Η Καταλονία αποτελεί ιστορική περιοχή της ΝΔ Ευρώπης που διαμορφώθηκε, με τον χαρακτήρα που είναι σήμερα γνωστή, κατά την πρώιμη μεσαιωνική περίοδο και τη δημιουργία των καταλανικών κομητειών στα Πυρηναία από το βασίλειο των Φράγκων. Έκτοτε η Καταλονία επεκτάθηκε και στις δύο πλευρές των Πυρηναίων, φτάνοντας στα σημερινά της γεωγραφικά όρια στον νότο στο δέλτα του ποταμού Έβρου, δυτικά κατά μήκος του ποταμού Σίνκα και Νογέρα Ριβαγορσάνα και βόρεια στα σύνορα του γαλλικού νομού των Ανατολικών Πυρηναίων με αυτόν του Ωντ. Επομένως, ως ιστορικό έδαφος περιλαμβάνει τόσο τη σημερινή ομώνυμη περιφέρεια της Ισπανίας όσο και την ιστορική Βόρεια Καταλονία στη Γαλλία.

Προϊστορία Επεξεργασία

Οι πρώτοι γνωστοί οικισμοί των ανθρώπων στη σημερινή Καταλονία εντοπίζονται στην αρχή της Μέσης Παλαιολιθικής περιόδου. Το παλαιότερο γνωστό ίχνος ανθρώπινης παρουσίας είναι μια κάτω γνάθος που βρέθηκε στην κωμόπολη Μπανιόλες, που περιγράφεται χρονολογικά από ορισμένες πηγές ως προ Νεάντερταλ περίπου 200.000 ετών ενώ από άλλες ως αρκετά νεότερη.[1] Η νεολιθική εποχή ξεκίνησε στην Καταλονία γύρω στο 4500 π.Χ., αν και ο πληθυσμός άργησε να αναπτύξει σταθερούς οικισμούς σε σχέση με άλλα μέρη λόγω της αφθονίας των δασών που επέτρεψαν τη συνέχιση ενός κατεξοχήν περιπλανητικού τρόπου ζωής.

Η Χαλκολιθική (Εννεολιθική) περίοδος αναπτύχθηκε στην Καταλονία μεταξύ 2500 και 1800 π.Χ., με την αρχή της κατασκευής χαλκοειδών αντικειμένων. Η Εποχή του Χαλκού χρονολογείται μεταξύ του 1800 και του 700 π.Χ. Υπάρχουν λίγα απομεινάρια αυτής της εποχής, αλλά υπήρχαν κάποιοι γνωστοί οικισμοί στη χαμηλή ζώνη του ποταμού Σέγρε. Η Εποχή του Χαλκού συνέπεσε με την άφιξη των ινδοευρωπαίων, των οποίων τα διαδοχικά κύματα μετανάστευσης άρχισαν γύρω στο 1200 π.Χ. και ήταν υπεύθυνα για τη δημιουργία των πρώτων πρωτοποικιακών οικισμών. Περίπου στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. έφθασε στην Καταλονία η Εποχή του Σιδήρου.

Προ-Ρωμαϊκή και Ρωμαϊκή περίοδος Επεξεργασία

 
Ρωμαϊκό[νεκρός σύνδεσμος] υδραγωγείο στην Ταραγόνα.

