανώσεων δημιουργούσαν στην πόλη της Λάρισας επεισόδια και έκτροπα, καθώς υποστήριζαν τον πρώην Μητροπολίτη Λαρίσης Θεολόγο που είχε εκλεγεί επί δικτατορίας. Το 1991 το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε την εκλογή του Μητροπολίτη Δημητρίου και κατέστησε Μητροπολίτη τον Θεολόγο, χωρίς όμως αναγνώριση από την Εκκλησία της Ελλάδος.[β]. Το 1994 εξελέγη από την κανονική Ιερά Σύνοδο Μητροπολίτης Λαρίσης ο Ιγνάτιος Λάππας (1994-2018).[3]

Σημερινός μητροπολίτης Λαρίσης είναι ο Ιερώνυμος Νικολόπουλος, ο οποίος επανέφερε στη Λάρισα τα οστά του Μητροπολίτη Λαρίσης Ιακώβου Σχίζα και τα τοποθέτησε μόνιμα στο παλαιό Κοιμητήριο της πόλεως, ώστε μετά θάνατον ο Ιάκωβος να επιστρέψει στην πόλη που διακόνησε ως επίσκοπος, παρά την τότε αντικανονική απομάκρυνσή του.[5][6]

Επισκοπικός κατάλογος Επεξεργασία

Όνομα Έτη Σημειώσεις
Άγιος Αχίλλιος ο Καππαδόκης ~ 324 Άγιος
Αλέξανδρος
Βασίλειος Α΄ ~ 431
Βιγιλάντιος ~ 451 συμμετείχε στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο[7]
Αχίλλιος Β΄ ~ 500;
Πρόκλος ~ 531
Στέφανος Α΄ ~ 531
Ιωάννης Α΄ ~ 597
Κωνσταντίνος
Ευθύμιος
Βασίλειος Β΄ ~ 879/880[8]
Ιωάννης Β΄
Φίλιππος 895 – 906
Στυλιανός ~ 997[9]
Στέφανος αρχές 11ου αιώνα[10]
Λέων ~ 1032[11]
Βασίλειος Γ΄ πριν το 1084 – μετά το 1092[8]
Γεώργιος Α΄ ~ 1107
Γεώργιος Β΄ ~ 1147
Ιωάννης Γ΄ ~ 1166[12]
Βασίλειος Δ΄ β΄ μισό 12ου αιώνα[8]
Λατίνος αρχιεπίσκοπος ~ 1204
Θωμάς (Χωριάτης ή Γοριανίτης) 1264 – 1273[13]
Νίκανδρος 1273[14] ~ 1285[15]
Κυπριανός 1318 – 1332[16]
Αντώνιος 1333 – 1348[16] εξορίστηκε στην Θεσσαλονίκη το 1348 λόγω κατάληψης της Θεσσαλίας από τους Σέρβους[17]
Νείλος ~ 1348[15] – 1355/56;
Αντώνιος 1355/56 – 1363/64[17] β΄ θητεία
Ιωάσαφ Α΄ ~ 1387
Συμεών ~ 1393
Διονύσιος ~ 1425 – 1426[15]
Κυπριανός ~ 1467[18]
Νεόφυτος Α΄ ~ 1486
Διονύσιος Α΄ 1487 – 1490[19] – 1499[20] Άγιος Διονύσιος ο Ελεήμων
Θεοδόσιος Α΄ ~ 1490;[19]
Μάρκος 1499 – 1520 (ή 1538 – 1550)
Βησσαρίων Α΄ (Βησσαρίων ο πρώην) 1499 – 1525 Άγιος
Βησσαρίων Β΄ (Βησσαρίων του Σωτήρος) 1525; – 1541 Άγιος
Νεόφυτος Β΄ 1541[21] – 1568/69 ανιψιός του Βησσαρίωνα Β΄
Θεοφάνης ~ 1569
Θωμάς
Νίκανδρος
Γαλακτίων
Ιερεμίας 1568(;) – 1572 κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης
Μητροφάνης ~ 1572 – 1573 «εις ζωαρκείαν», την πούλησε για χίλια φλουριά. Μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Δανιήλ 1573 – 1574;[19]
Δημήτριος 1574 – 1578
Ιωάσαφ Β΄ ~ 1581
Δανιήλ Β΄ 1581 – μετά τον Ιούνιο 1583[22]
Ιωάσαφ Γ΄ ~ 1590
Παχώμιος ~ 1590 από Δημητριάδος
Ιωάσαφ Γ΄ ~ 1593 β΄ θητεία
Διονύσιος Β΄ 1594 – 1601 συμμετείχε στην εξέγερση του 1600
Θεωνάς 15 Μαΐου 1601 – 1604[19][23] †
Λεόντιος Ιανουάριος 1604[24] – ;
Παρθένιος Α΄ ~ 1605
Τιμόθεος πριν το 1611 – μετά το 1614[25]
Διονύσιος Γ΄ ~ 1618
Γρηγόριος Μάιος 1620 – πριν τις 12 Απριλίου 1645[26] † από Βοδενών
Παΐσιος 12 Απριλίου 1645[27] – Ιούλιος 1652[28] από Εφέσου, κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης
