Ιωάννης Χορτασμένος
Ο Ιωάννης Χορτασμένος (1370 - 1437) ήταν Βυζαντινός λόγιος, αστρονόμος, και θρησκευτικός αξιωματούχος των αρχών του 15ου αιώνα, με σημαντικό συγγραφικό και μεταφραστικό έργο.
| Ιωάννης Χορτασμένος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1370 (περίπου)[1] |
| Θάνατος | 1431[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία[1] |
| Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μοναχός[1] μαθηματικός[1] αστρονόμος[1] ρήτορας[1] βιβλιόφιλος[1] γραφέας[2] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μητροπολίτης[1] |
Βιογραφικό Επεξεργασία
Εργαζόταν ως γραφέας του πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη το 1391, και είχε φιλικές σχέσεις με τον αστρονόμο Μιχαήλ Βαλσαμώνα. Μετά από απόφαση του πατριάρχη Ματθαίου Α´, ο Βαλσαμών δίδαξε γεωμετρία και αστρονομία στον Χορτασμένο, ο οποίος τον είχε σε υψηλή εκτίμηση. Μεταξύ του 1407 και 1410, ο Χορτασμένος διορίστηκε διδάσκαλος καθολικός, διδάσκοντας τα ἑλληνικὰ μαθήματα (επιστήμες και ρητορική) καθώς και τα ἱερὰ γράμματα (θρησκευτικά και θεολογικά ζητήματα). Δίδασκε στο Πανδιδακτήριο, και ανάμεσα στους μαθητές του ήταν οι Μάρκος Ευγενικός, Γεννάδιος Σχολάριος, και ο Βασίλειος Βησσαρίων.[3]
Το 1406 επιμελήθηκε την επανέκδοση των έργων του αρχαίου ιατρού Διοσκουρίδη στα οποία πρόσθεσε και εκτενή δικό του σχολιασμό σε Βυζαντινή μικρογράμματη γραφή.[4]
Μετά το 1410, κατέφυγε σε μοναστήρι και υιοθέτησε το όνομα Ιγνάτιος, ενώ κατά το 1425 έγινε μητροπολίτης Σηλυβρίας.
Υπήρξε μανιώδης βιβλιόφιλος και αντιγραφέας χειρογράφων, και ως κύριο αντικείμενο μελέτης του ήταν η Λογική του Αριστοτέλη. Σύνταξε επίσης πολλά έργα αστρονομίας μεταφέροντας τα γραπτά του Θέωνα του Αλεξανδρινού, του Πρόκλου, καθώς και τις μελέτες περί αστρολάβων του Ιωάννη του Φιλόπονου, αποσπάσματα από το έργο του Κλαύδιου Πτολεμαίου, κείμενα του Στέφανου του Αλεξανδρινού, Ισαάκ Αργυρού, Θεόδωρου Μελιτηνιώτη, και πολλές σελίδες με σχολιασμό σχετικά με τα στοιχεία του Ευκλείδη. Έχει υποστηριχτεί πως ο Χορτασμένος ήταν αυτός που μετέφερε τον Βατικανό Κώδικα από την Κωνσταντινούπολη στην Ρώμη μεταξύ του 1443 και 1475.[5]
Από τα πολλά σχόλια που έγραψε για άλλα έργα, γνωστό είναι το σχόλιο του για ένα από τα προβλήματα του Διόφαντου -το οποίο αργότερα ο Πιερ ντε Φερμά επέκτεινε στο τελευταίο θεώρημα του Φερμά-, όπου ο Χορτασμένος έγραψε πως η ψυχή του Διοφάντου βρίσκεται με τον Σατανά λόγω της δυσκολίας των θεωρημάτων του και κυρίως του συγκεκριμένου θεωρήματος."[6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 διάφοροι συγγραφείς: «Encyclopedia of Renaissance Philosophy» Springer Nature. 2019. 33-1. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2023.
- ↑ (Αγγλικά) Schoenberg Database of Manuscripts.
- ↑ «Iwannhs Xortasmenos». www.ime.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Janick, Jules, and John Stolarczyk. "Ancient Greek illustrated Dioscoridean herbals: origins and impact of the Juliana Anicia Codex and the Codex Neopolitanus." Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca 40.1 (2012): 09.
- ↑ Theodore Cressy Skeat, « The Codex Vaticanus in the fifteenth century », in The Collected Biblical Writings of T. C. Skeat, J. K. Elliott (ed.), Brill, Leiden, 2004.
- ↑ Herrin, Judith (18 Μαρτίου 2013). Margins and Metropolis: Authority across the Byzantine Empire (στα Αγγλικά). Princeton University Press. σελ. 322. ISBN 140084522X.
Σχετική βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Herbert Hunger, Johannes Chortasmenos (ca. 1370-ca. 1436/37). Briefe, Gedichte und Kleine Schriften. Einleitung, Regesten, Prosopographie, Text, Wiener Byzantinische Studien 7, Vienne (Autriche), 1969.