Στους προρωμαϊκούς χρόνους, η περιοχή που καλείται σήμερα Καταλονία στα βορειοανατολικά της Ιβηρικής Χερσονήσου - όπως και στην υπόλοιπη μεσογειακή πλευρά της χερσονήσου - κατοικείται από τους Ίβηρες. Οι Ίβηρες της περιοχής αυτής - οι Ιλεργέτες, οι Ινδιοίτες και οι Λακετάνοι - διατηρούσαν επίσης σχέσεις με τους λαούς της Μεσογείου. Ορισμένοι αστικοί οικισμοί έγιναν σχετικοί με αυτούς του λαούς, συμπεριλαμβανομένης της ενδοχώρας της Ιλέρδας (Λιέιδα), της Hibera (πιθανώς της Ανπόστα ή της Τορτόζα) ή της Indika (Ουλιαστρέτ). Οι παράκτιες εμπορικές αποικίες ιδρύθηκαν από τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν γύρω από τον Κόλπο της Ρόδης, στο Εμπόριο (Εμπούριες) και στη Ρόδη τον 8ο αιώνα π.Χ. Οι Καρχηδόνιοι έλεγχαν για λίγο τα εδάφη κατά τη διάρκεια του δεύτερου Καρχηδονιακού πολέμου και συνδιαλέγονταν με τον γύρω Ιβηρικό πληθυσμό.

 
Το[νεκρός σύνδεσμος] ιβηρικό φρούριο Ελς Μπιλάρς στην Αρβέκα.

Μετά την ήττα της Καρχηδονίας από τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία, η βορειοανατολική Ιβηρία έγινε η πρώτη που έπεσε υπό Ρωμαϊκή κυριαρχία και έγινε μέρος της Ρωμαικής Ιβηρίας. Η Τάρρακο (σύγχρονη Ταρραγόνα) ήταν μία από τις σημαντικότερες ρωμαϊκές πόλεις στην Ισπανία και την πρωτεύουσα της επαρχίας της Ταρρακωνησίας. Άλλες σημαντικές πόλεις της ρωμαϊκής περιόδου είναι η Ιλέρδα (Λιέιδα), η Ντερτόσα (Τορόζα), η Γκερούντα (Ζιρόνα) καθώς και τα λιμάνια του Εμπορίου και της Barcino (Βαρκελώνη). Όσο για την υπόλοιπη Ισπανία, ο λατινικός νόμος χορηγήθηκε σε όλες τις πόλεις υπό τη βασιλεία του Βεσπασιανού (69-79 μ.Χ.), ενώ η ρωμαϊκή ιθαγένεια χορηγήθηκε σε όλους τους ελεύθερους άνδρες της αυτοκρατορίας με το διάταγμα του Καρακάλλα το 212 μ.Χ. Ήταν μια πλούσια αγροτική επαρχία (ελαιόλαδο, αμπέλι, σιτάρι) και τους πρώτους αιώνες της αυτοκρατορίας βίωσε την κατασκευή δρόμων (με πιο σημαντική την Αυγούστειο Οδό, παράλληλη με τις μεσογειακές ακτές) και υποδομές όπως υδραγωγεία.

Η μετάβαση στον Χριστιανισμό ολοκληρώθηκε στις αστικές περιοχές τον 4ο αιώνα. Παρόλο που η Ιβηρία παρέμεινε κάτω από ρωμαϊκή κυριαρχία και δεν ενέπιπτε στην κυριαρχία των Βανδάλων, των Σουβάβων και των Αλανών τον 5ο αιώνα, οι κυριότερες πόλεις υπέστησαν συχνά λεηλασίες και κάποια αποαστικοποίηση.

Μεσαίωνας Επεξεργασία

Μετά την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η περιοχή κατακτήθηκε από τους Βησιγότθους και κυβερνήθηκε ως μέρος του Βησιγοτθικού Βασιλείου για περίπου δυόμισι αιώνες. Το 718 έπεσε υπό μουσουλμανικό έλεγχο και έγινε μέρος της Αλ-Άνταλους, επαρχία του Χαλιφάτου των Ομεϋαδών. Από την κατάκτηση της Βόρειας Καταλονίας το 760 έως την κατάκτηση της Βαρκελώνης το 801, η φράγκικη αυτοκρατορία έλαβε τον έλεγχο από τους μουσουλμάνους της περιοχής μεταξύ της Σεπτιμανίας και του ποταμού Λιοβρεγάτ και δημιούργησε βαριά στρατιωτικοποιημένες αυτοδιοικούμενες κομητείες. Αυτές οι κομητείες αποτελούσαν τμήμα των γοτθικών και ισπανικών μαρκιών, μια ουδέτερη ζώνη στα νότια της Φράγκικης αυτοκρατορίας στην πρώην επαρχία της Σεπτιμανίας και στα βορειοανατολικά της Ιβηρικής χερσονήσου, που λειτουργούσε ως αμυντικό φράγμα για την Φράγκικη αυτοκρατορία ενάντια στις περαιτέρω μουσουλμανικές εισβολές από την Αλ-Άνταλους.