Διονύσιος Δ΄ Ιούλιος 1652[29] – 1662 μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Διονύσιος Ε΄ 9 Αυγούστου 1662[30] – 1671 μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Ιωάννης ~ 1676[31]
Ιάκωβος 1676; – 1679 μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Άνθιμος 1679
Μακάριος Α΄ ~ 1680 – 1687[19]
Παρθένιος Β΄ ~ 1688 – 1714[19]
Διονύσιος ΣΤ΄ 17;
Μελέτιος Α΄ 1721
Γαβριήλ Α΄ ~ 1722 – 1732[19]
Ιάκωβος Β΄ ~ 1734 – πριν τις 13 Ιουνίου 1750 † από Δημητριάδος
Μελέτιος Β΄ 13 Ιουνίου 1750 – 5 Νοεμβρίου 1768[19] κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης
Μελέτιος Γ΄ Καλλιάρχης Νοέμβριος 1768 – 25 Ιουλίου 1792 από πρώην Δυρραχίου
Διονύσιος Ζ΄ Ιούλιος 1792[32] – 7 Σεπτεμβρίου 1803[33] ανηψιός του προκατόχου του
Ραφαήλ μετά τον Φεβρουάριο 1804[34] – Σεπτέμβριος 1806 από Ικονίου. Δημιούργησε προβλήματα και καθαιρέθηκε.
Γαβριήλ Β΄ (Γκάγκας) Σεπτέμβριος 1806 – Σεπτέμβριος 1810 από Γρεβενών, κατόπιν Ιωαννίνων
Πολύκαρπος ο Δαρδαίος Σεπτέμβριος 1810 – Μάρτιος 1818[19] παραιτήθηκε
Θεοδόσιος Β΄ 21 Μαρτίου 1818 – Ιούλιος 1819 από Βελλάς[35]
Κύριλλος Α΄ (Βογάσαρης) Ιούλιος 1819 – Ιούνιος 1820 παραιτήθηκε, αργότερα Αργολίδος
Πολύκαρπος ο Δαρδαίος Ιούνιος 1820 – Ιούνιος 1821 β΄ θητεία
Κύριλλος Τρικκαίος Ιούνιος 1821 – 29 Σεπτεμβρίου 1821 †
Δαμασκηνός Νοέμβριος 1821 – Ιανουάριος 1822 † από Φαναρίου και Φαρσάλων
Μελέτιος Δ΄ Μάρτιος 1822 – Σεπτέμβριος 1835[36] μετέπειτα Σόφιας
Άνθιμος Δ΄ (Ταμβάκης ή Βαμβάκης) Σεπτέμβριος 1835 – Αύγουστος 1837 από Ικονίου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Ανανίας 25 Αυγούστου 1837 – Νοέμβριος 1853 από Ρασκοπρεσραίνης (Raška-Prizren),[36] παραιτήθηκε
Στέφανος Β΄ εξελέγη 14 Νοεμβρίου 1853, χειροτονήθηκε 16 Νοεμβρίου 1853 – 20 Μαρτίου 1870 † από μέγας αρχιδιάκονος[37]
Δωρόθεος (Σχολάριος) 2 Απριλίου 1870 – 25 Νοεμβρίου 1870 από Δημητριάδος,[36] παραιτήθηκε
Ιωακείμ (Κρουσουλούδης) 26 Νοεμβρίου 1870 – 7 Αυγούστου 1875[36] από Δέρκων, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Νεόφυτος Β΄ (Πετρίδης) 7 Αυγούστου 1875 – 19 Σεπτεμβρίου 1896 † από Σερρών[38]
Αμβρόσιος (Κασσαράς) Ιανουάριος 1899 – 1910 από Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος[38]
Αρσένιος (Αφεντούλης) 1914 – 26 Δεκεμβρίου 1934 † από Στρωμνίτσης[38]
Δωρόθεος (Κοτταράς) 15 Ιανουαρίου 1935 – 1 Απριλίου 1956 από Κυθήρων, μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών[38]
Δημήτριος (Θεοδόσης) 18 Απριλίου 1956 – 25 Μαρτίου 1959 † από Γυθείου και Οιτίλου[38]
Ιάκωβος (Σχίζας) 1960 – 1968[38] διώχθηκε το 1968 από το Δικτατορικό Καθεστώς και εξωθήθηκε σε παραίτηση λόγω χουντικού νόμου
Θεολόγος (Πασχαλίδης) 1968 – 1974[38] τοποθετήθηκε με εντολή του πραξικοπηματία Ζωιτάκη απο την αριστίνδην (αντικανονική) Σύνοδο επί Δικτατορίας
Σεραφείμ (Ορφανός) 1974 – 13 Σεπτεμβρίου 1989 †[38]
Δημήτριος (Μπεκιάρης) 1989 – 1991 μετέπειτα Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου
Ιγνάτιος (Λάππας) 1994[38] – 26 Ιουνίου 2018 †
Ιερώνυμος (Νικολόπουλος) 7 Οκτωβρίου 2018[39] – σήμερα

