Ιωνική διάλεκτος
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Ιωνική διάλεκτος είναι μία από τις διαλέκτους της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, που εντοπιζόταν κυρίως στο κεντρικό τμήμα των παραλίων της Μικράς Ασίας, στην περιοχή της Ιωνίας, και η οποία κατατάσσεται από τους ειδικούς στην ενιαία «αττική-ιωνική» διαλεκτική ομάδα που με τη σειρά της τοποθετείται -μαζί με την αιολική και την αρκαδοκυπριακή- στην ευρύτερη ομάδα των ανατολικών διαλέκτων.
| (δείτε επίσης: Ελληνικό αλφάβητο) | |
| Πρωτοελληνική (περ. 3000 π.Χ.) | |
| Μυκηναϊκή (περ. 1600–1200 π.Χ.) | |
| Ομηρική (περ. 1200–800 π.Χ.) | |
| Αρχαία ελληνική (περ. 800–300 π.Χ.) Διάλεκτοι: Αιολική, Αρκαδοκυπριακή, Αττική–Ιωνική, Δωρική, Παμφυλιακή, Ομηρική Μακεδονική | |
| Ελληνιστική Κοινή (περ. από 330 π.Χ. ως 700)
| |
| Μεσαιωνική ελληνική (περ. 700–1700) | |
| Νέα ελληνική γλώσσα (από το 1700) Ιδιώματα: Δημοτική, Καθαρεύουσα, Αττικισμός Διάλεκτοι: Καππαδοκική, Κατωιταλική , Κρητική, Κυπριακή, Ποντιακή, Ρωμανιώτικη, Τσακωνική | |
| Άλλες μορφές (από 19ο/20ό αιώνα) Ελληνικός κώδικας Μπράιγ, Ελληνική νοηματική γλώσσα, Κώδικας Μορς | |
Είναι η βασική γλώσσα της επικής ποίησης και του επιγράμματος, καθώς και των πρώτων πεζογράφων της ιωνικής λογογραφίας. Επίσης λυρικοί ποιητές, όπως ο Τυρταίος, ο Αρχίλοχος και άλλοι, χρησιμοποιούσαν την ιωνική διάλεκτο για τις ελεγείες τους.
Το ομηρικό ιδίωμα έχει ως βάση του την ιωνική, εμπλουτισμένη ωστόσο με στοιχεία από την αιολική και την αρκαδοκυπριακή.
Βασικά χαρακτηριστικάΕπεξεργασία
- Τροπή του παλαιού μακρού α σε η (= μακρό ε).
- Εξάλειψη του φθόγγου που συμβολιζόταν με το γράμμα F (δίγαμμα)
- Τροπή της συλλαβής -τι σε -σι
- Κλίση του πληθυντικού των προσωπικών αντωνυμιών ως εξής: ἡμέες, ἡμέων, ἡμέας.
- Απαρέμφατα σε -ναι