 
[νεκρός σύνδεσμος]Πετρονίλα της Αραγωνίας και Ραϊμόνδος Βερεγγάριος Δ´, Κόμης της Βαρκελώνης, δυναστική ένωση του Στέμματος της Αραγωνίας

Αυτές οι κομητείες τέθηκαν υπό την κυριαρχία των κομητών της Βαρκελώνης, οι οποίοι ήταν Φράγκοι υποτελείς που ορίζονταν από τον αυτοκράτορα των Φράγκων, του οποίου ήταν υποτελείς φεουδάρχες (801-987). Η πρώτη γνωστή χρήση της ονομασίας «Καταλονία» για αυτές τις κομητείες χρονολογείται στο 1117. Κατά τη διάρκεια του 9ου αιώνα, ο κόμης Βιλφρέδος ο Δασύτριχος έκανε τον τίτλο του κληρονομικό και ίδρυσε τη δυναστεία του Οίκου της Βαρκελώνης, η οποία κυβέρνησε την Καταλονία μέχρι το 1410.

Το 987 ο Μπορέλ Β´, κόμης της Βαρκελώνης, δεν αναγνώρισε τον Ούγο Καπέτο ως βασιλιά του, καθιστώντας τους διαδόχους του (από τον Ραϋμόνδο Μπορέλ Α´ έως τον Ραϋμόνδο Βερεγγάριο Δ´) de facto ανεξάρτητους από το καρολίγγειο στέμμα. Κατά την έναρξη του ενδέκατου αιώνα οι καταλανικές κομητείες υπέστησαν μια σημαντική διαδικασία μετάβασης στον φεουδαλισμό, εν μέρει ελεγχόμενη από το κίνημα της «Ειρήνης και Εκεχειρίας του Θεού» και από την ισχύ και τις διαπραγματευτικές ικανότητες των κομητών της Βαρκελώνης, όπως ο Ραϋμόνδος Βερεγγάριος Α´. Το 1137, ο κόμης της Βαρκελώνης Ραϋμόνδος Βερεγγάριος Δ´, αποφάσισε να αποδεχθεί την πρόταση του βασιλιά Ραμίρο Β´ της Αραγωνίας να παντρευτεί βασίλισσα Πετρονίλα, ιδρύοντας την δυναστική ένωση της κομητείας της Βαρκελώνης με το Βασίλειο της Αραγωνίας, προσχωρώντας στο Στέμμα της Αραγωνίας και κάνοντας τις κομητείες της Καταλονίας, που ήταν ενωμένες υπό την κομητεία Βαρκελώνης, πριγκιπάτο του Αραγωνικού Στέμματος.

Το 1258, μέσω της Συνθήκης του Κορμπέιγ, ο κόμης της Βαρκελώνης και βασιλιάς της Αραγωνίας, της Μαγιόρκας και της Βαλένθια, Ιάκωβος Α´ της Αραγωνίας παραιτήθηκε από τα οικογενειακά του δικαιώματα και τις οικογενειακές του κτήσεις στην Οξιτανία και αναγνώρισε τον βασιλιά της Γαλλίας ως κληρονόμο της Καρολίγγειας δυναστείας. Ο βασιλιάς της Γαλλίας εγκατέλειψε επίσημα την ονομαστική φεουδαρχική κυριότητα του επί του συνόλου των καταλανικών κομητειών, εκτός της Κομητείας της Φουά, παρά την αντίθεση του βασιλιά της Αραγωνίας και κόμη της Βαρκελώνης. Η συνθήκη αυτή μεταμόρφωσε την de facto ένωση του πριγκιπάτου με την Αραγωνία σε μια de jure ένωση και αποτέλεσε την προέλευση του οριστικού διαχωρισμού μεταξύ των γεωγραφικών περιοχών της Καταλονίας και του Λανγκντόκ.