Υποσημειώσεις και παραπομπές Επεξεργασία

Υποσημειώσεις Επεξεργασία

  1. ↑ όπως και άλλοι ένδεκα «ιερωνυμικοί» λεγόμενοι Μητροπολίτες βάσει ενός ιδιωνύμου αδικήματος που προέβλεπε η Συντακτική Πράξη 7/1974 και συγκεκριμένα του περί της «διαταράξεως της ειρήνης και της ενότητας της Εκκλησίας». Η Συντακτική Πράξη αυτή έπληξε καίρια την όλη προσπάθεια αποκαταστάσεως της κανονικής τάξεως εντός της Εκκλησίας καθώς η απομάκρυνση τον Ιούνιο και Ιούλιο του 1974 χωρίς δίκη και απολογία - ούτε καν ακρόαση - των δώδεκα «ιερωνυμικών» λεγομένων Μητροπολιτών (μεταξύ των οποίων και ο Λαρίσης Θεολόγος) δημιούργησε μια πρωτοφανή ανωμαλία στη μετέπειτα ζωή της Εκκλησίας της Ελλάδος που κράτησε μέχρι τα πρόσφατα χρόνια (1990-1996)[4]
  2. ↑ Ο Δημήτριος ακολούθως έλαβε τον τίτλο του τιτουλαρίου Μητροπολίτη Γαρδικίου και εξελέγη μετέπειτα Μητροπολίτης Γουμενίσσης

