Ιωάννης Χρυσέλιος

μεγιστάνας του Δυρραχίου

Ο Ιωάννης Χρυσέλιος ήταν τοπικός άρχοντας στα τέλη του 10ου αιώνα στο Δυρράχιο και ο πεθερός του Τσάρου Σαμουήλ της Βουλγαρίας (περίπου 997–1014).

Ιωάννης Χρυσέλιος
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΤέκναΑγάθη (σύζυγος του Σαμουήλ της Βουλγαρίας)[1]

Βιογραφία

Επεξεργασία

Βούλγαρος στην καταγωγή, ο Χρυσέλιος ήταν ο «πρωταγωνιστής» του Δυρράχιου. [2] Σύμφωνα με άλλη άποψη, το όνομά του δεν είναι βουλγάρικο και δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο Χρυσέλιος ήταν Βούλγαρος. Προτείνεται ότι η καταγωγή του ήταν Αρμένιος Παυλικιανός ή Μπογκομίλ. [3]

Σύμφωνα με ένα σημείωμα στην ιστορία του Ιωάννη Σκυλίτζη, ο βούλγαρος τσάρος Σαμουήλ παντρεύτηκε την κόρη του Χρυσέλιου Αγκάθα, η οποία αιχμαλωτίστηκε αφού ο Σαμουήλ κατέλυσε την πόλη της Λάρισας.[2] Είναι πιθανό ότι ο Σαμουήλ κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο της στρατηγικά σημαντικής πόλης της Αδριατικής. [4]

Μετά τη Μάχη των Σπερχειών το 997, ο Σαμουήλ έκανε τον γαμπρό του, τον Άσώτιο Ταρωνίτη, έναν Βυζαντινό αιχμάλωτο που είχε παντρευτεί την κόρη του Μιροσλάβα, κυβερνήτη της πόλης. Το 1005, ωστόσο, ο Ασώτιος και η Μιροσλάβα, με τη συντροφιά του Χρυσέλιου, έφυγαν με βυζαντινό πλοίο προς την Κωνσταντινούπολη, φέροντας μία επιστολή του Χρύσελιου που υποσχόταν να παραδώσει την πόλη στον Βυζαντινό αυτοκράτορα, Βασίλειο Β' (περ. 976–1025), σε αντάλλαγμα τον βαθμό του πατρικίου για τον ίδιο και τους δύο γιους του. Σύντομα, μία βυζαντινή μοίρα εμφανίστηκε έξω από την πόλη υπό τον Ευστάθιο Δαφνομέλη και η πόλη επέστρεψε στη βυζαντινή κυριαρχία, αλλά ο Χρυσέλιος είχε πεθάνει εν τω μεταξύ. [2] [4] [5] Ωστόσο, είναι πιθανό αυτό το επεισόδιο να συνέβη μέχρι το 1018, στο τέλος του βουλγαρικού πολέμου, καθώς η χρονολογία της πρωταρχικής πηγής του πολέμου του Ιωάννη Σκυλίτζη, είναι ασαφής, [5] ενώ το ιταλικό χρονικό του Λούπους Πρωτοσπαθάριους δίνει μια εντελώς διαφορετική ημερομηνία για την ανάκτηση του Δυρραχίου, 1004/5, και δεν αναφέρει καθόλου τον Χρυσέλιο. [2]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Εκτός από την κόρη του Άγκαθα, σύγχρονη Βούλγαροι μελετητές εξισώνουν τον πατρίκιος Νικόλαο Χρυσέλιο ή Νικόλαο τον Βούλγαρο, που καταγράφεται από τον Σκυλίτζη ως ενεργό κατά τη βασιλεία του Ρωμανού Γ' Αργυρού (r. 1028-1034), με έναν από τους γιους του Ιωάννη Χρυσέλιου. [2] Ένας συγκεκριμένος Θεοδωρέτος, ο οποίος ήταν ο πατέρας της Κοσάρα, συζύγου του Πρίγκιπα Γιοβάν Βλαντιμίρ της Διόκλειας, έχει επίσης προταθεί από τη σύγχρονη υποτροφία ως ένας από τους γιους του Χρυσέλιου. [2]

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  1. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 PmbZ.
  3. Nicholas Adontz. Samuel l'Armenien, Roi des Bulgares. In: Etudes Armeno-Byzantines. Publisher: Calouste Gulbenkian Foundation. Lisbon, 1965, p. 395, 396.
  4. 4,0 4,1 Stephenson 2003.
  5. 5,0 5,1 Holmes 2005.