 
Μικρογραφία[νεκρός σύνδεσμος] των καταλανικών δικαστηρίων του 15ου αιώνα

Ως παράκτια επικράτεια, η Καταλωνία αποτέλεσε τη βάση των ναυτικών δυνάμεων της Αραγωνικής Κορώνας, οι οποίες διέδωσαν τη δύναμη του Αραγωνικού Στέμματος στη Μεσόγειο και κατέστησαν τη Βαρκελώνη μια ισχυρή και πλούσια πόλη. Την περίοδο 1164-1410, νέα εδάφη, το Βασίλειο της Βαλένθια, το Βασίλειο της Μαγιόρκας, η Σαρδηνία, το Βασίλειο της Σικελίας, η Κορσική και (για λίγο) τα Δουκάτα της Αθήνας και της Νεοπάτριας, ενσωματώθηκαν στους δυναστικούς τομείς του Οίκου της Αραγωνίας.

Ταυτόχρονα, το Πριγκιπάτο της Καταλονίας ανέπτυξε ένα σύνθετο θεσμικό και πολιτικό σύστημα βασισμένο στην έννοια ενός συμφώνου μεταξύ των κτημάτων του βασιλείου και του βασιλιά. Οι νόμοι έπρεπε να εγκριθούν στο Γενικό Δικαστήριο της Καταλονίας, ένα από τα πρώτα κοινοβουλευτικά όργανα της Ευρώπης που απαγόρευσε στη βασιλική εξουσία να δημιουργεί μονομερώς νομοθεσία (από το 1283). Τα δικαστήρια αποτελούνταν από τις τρεις οντότητες, προεδρεύονταν από τον βασιλιά της Αραγωνίας και ενέκριναν τα συντάγματα, τα οποία δημιούργησαν μια συλλογή δικαιωμάτων για την ιθαγένεια του πριγκιπάτου. Προκειμένου να συγκεντρώνουν τους γενικούς φόρους, τα δικαστήρια του 1359 καθιέρωσαν μόνιμο εκπρόσωπο βουλευτικής θέσης, που ονομάζονταν Αντιπροσωπία του Γενικού (και αργότερα συνήθως γνωστή ως Ζενεραλιτάτ), η οποία απέκτησε πολιτική εξουσία τους επόμενους αιώνες.

Οι περιοχές του Στέμματος της Αραγωνίας επηρεάστηκαν σοβαρά από την πανδημία του Μαύρου Θανάτου και από τα επόμενα κρούσματα της πανώλης. Μεταξύ των ετών 1347 και 1497 η Καταλονία έχασε το 37% του πληθυσμού της. Το 1410, ο βασιλιάς Μαρτίνος Α´ πέθανε χωρίς να αφήσει κληρονόμους. Υπό τον το συμβιβασμό του Κασπέ, ο Φερδινάνδος από τον Καστιλιανικό Οίκο της Τραστάμαρα έλαβε το στέμμα της Αραγωνίας ως Φερδινάνδος Α´ της Αραγωνίας. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του γιου του, Ιωάννη Β´, οι κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις προκάλεσαν τον Καταλανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1462-1472).[2]

Σύγχρονη εποχή Επεξεργασία

 
Το[νεκρός σύνδεσμος] Πριγκιπάτο της Καταλονίας (1608)