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Η ιστορία της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης στο διάβα των αιώνων, 1680 χρόνια μετά την ίδρυση της
  2. ↑ Ανδρεόπουλος, Χαράλαμπος (Χάρης) (2017). Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967-1974. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. σελ. 30, 159-160. ISBN 978-960-458-311-9. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Οι Μητροπολίτες Λαρίσης τα τελευταία 150 χρόνια, larissanet, 1 Ιουλίου 2018
  4. ↑ Ανδρεόπουλος, Χαράλαμπος (Χάρης) (2017). Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967-1974. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. σελ. 323-346 (ένθα διεξοδικώς Το πρόβλημα των "12"). ISBN 978-960-458-311-9. 
  5. ↑ Επαναφορά Των Οστών Του Μακαριστού Λαρίσης Και Πλαταμώνος Ιακώβου Σχίζα, 20/01/2020, Ι. Μ. Λαρίσης
  6. ↑ Στη Λάρισα «αναπαύεται» πλέον ο Μακαριστός Ιάκωβος Σχίζας, Εφημερίδα Ελευθερία, 21/01/2020
  7. ↑ Λέων, Πάπας Ρώμης (1846). Sancti Leonis Magni, romani pontificis, Opera omnia. J.-P. Migne. σελ. 1254. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2024. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Laurent 1963, σελ. 511.
  9. ↑ «Εἰς τὴν ἐπ' ὀλέθρῳ τοῦ κόσμου ἐπεισφέρεσαν ἤδη τῆς τοῦ Χριστοῦ ποίμνῃ ἀθεμιτογαμίαν». Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel Handschriftendatenbank. σελ. 203. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2020. 
  10. ↑ Laurent 1963, σελ. 509.
  11. ↑ Laurent 1963, σελ. 509-510.
  12. ↑ Χωνιάτης, Νικήτας (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. σελ. 256. 
  13. ↑ «Άγιος Θωμάς Ο Χωριάτης (Ή Γοριανίτης)». Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2022. 
  14. ↑ Ψευτογκάς, Βασίλειος (2002). Αντωνίου Αρχιεπισκόπου Λαρίσσης, Λόγοι Θεομητορικοί-Δεσποτικοί-Αγιολογικοί. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Κυρομάνος. σελ. 24. ISBN 9607812247. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Μυστακίδης 1936, σελ. 189.
  16. ↑ 16,0 16,1 Ψευτογκάς, Βασίλειος (2002). Αντωνίου Αρχιεπισκόπου Λαρίσσης, Λόγοι Θεομητορικοί-Δεσποτικοί-Αγιολογικοί. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Κυρομάνος. σελ. 13. ISBN 9607812247. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Ψευτογκάς, Βασίλειος (2002). Αντωνίου Αρχιεπισκόπου Λαρίσσης, Λόγοι Θεομητορικοί-Δεσποτικοί-Αγιολογικοί. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Κυρομάνος. σελ. 17. ISBN 9607812247. 
  18. ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1903). «Μάρκος Ξυλοκαράβης: πατριάρχης οικουμενικός και είτα πρόεδρος Αχριδών». Византийский временник 10: 14. http://digital.lib.auth.gr/record/67552/files/arc-2007-26504.pdf. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2021. 
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 19,6 19,7 19,8 Γιαννόπουλος, Ν.Ι. (1933). «Επισκοπικοί κατάλογοι Θεσσαλίας». Θεολογία, τριμηνιαία έκδοση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (4): 333-340. https://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/material/1933_4_4_giannopoulos1.pdf. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2020. 
  20. ↑ Αγορίτσας, Δημήτριος (2019). «Γράμμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Α΄ (1498, Αύγ.) για τα Πατριαρχικά Σταυροπήγια στη Θεσσαλία». Βυζαντινά Σύμμεικτα 29: 251. https://www.academia.edu/40649642/%CE%93%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7_%CE%99%CF%89%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%BC_%CE%91_1498_%CE%91%CF%8D%CE%B3_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%B1_%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AE%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%83%CF%84%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1_Letter_of_the_Ecumenical_Patriarch_Joachim_I_1498_Aug_concerning_the_Patriarchal_Stauropegia_in_Thessaly_. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2021. 
  21. ↑ «Έγγραφον συνοδικόν 68 Μητροπολιτών (...)». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 225. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022. 
  22. ↑ Πάρδος, Αντώνης (1998). Ἀθωνικὰ Σύμμεικτα 5. Ἀρχεῖο τῆς Ἱ. Μ. Παντοκράτορος. Ἐπιτομὲς ἐγγράφων. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. σελ. 122. ISBN 960-90911-0-5. 
  23. ↑ Μητροπολίτης από Μ.Πρωτοσυγκέλλων, Αθηναγόρας (1932). «Ο θεσμός των συγκέλλων εν τω Οικουμενικώ Πατριαρχείω». Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών: 249. https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/19053/article.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2022. 
  24. ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 232.
  25. ↑ «Σιγίλλιον του Πατριάρχου Τιμοθέου». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 741. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2022. 
  26. ↑ Κτιτορικόν ή προσκυνητήριον της ιεράς και βασιλικής μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, σελ. 93
  27. ↑ Μητροπολίτης από Μ.Πρωτοσυγκέλλων, Αθηναγόρας (1932). «Ο θεσμός των συγκέλλων εν τω Οικουμενικώ Πατριαρχείω». Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών: 256. https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/19053/article.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2022. 
  28. ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 581.
  29. ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 317.
  30. ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 341.
  31. ↑ Δελιάλης, Ν. (2017). «Δύο Πατριαρχικά Σιγίλλια Διονυσίου του Δ' και Γρηγορίου του Ε'». Μακεδονικά (1): 112. doi:https://doi.org/10.12681/makedonika.9121. 
  32. ↑ Μακραίος 1872, σελ. 380.
  33. ↑ Ιωσηφίδης, Γρηγόριος (1917). «Μακάριος Βαλασάκης, Μητροπολίτης Εφέσου». Γρηγόριος ο Παλαμάς Α: 754. http://digital.lib.auth.gr/record/139963/files/5073_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2022. 
  34. ↑ «Μνημείων γραπτών περισυναγωγή». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΕ): 238. 1882. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA238#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022. 
  35. ↑ Ζέγκος, Παπα-Σπύρος (1927). Βιογραφία Πολυκάρπου του Δαρδαίου. Αθήνα. σελ. 94. 
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 36,3 Φιλιππαίου, Θεοκλήτου (Οκτώβριος - Δεκέμβριος 1960). «Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως Επισκοπαί καί Επίσκοποι (1833-1906), Γ´». Θεολογία 31 (4): 549. https://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/material/1960_4_3_Filippaios3.pdf. 
  37. ↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 149. 
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 38,3 38,4 38,5 38,6 38,7 38,8 «Μητροπολίτες Λαρίσης και Τυρνάβου». Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2017. 
  39. ↑ «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κύριος Ιερώνυμος (γεν. 1971)». Προσωπική Ιστοσελίδα του Μάρκου Μάρκου. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2020. 

Πηγές Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιερά_Μητρόπολις_Λαρίσης_και_Τυρνάβου&oldid=10473691"