Ο Φερδινάνδος Β´ της Αραγωνίας, ο εγγονός του Φερδινάνδου Α´, και η βασίλισσα Ισαβέλλα Α´ της Καστίλλης παντρεύτηκαν το 1469, και αργότερα πήραν τον τίτλο των Καθολικών Μοναρχών. Στη συνέχεια, το γεγονός αυτό θεωρήθηκε από τους ιστοριογράφους ως την αυγή μιας ενοποιημένης Ισπανίας. Αυτή τη στιγμή, αν και ενωμένοι με το γάμο, τα στέμματα της Καστίλλης και της Αραγωνίας διατήρησαν ξεχωριστά εδάφη, καθένα διατηρώντας τους δικούς του παραδοσιακούς θεσμούς, κοινοβούλια και νόμους. Η Καστίλλη ανέθεσε αποστολές στην Αμερική και επωφελήθηκε από τα πλούτη που απέκτησε στον ισπανικό αποικισμό της Αμερικής, αλλά με την πάροδο του χρόνου φέρει επίσης το κύριο βάρος των στρατιωτικών δαπανών των ενωμένων ισπανικών βασιλείων. Μετά το θάνατο της Ισαβέλλας, ο Φερδινάνδος Β´ κυβερνούσε με δική του κυριότητα και τα δύο βασίλεια.

Λόγω της καταγωγής του από τους παππούδες της μητέρας του, τον Φερδινάνδο Β΄ της Αραγωνίας και την Ισαβέλλα Α´ της Καστίλλης, το 1516 ο Κάρολος Α´ της Ισπανίας έγινε ο πρώτος βασιλιάς που κυβερνούσε ταυτόχρονα τα στέμματα της Καστίλλης και της Αραγωνίας. Μετά το θάνατο του παππού του (Βαπτιστής), Μαξιμιλιανού Α´, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, το 1519 εξελέγη ο Κάρολος Α´, επίσης αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.[3]

Κατά τους προσεχείς αιώνες, το Πριγκιπάτο της Καταλονίας ήταν γενικά στη χαμένη πλευρά μιας σειράς πολέμων που οδήγησαν σταθερά στην πιο συγκεντρωτική εξουσία στην Ισπανία. Παρά το γεγονός αυτό, μεταξύ του 16ου και του 18ου αιώνα, η συμμετοχή της πολιτικής κοινότητας στην τοπική και την γενική καταλανική κυβέρνηση αυξήθηκε, ενώ οι βασιλιάδες παρέμειναν απουσιάζοντας και το συνταγματικό της σύστημα συνέχισε να εδραιώνεται. Η Καταλανική εξέγερση (1640-1652) είδε την εξέγερση της Καταλονίας (εν συντομία ως δημοκρατία υπό την ηγεσία του Πάου Κλάρις) με τη βοήθεια της Γαλλίας κατά του Ισπανικού Στέμματος για υπέρβαση των δικαιωμάτων της Καταλονίας κατά τη διάρκεια του Τριακονταετή Πολέμου. Το μεγαλύτερο μέρος της Καταλονίας επανακτήθηκε από την ισπανική μοναρχία, αλλά τα καταλανικά δικαιώματα αναγνωρίστηκαν. Το Ρουσσιλόν χάθηκε για χάρη της Γαλλίας μέσα από την Συνθήκη των Πυρηναίων (1659).

 
Corpus[νεκρός σύνδεσμος] de Sang (7 Ιουνίου 1640), ένα από τα κυριότερα γεγονότα της Καταλανικής εξέγερσης. Ζωγραφισμένο το 1910

Η σημαντικότερη σύγκρουση που αφορούσε τη διακυβερνητική μοναρχία ήταν ο πόλεμος της ισπανικής διαδοχής, ο οποίος ξεκίνησε όταν ο άτεκνος Κάρολος Β 'της Ισπανίας, ο τελευταίος Ισπανός Αψβούργος Βασιλιάς, πέθανε χωρίς κληρονόμο το 1700. Ο Κάρολος Β´ είχε επιλέξει τον Φίλιππο Ε´ της Ισπανίας από το γαλλικό οίκο των Βουρβόνων. Η Καταλωνία, όπως και άλλα εδάφη που σχημάτιζαν το στέμμα της Αραγωνίας, πήραν το μέρος υπέρ του Αυστριακού Αψβούργου προδότη Κάρολου ΣΤ´, ιερού Ρωμαίου αυτοκράτορα, στην αξίωσή του για το ισπανικό θρόνο ως Κάρολος Γ´ της Ισπανίας. Η διαμάχη μεταξύ των οίκων των Βουρβόνων και των Αψβούργων για το ισπανικό στέμμα διαίρεσε την Ισπανία και την Ευρώπη.

Η πτώση της Βαρκελώνης στις 11 Σεπτεμβρίου 1714 στον Βουρβόνο βασιλιά Φίλιππο Ε´ τερμάτισε στρατιωτικά τις απαιτήσεις του Αψβούργου για το ισπανικό στέμμα, που κατέστη νομικό γεγονός στη Συνθήκη της Ουτρέχτης. Ο Φίλιππος θεώρησε ότι είχε προδοθεί από τα Καταλανικά Δικαστήρια, καθώς αρχικά είχαν ορκιστεί πίστη σε αυτόν όταν τα είχε προεδρεύσει το 1701. Σε αντίποινα για την προδοσία, ο πρώτος βασιλιάς των Βουβρόνων εισήγαγε τα διατάγματα Nueva Planta που το 1716 ενσωμάτωσαν τα εδάφη του Στέμματος της Αραγωνίας, συμπεριλαμβανομένης της Καταλονίας, ως επαρχίες υπό το Στέμμα της Καστίλλης, τερματίζοντας τους ξεχωριστούς θεσμούς, τους νόμους και τα δικαιώματά τους, μέσα σε ένα ενωμένο Ισπανικό Βασίλειο. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 18ου αιώνα, η Καταλωνία ξεκίνησε μια επιτυχημένη διαδικασία πρωτο-εκβιομηχάνισης.

Βιομηχανοποίηση, δημοκρατία και εποχή εμφυλίου πολέμου Επεξεργασία

 
Τρίτη[νεκρός σύνδεσμος] πολιορκία της Χερόνας (1809), Πόλεμος εναντίον του Ναπολέοντα
 
Προκήρυξη[νεκρός σύνδεσμος] της Πρώτης Ισπανικής Δημοκρατίας στη Βαρκελώνη, 1873

Στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, η Καταλονία επλήγη σοβαρά από τους ναπολεόντειους και τους καρλικούς πολέμους. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, έγινε βιομηχανικό κέντρο. Αυτή η διαδικασία ενισχύθηκε, μεταξύ άλλων, από εθνικούς προστατευτικούς νόμους (αν και η πολιτική της ισπανικής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων άλλαζε πολλές φορές μεταξύ ελεύθερου εμπορίου και προστατευτισμού) και οι συνθήκες πρωτοημηνοποίησης των προηγούμενων δύο αιώνων των αστικών περιοχών της Καταλωνίας και της υπαίθρου. Μέχρι σήμερα παραμένει μια από τις πιο βιομηχανικές περιοχές της Ισπανίας. Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, η Βαρκελώνη ήταν το επίκεντρο σημαντικών επαναστατικών εξεγέρσεων, ενώ η καταλανική γλώσσα είδε μια πολιτιστική αναγέννηση (η Renaixença).

 
Διαδήλωση[νεκρός σύνδεσμος] μετά την Τραγική Εβδομάδα, 1909

Οι αναρχικοί λειτουργούσαν στις αρχές του 20ού αιώνα, επιτυγχάνοντας την πρώτη οκτάωρη εργάσιμη ημέρα στην Ευρώπη το 1919. Κατά το πρώτο τρίτο του 20ού αιώνα, η Καταλονία κέρδισε και έχασε διαφορετικούς βαθμούς αυτονομίας αρκετές φορές. Το 1914, οι τέσσερις επαρχίες της Καταλονίας εξουσιοδοτήθηκαν να δημιουργήσουν μια Κοινοπολιτεία (Mancomunitat), χωρίς νομοθετική εξουσία ή ειδική αυτονομία, που διαλύθηκε το 1925 από τη δικτατορία του Primo de Rivera. Μετά την πτώση του δικτάτορα και μια σύντομη διακήρυξη της Δημοκρατίας της Καταλωνίας, έλαβε το πρώτο της καθεστώς αυτονομίας κατά τη διάρκεια της δεύτερης ισπανικής δημοκρατίας (1931), ιδρύοντας ένα αυτόνομο όργανο, το γενικό καθήκον της Καταλονίας, το οποίο περιλάμβανε ένα κοινοβούλιο, ενώ το αριστερό ανεξάρτητο ηγέτη Francesc Macià εξελέγη πρώτος πρόεδρος. Οι κυβερνήσεις του Δημοκρατικού Γενικού Γραμματέα προσπάθησαν να εφαρμόσουν ένα προηγμένο κοινωνικό πρόγραμμα. Αυτή η περίοδος σηματοδοτήθηκε από την πολιτική αναταραχή και την υπεροχή της Επαναστατικής Καταλονίας κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1936-1939).

 
Ισπανική[νεκρός σύνδεσμος] Επανάσταση του 1936.

Κάτω από το καθεστώς του Φράνκο (1939-1975) Επεξεργασία

 
Βόμβα[νεκρός σύνδεσμος] της Βαρκελώνης (1938)

Η ήττα της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο έφερε τον υπερσυντηρητικό δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο στην εξουσία. Το καθεστώς του επέβαλε γλωσσικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς περιορισμούς στην Ισπανία. Στην Καταλονία απαγορεύτηκαν όλες οι δημόσιες δραστηριότητες που συνδέονται με τον Καταλανικό εθνικισμό, τον ρεπουμπλικανισμό, τον αναρχισμό, τον σοσιαλισμό, τον φιλελευθερισμό, τη δημοκρατία ή τον κομμουνισμό, συμπεριλαμβανομένης της δημοσίευσης βιβλίων για τα θέματα αυτά ή απλώς συζήτησης τους σε ανοικτές συναντήσεις.

 
Ο[νεκρός σύνδεσμος] Φρανθίσκο Φράνκο στο Ρέους, 1940

Το καθεστώς του Φράνκο απαγόρευσε τη χρήση Καταλανών σε κρατικά ιδρύματα και κατά τη διάρκεια δημόσιων εκδηλώσεων, ενώ καταργήθηκαν και τα καταλανικά ιδρύματα αυτοδιοίκησης. Η προ-Δημοκρατία της Ισπανίας πρόεδρος της Καταλονίας, Λιουίς Κονπάνς, μεταφέρθηκε στην Ισπανία από την εξορία του στην κατεχόμενη γερμανική Γαλλία και βασανίσθηκε και εκτελέστηκε στο Κάστρο του Μοντζουίκ της Βαρκελώνης για το έγκλημα της «στρατιωτικής εξέγερσης».

Στα μεταγενέστερα στάδια της γαλλόφωνης Ισπανίας, ορισμένοι λαογραφικοί και θρησκευτικοί εορτασμοί στην καταλανική επανέλαβαν και έγιναν ανεκτές. Η χρήση Καταλανών στα μέσα μαζικής ενημέρωσης απαγορεύτηκε, αλλά επιτράπηκε από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 στο θέατρο. Παρά την απαγόρευση κατά τα πρώτα χρόνια και τις δυσκολίες της επόμενης περιόδου, η δημοσίευση στην Καταλανική συνέχισε καθ 'όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησής του.

Τα χρόνια μετά τον πόλεμο ήταν εξαιρετικά σκληρά. Η Καταλονία, όπως και πολλές άλλες περιοχές της Ισπανίας, είχε καταστραφεί από τον πόλεμο. Η ανάκαμψη από τις βλάβες του πολέμου ήταν αργή και δυσχερέστερη λόγω του διεθνούς εμπορικού εμπάργκο κατά του καθεστώτος του Φράνκο. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 η χώρα είχε ανακάμψει τα προπολεμικά οικονομικά της επίπεδα και στη δεκαετία του 1960 ήταν η δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στον κόσμο σε αυτό που έγινε γνωστό ως το ισπανικό θαύμα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σημειώθηκε μια θεαματική ανάπτυξη της βιομηχανίας και του τουρισμού στην Καταλονία, η οποία συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό εργαζομένων στην περιοχή από όλη την Ισπανία και κατέστησε την περιοχή γύρω από τη Βαρκελώνη μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μητροπολιτικές περιοχές της Ευρώπης.

Σύγχρονη Εποχή (1975-2014) Επεξεργασία

 
H[νεκρός σύνδεσμος] Federica Montseny βγάζει λόγο κατά την ιστορική συνάντηση της CNT στη Βαρκελώνη το 1977 μετά από 36 χρόνια εξορίας.

Μετά το θάνατο του Φράνκο το 1975, η Καταλονία ψήφισε την υιοθέτηση ενός δημοκρατικού ισπανικού Συντάγματος το 1978, κατά το οποίο η Καταλονία ανέκτησε την πολιτική και πολιτιστική αυτονομία, αποκαθιστώντας το Γενικότοπο (εξόριστο από το τέλος του εμφυλίου πολέμου το 1939) το 1977 και υιοθετώντας ένα νέο καταστατικό της Αυτονομίας το 1979. Σήμερα, η Καταλονία είναι μία από τις πιο οικονομικά δυναμικές κοινότητες της Ισπανίας. Η καταλανική πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη πόλη, η Βαρκελώνη, είναι ένα σημαντικό διεθνές πολιτιστικό κέντρο και ένας σημαντικός τουριστικός προορισμός. Το 1992 η Βαρκελώνη φιλοξένησε τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.

Το νέο Καταστατικό Αυτονομίας της Καταλονίας, το οποίο εγκρίθηκε μετά από δημοψήφισμα το 2006, αμφισβητήθηκε από σημαντικούς τομείς της ισπανικής κοινωνίας, ιδίως από το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, το οποίο έστειλε το νόμο στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας. Το 2010, το Δικαστήριο κήρυξε μη έγκυρα ορισμένα από τα άρθρα που καθιέρωσαν ένα αυτόνομο καταλανικό σύστημα δικαιοσύνης, καλύτερες πτυχές της χρηματοδότησης, ένα νέο εδαφικό τμήμα, το καθεστώς της καταλανικής γλώσσας ή τη συμβολική δήλωση της Καταλονίας ως έθνος. Η απόφαση αυτή αμφισβητήθηκε σοβαρά από μεγάλους τομείς της καταλανικής κοινωνίας, γεγονός που αύξησε τις απαιτήσεις της ανεξαρτησίας

.[4]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. "ESR and U-series analyses of enamel and dentine fragments of the Banyoles mandible", Journal of Human Evolution, 50: 347–358,
  2. According to John Huxtable Elliott, "Between 1347 and 1497 the Principality [Catalonia] had lost 37% of its inhabitants, and was reduced to a population of something like 300,000." John Huxtable Elliott (1984). The revolt of the Catalans: a study in the decline of Spain (1598–1640). Cambridge University Press. σελ. 26. ISBN 0-521-27890-2. 
  3. Encyclopædia Britannica online. «Charles V». Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2012. 
  4. «Un milió i mig de manifestants per la independència de Catalunya». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2016.